پایان روزهای خوش رمزارزی در ایران/ مسدود شدن ارز دیجیتال تتر برای ایرانیان
تحریم کاربران ایرانی در حوزه رمزدارایی‌ها به جاهای باریکی کشیده شده است.
پس از تحریم‌های مختلف صرافی‌های رمز ارزی خارجی مثل بایننس، این بار نوبت به تحریم ارزهای دیجیتال در کیف پولهای رمز ارزی رسیده است. شرکت سایفرتریس اخیرا خبر از رهگیری آدرس کیف پولهای دیجیتال بیت کوین ایرانی داده بود و حالا FATFکه ایران و کره شمالی را در لیست سیاه خود قرار داده، قرار است دستورالعمل و استانداردهای استفاده از رمز ارزها را تدوین کند و تمام کشورهای عضو کارگروه ویژه اقدام مالی ملزم به اجرای آن هستند. در این بین وزارت خزانه‌داری آمریکا هم از شرکت‌های فعال حوزه ارزهای دیجیتال خواسته تا نظارت خود را بر این بازار در راستای جلوگیری از دور زدن تحریمها بیشتر کنند و به کشورهای تحت تحریم سرویس ندهند. خبرهایی که سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال در ایران خوشایند نیست.
آیا تتر می‌تواند کوین USDTرا در کیف پول شخصی مسدود کند؟
شرکت تتر، مالک کوین USDTکه گفته می‌شود در هنگ کنگ مستقر است، مدعی است که به ازای هر کوین تتر، یک دلار در صندوق شرکت خود نگهداری می‌کند و دلار پشتوانه‌ی این استیبل کوین است. موضوعی که تا کنون رسما اثبات نشده و اتفاقا حرف و حدیث‌های فراوانی نیز دارد. مشکل اما از جایی شروع می‌شود که این دارایی دیجیتال با قیمت ثابت، بر خلاف ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین و اتریوم کاملا متمرکز است و از بستر بلاکچین برای انتقال کمک می‌گیرد. در اسمارت کانترکت USDTقابلیت مسدود کردن وجود دارد و به گفته‌ی ضیا صدر، کارشناس و محقق بلاکچین، کاربران ایرانی تا مسدودی ارز دیجیتال USDT، تنها یک جلسه‌ی 15 دقیقه‌ای مدیران تتر فاصله دارند! یعنی این شرکت هر زمان بخواهد می‌تواند ارز دیجیتال تتر را در کیف پول رمز ارزی شما در ایران مسدود کند. تا کنون 500 آدرس تتر در شبکه‌ی اتریوم مسدود شده‌اند.
آیا بیت کوین و اتریوم هم تحریم و مسدود می‌شوند؟
ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز وابسته به یک شرکت و نهاد خاص نیستند و مدیریت و کنترل شبکه بلاکچین آنها توسط مردم صورت می‌گیرد. لذا هیچ فرد و شرکتی قادر نیست که بتواند بیت کوین را تحریم کند. هرچند تمام اطلاعات تراکنش‌های بیت کوین در بلاکچین ذخیره می‌شوند و برای عموم در دسترس هستند، اما هویت آدرس کیف پولهای رمز ارزی بیت کوین مشخص نیست. مشکل کشورهای تحت تحریم مثل ایران اینجاست که با توجه به ردیابی شرکت‌هایی مثل سایفرتریس، استفاده از آی پی ایرانی کاربران و یا خرید ارز دیجیتال از صرافی‌های داخلی می تواند به تشخیص ایرانی بودن کیف پول دیجیتال کمک کند. لذا پس از تشخیص ایرانی بودن آدرس کیف پول و انتقال ارزهای دیجیتال به صرافی‌های متمرکز خارجی احتمال مسدود شدن دارایی‌ها وجود دارد.
آیا امکان دور زدن تحریم‌های ارزهای دیجیتال در ایران وجود دارد؟
به گفته ضیا صدر، کارشناس و محقق بلاکچین، استفاده‌ی ایرانی‌ها از کسب‌وکارها و صرافی‌های خارجی که رسما اعلام کرده‌اند به کشورهای تحت تحریم سرویس نمی‌دهند مشابه بندبازی در ارتفاع است که با یک اشتباه کوچک ممکن است خطر ساز شود! ضیا صدر در مصاحبه با برنامه اکوتک تاک گفت: "بسیاری از صرافی‌های خارجی مثل بایننس یا شرکت‌های ارز دیجیتال مثل دور زدن تحریم با رمزارزها تتر ممکن است مشکلی با کاربران ایرانی یا سایر کشورها نداشته باشند اما قوانین مالی کشورها یا مسائلی مثل FATFو تحریم، آنها را تحت فشار قرار می‌دهد تا به کشورهای تحت تحریم سرویس ارزهای دیجیتال ارائه نکنند." ضیا صدر درباره اینکه آیا امکان دور زدن تحریم‌های ارز دیجیتال در ایران وجود دارد یا خیر، ادامه داد: "در صورت اینکه مشخص شود آدرس کیف پول ارز دیجیتال شما متعلق به یک ایرانی است، احتمالا به مشکل برخواهید خورد و صرافی‌های زیادی در گذشته این کار را انجام داده‌اند و دارایی‌های دیجیتال ایرانی‌ها را مسدود کرده‌اند. پس بهتر است از این صرافی‌ها و شرکت‌ها استفاده نکنید." بنابراین شاید تنها کوین‌ها و صرافی‌های غیر متمرکز باشند که هدف واقعی بلاکچین و آن‌چه که ساتوشی ناکاموتو (خالق بیت کوین) به آن می‌اندیشیده را محقق کنند.
