مثالی از ماتریس SWOT

تحلیل SWOT یا آنالیز سوات، تحلیلی کاربردی است که در هر کسب و کاری به کمک شما می‌آید و باید آن را انجام بدهید. برای انجام این تحلیل، حضور تمام افرادی که نقش کلیدی در شرکت شما دارند الزامی است. در نهایت نیز با رسم ماتریس SWOT می‌توانید انواع استراتژی‌های پیش رویتان را ببینید و با توجه به وضعیت شرکتتان، یک یا چند استراتژی بازاریابی برونگرا یا درونگرا را از بین آن‌ها انتخاب کنید.

مدیریت دولتی

مقالات دانشجویان ارشد مدیریت دولتی دانشگاه قائم شهر

تجزيه و تحليل swot

همان نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهديد مي باشد. هر سازماني در سطوح مختلف مي تواند داراي برنامه باشد (سطوح کلي، مياني و وظيفه اي). براي تدوين در مرحله اول بايد تحليل جامعي از وضعيت موجود بر اساس روش SWOT analysis صورت گيرد تا از دل آن بتوان به نقاط قوت، ضعف، فرصت و يا تهديد پي برد و پس از آن هر نقطه از سازمان و يا واحد آماده مي شوند تا آينده خود را بسازد. به همين خاطر عواملي که مربوط به نقاط قوت و ضعف ميباشد تحت عنوان عوامل داخلي (Internal Evaluation) و عواملي که تحت عنوان فرصت و تهديد اثر گذار مي باشد تحت عنوان (external evaluation) مورد بررسي قرار مي گيرد.

نقاط قوت را فهرست کنيد

نقاط ضعف را فهرست کنيد.

استراتژي هاي SO

استراتژي هاي WO

فرصت ها را فهرست کنيد

با بهره جستن از نقاط قوت در صدد بهره برداري از فرصتها برآييد

با بهره جستن از فرصت ها نقاط ضعف را از بين ببريد.

استراتژي هاي WT

تهديدها را فهرست کنيد

براي احتراز از تهديدها از نقاط قوت استفاده کنيد

نقاط ضعف را کاهش دهيد و از تهديدها بپرهيزيد.

مراحل انجام آناليز SWOT:

1- تشکيل جلسه تجزيه و تحليل SWOT

2- توضيح اجمالي هدف جلسه و مراحل انجام کار

3- انجام طوفان ذهني براي شناسايي عوامل داخلي (نقاط قوت و ضعف) و عوامل خارجي (فرصت ها و تهديدها)

4- اولويت بندي عوامل داخلي و خارجي

5- تشکيل ماتريس SWOT و وارد کردن عوامل انتخاب شده با توجه به اولويت بندي

6- مقايسه عوامل داخلي و خارجي با هم و تعيين استراتژي SOو WO و ST و WT

7- تعيين اقدامات مورد نياز براي انجام استراتژي هاي تعيين شده

8- انجام اقدامات و بررسي نتايج آنها

9- بروز آوري ماتريس SWOT و در بازه هاي زماني مناسب .

استراتژي WT, ST, WO, SO:

" مشخص شدن منابع و قابليت ها براي رسيدن به اهداف استراتژي مناسب، تعيين منابع و ظرفيت خود مؤسسه و آشکار ساختن جهات قوت و ضعف آن ضرورت ويژه اي دارد. مؤسسات در محيطي که متعلق به آنها هستند ادامه حيات مي دهند و در داخل اين محيط به دارا بودن جايگاهي معين و برقرار کردن رابطه با آن مجبور مي باشند. بدان جهت، محيط يگانه منبع حيات براي مؤسسه مي باشد. هدف اساسي مديريت استراتژيگ، تأسيس سازگاري بين منابع و قابليتهاي سازمان با شرايط محيطي است. زيرا تحقق پذيري اهداف مؤسسه و آماده کردن برنامه هاي بلند مدت، به اين فرآيند سازگاري بستگي دارد. ماتريس SWOT يکي از ابزارهاي مهمي است که مديران بدان وسيله اطلاعات را مقايسه مي کنند و مي توانند با استفاده از آن چهار نوع استراتژي ارائه نمايند، استراتژي WT, ST, WO, SO .

جدول شماره 5: انواع استراتژيهاي SWOT

سازمان در اجراي استراتژي SO با استفاده از نقاط قوت داخلي مي کوشد از فرصت هاي خارجي بهره برداري نمايد و با بهره گيري از نقاط قوت، فرصت ها را به حداکثر برساند. همه مديران ترجيح مي دهند سازمانشان در موقعيتي قرار گيرد که بتوانند با استفاده زا نقاط قوت داخلي از رويدادها و روندهاي خارجي بهره برداري نمايند. معمولاً سازمان ها براي رسدن به چنين موقعيتي از استراتژي هاي WT,ST,WO استفاده مي کنند تا بدان جا برسند که بتوانند از استراتژي SO استفاده کنند. به عنوان مثال، استفاده شرکت از توانمندي هاي تکنولوژيکي و وجه مناسب براي ورود و افزايش سهم در بازار خودروهاي لوکس.

هدف استراتژي WO اين است که سازمان با بهره برداري از فرصت هاي موجود در محيط خارج بکوشد نقاط ضعف داخلي را بهبود بخشد گاهي در خارج از سازمان فرصت هاي بسيار مناسبي وجود دارد ولي سازمان به سبب داشتن ضعف داخلي نمي تواند از اين فرصت ها بهره برداري نمايد. " براي مثال امکان دارد تقاضاي بسيار زيادي براي قطعه هاي الکترونيکي وجود داشته باشد که با نصب آنها در موتور خودرو بتوان در سوخت و زمان صرفه جويي نمايد (يک نوع فرصت)، ولي بسياري از توليدکنندگان قطعه هاي خودرو داراي فن آوري هاي لازم جهت تهيه اين قطعه ها نيستند (يک نقطه ضعف)"

يکي از راههاي امکان پذير براي اجراي «استراتژي WO» اين است که از طريق مشارکت با شرکتي که داراي چنين توان يا شايستگي است در صدد خريداري مثالی از ماتریس SWOT اين نوع فن آوري برآيد. راه ديگر براي اجراي «استراتژي WO» اين است که افراد واجد شرايط را استخدام نموده و در زمينه ي فنون مورد نظر به آنها آموزش داد.

شرکت ها در اجراي استراتژي ST مي کوشند با استفاده از نقاط قوت خود اثرات ناشي از تهديدات موجود در محيط خارج را کاهش دهند يا آنها را از بين ببرند. نمونه اي از استراتژي ST مربوط به موردي است که شرکت ابزار سازي تگزاس از يک واحد توانمند حقوقي (يک نقطه قوت) استفاده کرد تا مبلغ 700 ميليون دلار خسارت از 9 شرکت ژاپني و کره اي دريافت کند زيرا اين شرکت بدون اجازه از نام و نشان محصولات ريزپردازها و حافظه هاي نيمه هادي (تهديد خارجي) استفاده کرده بودند.

