نحوه مدیریت ریسک

فرض کنید مدیر شرکتی بزرگ هستید و یک کارمند کلیدی دارید که از ابتدای راه‌اندازی کسب‌وکار کناردست شما بوده، به‌طور کامل و دقیق کارها را آموخته و نیروهای جدید را هم آموزش می‌دهد. اما.

فرآیند جامع مدیریت ریسک در پروژه همراه با آموزش نرم افزار PertMaster

مدیریت ریسک پروژه، بخصوص در کشورمان که در جایگاهی با درجه ریسک بالا قرار گرفته است، از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و ما را ملزم می نماید تا با دقت بیشتری به کاربرد این مهم در پروژه‌ها بپردازیم. در واقع، صنعت ساخت و احداث در مقایسه با سایر صنایع دارای ریسک‌های بالاتری بوده و نیاز به توجه متفاوت و البته خاص‌تری برای مدیریت ریسک‌ها است. در نتیجه، باید به گونه‌ای عمل نمود که عدم قطعیت‌ها قبل از وقوع و تبدیل شدن به بحران، شناسایی و تعادل بین تهدیدها و فرصت‌ها ایجاد شود.

بر همین اساس دوره‌ای تدوین شده است تا در دو بخش متفاوت فرآیند جامع مدیریت ریسک را هم از نگاه مفاهیم و مطالعات و هم از منظر نرم‌افزاری آموزش دهد. در بخش اول و با بررسی انواع استانداردهای مختلف مانند DOD ،PRAM ،ISO 31000 CMAA ،PMBOK و بسیاری از منابع دیگر، نه تنها فرآیند مطالعات ریسک را به شکل اجرایی آموزش خواهید دید، بلکه به واسطه طراحی کارگاه‌های مختلف، مدل‌سازی هر کدام از این مبانی را در هر مرحله خواهید آموخت. در بخش دوم به سراغ یکی از پرکاربردترین نرم‌افزارهای مدیریت ریسک به نام PertMaster رفته و بر اساس ساختاری پروژه‌محور یک پروژه نمونه را از ابتدا مدل‌سازی خواهیم نمود.

آنچه خواهید آموخت

در این دوره که از دو بخش کلیدی تشکیل شده، در بخش اول مفاهیم، مبانی و مدل‌سازی مدیریت ریسک را خواهید آموخت و در بخش دوم نحوه مدل‌سازی این مبانی را در یکی از پرکاربردترین نرم‌افزارهای مدیریت ریسک به نام PertMaster می‌آموزید. در واقع این دوره به شما کمک می‌کند تا:
1. ساز وکار یکپارچه ای برای فرآیند مدیریت ریسک در طول چرخه حیات پروژه ایجاد نمایید.
2. نمونه‌های مختلف خطرات مختلف در مراحل مختلف چرخه حیات پروژه را تجزیه و تحلیل نموده و از مرحله شناسایی ریسک تا مرحله نظارت، کنترل و گزارش‌دهی ساز و کار مشخصی داشته باشید.
3. با استفاده از چندین کارگاه مختلف، مدل‌سازی فرآیند مدیریت مدیریت ریسک را به صورت عملیاتی یاد بگیرید.
4. مدل‌سازی فرآیند مدیریت ریسک بر روی یک پروژه نمونه و پیاده‌سازی گام به گام آن را با نرم‌افزار Oracle Primavera Risk Analysis or PertMaster به صورتی اجرایی فرا گیرید.

لایو معرفی دوره با حضور استاد

خلاصه ویدئوهای دوره‌های پیشین

چه سرفصل‌هایی در این دوره آموزش داده می‌شوند؟

1. مفاهیم، مبانی و مدل‌سازی مدیریت ریسک
الف. مقدمه و مفاهیم اولیه
- تعریف پروژه
- شناخت اهداف و فازهای پروژه
- شناخت ذی‌نفعان و بررسی ارتباط بین پروژه و ذی‌نفعان
- تعریف ریسک از نگاه استانداردهای مختلف (PRAM و ISO31000 و CMAA و PMBOK و DOD و . )
- تعریف ریسک و شناخت ریسک‌های محرک درونی و بیرونی پروژه
ب. شناسایی ریسک‌های پروژه
- معرفی چرخه سیستماتیک مدیریت ریسک پروژه
- بررسی و معرفی رویکردها، روش‌ها و ابزارهای شناسایی ریسک‌های پروژه
- کارگاه شناسایی ریسک‌های پروژه
ج. تحلیل کیفی و کمی ریسک‌های پروژه
- طبقه‌بندی ریسک‌های شناسایی شده بر اساس سازمان و پروژه
- آنالیز کیفی ریسک‌های پروژه
- ارزیابی احتمال وقوع ریسک‌های پروژه
- ارزیابی اثرات ریسک‌های پروژه
- ارزیابی شدت ریسک‌های پروژه
- کارگاه پیاده‌سازی آنالیز کمی ریسک‌های پروژه به کمک روش Decision Trees و Risk Mapping
د. تدوین و پیاده‌سازی برنامه پاسخ به ریسک‌های پروژه
- تعریف ریسک پذیری و اشتهای ریسک
- نحوه کنترل ریسک‌های موجود
- بررسی گزینه‌های پاسخ به ریسک
کارگاه تدوین و اجرای برنامه پاسخ به ریسک
ه. نظارت، کنترل و گزارش‌دهی ریسک‌های پروژه
- تخصیص مسئولیت‌ها
- فرآیند نظارت بر ریسک‌ها
- معیارهای کنترل ریسک‌ها
- فرآیندهای گزارش‌دهی ریسک‌ها
- کارگاه بررسی کامل یک پروژه نمونه از مرحله شناسایی تا گزارش‌دهی ریسک

2. نرم افزار مدیریت ریسک (Oracle Primavera Risk Analysis or PertMaster)
- معرفی نرم افزار Risk Analysis و قابلیتهای آن، نصب نرم افزار، وارد نمودن (Import) برنامه زمانبندی در برنامه Primavera Risk Analysis
- ایجاد یک پروژه جدید، تنظیمات اولیه پروژه نرم افزار، تعریف ساختار شکست کار و پیاده سازی آن در نرم افزار، تعریف فعالیتها، تعریف فعالیتهای احتمالی، تعریف مایلستون در نرم افزار، تعریف مدت زمان انجام فعالیتها و روشهای محاسبه آن
- ثبت مدت زمان فعالیتها بر اساس Three-point Estimate، تعریف روابط بین فعالیتها، تعریف روابط احتمالی بین فعالیتها، تعریف تقویم پروژه، تعریف تقویم های احتمالی و انواع قیدها
- تنظیمات Formatting شامل Timescale و Columns و Lines و Gant Chart و Bars به همراه تنظیمات Page Setup و Print
- دسته بندی فعالیتها (Organize)، انواع منابع و تعریف منابع در نرم افزار، تخصیص منابع و تسطیح منابع
- تهیه برنامه مبنا (Baseline) و تعریف فیلتر
- جمع آوری اطلاعات و تعریف Risk Register، تعریف ریسک های کیفی، تعریف ریسک های کمی، مدل سازی ریسکها و ایجاد همبستگی (Correlation) بین ریسک ها و تحلیل آن
- روش Risk Driver و پیاده سازی آن در نرم افزار، مقایسه نتایج روش Risk Driver و Three-point Estimate
- تحلیل نمودارها: نمودار Distribution، نمودار Tornado، نمودار Probabilistic Cash Flow و Scatter Plot
- تحلیل حساسیت ریسک (Sensitivity Analysis)، رتبه بندی (Rank) فعالیتها بر اساس Sensitivity Index، اولویت بندی ریسک ها Prioritizing Risk Index
- محاسبه Schedule Contingency و Cost Contingency
- به روز رسانیSchedule Risk Analysis ، ثبت اطلاعات واقعی پروژه و به روز رسانی برنامه و ارائه گزارشات (Reports)

ثبت‌نام در این دوره و برگزاری آن به چه صورتی انجام می‌شود؟

1. ثبت نام در دوره چگونه انجام می شود؟
- این دوره‌ به صورت آنلاین بوده و شما پس از ثبت‌نام در آن میتوانید در هر جلسه آنلاین شده و از آموزش‌ها برخوردار شوید. لازم به ذکر است که برای ثبت‌نام در دوره‌ها باید هم شماره موبایل خود را تایید نموده و هم یک کارت شناسایی معتبر آپلود نموده باشید. این‌کار تنها باید یکبار انجام شده و نیاز نیست برای هر ثبت‌نام مجدد این اقدام صورت گیرد.