جایگزین مناسب تتر چیست؟
بارز ترین ویژگی کوین تتر یا همان USDTثابت بودن قیمت آن است. ارز دیجیتالی با قیمت همیشگی یک دلار گزینه‌ی مناسبی برای خرید و تبدیل به سایر ارزهای دیجیتال است. اما اکنون که خطر مسدود شدن ارزهای دیجیتال کیف پولهای ایرانی حس می‌شود، چه جایگزینی وجود دارد؟ ضیا صدر، کارشناس و محقق بلاکچین در پاسخ به این سوال گفت: "استیبل کوین‌های الگوریتمی مثل دای (DAI) شاید جایگزین مناسبی باشند چون غیر متمرکز هستند. اما چالش‌های دیگری دارند، مثل کارمزد شبکه یا ثابت نبودن احتمالی ارزش آنها و پذیرفته شدن در صرافی‌های متمرکز.
پایان روزهای خوش رمز ارزی در ایران
در این قسمت از برنامه اکوتک تاک گفت‌وگویی داشتیم با ضیا صدر در ارتباط با تحریم در بلاکچین، روش تشخیص ارزهای دیجیتال متمرکز، مسدود شدن USDTو اینکه کاربران ایرانی باید چه فعالیت‌هایی انجام دهند و از چه کارهای پرهیز کنند تا دارایی‌هایشان مسدود نشود. اگر در بازار ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری کرده‌اید یا به حوزه رمز ارزها علاقمندید، با مشاهده کامل این قسمت برنامه اکوتک تاک پاسخ بسیاری از سوالات خود را خواهید یافت.
ابهاماتِ تجارت با رمزارزها
همدلی| «در تجارت آزاد حتی از طالبان هم عقب‌تریم»، این جمله قابل‌تأمل را همین چند وقت پیش یکی از اعضای هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران به رسانه‌ها گفته بود. جمله‌ای که نشان می‌دهد تحریمها در روزگاری که مذاکرات هسته‌ای کش آمده، چه بر سر اقتصاد ایران آورده. روز گذشته در همین زمینه «همدلی» به گزارشی پرداخت که در آن از زیان 2000میلیاردی ایران طبق برآورد چینی‌ها صحبت شد. حالا هم چند وقتی می‌شود که زمزمه‌های استفاده از رمزارز در فعالیت‌های تجاری ایران مطرح شده و بر اساس شنیده‌ها، اولین ثبت سفارش رسمی واردات با رمزارز به ارزش معادل 10میلیون دلار با موفقیت انجام شده است. آن‌طور که رئیس سازمان توسعه تجارت در توییتر خود نوشت: «اخیراً اولین ثبت سفارش رسمی واردات با رمز ارز به ارزشی معادل ۱۰میلیون دلار با موفقیت صورت گرفت.» به گفته وی تا پایان شهریورماه، استفاده از رمزارزها و قراردادهای هوشمند به‌صورت گسترده در تجارت خارجی به کشورهای هدف عمومیت خواهد یافت. استفاده از رمزارزها در تجارت خارجی در روزگاری که سایه تحریم بر مراودات بین‌المللی سنگینی می‌کند، بارها شنیده‌شده، اما واقعیت این است که با توجه به نوسانات مکرر ارزش رمزارزها، تضمینی برای سود حاصل از این تجارت وجود ندارد. از طرفی دو دوتا چارتای اقتصادی نیز نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر رمزارزها به‌ویژه بیتکوین دچار نوسانات زیادی شده که برای سرمایه‌گذاری و استفاده تجاری از آنها باید احتیاط بیشتری صورت گیرد؛ یعنی تقریباً چیزی برای پیش‌بینی دقیق درآمدهای ناشی از صادرات و واردات از این راه وجود ندارد و همین موضوع باعث می‌شود تا عدم اطمینان در سرمایه‌گذاری و حتی انجام فعالیت‌های تجاری در کشور بیشتر هم شود. همچنین به نظر می‌رسد ازآنجایی‌که این تجارت نه دفتر رسمی دارد و نه سازمانی که مسئولیت نوسانات آن را بر عهده بگیرد، این‌چنین مراودات تجاری تضمینی ندارد که تجار را ترغیب به انجام فعالیت کند. با همه این هشدارهای کارشناسی اما به نظر می‌رسد سکان‌داران اقتصادی استفاده از رمزارزها در فعالیت‌های تجاری را به‌عنوان یکی از آلترناتیوهای دور زدن تحریم معرفی کرده و از آن سخن می‌گویند. پیش‌ازاین هیات دولت در پاییز ۱۳۹۹ مصوب کرده بود که رمزارزهای استخراج‌شده بر اساس مجوزهای صادره تصویب‌نامه صرفاً برای تأمین ارز واردات کشور و بر اساس مقرراتی که بانک مرکزی تعیین می‌کند، قابل‌مبادله خواهند بود. همچنین مقرر شد استخراج‌کنندگان باید رمزارز دست‌اول تولیدشده را تا سقف مجاز و به‌صورت مستقیم (بدون واسطه) به کانال‌های معرفی‌شده بانک مرکزی عرضه کنند. افزون بر این، سقف مجاز رمزارز استخراج‌شده و قابل‌مبادله توسط هر واحد استخراج‌کننده، بر اساس میزان انرژی مصرف‌شده از سوی آن واحد، طبق دستورالعملی که توسط وزارت نیرو تدوین می‌شود، تعیین و به‌صورت دوره‌ای به بانک مرکزی اعلام می‌شود. ناگفته نماند که در زمستان سال گذشته نیز جلسه کارگروه مشترک ارزی میان وزارت صمت و بانک مرکزی برای نهایی کردن سازوکار استفاده از رمزارزها در تجارت خارجی برگزار و مقدمات اجرایی آن تصویب‌شده بود. هر چه هست حالا به گفته رئیس سازمان توسعه تجارت، اولین ثبت سفارش رسمی با استفاده از رمزارزها انجام شده، اما سؤالی که می‌توان مطرح کرد این است که آیا کشورهای خارجی رمزارز تجاری ایران را می‌پذیرند؟