سازمانهايي که استراتژي WT را به اجرا درمي آورند حالت تدافعي به خود مي گيرند و هدف کم کردن نقاط ضعف داخلي و پرهيز از تهديدات ناشي از محيط خارجي است. سازماني که داراي نقاط ضعف داخلي مي باشد و با تهديدات بسيار زيادي در محيط خارجي روبرو مي شود در موضعي مخاطره آميز قرار خواهد گرفت. درواقع چنين سازماني براي بقاي خود مبارزه خواهد کرد. اين سازمان مي کوشد براي حفظ بقاي خود از فعاليت هاي خود بکاهد (استراتژي کاهش يا واگذاري)، در شرکتهاي ديگر ادغام شود، اعلان ورشکستگي کند و يا سرانجام منحل گردد. لازم به ذکر است که بايد به اين موضوع توجه شود که در هر مرحله اي اين ماتريس دو عامل باهم مقايسه مي شود و هدف اين نيست که تنها بهترين استراتژي انتخاب شود بلکه هدف تعيين بهترين استراتژي قابل اجرا مي باشد.

چگونگي تجزيه و تحليل S.W.O.T براي فرموله کردن راهبردها:

پس از جمع آوري اطلاعات در ارتباط با چهار عامل (نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهديدات) از اين اطلاعات جهت بدست آوردن راهبردها طي مراحل زير استفاده مي شود:

مرحله اول: ارزيابي محيط اطراف- يک مربي فوتبال را در نظر بگيريد قبل از شروع بازي، مربي استراتژيهايي را براي راهبري تيم خود تدوين کرده است اما هنگامي که بازي شروع مي شود او مجبور است که با توجه به روند بازي و شرايط بازيکنان تغييراتي را در راهبردهاي خود بدهد.

مرحله دوم: تعيين نقاط قوت و نقاط ضعف يا فرصتها و تهديدات

مرحله سوم: عوامل فوق را دو به دو با يکديگر به منظور تعيين راهبردها در نظر بگيريد به شرح زير:

- راهبردهاي SO (نقاط قوت و فرصتها بايد با يکديگر در نظر گرفته شود)

- راهبردهاي ST (نقاط قوت و تهديدات با يکديگر در نظر گرفته شود)

- راهبردهاي WO( نقاط ضعف و فرصتها با يکديگر در نظر گرفته شود)

- راهبردهاي WT (نقط ضعف و تهديدات با يکديگر در نظر گرفته شود)

مرحله چهارم: ارزيابي استراتژيهاي مختلف: در انتهاي مرحله منظور کردن دو به دوي عوامل جهت تعيين استراتژيها، تعداد زيادي راهبرد تدوين مي شود. در اين مرحله اين راهبردها را مورد بررسي و بازبيني قرار داده تا آن مواردي را که با اهداف سازمان تطابق بيشتري دارند انتخاب شوند.

مرحله پنجم: انتخاب استراتژي هاي مطلوب: در اين مرحله يک ليست طولاني از راهبردها در اختيار است. تعداد زيادي راهبرد براي اجرا عملي نيست بنابراين ضروري است که اين ليست را در جلسات بحث و تبادل نظر به ليست کوتاهتري از استراتژيها که قابل اجرا باشند تبديل کنيم.

این وبلاگ برای ارائه مقالات و نوشته های دانشجویان ارشد مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر طراحی شده و از مقالات همه صاحبنظران رشته مدیریت جهت درج در وبلاگ استقبال میشود.

تحلیل SWOT چیست؟ معرفی تحلیل و ماتریس SWOT

چه بخواهید پروژه جدیدی را در کسب و کارتان آغاز کنید، چه بخواهید کسب وکار جدیدی به راه بیاندازید و چه بخواهید برای ادامه راه شرکتتان آماده شوید، نیاز به یک نقشه راه یا نقشه ذهنی خواهید داشت. تحلیل SWOT همین نقشه راه است که کمک می‌کند یک استراتژی بازاریابی مناسب را تدارک ببینید.

تحلیل SWOT چیست؟

تحلیل SWOT روشی است که به کمک آن نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای بیزنس خود را بفهمید. استفاده از تحلیل سوات باعث می‌شود که بفهمید کسب و کار شما در چه حوزه‌‌هایی امکان پیشرفت دارد، و در عین حال بدانید چه حوزه‌ّهایی موجب شکست شما می‌شوند و باید از آن‌ها دوری کنید.

تحلیل SWOT یا سوات، مخفف ۴ واژه مثالی از ماتریس SWOT زیر است:

Strength یا نقاط قوت

اولین المان تحلیل سوات، نقاط قوت است. نقاط قوت شامل تمام فعالیت‌هایی است که شرکت شما در آن عملکرد خوبی دارد. ویژگی‌های زیر می‌توانند جزو نقاط قوت شما باشند:

• فعالیت‌هایی که کسب و کار شما به خوبی از عهده آن‌ها برمی‌آید
• ارزش‌های شما نسبت به رقیبان
• منابع داخلی مانند نیروی انسانی کارآزموده و خلاق
• دارایی‌های محسوس مانند تکنولوژی خاص یا محل کار مناسب

Weakness یا نقاط ضعف

بعد از شناسایی نقاط قوت، نوبت به نقاط ضعف می‌رسد. هر آنچه که درون کسب و کار شما باشد و باعث شود شرکت شما از اهدافش دور بماند و پیشرفت نکند جزو نقاط ضعف دسته‌بندی می‌شود. از جمله:

• کمبودهای شرکت شما
• ارزش‌های رقیبان نسبت به شما
• کمبود منابع مالی
• نداشتن برنامه درآمدی مناسب

Opportunities یا فرصت‌ها

عوامل خارجی هستند که می‌توانند به رشد فوق‌العاده شما منجر شوند. مانند:

• بازارهای مناسب برای محصولات خاص
• کم بودن تعداد رقیبان
• تقاضای بالا برای محصولات شما
• پوشش رسانه‌ای برند شما
• تکنولوژی‌های جدید

Threats یا تهدیدها

در مقابل فرصت‌ها، تهدیدها قرار دارد. هر عامل خارجی که بتواند شرکت شما را عقب براند برای شما یک تهدید است. از جمله:

• رقیب‌های زیاد و متنوع
• فشار رسانه‌ای و تاثیر منفی آن
• تغییر نگرش مشتریان به برند
• تغییرات اقتصادی و سیاسی (مانند شیوع ویروس کرونا)

فاکتورهای داخلی و خارجی

فاکتورهای تحلیل SWOT را می‌توان به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم کرد. نقاط قوت و ضعف، در دسته داخلی قرار می‌گیرند. به این معنی که تحت تاثیر شرایط داخلی کسب و کار شما هستند و کنترل آن‌ها در دست شماست. مثلا میزان توانایی تیم شما، یکی از مواردی است که روی آن تسلط کامل دارید.