2. چرا باید کارت شناسایی معتبر را آپلود و شماره موبایل خود را تایید نمایم؟
- دوره‌های تقویمی موسسه به صورت آنلاین بوده و برای این دوره‌ها عموما گواهینامه صادر می‌شود. از آنجا که برای صدور گواهینامه نیاز به تایید هویت واقعی است، باید شماره موبایل و کارت شناسایی معتبر شما تایید گردد. دلیل دیگر آنست که ویدئوهای دوره‌ها در اختیار ثبت‌نام‌کنندگان قرار گرفته و بر روی ویدئوها واترمارک قرار می‌گیرد. در صورتی‌که ثبت‌نام‌کننده هویتی واقعی نداشته باشد، این واترمارک نیز می‌تواند غیرواقعی بوده و مشکلاتی را ایجاد نماید. از این‌رو، این موضوع هم به نفع کاربران و هم موسسه است.

3. در صورت عدم تایید کارت شناسایی میتوانم در دوره ثبت‌نام کنم؟
- برای ثبت نام در دوره حتما باید کارت شناسایی خود را آپلود نمایید و همکاران ما در اسرع وقت (بین 24 الی 48 ساعت) نسبت به تایید آن اقدام میکنند. برای ثبت‌نام در دوره، تایید کارت شناسایی الزامی نیست (تنها بارگذاری آن کفایت می‌نماید)، ولی در صورت عدم تایید کارت شناسایی، احتمال لغو ثبت‌نام شما وجود دارد. پس حتما نسبت به آپلود مدارک معتبر خود دقت کنید.

4. در صورتی که پیامک تایید شماره موبایل را دریافت نکردم، از چه روشی میتوانم شماره موبایل خود را تایید نمایم؟
- شما میتوانید با ما از طریق شماره‌های تماس موسسه و یا چت آنلاین در ارتباط بوده تا طریقه فعال‌سازی شماره موبایل را از روشی دیگر طی نماییم.

5. آیا برای ثبت‌نام در این دوره تخفیف ارائه می‌شود؟
- اگرچه اعتقاد داریم قیمت دوره‌­های موسسه به نسبت کیفیت، جامعیت و ویژگی­های منحصربه‌­فردی که در اختیارتان قرار می­دهد بسیار کمتر از ارزش واقعی آ­ن­ها است، اما علاوه بر
الف. برگزاری جامع هر دوره با تعداد ساعت بسیار بالا که نه فقط در ایران، بلکه در عرصه بین­‌الملل کم­‌نظیر است؛
ب. محتوای تخصصی که در ایران یافت نمی­شود و بسیار ناب است؛
ج. کیفیت و نظم برگزاری کلاس­ها؛
د. در اختیار قراردادن ویدئوها و جزوات دوره‌­ها به صورت کامل؛
تخفیف­‌های ویژه‌­ای توسط موسسه نیز برای همدلی در این شرایط اقتصادی در نظر گرفته شده است.

6. این تخفیف‌ها شامل چه مواردی هستند؟
الف. تخفیف ویژه اعضای کانون دانش‌­پژوهان ACEMI
- اگر عضو کانون موسسه ACEMI باشید، می­توانید از قیمت‌های ویژه اعضای کانون بهره‌­مند شده و با قیمت کمتری در دوره‌­ها ثبت‌نام نمایید. این تخفیف به صورت جداگانه از تخفیف ثبت‌­نام زودهنگام (24 ساعته) ارائه شده و می­تواند با این تخفیف جمع شود.
- اگر عضو کانون موسسه ACEMI باشید، علاوه بر بهره­‌مندی از قیمت‌های ویژه اعضای کانون، از شارژ حساب کاربری خود بهره‌­مند می­شوید تا بتوانید در آینده نیز از این امتیاز که تبدیل به کد تخفیف اعضای کانون می­شود، بهره‌­مند شوید.

ب. تخفیف ثبت­‌نام زودهنگام (24 ساعته)
- اگر در شبکه­‌های مجازی موسسه (لینکدین، تلگرام، اینستاگرام) عضو باشید، قبل از شروع ثبت‌نام برخی از دوره‌­ها تخفیفی به جهت ثبت‌­نام زودهنگام در اختیارتان قرار می­گیرد که 24 ساعت فرصت دارید تا از این تخفیف دلچسب استفاده نمایید. این تخفیف نیز به صورت جداگانه ارائه شده و می­تواند با تخفیف اعضای کانون دانش‌­پژوهان ACEMI جمع شود.

نکته مهم: ضمنا باید اشاره شود که اعضای کانون یک مزیت ویژه برای ثبت‌نام زودهنگام در دوره‌های موسسه دارند. اعضای کانون می‌توانند در بازه یک‌هفته‌ای از شروع ثبت‌نام هر دوره، با دفتر موسسه تماس گرفته و زودتر در دوره‌های آموزشی (قبل از تکمیل ظرفیت) ثبت‌نام نمایند.

7. نحوه ورود به وبینار چگونه است؟
- در روز برگزاری هر جلسه لینک ورود به وبینار از طرف وبرنو برایتان ایمیل خواهد شد. اگر ایمیل را در Inbox خود نیافتید، حتما پوشه Spam و Promotion و Social ایمیل خود را چک نموده و آن را به Inbox منتقل نمایید. در صورت عدم دریافت ایمیل حاوی لینک ورود به وبینار تا ساعت 17 روز برگزاری وبینار با شماره های موسسه تماس بگیرید و یا از طریق پشتیبانی آنلاین سایت به ما اطلاع دهید.
- شما می‌توانید با اندروید ۸ به بالا، یا با آخرین نسخه مرورگر کروم، و یا آیفون با آخرین نسخه سافاری، در وبینارها شرکت کنید، اما بهترین راه شرکت در رویدادها، استفاده از لپتاپ و مرورگر کروم است.
- در ویدئوی آموزشی ورود به وبینار به صورت کامل همه نکات توضیح داده شده اند. توصیه میکنیم حتما این ویدئو را ببینید .

8. جزوات و ویدئوها در اختیار شرکت کنندگان قرار می گیرد؟
- این دوره به صورت کامل ضبط می گردد، پس اگر به هر دلیلی نمیتوانید یا نتوانستید در زمان برگزاری کلاس به صورت آنلاین حضور پیدا کنید، با خیال راحت ثبت نام کنید زیرا ویدئوهای ضبط شده این دوره در اختیار شما قرار می گیرد.
- برای این دوره علاوه بر ویدئوها، جزوات نیز در پنل کاربری در وبسایت موسسه بارگذاری می شوند و میتوانید دانلود کنید.
- در راهنمای دانلود فایلها و مشاهده ویدئوها، به طور کامل مراحل دانلود فایلها و ویدئوها را توضیح داده ایم.