رمزارزها با تجارت ایران چه می‌کنند؟
اظهارنظرها درباره استفاده از رمزارزها در تجارت خارجی ایران متفاوت است. برخی استفاده از رمزارزها را به دلیل نوسانات بالایی که دارد به زیان اوضاع اقتصادی کشور می‌دانند و این در حالی است که از نگاه عده‌ای استفاده از رمزارزها یکی از روش‌ها برای دور زدن تحریم‌هاست. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران می‌گوید با وجود ظرفیت بسیار خوبی که برای استفاده از رمزارزها در تجارت خارجی وجود دارد اما همچنان نمی‌توان از فعالیت همه‌جانبه در این حوزه سخن گفت. عباس آرگون در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: «ما در سال‌های گذشته با تحریم‌های اقتصادی همه‌جانبه‌ای مواجه بودیم که برای تجار ایرانی نیز مشکلات فراوانی ایجاد کرد. از دشواری فعالیت در بازارهای بین‌المللی تا افزایش هزینه خریدوفروش کالا و بازگشت ارز آن، تنها بخشی از مشکلاتی بود که ما در سال‌های گذشته با آن روبه‌رو شدیم. ازاین‌رو اولویت نخست ما باید فراهم کردن شرایطی باشد که در آن تحریمها کنار بروند.» وی با اشاره به اهمیت طراحی شیوه‌های مختلف برای تسهیل تجارت، بیان کرد: «تا زمانی که تحریمها کنار بروند، استفاده از هر شیوه‌ای که می‌تواند فشار بر فعالان اقتصادی را کاهش دهد یا به بهبود وضعیت تجاری ما منجر شود اهمیت فراوانی خواهد داشت. اگر در این بستر رمزارزها می‌توانند سهمی داشته باشند نیز باید تلاش کرد که از ظرفیت آنها به‌طور کامل استفاده شود.»
عضو اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه برای استفاده از رمزارزها در فضای تجاری نیاز به فراهم کردن زیرساخت‌های مختلف خواهد بود، توضیح داد: «در حال حاضر در این بازار تعداد زیادی رمزارز وجود دارد که هر یک شرایط خاص خود را دارند. از سوی دیگر نوسان در این بازار نیز بسیار بالاست و هر روز قیمت‌ها تغییرات مختلفی را تجربه می‌کنند. ازاین‌رو اینکه مشخص کنیم که فعالیت با کدام رمزارزها مجاز است و به رسمیت شناخته می‌شود، نخستین مقدمه مهم در این حوزه خواهد بود.»
آرگون ادامه داد: «نحوه معامله این رمزارزها، چگونگی استفاده از آنها در صادرات و واردات، تعامل با بانک مرکزی برای تعهدات ارزی و قوانین نظارتی بر این رویه دیگر مقدمات مهمی هستند که تا زمانی که از سوی دولت به شکل دقیق بررسی و اعلام نشوند، نمی‌توان انتظار داشت که استفاده از آنها به‌طور گسترده در تجارت در دستور کار قرار بگیرد.»
وی در پاسخ به این سؤال که آیا در صورت فراهم شدن مقدمات در ایران، کشورهای خارجی آماده استفاده از رمزارزها هستند، تشریح کرد: «باوجودآنکه در ماه‌های گذشته بحث‌های گسترده‌ای درباره رمزارزها در کشورها و شرکت‌های مختلف مطرح شده و حتی برخی از شرکت‌ها کار رسمی با آن را آغاز کرده‌اند اما هنوز در ابتدای این مسیر قرار داریم. در واقع بسیاری از کشورها هنوز تجارت با رمزارز را رسماً نپذیرفته‌اند و در بسیاری از حوزه‌های اقتصادی نیز تاکنون شاهد معامله با این شیوه نبوده‌ایم. ازاین‌رو پس از فراهم کردن مقدمات داخلی، باید مذاکره با طرف‌های خارجی نیز آغاز شود تا بدانیم که چه کشوری و تحت چه شرایطی از این طریق با ما معامله خواهد کرد و تا چه میزان می‌شود روی ظرفیت‌های آن حساب کرد.» در مجموع از ماه‌های قبل بحث رمزارز ملی مطرح شده بود که هنوز خبری از آن نیست، بااین‌حال باید دید که اگر امکان معامله چه در صادرات و چه در واردات وجود دارد، چه ارزی از سوی دولت به رسمیت شناخته می‌شود، کدام صرافی مجوزهای لازم را برای این امر دریافت کرده و تا چه سقفی امکان فعالیت در این حوزه وجود دارد. مشکل دیگر این است که هنوز بسیاری از کشورها و شرکت‌های خارجی استفاده از این روش را به رسمیت نشناخته‌اند، ازاین‌رو ما باید در برنامه‌ریزی خود نحوه تعامل با شرکت‌های خارجی را نیز لحاظ کنیم.