تهدیدها و فرصت‌ها عوامل خارجی تحلیل سوات هستند. این عامل‌ها، بیرون از کسب و کار شما وجود دارند و تسلطی بر آن‌ها ندارید. به عنوان مثال، شما نمی‌توانید تعداد رقیبانتان را تعیین کنید.

اهمیت تحلیل SWOT

چرا به تحلیل SWOT برای کسب و کارتان نیاز دارید؟ در این بخش بعضی از مزایای استفاده از تحلیل سوات را بیان می‌کنیم.

• تحلیل SWOT کمک می‌کند تا وضعیت کسب و کارتان را به خوبی تحلیل کنید.
• آنالیز SWOT با نشان دادن جنبه‌ّهای مختلف کسب و کار، کمک می‌کند تا استراتژی مناسبی را در برای پیشرفت کار در نظر بگیرید.
• این تحلیل اهمیت اهداف کوتاه مدت و بلند مدت را برای شما مشخص می‌کند. به این ترتیب خواهید دانست که کدام اهداف برای شما در اولویت هستند.
• آنالیز SWOT کمک می‌کند تا بتوانید از میان انبوه راه‌هایی که پیش روی شما قرار دارد، بهترین راه را برای موفق شدن برگزینید.

چگونه یک تحلیل SWOT انجام دهیم؟

در یک شرکت، انجام دادن تحلیل سوات به عهده مدیران و رهبران شرکت است. در یک استارتاپ نیز انجام دادن تحلیل مثالی از ماتریس SWOT SWOT یکی از مراحل اصلی برای چیدن نقشه بیزنس (بیزنس پلن) محسوب می‌شود.

با این حال، خوب است که برای انجام دادن این تحلیل، تمام اعضایی که می‌توانند تاثیرگذار باشند حضور داشته باشند. پس برای انجام آنالیز SWOT اعضای تیم‌های مختلف (تولید محتوا، روابط عمومی، توسعه فنی و …) را به یک جلسه دعوت کنید.

برای انجام تحلیل سوات در جلسه می‌توانید از طوفان فکری استفاده کنید. به اعضای جلسه حدود ۱۰ دقیقه وقت بدهید تا نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها را از دیدگاه خود روی کاغذ بنویسند. بدین ترتیب مطمئن خواهید بود که از نظر تمام اعضا استفاده کرده‌اید.

برای رسیدن به هریک از موارد فهرست سوات، می‌توانید از سوال‌های زیر استفاده کنید:

نقاط قوت

• کدام روندهای بیزنسی برای شرکت شما سودآور بوده‌اند؟
• تیم شما چه پتانسیل‌هایی دارد؟ دانش، تجربه و اعتبار اعضا جزوی از این پتانسیل‌ّها هستند.
• چه پتانسیل‌های مادی (بودجه، تکنولوژی، مشتری و …) دارید؟
• چه ارزش‌های رقابتی نسبت به رقیبان دارید؟

نقاط ضعف

• بیزنس شما در چه زمینه‌ّهایی باید قوی‌تر شود؟
• چه فرایندهایی نیاز به بهبود دارند؟
• تیم شما چه کمبود‌هایی دارد؟
• آیا موقعیت فعلی شما برای رسیدن به موفقیت مناسب است؟

فرصت‌ها

مثالی از ماتریس SWOT
• آیا تقاضا برای محصول شما در حال افزایش است؟
• آیا ترند جدیدی وجود دارد که بتوانید از آن استفاده کنید؟
• آیا در آینده نزدیک رویدادهایی (مانند نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ّها) وجود دارد که بتوانید از آن برای افزایش درآمد استفاده کنید؟
• آیا مشتریان نظر مثبتی به کسب و کار شما دارند؟

تهدیدها

• آیا رقیب‌های بالقوه‌ای دارید که با ورود به بازار برای کسب و کار شما خطر ایجاد کنند؟
• آیا مواد اولیه محصولی که تولید می‌کنید همیشه در دسترس خواهند بود؟
• آیا تکنولوژی‌های جدی می‌توانند کسب و کار شما را تهدید کنند؟
• آیا ترندهایی وجود دارند که روی درآمد شما اثر منفی بگذارند؟

پس از جمع‌آوری پاسخ این پرسش‌ها، برای هریک از موارد تحلیل SWOT رای‌گیری انجام بدهید. برای هر قسمت، ۴ یا ۵ موردی را که رای بالاتری دارند انتخاب کنید.

سپس مراحل زیر را انجام بدهید. (برای راحتی، در ادامه فرض کنید که شما مدیر یک رستوران هستید و قصد دارید تحلیل SWOT را انجام بدهید.)

ماتریس SWOT را باید رسم کنید. یکی از دلایل ترسیم، روانشناسی شکل است که در گرفتن نتیجه بهتر تاثیرگذار است. ماتریس به شکل زیر رسم می‌شود:

یک جدول دو در دو بکشید. یک ردیف این جدول به پارامترهای مثبت (نقاط قوت و فرصت‌ها) و یک ردیف به پارامترهای منفی (نقاط منفی و تهدیدها) اختصاص دارد. ستون‌ها نیز به دو ستون فاکتورهای داخلی (نقاط قوت و ضعف) و فاکتورهای خارجی (فرصت‌ها و تهدیدها) تعلق دارد. این جدول را می‌توانید در شکل زیر ببینید.

در ادامه، انواع استراتژی‌های ماتریس SWOT را معرفی می‌کنیم.

استراتژی SO

اولین و محبوب‌ترین استراتژی است. استراتژی SO یا نقاط قوت-فرصت‌ها، از فاکتورهای مثبت داخل شرکت استفاده می‌کند تا بهترین استفاده را از فاکتورهای مثبت خارج شرکت ببرد.

به عنوان یک مثال خوب، می‌توانیم از استارتاپ ایسمینار یاد کنیم که در دوران شیوع ویروس کرونا، با استفاده از نقاط قوتش (داشتن تکنولوژی و پلتفرم آموزش آنلاین) و فرصت‌ها (تعطیل شدن تمام رویدادهای آموزشی حضوری)، موفق شد به رشد مثالی از ماتریس SWOT فوق‌العاده‌ای دست یابد.

استراتژی WO

استراتژی نقاط ضعف-فرصت‌ها، از فرصت‌های بیرون شرکت استفاده می‌کند تا نقاط ضعف درون شرکت را جبران کند و آن‌ها را بهبود ببخشد. این استراتژی بهترین استراتژی برای کاهض نقاط ضعف و بهره‌برداری حداکثری از فرصت‌هاست.