چه گواهینامه‌هایی برای این دوره صادر می‌شود؟

1. انواع گواهینامه‌ها
- دو گواهینامه حضور (Certificate of Participation) و گواهینامه حرفه ای (Professional Certification) برای این دوره صادر می شود .

الف. گواهینامه حرفه ای ( Professional Certification ) به رنگ طلایی

ب. گواهینامه حضور (Certificate of Participation) به رنگ نقره ای

2. نحوه اخذ گواهینامه‌ها
- برای دریافت گواهینامه حضور باید ۶۰ درصد مدت دوره و بیشتر در دوره حضور داشته باشید .
- برای دریافت گواهینامه حرفه ای میبایست علاوه بر کسب گواهینامه حضور، در آزمون دوره نیز نمره قبولی دریافت نمایید.
- آزمونها به صورت آنلاین برگزار می گردند. لینک آزمون هر دوره تا حدود 2 الی 3 ماه پس از اتمام دوره در پنل کاربری فعال می شود و ایمیل اطلاع رسانی دریافت خواهید کرد.
- برای تعیین سطح گواهینامه حرفه ای، در صورت کسب نمره 90 الی 100، گواهی با سطح " A "، نمره 80 الی 89.9 سطح " B " و 70 الی 79.9 سطح " C " اخذ خواهید نمود و نمره کمتر از 70 به معنای عدم قبولی می باشد.
- برای کسب اطلاعات بیشتر، راهنمای آموزش و گواهینامه ها را مطالعه کنید.

3. نحوه اعتبارسنجی گواهینامه
- یکی از ویژگی هایی که گواهینامه‌های موسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور ( ACEMI ) دارند و آن را از سایر گواهینامه ها متمایز میکند، قابلیت اعتبارسنجی آن ها است. هر یک از گواهینامه های موسسه برای هر یک از شرکت کنندگان با یک کد یکتا صادر می گردند و با جستجوی کد رهگیری در وبسایت، موسسه با ذکر نام و نام خانوادگی اعلام می کند که فرد گواهینامه دوره را اخذ کرده و گواهینامه معتبر می باشد. پیشنهاد میکنیم صفحه اعتبارسنجی گواهینامه‌ها را مشاهده نمایید.

4. نحوه صدور گواهینامه‌ها
- چنانچه شرایط دریافت گواهینامه ها را داشته باشید، فایل گواهینامه در پنل کاربری شما بارگذاری می شود و پس از بارگذاری از طرف موسسه ایمیل دریافت می کنید.
- فایل PDF گواهینامه ها تا یک هفته پس از اتمام دوره صادر شده و در پنل کاربری در وبسایت موسسه قرار می گیرد.
- اگر تمایل به دریافت گواهینامه به صورت چاپی با هولوگرام اختصاصی موسسه داشته باشید، میتواند از طریق پروفایل خود (بخش "گواهینامه‌ها") اقدام به ثبت درخواست و پرداخت هزینه ارسال نمایید.
- برای اطلاعات بیشتر راهنمای دسترسی به گواهینامه ها را مطالعه کنید.

این دوره به چه صورتی پشتیبانی می‌شود؟

از روز برگزاری دوره به مدت ۶۰ روز شامل پشتیبانی می‌شوید. به "پنل کاربری " خود مراجعه کنید و در قسمت "پشتیبانی علمی دوره‌ها" سوالات خود را بپرسید. برای دوره های بلندمدت (بیشتر از 12 ساعت) علاوه بر ارتباط از طریق پنل، گروه پشتیبانی تلگرامی ایجاد می‌شود و لینک آن از طریق ایمیل ارسال می‌گردد و در پنل کاربری نیز درج می شود. با عضویت در این گروه می‌توانید سوالات خود را از استاد بپرسید و از راهنمایی‌های استاد و سایر مطالب آن نیز بهره‌مند شوید.

ریسک و انواع آن

بانک ها و موسسات مالی در سراسر دنیا و در اقتصاد های گوناگون کشور ها، به عنوان ارکان مهم و اثر گذار در انواع فعالیت های اقتصادی و بازرگانی شناخته می شوند.

اکثر اشخاص برای سپرده گذاری یا استقراض وجه نقد، با این نوع از نهاد ها سر و کار دارند و همچنین در کنار آن، دولت و مراجع نظارتی مالی، با ایجاد رابطه نزدیک با این موسسات، در صدد تثبیت سیاست های پولی و مالی و کسب اعتماد از توانایی و اثر بخشی مقرراتی که برای تامین سلامت اقتصادی و مالی جامعه وضع شده، می باشند.

در این بین، شناسایی انواع ریسک و خطراتی که عملیات گوناگون بانک ها و موسسات اعتباری را تحت شعاع خود قرار می دهد، یکی از ابزار هایی است که مدیریت ارشد می تواند با استفاده از آن، از وقوع خطرات احتمالی جلوگیری نموده و یا دامنه آسیب رسانی آنها را تا میزان قابل قبولی کاهش دهد که تحت عنوان مدیریت ریسک مورد استفاده قرار می گیرد.

مفهوم ریسک:

در واقع می توان گفت که ریسک ها حاصل از قرار گرفتن نهاد های مالی در برابر عدم قطعیت ها و عدم اطمینان از نتیجه رخداد ها می باشند. برخی مواقع می توان به کمک تحلیل های آماری، احتمال وقوع هر یک از نتایج محتمل را برآورد نموده و پیامد های آن را تا حدی پیش بینی کرد.

کاملا واضح و مشخص است که هر اندازه این بررسی ها جزئی و دقیق تر باشند و جنبه های مختلف را در نظر گرفته بگیرند، نتایج به دست آمده از فضای عدم اطمینان مطلق به سمت عدم اطمینان های نسبی حرکت خواهد نمود.

ماهیت و اثر ریسک:

اثر ریسک دارای سه نوع ماهیت متفاوت زیر می باشد:نحوه مدیریت ریسک

1. ریسک کوتاه مدت: این نوع ریسک به ریسک ناشی از عملیات و فعالیت ها مرتبط است.
2. ریسک میان مدت: این نوع ریسک به تاکتیک های شرکت مرتبط است.
3. ریسک بلند مدت: این نوع ریسک به استراتژی های کلی شرکت مرتبط است.

مدیریت ریسک:

اصطلاح مدیریت ریسک در تمامی کسب و کار ها شامل روش ها و فرآیند هایی می باشد که سازمان ها به منظور مدیریت انواع ریسک و استفاده از فرصت هایی که منجر به دست یابی به اهداف خاص بیزینس خاص خود استفاده می کنند.

بنابراین می توان گفت که مدیریت ریسک سرمایه گذاری به عنوان یکی از اصلی ترین زیر شاخه های مدیریت ریسک هم در سطح جزئی و هم در سطح کلی قابل استفاده است.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله ارزیابی ریسک را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

مدیریت ریسک و انواع آن

انواع ریسک:

در حالت کلی دسته بندی های مختلفی برای انواع ریسک در منابع گوناگون ارائه شده است که یکی از آنها، ریسک های تجاری (Business Risk) و ریسک های غیر تجاری (Non-Business Risk) می باشد.

ریسک ‌های تجاری، به ریسک‌ هایی گفته می شود که یک بنگاه یا کسب و کار، کاملا به آن واقف است و از آن برای ایجاد مزیت رقابتی و ایجاد ارزش برای سهامداران استفاده می نماید، در حالی که ریسک هایی که کسب و کار کنترلی روی آنها ندارد، ریسک های غیر تجاری نامیده می شود.

ریسک‌ های مالی (Financial Risks) در گروه ریسک ‌های تجاری قرار دارند که از زیان‌ های احتمالی در بازار های مالی ناشی می شوند.

ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک:

دسته بندی دیگری از انواع ریسک که به طور خاص روی ریسک های مالی تعریف می شود، عبارت است از ریسک های سیستماتیک (Systematic Risks) و ریسک های غیر سیستماتیک (Nonsystematic Risks).

ریسک های سیستماتیک یا تنوع ناپذیر (Nondiversifiable Risks) عبارتند از ریسک هایی که تمامی اوراق بهادار را تحت تاثیر خود قرار می دهند.

انواع ریسک سیستماتیک:

• ریسک نرخ بهره
• ریسک تورم
• ریسک نرخ ارز
• ریسک سیاسی
• ریسک بازار

ریسک های غیر سیستماتیک یا اصطلاحا تنوع پذیر (Diversifiable Risks) آنهایی هستند که بر یک یا چند نوع اوراق بهادار اثر گذار می باشند.

انواع ریسک غیر سیستماتیک:

• ریسک های اعتباری
• ریسک های تجاری
• ریسک های مالی
• ریسک های نقدینگی
• ریسک های عملیاتی

درواقع مطابق دسته بندی فوق، ریسک کلی یک دارایی یا یک کسب و کار به صورت زیر در نظر گرفته می شود:

ریسک های قابل اجتناب (غیر سیستماتیک) + ریسک های غیر قابل اجتناب (سیستماتیک) = ریسک کلی

و از آنجایی که عوامل سیستماتیک از شرایط کلی بازار و عوامل غیر سیستماتیک از شرایط خاص یک کسب و کار ناشی می شوند، می توان گفت:

ریسک کلی یک دارایی = ریسک های مختص شرکت + ریسک های بازار

همان گونه که پیش تر بیان شد، ریسک های مختلفی در دل ریسک های سیستماتیک و غیر سیستماتیک وجود دارد که شرح آنها در منابع مختلف ارزیابی و مدیریت ریسک گنجانده شده است.

در این میان چهار ریسک اصلی موجود هستند که تاثیر گذاری بیشتری نسبت به بقیه دارند و در بحث اندازه گیری و مدیریت ریسک نقش پررنگ تری را ایفا می کنند که در ادامه مطلب به آنها پرداخته شده است.

ریسک های بازار:

ریسک بازار، به ریسک های زیان ناشی از حرکات یا نوسانات غیر منتظره در قیمت ها یا نرخ های بازار گفته می شود.

در حالت کلی نمی توان ریسک بازار را از ریسک هایی هم چون ریسک اعتباری و عملیاتی تفکیک نمود زیرا گاهی اوقات این ریسک ها، خودشان منشا ایجاد ریسک بازار هستند.

ریسک های اعتباری:

این نوع، ماحصل این رویداد هستند که طرف قرارداد، نخواهد یا نتواند به مواردی که در قرارداد به آنها متعهد شده است، عمل نماید.

تاثیر ریسک های اعتباری با هزینه جایگزینی وجه نقد ناشی از نکول (Default) طرف قرارداد سنجیده می شود.

این ضرر شامل احتمال نکول (Probability of Default)، مبلغ تحت نکول (Exposure at Default) و نرخ بازیافت (Recovery Rate) می شود.

به بیان دیگر می توان گفت که ریسک های اعتباری، ضرر های محتملی هستند که در اثر یک رخداد اعتباری اتفاق افتاده باشند، که رخداد اعتباری نیز زمانی که توانایی طرف قرارداد در انجام تعهداتش تغییر کند، اتفاق می افتد.

علاوه بر این، ریسک اعتباری شامل ریسک دولت ها زمانی که روی نرخ های برابری ارز اعمال نظر می کنند نیز می گردد.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله ریسک شرکت های حسابداری را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

ریسک های اعتباری

ریسک های نقدینگی:

ریسک های نقدینگی در حالت کلی دو صورت دارند:

ریسک نقدینگی دارایی یا Asset Liquidity Risk:

ریسک نقدینگی دارایی که گاه با عنوان ریسک نقدینگی بازار-محصول نیز نامیده می شود زمانی که معامله با قیمت رایج بازار قابل انجام نباشد، ظاهر شده و بین طبقات دارایی های مختلف در زمان های متفاوت، نسبت به شرایط بازار می تواند تغییر کند.

ریسک های نقدینگی تامین مالی یا Funding Liquidity Risk:

که ریسک‌ جریان وجه نقد (Cash Flow Risk) نیز نامیده می شود، به ناتوانی پرداخت تعهدات بر می گردد، که می تواند به نقد کردن سریع و تبدیل ضرر روی کاغذ به ضرر واقعی، منجر شود.

ریسک های عملیاتی:

ریسک عملیاتی همان گونه که از نامش مشخص است، ناشی از اشتباهات و خطا های فنی حین عملیات کسب و کار است.

اشتباهات مدیریتی، فقدان تجربه و دانش کافی از حوزه کسب و کار، نقص در اطلاعات، مشکل در پردازش داده ها و معاملات و غیره، همگی می توانند سر منشا ریسک های عملیاتی تلقی شوند.

باید توجه داشت که عواقب ریسک عملیاتی اما تنها مختص فرآیند های عملیاتی کسب و کار نخواهد بود و گاه منجر به ریسک های اعتباری و بازار نیز می تواند گردد.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله کشف تقلب را به شما پیشنهاد می کنیم.

مراحل مدیریت ریسک در بورس و بازارهای مالی

ما دائما در زندگی خودمان و در هر جنبه‌ای از آن در حال مدیریت کردن ریسک هستیم. چه در هنگام انجام کارهایی ساده همچون رانندگی و چه در شروع یک کسب و کار و یا یک عمل جراحی جدید.

در نتیجه مدیریت ریسک (به انگلیسی risk management) شامل هر عکس‌العملی در برابر خطرات مختلف در زندگی است.

ما در اکثر فعالیت‌های روزمره ریسک‌های مختلف را به صورت ناخودآگاه مدیریت میکنیم؛ برای مثال اگر در اتوبان در حال نزدیک شدن به یک خودرو دیگر هستیم مسیر خود را تغییر می‌دهیم؛ زیرا برخورد به آن خودرو خطر مالی و جانی برای ما دارد؛ اما در بازارهای مالی و مدیریت اقتصادی این مدیریت ریسک کاملا خودآگاه و بسیار ضروری است.

شاید در اقتصاد به برنامه و چارچوب نحوه رسیدگی کردن به ریسک‌های مالی، مدیریت ریسک بگوییم. این این خطرات مالی ذات انواع کسب و کار هست.

برای یک معامله‌گر و سرمایه‌گذار شاید این برنامه و چارچوب برای مدیریت انواع مختلف از دارایی‌ها همچون رمزارزها، سهام، املاک، طلا، سکه و… باشد.

انواع مختلفی از ریسک‌های مالی در بورس وجود دارد که امکان دسته‌بندی کردن آن‌ها به روش‌های مختلف وجود دارد. در این مقاله در مورد فرآیند مدیریت این ریسک‌ها صحبت خواهیم کرد و چند پیشنهاد به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران برای کاهش این ریسک‌ها خواهیم داد.

مدیریت ریسک چگونه انجام می‌شود؟

معمولا فرآیند مدیریت ریسک در بازارهای مالی شامل 5 مرحله است: مشخص کردن اهداف، تشخیص ریسک‌ها، ارزیابی ریسک، تعریف کردن واکنش‌ها و نظارت.

با توجه به نوع بازار (بورس سهام، ارز دیجیتال، بازارهای کالا و…) و شرایط مختلف، این مراحل ممکن است دستخوش تغییر شود.

مشخص کردن اهداف

اولین قدم این است که مشخص کنیم اهداف اصلی ما از این سرمایه‌گذاری چیست و معمولا به تحمل ریسک شخص و یا شرکت سرمایه‌گذار بستگی دارد.