کلیه حقوق مادی و معنوی متعلق به روزنامه همدلی است. طراحی و پیاده سازی: تیم قدرتمند فایکو (فناوران امن پرداز)
مزایا و معایب رواج رمزارزها در اقتصاد کشور/ بیت کوین خالی از اشکالات فقهی و شرعی نیست
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، وحید نکویی، دکتری اقتصاد مالی و مدرس و تحلیل‌گیر بازارهای مالی است. وی بر این باور است که برخی معتقد به امکان استفاده از رمز ارزها برای دور زدن تحریمها هستند ولی در عین حال، مخالفان با طرح 5 دلیل بر این نکته تأکید دارند که این‌گونه ارزها قابلیت چندانی برای دور زدن تحریمها ندارند.
نکویی با بیان اینکه بیت کوین طبق تحقیقات صورت گرفته تا به الان خالی از اشکالات فقهی و شرعی به نظر نمی‌رسد تأکید دارد که در مورد مسائل شرعی معاملات رمزارزها باید هر رمزارزی را با توجه به ویژگی های خاص آن رمز ارز مورد بررسی قرار داد.
دیگر نظرات وی را در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در ادامه می خوانید.
- مؤسسات مالی سنتی دیگر نمی‌توانند به‌تنهایی پاسخگوی نیازهای مالی به‌وجود آمده در جهان باشند
از نقش رمز ارزها در اقتصاد و مزایا و معایب آنها بگویید
رمزارزها، گونه‌ای از نظام‌های پرداخت، انتقال و ذخیره ارزش هستند که معمولاً بدون دخالت بانک مرکزی و نهادهای متمرکز تولید و اداره می‌شوند. طراحان رمزارزها سازوکاری تدوین می‌کنند که ذینفعان مختلف با توان رایانشی خود به شبکه رمزارز آنها ملحق شوند و در اداره آن مشارکت کنند. وقتی کسی شرایط معین یک رمزارز را محقق کند، مقداری از همان رمزارز در قالب واحد جدید یا کارمزد به آن شخص پرداخت می‌شود؛ به این عمل استخراج می‌گویند.
سرعت فراگیری مبادلات رمزارزها گویای این است که مؤسسات مالی سنتی دیگر نمی‌توانند به‌تنهایی پاسخگوی نیازهای مالی به‌وجود آمده در جهان باشند. رمزارزها از طریق ارائه دسترسی آسان‌تر به خدمات مالی، می‌توانند سبب رشد اجتماعی و اقتصادی در سراسر جهان، از جمله در کشورهای در حال توسعه شوند. این پولهای دیجیتال به‌ویژه بیتکوین مزایای بسیاری دارند که برخی از مهمترین مزایا عباتند از استفاده از رمزارزها در پرداخت های بین المللی در شرایط تحریم و ایجاد فرصتی مناسب برای کشورهای دارای سیستم بانکداری ضعیف و کاهش هزینه‌های معاملات خواهد بود. از مهمترین معایب در بحث رمزارزها می‌توان به نگرانی‌های زیست محیطی، اتهام به رمزارزها برای فعالیت های پولشویی و فعالیت های تبهکارانه، از دست رفتن قدرت بانک‌های مرکزی کشورها در اجرای سیاست‌های پولی، نوسانات بسیار زیاد رمزارزها نام برد. فناوری غیر متمرکز بلاکچین و ظهور رمزارزها نوع جدید و بدون مرزی از پول برای اقتصاد جهان به ارمغان آورده که مرتبط با هیچ دولت و کشوری نیست و افزایش حجم آن بی قاعده نبوده و مستلزم صرف انرژی برق قابل توجه و به کارگیری تخصص است. این پول نوآورانه اما بازار پرنوسانی دارد و بیشتر تبدیل به فرصتی برای کسب سود معامله گران و سفته بازان شده‌است.
- خطر تسریع در خروج سرمایه از کشورهای در حال توسعه به یاری رمز ارزها
چالش‌های فعلی رمزارزها برای دولت و بانک مرکزی کشور چیست؟
مهمترین چالش رمزارزها تهدید ابزارهای نهاد دولت است؛ به گونه‌ای که می‌تواند میزان تاثیرگذاری تصمیمات دولت‌ها را دستخوش تغییر کند و از آنجا که هیچ مرکزیتی در این شبکه وجود ندارد می‌تواند کنترل دولت‌ها را در سطوح مشخصی از بین ببرد. برای مثال نظام مالیاتی دولت‌ها می‌تواند از سوی رمزارزها با تهدید مواجه شود و آنها را با مشکل تامین مالی روبه‌رو کند، از سوی دیگر ممکن است در آینده رمزارزها جایگزین ارزهای سنتی شوند و در قیمت‌گذاری کالا و خدمات از آنها استفاده شود که حاکمیت پولی دولت را به خطر خواهد انداخت؛ اتفاقی که به‌دلیل نوسانات بسیار زیاد رمزارزها تا امروز تحقق نیافته است. می‌توان به این موضوع اشاره کرد که یکی از چالش‌های کشورهای در حال توسعه، خروج سرمایه است. بیتکوین با تسهیل نقل و انتقالات به‌صورت غیرمتمرکز می‌تواند خروج سرمایه را از کشورهای در حال توسعه تسریع کند که خود این پدیده موجب می‌شود این کشورها در آینده وضعیت بدتری داشته باشند؛ این اتفاق باعث می‌شود کنترل دولت‌ها در اجرای سیاست‌های پولی و مالی برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده کم شود و در صورت اجرای یک سیاست مغایر با منافع افراد، شاهد تبدیل این سرمایه‌ها به بیتکوین و خروج وسیع سرمایه از این کشورها باشیم. البته در کنار تمام نکات منفی خروج سرمایه از کشورهای درحال توسعه، نکته مثبتی نیز وجود دارد و آن اینکه دولت‌ها مجبور خواهند شد در تصمیمات خود منافع تمام افراد را لحاظ کنند و از استبداد رای بپرهیزند.