به عنوان مثال، یک کسب و کار یا شرکت تازه‌کار که در زمینه کاری خود با کمبود نیروی متخصص مواجه است، می‌تواند این کمبود را با شریک شدن با شرکتی دیگر که نیروی متخصص مورد نیازش را دارد، جبران کند.

استراتژی ST

در استراتژی نقاط قوت-تهدیدها، شرکت شما از تمام پتانسیل‌هایش استفاده می‌کند تا به تهدیدهای خارج از شرکت غلبه کند و به موفقیت برسد.

به عنوان مثال زمانی که رقیب جدیدی وارد بازار می‌شود، شما باید از تمام پتانسیل‌ّهایتان از جمله نیروی انسانی، تکنولوژی و بودجه استفاده کنید تا از اون جلو بیوفتید و نگذارید جایتان را در بازار بگیرد.

استراتژی WT

استراتژی نقاط ضعف-تهدیدها، کم طرفدارترین استراتژی در ماتریس SWOT است. در این بخش از ماتریس SWOT ، شرکت سعی می‌کند با توجه به تهدیدهای بیرونی، نقاط ضعف خود را برطرف کند.

یک مثال از ماتریس SWOT

در این بخش برند نوکیا را به عنوان یک شرکت موفق که از سه استراتژی ماتریس سوات استفاده کرده است، بررسی می‌کنیم

استراتژی SO

• افزایش سهم و حضور در بازار با ارائه دادن محصولات و خدمات متنوع به مشتریان
• حضور در بازار آسیا و اقیانوسیه با رویکرد مشتری‌ محور

استراتژی ST

• تبلیغات هدفمند
• کاهش قیمت محصولات با توجه به حضور سایر رقیبان در بازار

استراتژی WO

• تمرکز روی خدمات پس از فروش به مشتریان
• به راه انداختن یک خط محصولات جدید برای آمریکا

تحلیل SWOT یا آنالیز سوات، تحلیلی کاربردی است که در هر کسب و کاری به کمک شما می‌آید و باید آن را انجام بدهید. برای انجام این تحلیل، حضور تمام افرادی که نقش کلیدی در شرکت شما دارند الزامی است. در نهایت نیز با رسم ماتریس SWOT می‌توانید انواع استراتژی‌های پیش رویتان را ببینید و با توجه به وضعیت شرکتتان، یک یا چند استراتژی بازاریابی برونگرا یا درونگرا را از بین آن‌ها انتخاب کنید.

تجزیه و تحلیل SWOT چیست؟

تجزیه و تحلیل SWOT یکی از ابزارهای ساده در عین حال قدرتمند جهت تدوین استراتژی برای شرکت‌های مختلف است. تجزیه و تحلیل SWOT به شما کمک می‌کند با در نظر گرفتن تمامی نقاط قوت و ضعف کسب و کار خود و همچنین فرصت‌ها و تهدیدهایی که در بازار با آن روبرو می‌شوید، یک استراتژی قوی برای سازمان تدوین کنید.

تعریف تجزیه و تحلیل SWOT

SWOT مخفف کلمات Strengths, Weaknesses, Opportunities و Threats به معنی نقاط قوت، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدات است. تجزیه و تحلیل SWOT چارچوبی می‌باشد که برای ارزیابی موقعیت رقابتی یک شرکت و توسعه برنامه‌ریزی استراتژیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. تجزیه و تحلیل SWOT عوامل داخلی و خارجی و همچنین پتانسیل فعلی و آینده را ارزیابی می‌کند.

تجزیه و تحلیل SWOT برای تسهیل بررسی واقع‌بینانه، مبتنی بر واقعیت و داده محور نقاط قوت و ضعف سازمان طراحی شده است. سازمان باید با اجتناب از اعتقادات از پیش ایجادشده یا مناطق مبهم، تجزیه و تحلیل را دقیق انجام دهد و بر حقایق و واقعیت‌ها متمرکز شود. شرکت‌ها باید از این تحلیل به عنوان راهنما و نه لزوماً به عنوان یک توصیه استفاده کنند.

درک تجزیه و تحلیل SWOT

تجزیه و تحلیل SWOT یک تکنیک برای ارزیابی عملکرد، رقابت، ریسک و پتانسیل کسب و کار و همچنین بخشی از آن مانند خط تولید محصول یا نهادهای دیگر است.

تجزیه و تحلیل SWOT با استفاده از داده‌های داخلی و خارجی می‌تواند به شرکت بگوید که باید چه پیشرفت داخلی داشته باشد و همچنین به توسعه برنامه‌های استراتژیک کمک می‌کند.

این تکنیک همچنین می‌تواند کسب و کارها را به سمت استراتژی‌هایی که به احتمال زیاد موفقیت‌آمیز هستند، هدایت نماید. تجزیه و تحلیل SWOT به تحلیل‌گران، ذینفعان یا رقبای مستقل می‌گوید که آیا شرکت، خط تولید یا صنعت قوی یا ضعیف است و دلیل این قوی یا ضعیف بودن چیست.

تحلیل‌گران تجزیه و تحلیل SWOT را در قالب یک چهار ضلعی ارائه می‌دهند. این چیدمان بصری یک مرور کلی از موقعیت شرکت فراهم می‌سازد. اگرچه ممکن است همه نکات از اهمیت یکسانی برخوردار نباشند، اما همه آن‌ها باید بینش‌های کلیدی در مورد توازن فرصت‌ها و تهدیدها، مزایا و معایب و موارد دیگر را نشان دهند.

تجزیه و تحلیل SWOT اولین بار برای تجزیه و تحلیل کسب و کار مورد استفاده قرار گرفت. اکنون اغلب توسط دولت‌ها، موسسات غیرانتفاعی و افرادی از جمله سرمایه‌گذاران و کارآفرینان استفاده می‌شود.

نقاط قوت (Strengths)

نقاط قوت توصیف می‌کنند که سازمان‌ها چه برتری دارند و چه چیزی آن‌ها را از رقبا جدا می‌کند: برای مثال نقطه قوت می‌تواند یک برند قدرتمند، وفاداری به مشتری، فناوری منحصر به فرد و غیره باشد. مثلا یک صندوق محافظت از سرمایه‌گذاری ممکن است یک استراتژی کسب و کار اختصاصی تهیه کرده باشد که نتایج ضرر بازار را بازگرداند. این سازمان باید تصمیم بگیرد که چگونه از این نتایج برای جذب سرمایه‌گذاران جدید استفاده کند.

نقاط ضعف (Weaknesses)

نقاط ضعف نمی‌گذارند عملکرد سازمان به حد مطلوب برسد. آن‌ها نقاطی هستند که کسب و کار باید برای برتری پیدا کردن نسبت به رقبا، بهبود بخشد. نقاط ضعف رایج عبارتند از یک برند ضعیف، نرخ ریزش کارکنان بالاتر از متوسط، سطح بالای بدهی، زنجیره تأمین ناکافی یا فقدان سرمایه.