برای مثال اگر شما فردی ریسک پذیر باشید، اهداف بسیار بالاتری از یک فردی که ریسک نمی‌کند برای خود تعیین می‌کنید.

این ریسک‌پذیر بودن هم بستگی به عوامل روحی و شخصیتی خود فرد و یا اهمیت پولی که وارد بازار کرده است، دارد؛ مثلا اگر فردی تمام دارایی‌هایش مثل خانه، ماشین، طلا و… را فروخته و آن را وارد بازارهای مالی کرده، تحمل بسیار پایین‌تری در برابر ریسک‌ها دارد.

تشخیص ریسک‌ها

قدم دوم شناسایی و تعریف ریسک‌های احتمالی در سرمایه‌گذاری است و شامل تمام اتفاقاتی است که ممکن است تاثیر منفی روی دارایی ما بگذارد.

در این مرحله برخی مسائلی که که مستقیما به بازارهای مالی بستگی ندارد نیز تاثیرگذارند؛ مثلا در صورت بروز جنگ و یا خراب شدن پلتفرم معاملاتی شما با مشکل روبرو می‌شوید.

یا اگر در بورس تهران معامله می‌کنید، یکی از ریسک‌ها می‌تواند قفل شدن سهم در صف‌ها باشد.

ارزیابی ریسک‌ها

بعد از شناسایی ریسک، باید دامنه و شدت و قدرت آن‌ها را اندازه‌گیری کنید.

ریسک‌های مختلف می‌توانند در برنامه معاملاتی شما نیز رتبه‌بندی شوند؛ برای مثال کندی هسته معاملات یا نرم‌افزار معاملاتی یک کارگزار ممکن است باعث شود شما چند درصد بالاتر از قیمت مدنظرتان بخرید و یا چند درصد پایین‌تر از قیمت مد نظرتان بفروشید و شدت و دامنه آن به همین مقدار است؛ اما در صورت بروز یک جنگ، قدرت این خطر بسیار بیشتر خواهد بود.

تعریف کردن واکنش‌ها

مرحله چهارم تعریف کردن پاسخ و واکنش‌ به انواع مختلف ریسک است. با توجه به سطح اهمیت ریسک‌ها، مشخص می‌کنیم که در صورت وقوع آن چه کاری انجام دهیم.

نظارت

مرحله آخر از فرآیند مدیریت ریسک این است که دائما روی آن نظارت داشته و ببینیم برنامه ما در پاسخ به اتفاقات مختلف چقدر جوابگوست. برای این کار نیازمند کار مداوم و جمع‌آوری اطلاعات و تحلیل زیادی هستیم.

مدیریت ریسک‌های مالی

دلایل زیادی باعث می‌شود یک سیستم معاملاتی تبدیل به یک سیستم ناموفق شود. برای مثال ممکن است بازار برخلاف تحلیل‌های معامله‌گر پیش برود و یا از روی ترس و هیجان در جایی نامناسب اقدام به فروش کند.

مطالب مرتبط:

واکنش‌های احساسی اغلب به این دلیل به وجود می‌آیند که معامله‌گر به استراتژی اولیه خود پایبند نیست و این موضوع در هنگام نزولی شدن بازار و اصلاح قیمت، بسیار زیاد به چشم می‌خورد.

در بازارهای مالی اغلب افراد اعتقاد دارند که داشتن یک برنامه مدیریت ریسک خوب به موفقیت آن‌ها کمک بسیار زیادی می‌کند. برنامه مدیریت ریسک می‌تواند به سادگی تعیین یک حد ضرر باشد.

یک سیستم معاملاتی قدرتمند باید پاسخ‌ها و عکس‌العمل‌های مختلف را در نظر بگیرد و سرمایه‌گذاران برای معامله در هر شرایطی خود را آماده کنند و همانطور که گفته شد راه‌های بیشماری برای مدیریت ریسک وجود دارد.

حالت ایده‌آل اینگونه است که برنامه مدیریت ریسک و سیستم معاملاتی دائما در طول زمان بازبینی و بروزرسانی شود تا اتفاقات و شرایط جدید در آن لحاظ گردد.

در ادامه برخی از ریسک‌های موجود در بازارهای مالی را به شما معرفی کرده و راه‌هخای کاهش آن‌ها را خواهم گفت:

• ریسک بازار: این ریسک می‌تواند با تعیین یک حد ضرر کاهش یابد. برای مثال اگر سهمی را هزار تومان خریداری می‌کنید، می‌توانید حد ضرر ده درصدی برای آن قرار داده و در صورتی که قیمت آن به 900 تومان رسید آن را بفروشید تا ضرر بیشتری متحمل نشوید. تعیین حدضرر کاملا بستگی به تحلیل و محاسبات و همینطور دید شما دارد. مطلب مرتبط را بخوانید: حدضرر چیست و چگونه تعیین می‌شود؟
• ریسک نقد شدن: ممکن است شما وارد بازاری شوید که نقد شوندگی آن بسیار پایین باشد و در صورت رسیدن به اهدافتان و یا فعال شدن حد ضرر خریداری نباشد تا آن دارایی را از شما بخرد.
• ریسک اعتبار: ریسک گرفتن اعتبار که می‌تواند مانند چاقوی دولبه عمل کند (در صورت زیان کردن، زیان بیشتری متحمل می‌شوید و در صورت سود کردن به سود بیشتری دست می‌یابید).
• ریسک‌های عملیاتی: ریسک‌ عملیاتی با متنوع کردن سبد دارایی کمتر می‌شود و در صورتی که یک پروژه و یا شرکت خاص دچار مشکلات زیادی شود، شما فقط بخشی از سرمایه خود را از دست می‌دهید و به دلیل متنوع بودن پورتفوی‌تان، دیگر دارایی‌های شما به سوددهی خود ادامه می‌دهند. جستجو و مطالعه در مورد شرکت‌هایی که احتمال به وجود آمدن این چنین خطرات کم است نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
• ریسک سیستمی: این ریسک نیز توسط متنوع کردن پورتفوی کاهش می‌یابد و بهتر است که این کار را با خرید سهم از شرکت‌ها در گروه‌های مختلف صنعتی انجام دهید و ترجیح این است که این صنایع ربط چندانی به هم نحوه مدیریت ریسک نداشته باشند.

سخن پایانی

قبل از شروع یک معامله و یا اختصاص دادن سرمایه به یک بازار، معامله‌گران و سرمایه‌گذاران باید حتما یک استراتژی مدیریت ریسک برای خود ایجاد کنند و در ضمن در نظر داشته باشند که نمی‌توان به طور کامل از ریسک‌های مالی دوری کرد.

به طور کلی مدیریت ریسک نحوه رسیدگی به خطرات است و قطعا فقط کاهش دادن شدت آن‌ها نیست و بهتر است که با مطالعه و تحلیل درست به طور کامل از ریسک‌های مختلف دوری کرد.

مدیریت ریسک در مورد تشخیص، ارزیابی، و نظارت بر روی ریسک‌ها با توجه به شرایط و استراتژی شخصی است. این فرآیند به ما کمک می‌کند بهترین نسبت‌های ریسک به پاداش را پیدا کرده و معاملات خوب و پر سودی داشته باشیم.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری نحوه مدیریت ریسک و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

آموزش مدیریت ریسک در سازمان

در دوره مدیریت ریسک در سازمان قصد داریم به طور سیستماتیک به بررسی و پاسخگویی و مقابله با خطرات و تهدیدات برون و درون سازمانی با ابزار مدیریت ریسک بپردازیم.