- ایران پنجمین استخراج کننده بزرگ بیت کوین در دنیا شده است
بیشتر چه کشورهایی به حوزه تولید و استفاده از رمز ارز ورود کرده اند؟
بر اساس آخرین گزارش استتیستا میزان استخراج و تولید رمز ارزها بر اساس کشورهای مختلف به شرح نمودار زیر است:
همانطور که نمودار بالا نشان می‌دهد کشورهای چین، ایالات متحده، قزاقستان، روسیه، ایران و مالزی از مهمترین کشورهای استخراج رمزارزها هستند. طبق آخرین اطلاعات که مربوط به آوریل 2021 است میزان استخراج در کشورهای مختلف به شرح زیر است:
بر این اساس در ماه آوریل 2021 کشور چین با 46.04 درصد و ایالات متحده با 16.85 درصد در صدر کشورهای استخراج رمزارزها قرار دارند ؛ کشور ایران با 4.64 درصد رتبه پنجم در کشورهای جهان در استخراج رمزارزها را داشته است.
تازه‌ترین گزارشی که از سوی شاخص مصرف برق بیت کوین دانشگاه کمبریج منتشر شده است، نشان می‌دهد سهم ایران از استخراج بیت کوین در دنیا در سال 2021 افزایش یافته است. بر همین اساس، ایران مبدا 4.64 درصد از بیت کوین استخراج شده در جهان است. در سپتامبر 2019 این سهم تنها 1.74 درصد بود. در واقع داده‌های جدید نشان می‌دهد ایران پنجمین استخراج کننده بزرگ بیت کوین در دنیا شده است.
رمزارزها برای کشورهایی مانند ایران که با تحریم روبروست چه مزایایی دارد؟
ظهور ارزهای دیجیتال به دلیل ماهیت ذاتی خود که امکان ردیابی طرفین تراکنش را تقریبا غیرممکن می‌کند، موجب شده است تا مسیر جدیدی برای نقل و انتقالات مالی برای مقاصد تحریم آمریکا ایجاد شود. ایالات‌متحده در گزارشی جدید اعلام کرد که باید تحریم‌های خود را با این تکنولوژی مدرنیزه کند تا بتوانند از آن به عنوان یک ابزار کاربردی برای امنیت ملی استفاده کنند. البته این امر نیازمند هزینه‌های گزاف مالی و اجتماعی برای آنها خواهد بود. ایران دلایل زیادی برای ایجاد رمزارز دارد که در حوزه دلایل خاص می‌توان به دور زدن تحریمها و همچنین امکان ایجاد ارتباط با فضای بین‌المللی اشاره کرد. تهران به‌دلیل تحریم‌های شدید آمریکا نیازمند استفاده از ارزهای مجازی است تا بتواند آنها را دور بزند. همچنین اقدامات آمریکا باعث انزوای ایران در حوزه تبادلات بانکی شده است، به همین دلیل شهروندان ایرانی نمی‌توانند به‌راحتی کالاهای موردنیاز خود را از بازارهای جهانی تهیه کنند. قدرت‌گیری ارزهای مجازی در ایران می‌تواند این امکان را دراختیار شهروندان ایرانی قرار دهد تا با استفاده از آنها به خدمات موردنیازشان در فضای مجازی مانند خرید نرم‌افزارها دسترسی داشته باشند.
در میانه خوش‌بینی‌ها درباره عملکرد قابل‌قبول رمزارزها اما تعداد زیادی از کارشناسان با دلایلی معقول اما نه قاطع معتقدند این‌گونه ارزها قابلیت چندانی برای دور زدن تحریمها ندارند. این افراد امکان دور زدن تحریمها را با استفاده از رمزارزها به‌طور کامل رد نمی‌کنند اما حجم خریدهای ممکن در این شیوه را چندان بزرگ نمی‌دانند. بنابراین استفاده از رمزارزها برای دورزدن تحریمها مخالفانی نیز دارد که مهمترین دلایل مخالفان استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریم عبارتند از:
- مخالفان معتقدند در چرخه مبادلات مالی نهایتا رمزارزها باید به ارزهای ملی تبدیل شود که در این نقطه قابل شناسایی خواهند بود. در کشوری مانند آمریکا کسانی که بیتکوین دراختیار دارند باید در خوداظهاری‌شان این ارز را نیز درکنار دیگر اموال‌شان اعلام کنند در غیر این صورت هر زمان که بخواهند بیت‌کوین‌هایشان را به دلار تبدیل کنند دولت آمریکا از این مساله باخبر خواهد شد.