فرصت‌ها (Opportunities)

فرصت‌ها به عوامل خارجی مطلوب اشاره می‌کنند که می‌توانند مزیت رقابتی در اختیار سازمان قرار دهند. به عنوان مثال، اگر یک کشور تعرفه‌ها را کاهش دهد، یک تولیدکننده اتومبیل می‌تواند اتومبیل‌های خود را به بازار جدید صادر کند و باعث افزایش فروش و سهم بازار شود.

تهدیدها (Threats)

تهدیدها دربرگیرنده عواملی هستند که احتمال آسیب رساندن به سازمان را دارند. به عنوان مثال، خشکسالی تهدیدی برای یک شرکت تولید گندم است، زیرا ممکن است باعث از بین رفتن یا تضعیف عملکرد محصول شود. سایر تهدیدات رایج شامل مواردی مانند افزایش هزینه مواد، افزایش تعداد رقبا، عرضه شدید نیروی کار و غیره هستند.

نمونه آنالیز SWOT

در سال ۲۰۱۵، یک شرکت مستقل تجزیه و تحلیل SWOT برای شرکت کوکا کولا انجام داد که نقاط قوت مانند برند مشهور در جهان، شبکه توزیع گسترده و فرصت‌های موجود در بازارهای نوظهور را شناسایی کرد. این تحلیل ضعف‌ها و تهدیداتی از قبیل نوسانات ارزهای خارجی، افزایش علاقه عمومی به نوشیدنی‌های سالم و رقابت از سوی شرکت‌های نوشیدنی سالم را نیز مورد توجه قرار داد.

طبق تجزیه و تحلیل SWOT انجام شده برای شرکت کوکا کولا، این شرکت به یک شرکت نوشیدنی برتر تبدیل خواهد شد که آن را به گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاران محافظه کار و همچنین یک منبع درآمد قابل اعتماد در مقابل سرمایه کم مورد نیاز، تبدیل می‌کند.

پنج سال بعد، تحلیل صورت گرفته اثبات شد، زیرا کوکا کولا ششمین برند قدرتمند جهان (آن زمان) باقی ماند. سهام کوکا کولا طی پنج سال پس از اتمام تجزیه و تحلیل، بیش از ۶۰ درصد افزایش یافته است.

مزایای استفاده از تجزیه و تحلیل SWOT

تجزیه و تحلیل SWOT یک روش عالی برای هدایت جلسات استراتژیک کسب و کار است. این امکان وجود دارد که همه افراد در جلسه بتوانند در مورد نقاط قوت و ضعف اصلی شرکت بحث کنند و سپس فرصت ها و تهدیدها را تعریف نمایند و در آخر به ایده‌های اصلی بپردازند. غالباً، تجزیه و تحلیل SWOT نمایانگر عواملی است که از آن‌ها بی‌خبر بوده‌اید و بدون انجام این تحلیل، متوجهِ آن‌ها نخواهید شد.

شرکت‌ها می‌توانند از SWOT برای جلسات مربوط به استراتژی کلی کسب و کار یا برای یک دپارتمان خاص مانند بازاریابی، تولید یا فروش استفاده کنند. به مرور خواهید دید که چگونه استراتژی کلی توسعه‌یافته از تجزیه و تحلیل SWOT در زیرمجموعه‌های دپارتمان‌ها نیز اعمال خواهد شد.

صفر تا صد تحلیل SWOT (سوات) ابزار تحلیل استراتژیک

تحلیل SWOT یا نمودار SWOT از مشهورترین ابزارهای تحلیل استراتژیک است و برخی از آن به عنوان سنگ‌بنای اصلی تحلیل استراتژیک یاد می‌کنند. این تکنیک که به عنوان تحلیل سوات یا اس دبلیو او تی نیز خوانده می‌شود نمایانگر فرصت‌ها، تهدیدها، نقاط ضعف و نقاط قوت سازمان است. اگر بخواهید در کسب‌وکار خود موفق باشید و از رقبا جلو بزنید، یکی از ابزارهایی که در تحلیل کسب‌وکار باید استفاده کنید همین ماتریس SWOT است!

این ابزار گرچه در نهایت به شکل یک ماتریس ساده نمایش داده می‌شود و خط مشی سازمان را مشخص می‌سازد اما برای تنظیم هرچه بهتر، در دل خود اصول و قواعد بسیاری دارد.

در حقیقت شاید هر کسی بتواند طی آموزشی کوتاه و چند دقیقه‌ای از تحلیل SWOT، روش تنظیم آن را فرا بگیرد و آن را اجرایی کند اما تا زمانی که تفکر استراتژیک و مدیریت استراتژیک سرلوحه این اقدام نباشد، احتمالا کیفیت خروجی چندان کارساز نخواهد بود و در طولانی مدت نیز این مورد خود را عیان خواهد کرد.

در نتیجه در این مطلب از PMPiran تحلیل SWOT را از صفر تا صد خواهید آموخت. موضوع این تحلیل را با مقدمه‌ای از مدیریت استراتژیک شروع خواهیم کرد و سپس به بیان چگونگی ترسیم آن خواهیم پرداخت و با چند مثال آموخته‌ها را تقویت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

مدیریت استراتژیک (Strategic Management)

حتما تا کنون با واژه­‌های استراتژی و استراتژیک برخورد کرده‌­اید ولی ممکن است مفهوم دقیق آن را به خوبی درک نکرده باشید.

مدیریت استراتژیک یا مدیریت راهبردی عبارت است از مدیریت منابع سازمان برای دستیابی به اهداف آن. در نظر داشته باشید که اهداف بلندمدت سازمان توسط مدیران ارشد تدوین می‌­شود و در دسترس تمام سطوح مثالی از ماتریس SWOT سازمانی قرار می­‌گیرد.

اهمیت مدیریت استراتژیک

دنیای پر مخاطره امروز و تغییرات محیط کسب و کار (داخلی و خارجی) نیاز توجه به برنامه‌­ریزی را انکارناپذیر ساخته است. یکی از این برنامه‌­ریزی­‌ها، برنامه­‌ریزی استراتژیک می‌­باشد.

اخذ تصمیمات با اندیشیدن به مخاطرات و فرصت‌­ها باعث می­‌شود یک گام از رقبا جلوتر باشید و کنترل سرنوشت سازمان خود را به دست گیرید.