در دنیای متلاطم و پیچیده امروزی سازمان ها با خطرات و تهدیدات درون و برون سازمانی زیادی مواجه هستند. شناسایی، ارزیابی، و مدیریت این ریسک ها جزو مواردی است که سازمان ها برای بقا و ادامه فعالیت خود باید انجام دهند. از این رو مدیریت ریسک سازمان و فرایندهای آن باید در اولویت سازمان ها و شرکت ها باشد. ایزو 31000 و ایزو 9001:2015 به طور سیستماتیکی این قضیه را مورد بررسی قرار داده اند. در این آموزش مدیریت ریسک با نگاه با این دو استاندارد تشریح شده است.

آنچه در دوره مدیریت ریسک در سازمان بیان می شود:

• مدیریت ریسک
• روش های ارزیابی ریسک
• روش های پاسخ و نحوه برخورد به ریسک
• کنترل و پایش و شناسایی علت ها
• روش های مقابله و شناسی ریسک

در این دوره کوتاه با فرایندهایی که انجام می شود تا ریسک سازمانی کاهش پیدا کند آشنا خواهید شد و نحوه صحیح برخورد و مقابله و همپنین شناسایی ریسک را خواهید آموخت.

اهداف آموزش مدیریت ریسک در سازمان چیست؟

هدف این دوره آشنایی با مدیریت ریسک فرایندهای سازمان و استفاده از این ابزار جهت کاهش خطرات و تهدیدات سازمانی و افزایش بهره وری در سازمان ها است.

این دوره برای چه کسانی مفید است؟

این دوره برای هر کسی که به نحوی درگیر مسایل و مشکلات سازمان است مفید خواهد بود.

چگونه کیفیت آموزش تضمین می شود؟

قبل از شرکت در دوره آموزشی شما می توانید پیش نمایش و ۱ قسمت آموزشی از ۳ قسمت را رایگان مشاهده کنید.(آموزش هایی که در سمت راست آن ها قفل باز است قبل از خرید و ورود در آموزش قابل مشاهده است)

با اطمینان دوره آموزشی "آموزش مدیریت ریسک در سازمان" را بخرید در صورتی که این آموزش مطابق با اطلاعات آن نبود و شما از خرید راضی نبودید، بازگشت وجه به طور انجام می شود.

امکان سوال از مدرس وجود دارد؟

امکان سوال از مدرس در بخش گفتگو ها مهیا است همچنین در صفحه پروفایل مدرسین شبکه های اجتماعی آنها جهت تعامل قرار دارد.

نحوه دسترسی به آموزش چگونه است؟

امکان دانلود و پخش آنلاین دوره وجود دارد و شما به طور دائم به آن دسترسی دارید.

مدیریت ریسک چیست و چرا در هر پروژه به آن نیاز داریم؟

فرض کنید مدیر شرکتی بزرگ هستید و یک کارمند کلیدی دارید که از ابتدای راه‌اندازی کسب‌وکار کناردست شما بوده، به‌طور کامل و دقیق کارها را آموخته و نیروهای جدید را هم آموزش می‌دهد. اما.

متاسفانه کارمند قصه ما چند وقتی است که خوب کار نمی‌کند و مدام از زیر کار درمی‌رود. از همه بدتر اینکه با این کارهایش، روی نحوهٔ عملکرد سایر کارمندان نیز تأثیر منفی گذاشته‌ و هر چه تلاش کرده‌اید که او را با تشویق، ترغیب، پاداش و امثال این چیزها، به روزهای اوجش بازگردانید، موفق نشدید.

در این شرایط، شما دو راه دارید:

راه اول این است که آن کارمند را اخراج کنید که صد البته یک ریسک بزرگ برای شرکت شماست؛ چون پیدا کردن کسی که تا این اندازه به مسائل کاری مرتبط با شرکت شما آشنا و مسلط باشد، شاید ماه‌ها طول بکشد و کار شما معلق شود.

راه دوم هم این است که او همچنان در شرکت بماند؛ ولی شما بهتر می‌دانید که ماندن این فرد، بیش از آنکه برای کسب‌وکارتان سودی داشته باشد، ضرر دارد؛ زیرا هم خودش کارش را درست انجام نمی‌دهد، هم روی بقیه اعضای شرکت تأثیر منفی می‌گذارد.

می‌بینید، هر قدمی ممکن است به ضرر شما و شرکتتان تمام شود؛ پس چه کار می‌توان کرد و چه تصمیمی باید گرفت؟

تنها راه حل، مدیریت شرایط بحرانی است. برای جلوگیری از ایجاد خطراتی شبیه به این ماجرا (و حتی خطرات خیلی بزرگتر)، لازم است که حتماً مهارت مدیریت ریسک را یاد بگیرید.

پس در این مقاله همراهمان باشید تا با مدیریت ریسک چیست و چرا مهم است، شروع کنیم و در نهایت فرآیند انجام آن در کسب و کار را یاد بگیریم.

ریسک چیست؟

تعریف ریسک کمی چالش برانگیز است، ولی در معنای عام، شاید جمله زیر تعریف خوبی برای این کلمه باشد:

ریسک، نوعی عدم اطمینان در رسیدن به نتایج دلخواه است. یعنی احتمال اینکه ما به هدفمان نرسیم یا حتی بدترین نتیجه ممکن را بگیریم.

ریسک‌ها همه‌جا هستند؛ از یک کار ساده روزمره مانند رانندگی گرفته تا سرمایه گذاری‌های کلان اقتصادی. اما این‌ها دلیل نمی‌شود که ما کاری انجام ندهیم چون ریسک دارد. به‌هرحال ما می‌توانیم راهی را انتخاب کنیم که ریسک آن کمتر و امکان رسیدن به هدف بیشتر باشد.

اما پیدا کردن همین راه کم‌خطر هم خود نیازمند مهارتی است که به آن مدیریت ریسک می‌گوییم.

مدیریت ریسک چیست؟

همهٔ ما در زندگی کاری و شخصی خودمان، با خطرات مختلفی مواجهیم که زندگی را برایمان پر از شرایط خاص و غیرقابل اعتماد کرده است. همان‌طور که بنجامین فرانکلین گفته است: در این جهان دربارهٔ هیچ‌چیز نمی‌توان قاطعانه و با اطمینان صحبت کرد، به‌جز مرگ و مالیات.»

مدیریت ریسک دربارهٔ تمام اتفاقات امکان‌پذیری است که شاید برای شما هم اتفاق بیفتد. از روزی که تصمیم می‌گیریم برای رسیدن به یک هدف قدم اول را بر‌داریم تا زمانی که به نتیجهٔ دلخواهمان برسیم، اتفاق‌های زیادی می‌افتد که ما را در شرایط دشوار و خطرناک مختلفی قرار می‌دهد؛ اما هیچ‌کدام از ما مجبور نیستیم که بادبان‌های زندگی و کسب‌وکارمان را به دست سرنوشت بسپاریم.

حالا بیایید ساده‌ترین تعریف برای مدیریت ریسک را با هم مرور کنیم:

مدیریت ریسک به زبان ساده یعنی اینکه ما بتوانیم با وجود شرایط خطرآفرین، باز هم به اهدافمان دست پیدا کنیم. به عبارت دیگر، به جای فرار کردن از خطراتی که سر راهمان وجود دارد، وارد میدان شویم و با مدیریت صحیح، خطر آن‌ها را تا حد ممکن کاهش دهیم.