- هرگونه مبادله اقتصادی نیازمند تایید بانک‌های مرکزی در کشورهای مبدا و مقصد است. کشورهایی که تحت تحریم قرار دارند به‌راحتی نمی‌توانند طرف معامله چنین مبادلاتی باشند زیرا درصورت برقراری ارتباط با بانک کشورهای غیرتحریمی، می‌توانند زمینه‌ساز جریمه این بانک‌ها ازسوی آمریکا شوند. بانک‌ها برای تایید مبادلات خود باید مستندات مربوط به منشأ ارز را به‌دست بیاورند و اگر این منشأ به کشورهای تحریمی منتهی شود ریسک مبادله برای این بانک بالا خواهد رفت.
- درکنار امکان شناسایی منشأ رمزارزها ازسوی بانک‌ها باید در نظر داشت که کماکان بسیاری از بانک‌ها ارزهای دیجیتال را به رسمیت نمی‌شناسد و به همین دلیل نمی‌توان برای تجارت‌های بین‌المللی به رمزارزها اتکا کرد.
- رمزارزها هنوز برای انجام مبادلات کلان دارای تضمین کافی نیستند. از این نوع ارزها برای ضمانتنامه بانکی مثل ال‌سی نمی‌توان استفاده کرد. رمزارزی‌ها دارای سازوکارهای اطمینان‌بخش نیستند و به‌طور مستقل قابل اعتماد نیستند. سازوکارهایی مانند سوئیفت برای ایجاد اطمینان میان بانک‌ها به‌کار می‌روند ولی در رمزارزها چنین سازوکار قدرتمندی به وجود نیامده است؛ اما باید در نظر داشت که چنین امکاناتی درحال شکل‌گیری هستند گرچه به حد مناسبی نرسیده‌اند.
- رمزارزها شاید بیشتر از آنکه در دستان دولت‌ها باشند در دستان مردم قرار دارند. حجم کلی این ارزها نیز گرچه به بیش از 2تریلیون دلار رسیده اما هنوز وارد مبادلات کلان نشده است. از این‌رو با ارزهای مجازی تنها می‌توان خریدهای جزئی انجام داد نه آنکه بتوان با آنها دست به واردات مواد اولیه صنعتی یا بار بزرگی از دارو زد.
- به راه افتادن چرخه اقتصاد کشور به یاری رمز ارز ملی
ایران می خواهد رمز ارز ملی مبتنی بر ریال داشته باشد این مساله را چطور ارزیابی می کنید؟
رمز ارز ملی یکی از کاربردهای زنجیره بلوک شبکه بانکی طراحی شده توسط شرکت خدمات انفورماتیک است . که در حال حاضر در مرحله آزمایشی قرار داشته و در صورت تایید بانک مرکزی در سیستم بانکی استفاده خواهد شد. اکثر کشورها به دنبال رمز پول ملی (رمز ارز ملی) هستند، سایر رمز ارزها در جامعه جهانی با نام رمز دارایی شناخته شده‌اند. کشور چین جز اولین کشورهایی بود که از رمز ارز ملی رونمایی کرد و قصد دارد، در بحث شانگهای و جاده ابریشم یوان دیجیتال را جا بی اندازد. اگر ایران رمز پول ملی را فعال کند، استفاده‌های خوبی برای کشور خواهد داشت و بانک مرکزی می‌تواند، از افراد رمز دارایی‌هایی مثل بیت کوین، اتریوم و. را دریافت کند و به رمز پول ملی یا ریال دیجیتال تبدیل کند. در نهایت بیت کوین یا هر کوین دیگر به عنوان ذخیره ملی رمز دارایی، در کشور می‌ماند. با این کار چرخه اقتصاد کشور راه می‌افتد.
رمز ارز ملی چه تاثیری در پرداخت‌های بین المللی دارد؟
در پاسخ باید گفت به طور مثال زمانی که قصد خرید کالایی از کشور چین را داریم، این رمز دارایی ملی به یوان دیجیتال تبدیل می‌شود و در مبادلات تجاری به کار می‌رود. چین و خیلی از کشورهای دیگر رمز ارز ملی را قبول می‌کنند. کشورهایی مثل السالوادور هم بیت کوین را پذیرفته‌اند. باید از این فرصت به بهترین شکل استفاده شود. خوشبختانه در این حوزه بانک مرکزی، بخش خصوصی و شرکت‌های سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور تکنولوژی و تخصص بالایی دارند. این مجموعه‌ها در عملیاتی شدن رمز پول ملی می‌توانند تأثیرگذار باشند.
- در مورد مسائل شرعی معاملات رمزارزها باید هر رمزارزی را با توجه به ویژگی های خاص آن رمز ارز مورد بررسی قرار داد
- بیت کوین طبق تحقیقات صورت گرفته تا به الان خالی از اشکالات فقهی و شرعی به نظر نمی‌رسد
اخیرا حوزه علمیه نیز اعلام کرده بحث رمز ارزها را بررسی خواهد کرد، نظرتان در این خصوص و مباحث شرعی رمزارزها چگونه است ؟
در مسئله تحلیل حکم شرعی رمزارزها حکم واحدی برای همه ارزهای دیجیتال وجود ندارد و باید هر رمزارزی را جداگانه مورد بررسی فقهی قرار داد زیرا ویژگی های هر یک متفاوت است پس نمی‌شود این گونه اظهارنظر کرد که معاملات ارزهای دیجیتالی به صورت کلی موافق رای شارع یا خلاف آن هست اما در کارهای علمی که صورت گرفته معاملات معروف ترین ارز دیجیتال یعنی بیت کوین هم از لحاظ فقه فردی و جز دارای اشکالات غرر و اکل مال به باطل بوده و طبق تحلیل فقه کلان نگر نیز دارای مشکل شرعی عدالت توزیعی است. برای بقیه ارزها باید تحلیل متناسب با آن صورت بگیرد ولی بیت کوین طبق تحقیقات صورت گرفته تا به الان خالی از اشکالات فقهی و شرعی به نظر نمی‌رسد. در مورد مسائل شرعی معاملات رمزارزها باید هر رمزارزی را با توجه به ویژگی های خاص آن رمز ارز مورد بررسی قرار داد.