مدیریت استراتژیک که تحلیل SWOT را نیز به همین منظور می‌آموزیم، مزایای دیگری هم دارد که در زیر به برخی از آن‌­ها اشاره می­‌شود:

• افزایش مشارکت کارکنان و ایجاد انگیزه در آن­‌ها
• افزایش حمایت مدیران ارشد
• افزایش تعهد کارکنان و مدیران
• کاهش ریسک‌­های تصمیم‌­گیری
• افزایش اختیارات به کارکنان
• شفاف‌­سازی مسیر فعالیت‌­های سازمان در بلند مدت
• هم­سوسازی اقدامات عملیاتی در راستای اهداف مشخص

ابزار تحلیل مدیریت استراتژیک ؛ تحلیل SWOT چیست؟

با توجه به فهم ضرورت وجود مدیریت استراتژیک اکنون باید به دنبال ابزاری برای تحلیل آن باشیم. بدین منظور تحلیل SWOT یکی از قدرتمندترین ابزارها برای سازمان­‌های امروزی است. این ماتریس به شما کمک می­‌کند که فرصت‌­ها را کشف کنید و با شناخت تهدیدها آن‌­ها را مدیریت و با تمرکز بر نقاط قوت و کاهش نقاط ضعف در مناسب­ترین جایگاه قرار گیرید.

در ضمن در نظر داشته باشید از این ابزار معمولا با عنوان تحلیل سوات یا نمودار سوات هم یاد می‌شود.

اجزای ماتریس SWOT

همانطور که متوجه شدید، تحلیل SWOT چهار جزء دارد:

نقاط ضعف (Weaknesses):

این بخش از تحلیل SWOT در واقع نقاط ضعف عملکرد سازمان را در سطح مطلوب خود متوقف می­‌کند. این­‌ها مناطقی هستند که برای ادامه رقابت باید بهبود یابد. به عنوان مثال مارک تجاری ضعیف، بدهی‌­های زیاد، زنجیره تأمین ناکافی یا کمبود سرمایه.

نقاط قوت (Strengths):

قابلیت­‌ها و ویژگی‌­های مثبتی که منجر به انجام موفقیت­‌آمیز ماموریت‌­های سازمان می‌گردد مانند: یک برند قوی، مشتری وفادار، ترازنامه قوی، فناوری منحصر به فرد و غیره.

فرصت‌­ها (Opportunities):

به عوامل خارجی مطلوبی اشاره دارد که می­‌تواند یک سازمان را از مزیت رقابتی برخوردار سازد. به عنوان مثال، اگر کشوری تعرفه­‌ها را کاهش دهد، یک تولیدکننده خودرو می­‌تواند با افزایش فروش و سهم بازار، خودروهای خود را به بازار جدید صادر کند.

تهدیدها (Threats):

به عواملی گفته می­‌شود که امکان آسیب رساندن به یک سازمان را دارند. به عنوان مثال، خشکسالی تهدیدی برای یک شرکت تولید کننده گندم است، زیرا ممکن است عملکرد محصول را از بین ببرد یا کاهش دهد. سایر تهدیدات معمول شامل مواردی مانند افزایش هزینه مواد، افزایش رقابت و غیره است.

ذکر این نکته حائز اهمیت است که قوت­‌ها و ضعف­‌ها مربوط به عوامل داخل سازمان و فرصت‌­ها و تهدیدها به عوامل خارج از سازمان مرتبط می­‌باشند.

تحلیل SWOT (SWOT Analysis)

ماتریس سوات محدود به شناسایی فرصت‌­ها، تهدیدها، ضعف­‌ها و قوت­‌ها نمی‌­شود بلکه می‌بایست با تحلیل آن­‌ها به استخراج استراتژی­‌ها منجر شود.

استراتژی چیست؟

استراتژی ابزاری است که مدیران برای رسیدن به یک یا چند هدف بلند مدت سازمان از آن استفاده می­‌نمایند. استراتژی همچنین می‌­تواند به عنوان یک جهت کلی برای شرکت و اجزای مختلف آن برای دستیابی به وضعیت مطلوب در آینده تعریف شود. استراتژی از روند برنامه­‌ریزی دقیق استراتژیک حاصل می­‌شود.

انواع استراتژی در تحلیل SWOT:

در ادامه به بررسی استراتژی‌هایی که حاصل تحلیل SWOT هستند می‌پردازیم.

استراتژی SO در تحلیل SWOT (استراتژی Maximax):

در واقع هدف از این استراتژی (Strengths – Opportunities) این است که از فرصت‌­های خارجی با تمرکز بر نقاط قوت شناسایی شده به بهترین شکل بهره‌­برداری گردد.

استراتژی WO در تحلیل SWOT (استراتژی Minimax):

استراتژی Weaknesses – Opportunities به منظور کاهش اثرات ناشی از نقاط ضعف سازمان ازفرصت‌­های موجود استفاده می‌­شود.

استراتژی ST در تحلیل SWOT (استراتژی Maximin):

در استراتژی Strengths – Threats تمرکز بر این است که چه تدابیری اندیشیده شود تا به منظور غلبه (کاهش یا از بین بردن) بر تهدیدهای خارج از سازمان از نقاط قوت و توانمندی‌های سازمان استفاده نمود.

استراتژی WT در تحلیل SWOT (استراتژی Minimin):

هدف Weaknesses – Threats این است که چه تصمیماتی اتخاذ گردد که در برابر تهدیدهای شناسایی شده، ضعف­‌های سازمان به حداقل ممکن برسد.

کاربرد ماتریس اس‌دبلیواوتی

ماتریس SWOT علاوه بر این که در محیط کسب و کار کاربرد دارد و با ارزیابی شرایط مطلوب و نامطلوب سازمان به تدوین سند استراتژی کمک می­‌کند می‌­تواند در زمینه شخصی نیز مفید باشد و با شناخت استعدادها و توانمندی­‌ها بر ضعف­‌های خود غلبه کند و فرد را در مسیر شغلی یا فردی به موفقیت نزدیک نماید.

مزايا و محدوديت­‌های استفاده از روش تجزيه و تحليل سوات چیست؟

با این­که در قدرتمند و سودمند بودن ابزار سوات شکی نیست منتها اگر بخواهیم واقع­‌بین باشیم مانند هر تکنیکی محدودیت‌­هایی نیز دارد که در زیر هم به مزیت­‌ها و هم به معایب آن اشاره می‌­شود.