فرآیند مدیریت ریسک شامل شناسایی، تحلیل، ارزیابی و کنترل ریسک است، تا نتایج نامطلوب حاصل از آن‌ها حداقل شود. در این راه، ما حوادث قابل پیش‌بینی یا ناگهانی را به‌طور همه‌جانبه در نظر می‌گیریم و تلاش می‌کنیم که با کسب دانش و آگاهی، خطرات را به یک موقعیت بهتر و سودآور تبدیل کنیم. گاهی اوقات، برای کاهش ضررهای یک اتفاق خطرآفرین، نحوه مدیریت ریسک مسیر ما کاملاً تغییر می‌کند ولی مطمئناً مسیر جدید خطر کمتری دارد.

مدیریت بحران چه تفاوتی با مدیریت ریسک دارد؟

مدیریت بحران یعنی مدیریت وضعیت بحرانی پس از وقوع یک حادثهٔ ناگهانی؛ اما مدیریت ریسک به معنای مدیریت و پیشگیری قبل از وقوع حادثه است. مدیریت بحران به رفع مشکلات پس از وقوع حادثه می‌پردازد، اما مدیریت ریسک پیش از وقوع هر حادثه‌ای، احتمالات مختلف را در نظر می‌گیرد تا در صورت بروز حادثه، آسیب‌های احتمالی را به حداقل برساند.

بگذارید یک مثال ملموس بزنیم: تصور کنید که منطقه‌ای به دلیل وقوع زلزله تخریب شده است و مردم آن منطقه به دردسر افتاده‌اند. عدهٔ زیادی در زلزله از بین رفته‌اند و هزینهٔ زیادی به گردن ارگان‌های مسئول افتاده است. حالا مسئولین برای رفع مشکلات باید به دامن مدیریت بحران پناه ببرند؛ اما اگر مسئولین مربوطه، پیش از این اتفاق با استفاده از مدیریت ریسک، احتمال وقوع زلزله را در منطقه مربوطه پیش‌بینی می‌کردند و بر اساس همین پیش‌بینی، اقداماتی برای محکم‌سازی و بازسازی اصولی ساختمان‌ها و آموزش و آگاه‌سازی مردم برای مواجهه با زلزله انجام می‌دادند، تلفات و آسیب‌های زلزله به مراتب کمتر و مدیریت کردن بحران نیز آسان‌تر می‌شد.

چرا مدیریت ریسک برای کسب و کار ما حیاتی است؟

شما همیشه در معرض خطر هستید. همین الآن که نفس می‌کشید، ممکن است یک ذره آلوده وارد تنفس شما شود و شما را بیمار کند. ما در هر لحظه با انجام هر کاری در واقع ریسک می‌کنیم. هیچ فرقی نمی‌کند که در خانه در حال استراحت باشیم، یا در حال مدیریت کردن کارمندان دفتر کارمان باشیم؛ بنابراین همیشه باید پیش از اقدام برای هر کاری، خوب فکر کنیم، جوانب را بررسی کنیم، آگاهانه تصمیم بگیریم و منطقی عمل کنیم. با انجام این مراحل، احتمال به موفقیت در کاری که نتیجهٔ آن برایمان اهمیت دارد، بیشتر خواهد شد.

داشتن مدیریت ریسک موضوعی حیاتی است؛ زیرا مانع به وجود آمدن بحران‌ها می‌شود. با وجود مدیریت ریسک، اگر بحران خاصی هم ایجاد شود، آسیب‌ها و ضررهای ناشی از آن به حداقل می‌رسد. این مسئله در کسب‌وکار بسیار پراهمیت‌تر است، زیرا باعث کاهش ضررهای مالی و جلوگیری از هدر رفتن زمان برای رسیدن به اهداف اصلی کسب و کار می‌شود.

حالا قبل از اینکه برویم سراغ نحوه مدیریت ریسک‌، می‌خواهیم به شما ۳۶۵ بوک را معرفی کنیم، ۳۶۵ بوک مجموعه‌ای از خلاصه صوتی برترین کتاب‌های دنیاست که توسط تیم نوین گردآوری شده است. با شرکت در ۳۶۵ بوک، به خلاصه‌ی کاربردی‌ترین کتاب‌ها در زمینه مدیریت، توسعه فردی، کسب و کار، کارآفرینی و بازاریابی دسترسی خواهید داشت. ما به مدت یکسال روزانه یک خلاصه کتاب منتشر می‌کنیم و پیشنهاد می‌کنیم در این مسیر یادگیری همراه ما باشید. :)

چگونه ریسک‌ها را مدیریت کنیم؟

برای مدیریت کردن ریسک‌ها در کسب‌وکار خود، بهتر است ابتدا یک مدیر پروژهٔ متخصص و باتجربه استخدام کنید. سپس از او بخواهید که تمام موارد ریسک‌آفرین را بررسی و جمع‌آوری کند. فهرست جامعی از ریسک‌ها تهیه و در جلسه‌ای که با مدیران ارشد کسب‌وکارتان برگزار می‌کنید، به بررسی آن‌ها بپردازید. در این جلسه، مواردی را که توسط سایر مدیران نیز مطرح می‌شود به فهرست جامع گردآوری شده اضافه کنید و از مدیر پروژه بخواهید مجدداً همهٔ آن‌ها را بررسی کند.

هر چند که احتمالاً همهٔ خطرات موجود در فهرست جمع‌آوری به وقوع نمی‌پیوندد؛ اما این فهرست می‌تواند به‌عنوان منبعی کامل برای ایجاد ذهنیت اولیه در ذهن همهٔ افراد حاضر در تیم شما به کار گرفته شود و آمادگی آن‌ها را برای مواجهه با بدترین رویدادهای کاری افزایش دهد. در ادامه به توضیح ۹ مرحله‌ای می‌پردازیم که انجام آن‌ها برای اجرای صحیح و کاربردی مدیریت ریسک‌ ضروری است:

مرحله اول: محلی برای ثبت ریسک‌ها ایجاد کنید

برای ثبت ریسک‌ها و خطرات احتمالی، سیستمی ایجاد کنید. این سیستم باید به‌گونه‌ای باشد که به‌آسانی بتوان ریسک‌ها را بر اساس تاریخ ثبت، شرح خطرات، احتمالات مرتبط، تأثیر خطرات، وضعیت آن‌ها و چگونگی مقابله با آن‌ها ثبت و نگهداری کرد.

مرحله دوم: خطرات را شناسایی کنید

به همراه تمام اعضای تیم کاری خود، انواع خطرات را شناسایی کنید و مطمئن شوید که همهٔ افراد تیم به اندازهٔ کافی برای مقابله با خطرات آگاهی و آمادگی دارند.

سعی کنید خطرات را به‌صورت همه‌جانبه شناسایی کنید و تفاوت آن‌ها را بر اساس حوزهٔ مربوط به هر ریسک بررسی کنید. مثلاً تعیین کنید که یک خطر مربوط به کدام یک از دسته‌های فناوری، مواد،‌ بودجه، مشتری، کیفیت، تأمین‌کنندگان، قانون و یا هر عنصر قابل‌شناسایی دیگری می‌باشد.

دقت داشته باشید که ریسک‌ها حتماً نباید ناگهانی و اتفاقی باشند. گاهی یک تصمیم آگاهانه هم با ریسک همراه است. مثلاً افزایش میزان تولید یک کارخانه به ظاهر خیلی کار خوب و مثبتی است ولی مدیر کارخانه می‌داند که با این تصمیم، باید ریسک خرابی دستگاه‌ها و خوابیدن خط تولید را هم در نظر بگیرد.

مرحله سوم: فرصت‌های مختلف را شناسایی کنید

وقتی که در حال شناسایی ریسک‌ها هستید، ناخودآگاه فرصت‌هایی در دل آن‌ها می‌بینید. فرصت‌های جدید، تمام رویدادهایی هستند که به نحوی می‌توانند بر پیشبرد اهداف و پروژه‌های شما تأثیر مثبت بگذارد. این کار کمک می‌کند که برای بهره‌برداری از فرصت‌های مثبت برنامه‌ریزی کنید و همان‌طور که برای اتفاقات ناگوار آماده می‌شوید، برای فرصت‌های مثبت جدید و ناگهانی نیز آماده شوید.