چه توصیه ای در خصوص رمز ارزها به دولت دارید؟
توصیه به دولت این است که دولت به عنوان یک مرجع رسمی، موضعش را نسبت به رمز ارزها مشخص کند.
صرافی های اکنون حکمی از نهاد ناظر ندارند و همه در نوعی بلاتکلیفی در این خصوص به سر می برند.
از رمزارزها می‌توان برای دور زدن تحریمها استفاده کرد
ایتنا - معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه ایران از دو و نیم میلیون تا هشت میلیون کاربر در حوزه رمزارز دارد، گفت: شاید نگاه مردم، حفظ یا ایجاد تبادل سبد دارایی‌ها باشد؛ اما همچنین می‌توان از این ابزار برای دور زدن تحریمها استفاده کرد.
نخستین اجلاس جهانی انجمن‌های رمزارز دنیا و فعالان حوزه بلاکچین با عنوان «تکنوبلاک» با حضور فعالان ایرانی و نمایندگان متعددی از کشورهای روسیه و ترکیه، امروز در مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما برگزار شد.
به گزارش ایتنا از ایسنا، رضا باقری اصل، معاون امور دولت، مجلس و استان‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در کنفرانس تکنوبلاک بیان کرد: از سال ٢٠٠٨ که اولین وایت‌پییر سیستم یعنی بیتکوین شکل گرفت، پنج سال طول کشید تا مفهوم بلاکچین وارد سیستم‌های حقوقی کشورها شود. نمود این دغدغه تا به امروز ادامه دارد. اگر کمی به عقب برگردیم، در نوامبر ٢٠٢١، شاهد اوج قیمت بیتکوین تا ۶۸ هزار دلار بودیم و در سه ماه ارزش آن نصف شد و امروز به یک سوم رسیده است. این موضوع یک دغدغه و انتظار مردم برای حفظ سرمایه را نشان می‌دهد. اعتمادی که مردم در آن عرصه داشتند، رشد بی‌نظیر در آن عرصه را به دنبال داشته است.
وی با بیان اینکه ایران از دو و نیم میلیون تا هشت میلیون کاربر در حوزه رمزارز دارد، گفت: البته شاید نگاه مردم، حفظ یا ایجاد تبادل سبد دارایی‌های رمزارزی باشد؛ اما همچنین می‌توان از این ابزار برای دور زدن تحریمها استفاده کرد، اما در کنار این مزیت‌ها، بیم‌هایی نیز وجود دارد. بنابراین در کنار منافع باید نگاهی به مضرات داشت، زیرا بدون کنترل مضرات، امکان رشد، با مشکل مواجه خواهد شد.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: اما یک مساله در مورد این صنعت وجود دارد و آن مصرف انرژی است. در کشور ما ماینینگ قانونی ۲۰۰ و در حوزه غیرقانونی تا ۲۰۰۰ مگاوات هم برای صنعت استخراج، مصرف می‌شود و این فناوری اقبال عمومی دارد. به همین دلیل در این زمینه مقرراتی داشتیم. سال گذشته یک کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال تشکیل شد و به لطف وزیر اقتصاد و نیرو در دوره گذشته، مصوبه‌ای به تصویب کمیسیون رسید که امیدواریم تصویب شود. البته مایننیگ جنبه کوچکی از چیزی است که از این فناوری انتظار داریم.
باقری اصل اظهار کرد: به نظر می‌رسد باید این موضوع را با حساسیت ویژه‌ای دیده و در کنار آن از منفعتی که این فناوری ایجاد می‌کند، استفاده کنیم. این فناوری منفعت عمومی دارد و بیشتر بازیگران آن جمعیت جوان هستند. همچنین در حالی که در دنیا بین کریپتو و بازار بورس همبستگی وجود دارد، در دو سال گذشته، باتوجه به مسائل بورس در ایران، گرایش به حوزه افزایش یافت و به دلیل تغییر جهت بازار، رمزارزها در کشور نقش ویژه‌ای داشتند.
وی با بیان اینکه همچنین کاهش ارزش دارایی‌ها در حرکت به استفاده از رمزارزها موثر است، گفت: در کشور ما بسیاری از این فناوری استفاده می‌کنند. از طرفی فناوری باید در خدمت مقابله با کلاهبرداری‌ها باشد، مقررات‌گذاری ما باید هم خطرات و هم منافع دور زدن تحریم با رمزارزها را پوشش دهد و بین آنها تعادلی ایجاد کند. همچنین گرایش دولت به تسهیل امور است، مشارکت خوبی در حوزه اصناف صورت گرفته است و موضوع دارایی‌های دیجیتال موضوع جدیدی است که در حال پیگیری آن هستیم. این اولین بار نیست که در دنیا اعتماد به فناوری از دست رفته است و اگر ما نتوانیم دغدغه‌های مردمی که می‌خواهند به فناوری اعتماد کنند را پاسخ دهیم، فناوری ارزش خود را از دست خواهد داد.
گذار به اقتصاد دیجیتال، فرصتی پیش روی صنعت کشور
در این مراسم همچنین سیروس وطنخواه -رییس مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری- اظهار کرد: امروزه نوآوری‌های فناورانه از جنبه‌های کلیدی صنایع هستند. این جنبه سبب رقابت‌پذیری بین جوامع شده است. نوآوری‌های فناورانه نیازمند بستر لازم است، بستری که امروزه به اقتصاد دیجیتال معروف شده است. در اهمیت اقتصاد دیجیتال در کشورها آمارهای مختلفی وجود دارد و فناوری‌های دیجیتال مفاهیم اولیه اقتصاد را هم متحول می‌کند.
وی با بیان اینکه در سال ٢٠٠٩ و وقتی نخستین بار رمزارزها وارد جهان شد، اینترنت برای نخستین بار جهت انتقال ارزش وارد کار شد، گفت: تاثیرات این فناوری و کاربرد آن بر اقتصاد کشورها قابل توجه است و حاکمیت‌ها باید تصمیمات مهمی در این باره اتخاذ کنند. این موضوعات سبب می‌شود تهیه سیاست‌های نقش مالی پرمخاطره باشد. به همین خاطر سیاستگذاران و ناظران جهان در تلاشند تا تعادلی بین فین‌تک و ابزارهای مالی ایجاد کنند.
رییس شورای سیاست‌گذاری همایش تکنوبلاک توضیح داد: گذار اقتصاد دیجیتال کشورها را قادر می‌کند صنعت را بهبود بخشند و با صرفه‌جویی در زمان شرایط خود راه به بهره‌وری بهتری برسانند. مصرف دور زدن تحریم با رمزارزها کنندگان از طریق دسترسی به خدمات بهتر و هزینه کمتر، از شرایط بهتری بهره‌مند شده و به همین دلیل اقتصاد دیجیتال امر مهمی در کشورها محسوب می‌شود.
وطنخواه خاطرنشان کرد: اقدامات صورت‌گرفته‌برای برگزاری کنفرانس امروز اقدامات گسترده‌ای بوده است. جلسات متعددی بین نهادهای دولتی کشورهای شرکت‌کننده در کنفرانس شرکت گرفت. جلسات متعددی بین انجمن‌های رمزارز ایران، روسیه و ترکیه انجام شد. محورهای کاری این کنفرانس انتقال تجربه در خصوص بهره‌برداری از فرصت‌ها و رفع چالش‌های پیش روی بلاکچین است.
مدیرعامل دو صرافی بزرگ رمزارز: روسیه با ارز دیجیتال نمی‌تواند تحریمها را دور بزند
مدیرعامل دو صرافی بزرگ رمزارزها یعنی بایننس و کوین بیس می‌گویند روسیه نمی‌تواند با استفاده از ارزهای دیجیتال تحریم‌های مالی در واکنش به حمله نظامی به اوکراین را دور بزند.
«برایان آرمسترانگ»، مدیر عامل صرافی کوین بیس با انتشار توییتی اعلام کرد که فکر نمی‌کند استفاده روسیه از ارزهای دیجیتال برای دور زدن تحریمها خطر زیادی به همراه داشته باشد.
«چانگ پنگ ژائو»، مدیرعامل صرافی بایننس نیز در مصاحبه مطبوعاتی با گاردین اعلام کرد که ارزهای دیجیتال در روسیه بازار کوچکی دارند و تنها حدود ۳ درصد جمعیت این کشور به نوعی به معاملات رمزارزها وارد شده‌اند. در واقع بازار کریپتو در این کشور چندان بزرگ نیست که بتوان برای دور زدن تحریمها خطر زیادی به همراه داشته باشد.
همچنین وی در ادامه اضافه کرد که امکان ردیابی تراکنش‌های رمزارزها وجود دارد و به همین دلیل جای نگرانی در این مورد وجود ندارد.
تحریم روسیه و رمزارزها
در واقع معاملات رمزارزها نیز مانند استفاده از پول نقد، طلا و سایر دارایی‌ها قابل ردیابی است و به همین دلیل روسیه با کریپتو نمی‌تواند تحریم‌های به وجود آمده را دور بزند. به علاوه استفاده از ارزهای دیجیتال به دلیل حجم کوچک بازار آنها برای روس‌ها کار را اتفاقا سخت‌تر نیز می‌کند.
مدیرعامل کوین بیس می‌گوید این صرافی متعهد است تا سیستم مالی ایمنی را ارائه دهد و آزادی اقتصادی را در سراسر جهان ترویج دهد. در این صورت می‌تواند قابل اعتمادترین پلتفرم برای خرید، فروش و مبادله دارایی‌های دیجیتال را عرضه کند.
با آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین بسیاری از شرکت‌ها تحریم‌هایی برای روسیه در نظر گرفتند و مقامات اوکراینی از صرافی‌های بزرگ ارزهای دیجیتال نیز خواستند تا حساب‌های کاربری روسی را مسدود کنند. مدیرعامل بایننس و کوین بیس با این موضوع موافق نبودند و اکنون نیز اعلام کرده‌اند که کریپتو اساسا نمی‌تواند به عنوان راهکاری موثر برای دور زدن تحریمها از سوی روسیه مورد استفاده قرار گیرد و کارایی لازم را در این زمینه ندارد.
دیدگاه شما