مزیت­‌ها:

• اتخاذ استراتژی متناسب با اهداف واقع‌­بینانه
• بهره­‌وری موثر از منابع سازمان با شناخت ضعف­‌ها و قوت­‌ها
• شناخت وضعیت موجود و ترسیم چشم­انداز آینده
• استفاده مطلوب از فرصت‌­های احتمالی
• اندیشیدن تدابیر و راهکارهای لازم در مقابل تهدیدات پیش رو با استفاده از توانمندی‌­های مثبت سازمان
• استفاده از فرصت‌­ها برای غلبه بر ضعف­‌ها

محدودیت‌ها:

• ارزیابی­‌های ذهنی
• تناقض در تشخیص یک عامل به عنوان تهدید یا فرصت توسط مدیران
• گاها ارائه استراتژی‌های متناقض

نمونه تحلیل مثالی از ماتریس SWOT SWOT

نمونه­‌ای از ماتریس تحلیل SWOT یک شرکت در حوزه نفت و گاز

– عدم توجه کافی به پرسنل جهت فراهم آوردن تسهیلات رفاهی مناسب

– نامناسب بودن فضای اداری محیط کار (ارگونومی، چیدمان و موقعیت فیزیکی محیط کار)

– عدم ارزیابی مصرف انرژی، منابع و مواد مصرفی

– حمایت مدیریت عامل

– تشکیل دوره­ایی کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار در پروژه­‌ها

– توجه مدیر ارشد به مسائل مسئولیت­‌های اجتماعی

– وجود نیروهای خبره در زمینه HSE پروژه

– تلاش شرکت­‌های رقیب برای تقویت سیستمهای HSE

– قرار گرفتن در Black list در صورت بروز حادثه کاری منجر به فوت

– کاهش اعتبار سازمان

– مشکلات قضایی در شرایط رخداد حوادث

– تخفیف­‌ها و حمایت‌­های دولت در خصوص مصرف انرژی

– توجه مجامع ملی و بین‌المللی به مسئله محیط زیست

– فارغ‌التحصیلان مجرب دانشگاهی در حوزه HSE

نمونه استراتژی‌­های استخراج شده از ماتریس سوات

استراتژی SO:	استقرار سیستم‌های مدیریتی و التزام به رعایت قانون و مقررات
استراتژی WO:	اصلاح الگوی مصرف انرژی

فرهنگ‌سازی، توانمندسازی و ارتقا آگاهی کارکنان در حوزه HSE

به چالش کشاندن حرفه‌ای ذهن با Case Study!

شاید تاکنون اسم مطالعه موردی (case study) را شنیده باشید. اما مطالعه موردی دقیقاً چیست و چه مزایایی دارد؟

یک مطالعه موردی شامل بررسی دقیق، عمیق و جزئی یک مورد یا موارد خاص در یک زمینه دنیای واقعی است که در آن محقق داده‌های عمیق مربوط به چندین متغیر را بررسی می‌کند.

مطالعه موردی زمانی طراحی می‌شود که بخواهید دانش کامل، متنی و عمیق در مورد یک موضوع خاص در دنیای واقعی کسب کنید. به شما اجازه می‌دهد مشخصات اصلی، معانی و پیامدهای پرونده را کشف کنید.

در کیس استادی ممکن است فقط از یک مطالعه موردی استفاده شود که در آن یک موضوع واحد را عمیقاً کاوش می‌کند، یا چندین مورد را برای مقایسه و روشن‌کردن جنبه‌های مختلف مسئله تحقیق انجام می‌دهد.

مطالعه موردی در حال حاضر یکی از متداول‌ترین روش‌های تحقیق کیفی در تحقیقات آکادمیک است و در بسیاری از دوره‌های مطالعاتی در مقطع ارشد و دکتری در دانشگاه‌ها و سازمان‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد و افراد می‌توانند قدرت حل مسئله و دانش خود را در زمینه موردنظر به چالش بکشانند.

کیس استادی‌ها پدیده‌های پیچیده در محیط را بررسی می‌کنند. این روش تحقیق به محقق اجازه می‌دهد تا یک موضوع یا پدیده را در نظر بگیرد و آن را با سؤال تحقیق حل و بررسی کند.

مطالعات موردی در تجارت ممکن است بررسی استراتژی یک مسئله شرکت خاص یا یک مورد گسترده‌تر را پوشش دهد.

محقق پس از مطالعه کیس استادی، بینش عمیق‌تری نسبت به پدیده به دست می‌آورد و پس از مطالعه باید به درکی نسبت به موردمطالعه برسد و برای سؤالات مطالعه دنبال پاسخ باشد.

مانند پرستار و پزشکی که بیماری را مورد ارزیابی قرار می‌دهند تا راه‌حل مناسبی را برای بهبود بیمار پیدا کنند.

اکنون ما می‌خواهیم مطالعات موردی کامل و غنی تهیه کنیم و در اختیار شما بگذاریم. هدف ما همراهی و کمک به شما برای به چالش کشاندن دانش و توانایی حل مسئله ذهن شماست.

در اولین مورد از سری کیس استادی‌ها، ما برای شما کیس کمپانی اپل را آورده‌ایم. در این کیس شما با تحلیل و بررسی متن و جداسازی نکات مهم، ابزار استراتژیک SWOT را طراحی کنید؛ بنابراین متن کیس را با دقت بخوانید و نکات مورداستفاده برای طراحی SWOT را جدا کنید.

پس از بررسی و رسم SWOT برای اطمینان از درست بودن تحلیل خود یا نقد و بررسی آن، نتیجه تحلیلتان را از طریق آدرس ایمیل [email protected] با ما به اشتراک بگذارید.

در صورت تمایل برای مطالعه کیس استادی‌های بعدی ما می‌توانید از طریق شبکه اجتماعی لینکدین نیز ما را دنبال کنید.

فایل کیس استادی را از این جا دانلود کنید :

جمع­‌بندی

به منظور جمع­‌بندی باید گفت تحلیل SWOT ابزاری است برای برنامه­‌ریزی استراتژیک و تقریبا همواره می‌­تواند نقاط قوت، ضعف، تهدیدات و فرصت‌­ها را شناسایی و در نتیجه برای رسیدن به موفقیت و حفظ مزایای رقابتی و تدوین تصمیمات بلند مدت مفید باشد.

تحلیل SWOT (سوات) چیست؟ | معرفی، مثال و سناریو استراتژیک

کسب و کارها در ابتدای راه یا در ابتدای یک دوره برنامه‌‎ریزی با یک ابهام مواجه می‌شوند. ابهامی که در مورد نقاط تمرکز و برنامه‌های جدید است. برایشان مشخص نیست که اولویت کاری‌شان چیست و بر چه موضوعاتی باید مدیریت کنند.

اینجاست که ابزارهای تحلیل استراتژیک به کمک مدیران و تصمیم‌گیرندگان می‌آید. تحلیل استراتژیک و ابزاری مثل SWOT Analysis یا تحلیل سوات، به تصمیم‌گیری بهتر برای آینده کسب و کار کمک می‌کند. بنابراین همراه نردو باشید تا آنچه در مورد این تحلیل نیاز دارید، به شما ارائه کنیم. انتظار داریم پس از مطالعه این مقاله بر موارد زیر تسلط داشته باشید:

• تحلیل SWOT چیست؟
• سناریو استراتژیک بر اساس SWOT
• سوالاتی که در SWOT باید پاسخ دهیم
• توانایی تحلیل یک کسب و کار با استفاده از تحلیل سوات

تحلیل SWOT چیست؟

تحلیل SWOT یک ابزار تصمیم‌گیری و تدوین استراتژی است. SWOT از چهار کلمه نقاط قوت (Strengths)، نقاط ضعف (Weaknesses)، فرصت‌ها (Opportunities) و تهدیدها (Threats) ریشه گرفته.