مرحله چهارم:‌ خطرات را تحلیل کنید

در این مرحله، تحلیل کنید که احتمال وقوع این خطرات چقدر است و اینکه هر کدام از آن‌ها چه اثر مخربی روی کار شما دارند.

مثلا برای اینکه میزان زیان یک ریسک را تخمین بزنید، برآورد کنید که هر ریسکی که اتفاق بیفتد، چقدر به شما خسارت مالی وارد می‌کند و مقابله با آن نیاز به چه مقدار هزینه دارد.

البته توجه داشته باشید آسیب‌های یک خطر، فقط مالی نیست؛ معیارهایی دیگری مانند زمان و کیفیت نیز وجود دارد که باید بررسی شود. مثلاً از کار افتادن خط تولید چقد زمان را هدر می‌دهد، چقدر هزینه برمی‎دارد و چه تأثیری در کیفیت کار کارکنان دارد.

در واقع تحلیل ریسک باعث می‌شود که آسان‌تر به راه‌حل‌های مناسب برای رفع آن‌ها دست پیدا کنید.

در مدیریت پروژه، برای تحلیل ریسک‌ از یک ماتریس استفاده می‌کنند که به شکل زیر است:

مرحله پنجم: خطرات را ارزیابی و رتبه‌بندی کنید

گام سوم ارزیابی و رتبه‌بندی خطرات است. یعنی اینکه بفهمید کدام ریسک‌ها مهم‌ترند که برای پیشگیری از آن‌ها بیشتر وقت بگذارید. خب چگونه این کار را انجام می‌دهید؟ خیلی راحت. یادتان نرفته که در مرحله قبل احتمال وقوع ریسک و میزان اثرگذاری آن را بررسی کردید. خب حالا همان اطلاعات می‌شود معیار رتبه‌بندی ریسک‌های موجود؛ یعنی ریسک‌هایی که احتمال وقوع بیشتر و نتیجه مخرب‌تری دارند در رتبه بالاتری قرار می‌گیرند و اولویت با حل آن‌ها خواهد بود.

توجه خود را روی آن دسته از خطراتی که احتمال وقوع و تأثیرگذاری زیادی دارند، متمرکز کنید. اگر به ماتریس تحلیل ریسک توجه کنید، این ریسک‌ها با رنگ قرمز مشخص شده‌اند. شناسایی این دسته از ریسک‌ها برای هر کسب‌وکاری بسیار اهمیت دارد، زیرا بیشترین صدمه را به کار شما وارد می‌کنند و جبران خسارت‌های آن‌ها بسیار سخت است.

خانه‌های زرد ماتریس خطراتی هستند که احتمالشان کمتر است و آسیب‌های متوسطی دارند. اگر خطری به اندازهٔ کافی جدی نیست و یا راه‌حل آسانی برای رفع آن وجود دارد، بهتر است آن را به انتهای فهرست انتقال دهید (خانه‌های سبز ماتریس).

دنبال یه کار پر درآمد از اینترنتی؟

تو دوره فرصت‌های اینترنتی بهترین راه رو بهت نشون میدیم!
برای مشاوره رایگان، همین الان با ما تماس بگیرید.

مرحله ششم: راه‌حل رفع خطرات را بیابید

بعد از شناسایی، تحلیل و رتبه‌بندی ریسک‌ها، نوبت یافتن روش‌های مقابله با آن‌ها است. در این مرحله فکر کنید که برای مقابله با هر ریسک چه تکنیکی می‌توانید استفاده کنید یا اگر راه‌حلی وجود ندارد، چه برنامه‌ای می‌توانید داشته باشید تا ضرری که به شما می‌رسد به کمترین حد ممکن برسد.

مثلاً برای رفع خطری مانند آتش‌سوزی، می‌توانید از راه‌حلی مانند بیمهٔ آتش‌سوزی استفاده کنید تا زیان مالی را کاهش دهید. خب این مثال کاملاً مشخص بود اما در مثال کارمند نالایق اول مقاله، هر دو راه‌حل شما (اخراج یا ادامه کار) ریسک‌های خاص خودش را داشت؛ بنابراین شما باید راهی را انتخاب کنید که ضرر کارتان کمتر شود.

در مجموع، استراتژی‌هایی برای کاهش ضررها و زیان‌های ناشی از مواجهه با خطرات را تدوین کنید و برای مواجه شدن با جدی‌ترین خطرات، برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهید.

مرحله هفتم: برای مقابله با هر ریسک فردی را انتخاب کنید

برای مقابله با هر ریسک، یکی از اعضای تیم خود را با توجه به توانایی‌ها و روحیاتش انتخاب کنید. فرد انتخاب شده باید خود را از همهٔ جهت‌ها برای مقابله با ریسک مشخص‌شده آماده کند. به این ترتیب بهترین نوع همکاری برای مقابله با خطرات پیش‌بینی‌شده بین افراد حاضر در کسب‌وکارتان شکل می‌گیرد و نتایج مفیدتری حاصل می‌شود.

مرحله هشتم: به‌طور مداوم خطرات را بررسی و به‌روزرسانی کنید

در مراحل قبلی، فهمیدید که ریسک‌های کسب‌وکارتان چیست و اگر اتفاق بیفتند چه نتایجی ناخوشایندی ممکن است در انتظار کسب‌وکارتان باشد. اگر این مسئله را به‌خوبی درک کرده باشید، الآن بیشتر از قبل تأکید دارید که باید حسابی حواستان به ریسک‌های احتمالی باشد که کار دستتان ندهند. حداقل یک بار در هفته به همراه تیم خود، خطرات و ریسک‌های مختلف را بررسی و به روز رسانی کنید و این کار را به‌عنوان یک کار مداوم و همیشگی انجام دهید. همیشه گزارش کاملی از خطرات موجود داشته باشید و مرتب آن‌ها را زیر ذره بین قرار دهید تا هم پیشگیری کرده باشید و هم در صورت وقوع، در زمان مناسب اقدامات لازم را انجام دهید.

با برگزاری مرتب جلسات با اعضای تیم کسب‌وکار خود، مطمئن شوید که همهٔ افراد دربارهٔ خطرات و ریسک‌های احتمالی اطلاعات لازم و کافی را دارند و در مورد روش‌ها و برنامه‌ریزی‌های مشخص شده برای مقابله با هر خطر توجیه شده‌اند. اینکه همهٔ افراد یک تیم از چنین موضوع مهمی باخبر باشند و از تغییرات اعمال شده بر بخش‌های مختلف آن آگاهی پیدا کنند، باعث پیشرفت بهتر کار و انجام اقدامات مؤثرتر در هنگام بروز خطرات می‌شود.

پیام نهایی مدیریت ریسک

کار مدیریت ریسک هم تمام شد. در آخر این را بگویم که مدیریت ریسک یک تمرین نیست که تنها در ابتدای پروژه‌ها به آن بپردازید، بلکه یک کار مداوم است که باید برای آن توجه و زمان صرف کنید.

مدیریت ریسک می‌خواهد به ما بگوید قرار نیست از کارهای پرخطر فرار کنیم، قرار است با احتیاط در مسیر حرکت کنیم و جوری پیش برویم که کمترین ریسک را داشته باشیم. حالا بگویید ببینم شما ریسک‌پذیر هستید یا ریسک‌گریز؟ اگر ریسک‌پذیر هستید، از آن ریسک‌پذیر‌های حواس‌جمع یا بی‌برنامه؟