ابزار استراتژیک به ما کمک می‌کند که بتوانیم دید گسترده‌ای درباره وضعیت کسب و کار با در نظر گرفتن عوامل محیطی (سیاست‌ها، دولت، رقابت، رفتار مصرف‌کننده و …) و عوامل درون‌سازمانی داشته باشیم. SWOT هر دو بعد را در نظر می‌گیرد. اما چگونه؟

این تحلیل به سادگی درون سازمان را به نقاط قوت (Strengths) و نقاط ضعف (Weaknesses) تقسیم‌بندی می‌کند. هدف از نقاط نقاط ضعف و قوت و ضعف در سازمان، افزایش شناخت و آگاهی از وضعیت درون‌سازمانی است.

برای مثال اگر یک شرکت دارویی متخصصانی دارد که همگی در بالاترین حد علمی هستند، این یک نقطه قوت برای سازمان محسوب می‌شود. حال این سازمان اگر تجهیزات آزمایشگاهی ضعیف نسبت به استاندارد بازار داشته باشد، نقطه ضعف سازمان تجهیزات ضعیف است. بررسی عوامل داخلی کمک می‌کند توانمندی و ضعف درون‌سازمانی را یکجا بتوانیم بررسی کنیم.

حال اجازه دهید به بررسی محیط بپردازیم. همانطور که می‌دانید (و ما در مقالات مثالی از ماتریس SWOT اشاره کردیم)، محیط تاثیر قابل توجهی بر کسب و کار دارد اما الزاما کسب و کار در کوتاه مدت تاثیر بر محیط ندارد. بنابراین در زمان تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی نیاز است محیط را هم به دقت بررسی کنیم.

سوات، تحلیل محیط را آسان کرده است. در تحلیل محیط، سوات به فرصت‌ها (Opportunities) و تهدید‌ها (Threats) نگاهی دارد تا تصمیمات موثرتر اتخاذ شوند. اگر در هنگام برنامه‌ریزی فرصتی در بازار باشد که نادیده گرفتیم، قطعا برنامه‌ریزی ناقص است. اگر تهدیدی در محیط باشد و آن را نبینیم، باز هم برنامه‌ریزی ناقص است و احتمالا با شکست مواجه می‌شود.

به شرکت دارویی فکر کنید. از فرصت‌های بازار این شرکت دارویی ممکن است افزایش نیاز مردم به داری تولیدی آن شرکت باشد (مثلا در دوره کرونا، فروش ویتامین C افزایش یافت). از طرفی ممکن است به دلیل تحریم‌ها و نوسانات نرخ ارز، واردات مواد اولیه با چالش مواجه شود.

با استفاده از 4 عامل یاد شده (تصویر بالا) ماتریسی طراحی می‌شود که منجر به افزایش شناخت از کسب و کار نسبت به فضای رقابتی می‌شود. ماتریس SWOT در واقع ابزاری برای رسیدن به تحلیل با در نظر گرفتن عوامل داخلی(مثالی از ماتریس SWOT نقاط ضعف و قوت) و عوامل بیرونی (فرصت‌ها و تهدیدها) است.

ماتریس SWOT (ماتریکس SWOT) و تدوین استراتژی

تا اینجای کار اجزای چهارگانه SWOT را بررسی کردیم اما فراموش نکنید که SWOT به تنهایی برای ما کاربرد استراتژیک ندارد. تا اینجای کار صرفا عواملی درون سازمانی و برون سازمانی را بررسی کردیم. اما این عوامل ما را به تصمیم خاصی نمی‌رساند و صرفا جنبه آگاهی دارد. راهکار چیست؟

در اینجا راهکار پیشنهادی تبدیل این عوامل به ماتریس (ماتریکس) است. ماتریکسی که باعث شود ما عوامل را در مقابل هم قرار دهیم. مثلا به وضعیت SWOT شرکت iPhone در بازار ایران نگاهی داشته باشید. توجه کنید که اطلاعات صرفا جهت آشنایی با ماتریکس است و اطلاعات قابل اتکا و استناد نیست.

با توجه به تصویر مشاهده می‌کنیم که زنجیره‌ای از اطلاعات وجود دارد اما باید به تحلیل برسیم. پس اجازه دهید به سراغ ماتریکس برویم. باید به تحلیلی از وضعیت موجود برسیم. مثلا اگر تهدید‌های بازار و نقاط ضعف سازمان وزن زیادی دارد استراتژی‌های متفاوتی اتخاذ می‌شود نسبت به زمانی که نقاط قوت و فرصت‌های بازار وزن قابل قبولی دارد.

بهتر هست به هر عامل که در خانه‌های چهارگانه SWOT می‌نویسیم وزنی بدهیم. می‌توانیم موارد را بر اساس شدت و قدرت تاثیرگذاری امتیاز دهیم. پس از اینکه عوامل را یکجا دیدید با مدل زیر ماتریکس را تکمیل کنید. اجازه دهید این موضوع را بیشتر بررسی کنیم.

وزن‌دهی به فرصت‌ها و تهدیدها

شاید بزرگترین سوال استراتژی، در پاسخ به یک سوال باشد: اولویت کسب و کار چیست؟ واقعیت این است که هر کسب و کاری نقاط ضعف و قوت خود را دارد. هر سازمانی فرصت‌ها و تهدید‌های خود را دارد. هر سازمان در هر بازار با وضعیت خاص خود مواجه است. بنابراین باید بدانیم که اگر تهدیدی وجود دارد، چقدر نیازمند توجه است. اگر فرصتی وجود دارد آیا این فرصت به قدری جذاب و مهم است که بابت آن تهدیدها را نادیده بگیریم؟

پیشنهاد می‌کنیم به دو عامل زیر توجه کنید:

شدت اثر: اگر تهدیدی وجود دارد یا اگر فرصتی وجود دارد چقدر تاثیرگذار است؟

احتمال رخداد: تهدید و فرصت وجود دارد. اما چقدر احتمال رخداد آن وجود دارد؟

مثلا یکی از تهدادهای بازار وجود کرونا است. اما این تهدید جلوی فروش آنلاین را شاید نگیرد. بنابراین شاید احتمال رخداد 100% باشد اما شدت اثر ناچیز است.

همین وضعیت ممکن است برای کسب و کار دیگری بحران‌آفرین باشد. بنابراین باید با رویکرد مدیریت ریسک، به عوامل بیرونی توجه شود.

جمع‌بندی

در این مقاله تلاش شد تا شما بتوانید با ابزار تحلیلی SWOT آشنا شوید. همچنین انتظار داریم شما پس از مطالعه این مقاله توانایی تحلیل SWOT داشته باشید و بتوانید موضوعات استراتژیک کسب و کارتان را مشخص کنید. خوشحال می‌شویم در موارد زیر نظرتان را برای ما بنویسید: