قوانین افزایش سرمایه

قوانین افزایش سرمایه

ماده 141 اصلاحیه قانون تجارت مقرر می دارد که اگر بر اثر زیان های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود، هیات مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام را دعوت کند تا موضوع انحلال یا بقای شرکت مورد شور و رای واقع شود. هر گاه مجمع مزبور رای به انحلال شرکت ندهد، باید در همان جلسه و یا رعایت مقررات ماده 6 این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد.

در حالیکه اکثر قریب به اتفاق حسابداران در زمان شمول ماده 141 ق تجارت (فزونی زیان از 50 درصد سرمایه ) اقدام به افزایش سرمایه میکنند . که البته در این مورد قانون به عدم اجرای اینکار تصریح نکرده است .

برای افزایش سرمایه بایستی هیئت مدیره طی نامه ای به بازرس اصلی شرکت دلایل درخواست افزایش سرمایه را عنوان نماید و بازرس اصلی پس از تایید توجیه پذیر بودن افزایش سرمایه ، مراتب تایید خود را طی نامه ای به هیئئت مدیره اعلام نموده تا افزایش سرمایه اجرائی شود

مثال – فرض کنید بر اساس مدارک و اسناد ثبت شده در نرم افزار حسابداری ، شرکت آلفا با سرمایه 1.000.000 ریال زیان انباشته ای به اندازه 560.000 ریال دارد . طبق مفاد ماده 141 باید نسبت به صدور سند زیر در نرم افزار حسابداری اقدام گردد : (این مبلغ حداقلی است که باید انجام شود که میتواند بیشتر از این هم باشد )

سرمایه 120.000 بدهکار

سود و زیان انباشته 120.000 بستانکار

با ثبت این سند در نرم افزار حسابداری ، مانده سرمایه 880.000 ریال شده و مانده زیان هم 440.000 ریال که زیان انباشته دقیقا معادل 50 % سرمایه است . ولی اکثر حسابداران در نرم افزار حسابداری خود سندی می زنند که در آن مبلغ سرمایه را حداقل تا 1.120.000 ریال افزایش می دهند.

راههای افزایش سرمایه :

مثال – فرض کنید شرکتی میخواهد سرمایه خود را از 1.000.000 ریال به 10.000.000 ریال افزایش دهد.

1- از محل آورده سهامداران بصورت نقدی :

در این روش سهامدارن مبلغ افزایش سرمایه تصویب شده توسط مجمع را به حساب سپرده ای بنام شرکت با عنوان افزایش سرمایه واریز می نمایند . مراحل و شیوه صدور سند حسابداری در نرم افزار حسابداری شرکت به شرح زیر است :

الف – ثبت سند در نرم افزار حسابداری در زمان واریز وجه به حساب سپرده توسط سهامداران

موجودیهای نقدی 9.000.000 بدهکار

سایر حسابها و اسناد پرداختنی به سهامداران 9.000.000 بستانکار

ب – ثبت سند در نرم افزار حسابداری در زمان دریافت روزنامه رسمی مبنی بر تایید افزایش سرمایه توسط اداره ثبت شرکتها

سایر حسابها و اسناد پرداختنی به سهامداران 9.000.000 بدهکار

سرمایه 9.000.000 بستانکار

مدارک لازم برای افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران بشرح زیر می باشد که بایستی طی نامه ای به اداره ثبت شرکتها تحویل گردد :

الف – درخواست افزایش سرمایه هیئت مدیره از بازرس اصلی شرکت به همراه توجیهات این درخواست .

ب - نامه تایید بازرس اصلی شرکت مبنی بر توجیه پذیر بودن افزایش سرمایه .

پ - آگهی دعوت از سهامداران جهت شرکت در افزایش سرمایه - این آگهی میتواند هم آگهی دعوت حضوری باشد هم چاپ آگهی در روزنامه کثیر الانتشار

ت – صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده که به امضا اکثریت سهامداران رسیده باشد .

ث – لیست سهامداران حاضر در جلسه مجمع عمومی .

2- از محل مطالبات حال شده سهامداران :

مطالبات حال شده سهامداران یا همان حسابهای پرداختنی به سهامداران می باشد که نیازی به واریز وجه توسط سهامداران

نکته : بعضی از حسابداران در زمانیکه سهامداران فاقد نقدینگی لازم جهت افزایش سرمایه باشند و از طرف دیگر مطالباتی که تکافوی افزایش سرمایه را کند، نداشته باشند با ترفندی اقدام به صدور سند حسابداری جهت بالا بردن مبلغ بدهی به صاحبان سهام قوانین افزایش سرمایه می نمایند که به این ترتیب است :

سایر حسابها و اسناد دریافتنی از سهامداران 9.000.000 بدهکار

سایر حسابها و اسناد پرداختنی به سهامداران 9.000.000 بستانکار

در این روش در زمان دریافت روزنامه رسمی مبنی بر تایید افزایش سرمایه توسط اداره ثبت شرکتها سند حسابداری زیر باید در نرم افزار حسابداری ثبت گردد:

سایر حسابها و اسناد پرداختنی به سهامداران 9.000.000 بدهکار

سرمایه 9.000.000 بستانکار

مدارک لازم برای افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده سهامداران بشرح زیر می باشد که بایستی طی نامه ای به اداره ثبت شرکتها تحویل گردد :

علاوه بر موارد مطرح شده در بند یک بایسی سند حسابداری که در آن حسابهای پرداختنی با سرمایه (معادل مبلغ افزایش سرمایه ) تهاتر شده باشد و به تایید اعضاء هیئت مدیره رسیده باشد را نیز به اداه ثبت شرکتها تقدیم نمود .

3- از محل تجدید ارزیابی دارائیها :

طبق استاندارد شماره 11 حسابداری ایران تجدید ارزیابی دارائیهای ثابت مشهود مجاز است که در صورت اتخاذ این روش از طرف شرکت ، تجدید ارزیابی بایستی هر سه تا پنج سال تکرار شود که با توجه به تحمیل هزینه های قابل توجه به شرکت در انجام ارزیابی دارائیها ، شرکتها رقبتی به این عمل ندارند مگر اینکه مجبور به این کار باشند .

نکته : مبلغ تجدید ارزیابی یا همان درآمد غیر عملیاتی تحقق نیافته ناشی از تجدید ارزیابی دارائیها مستقیما تحت عنوان مازاد تجدید ارزیابی ثبت و در ترازنامه در قسمت حقوق صاحبان سهام و بعنوان بخشی از حقوق ایشان طبقه بندی شده و در صورت سود و زیان جامع انعکاس می یابد و در نتیجه در صورت سود و زیان سودی از این بابت شناسایی نمیشود . یعنی برای ثبت سند حسابداری در نرم افزار حسابداری :

دارائیهای ثابت مشهود ***** بدهکار

مازاد تجدید ارزیابی دارائیها ***** بستانکار

لازم به ذکر است که در لایحه بودجه سال 1390 بیان شده اگر افزایش سرمایه ناشی از تجدید ارزیابی دارائیهای استهلاک پذیر باشد ، سود مازاد تجدید ارزیابی دارائیها که به حساب افزایش سرمایه منظور میشود ، در سال ایجاد مشمول مالیات نیست اما تجدید ارزیابی دارائهای استهلاک پذیر موجب افزایش هزینه استهلاک در سالهای آتی شده و سود خالص را از طریق افزایش هزینه های سربار در بهای تمام شده کاهش می دهد که بازتاب این عمل افزایش هزینه استهلاک در سالهای آتی شده و جزو هزینه های غیر قابل قبول مالیاتی می باشد . برای توضیح بیشتر به مثال زیر توجه فرمایید :

فرض کنید بر طبق اسناد حسابداری ثبت شده در نرم افزار حسابداری ، ماشین آلاتی را به بهای تمام شده 100.000 ریال در سالهای گذشته خریداری نمودیم و در سال جاری نسبت به تجدید ارزیابی آن اقدام نمودیم و مبلغ آن به 700.000 ریال افزایش یافته است . با توجه به این مثال مبلغ 600.000 ریال ناشی از تجدید ارزیابی در حساب حقوق صاحبان سهام موجود است که این مبلغ معاف از مالیات می باشد.

در سالهای آتی مبنای محاسبه استهلاک از مبلغ 100.000 ریال به 700.000 ریال تغییر نموده که هزینه استهلاک محاسبه شده برای 600.000 ریال مازاد جزو هزینه های غیر قابل قبول مالیاتی می باشد .

در این روش در زمان دریافت روزنامه رسمی مبنی بر تایید افزایش سرمایه توسط اداره ثبت شرکتها سند حسابداری زیر در نرم افزار حسابداری ثبت می شود.

مازاد تجدید ارزیابی دارائیها ***** بدهکار

مدارک لازم برای افزایش سرمایه از محل دارائیهای تجدید ارزیابی شده بشرح زیر می باشد که بایستی طی نامه ای به اداره ثبت شرکتها تحویل گردد :

علاوه بر موارد مطرح شده در بند یک بایستی تاییدیه مبالغ تجدید ارزیابی شده توسط کارشناس رسمی دادگستری را نیز به اداه ثبت شرکتها تقدیم نمود .

4- افزایش سرمایه از محل سود انباشته و اندوخته طرح توسعه در قالب سهام جایزه :

در این روش سهام جدید ناشی از افزایش سرمایه را به سهامداران می دهد و برای این کار نیازی به پرداخت وجه توسط سهامداران نمی باشد. در این حالت شرکت به دلیل اینکه سود انباشته قابل توجهی دارد، تصمیم می گیرد از محل سود انباشته افزایش سرمایه خود را انجام دهد. در نهایت شرکت پس از افزایش سرمایه، سود سهمی (سهام جایزه) به سهامداران خود پرداخت می کند.

5- افزایش سرمایه از محل صرف سهام :

در این روش سهام تفاوت قیمت اسمى و قیمت فروش یک سهم توسط شرکت است. هنگامى که پذیره نویسى افزایش سرمایه بر اساس قیمت بازار سهم انجام مى شود اصطلاحاً گفته مى شود افزایش سرمایه از طریق صرف سهام انجام شده است. در این صورت این اضافه ارزش حاصل شده (مازاد قیمت بازار به قیمت اسمى) در ترازنامه ذیل حسابى تحت عنوان صرف سهام نشان مى دهد. بنابراین صرف سهام از محل افزایش سرمایه و انتشار سهام جدید به قیمتى بیش از قیمت اسمى حاصل مى شود و از دیدگاه شرکت، جزء منابع تامین مالى محسوب مى شود.

در ماده 160 قانون تجارت آمده است : شرکت مى تواند سهام جدید را برابر مبلغ اسمى بفروشد یا اینکه مبلغى علاوه بر مبلغ اسمى سهم به عنوان اضافه ارزش سهم از خریدار دریافت کند. شرکت مى تواند عواید حاصل از اضافه ارزش سهام فروخته شده را به اندوخته منتقل سازد یا نقداً بین صاحبان سهام سابق تقسیم کند یا در ازاى آن سهام جدید به صاحبان سهام سابق بدهد.

افزایش سرمایه با صرف سهام مى تواند با صدور حق تقدم خرید سهام یا سلب حق تقدم از سهامدار موجود و عرضه عمومى سهم همراه باشد . معمولاً براى ایجاد جذابیت در پذیره نویسى، قیمت پذیره نویسى تا حدى کمتر از قیمت بازار یا همراه با تخفیف نسبت به قیمت بازار تعیین مى شود. اما به هرحال به منظور تحقق کامل برنامه افزایش سرمایه با صرف ، شرکت بایستى براى باقیمانده احتمالى سهام پذیره نویسى نشده شخص یا اشخاص حقیقى یا حقوقى را که قبلاً متعهد شده اند، معرفى کند. پذیره نویسى سهام جدید در خارج از بورس انجام مى شود و به آن کارمزد تعلق نمى گیرد.

دلایل، انواع و اهداف افزایش سرمایه شرکت ها [با مثال]

افزایش سرمایه در همه شرکت ها شامل : شرکت مسئولیت محدود ، شرکت سهامی خاص و شرکت سهام عام انجام می شود تا دارایی ها به روز شده و سهامداران و ذینفعان ، درک درست تری از شرایط یک بنگاه اقتصادی داشته باشند .

افزایش سرمایه مثل هر رویه ای در حوزه شرکت ها ، طبق قانون تجارت صورت می گیرد و در بازار بورس نیز، کلیه شرکت هایی که در بازار بورس یا فرابورس و پایه فرابورس فعالند، بایستنی مستندات و دلایل افزایش سرمایه را به صورت مکتوب به سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرده تا مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد.

در شرکت های مسئولیت محدود و سهامی خاص غیر دولتی، افزایش سرمایه مثل شرکت های سهام عام پذیرفته شده در بازار بورس، فرآیند های قانونی و پیچیده ندارد. برای آشنایی با دلایل، انواع و اهداف افزایش سرمایه شرکت ها، در این گفتار سایت، اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهیم.

ارائه خدمات مالی و مالیاتی در شرکت حسابداری محاسبان تلاشگر خبره

شرکت محاسبان تلاشگر خبره با سال ها تجربه موفق در ارائه خدمات مشاوره و مالیاتی و خدمات حسابداری و مالی شامل: تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی، تنظیم گزارش توجیهی افزایش سرمایه شرکت‌ها به منظور اخذ تسهیلات، امور مربوط به ارزش افزوده، گواهی مربوطه، تنظیم گزارشات فصلی، انجام حسابداری شرکت های بازرگانی، پیمانکاری، خدماتی، تولیدی، نظارت بر واحدهای مالی جهت کنترل اسناد و به روز رسانی نرم افزارهای مربوطه، آماده ارائه خدمات به مودیان مالیاتی و اشخاص حقیقی و حقوقی سراسر کشور است تا از بخشودگی و معافیت های مالیاتی حداکثری، بهره مند شده و بهره وری کسب و کار و سود دهی خود را افزایش دهند.

با ما همراه باشید.

افزایش سرمایه چه معنایی دارد ؟

افزایش سرمایه، یکی از مهم ترین موضوعات در بنگاه های اقتصادی به خصوص در میان شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس و فرابورس ایران است. بعضی از شرکت ها به دلیل حجم بالای فعالیت و سودآوری و میزان سود انباشته، سال به سال افزایش سرمایه قانونی انجام داده و مستندات آن را در سامانه ناشران بورس (کدال: codal.ir) منتشر می کنند.

مثلا شرکت خدمات انفورماتیک ایران که با نماد رانفور شناخته می شود و از بهترین شرکت های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران محسوب می شود، از سال ۱۳۹۰ تا پنجم مرداد ماه سال ۱۳۹۷، ۳۲۰۰ درصد افزایش سرمایه در سه مرحله داده است و سرمایه خود را از ۲۵۰ میلیون قطعه سهم به ۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون سهم افزایش داده است. یعنی اگر شما در سال ۱۳۹۰، سهامدار شرکت رانفور بودید، ظرف ۷ سال اخیر، تعداد سهام شما بیش از ۳۲ برابر افزایش یافته بود.

(وضعیت سهام شرکت خدمات انفورماتیک ایران در اواخر دی ماه ۹۷ با ۸.۴ میلیارد سهم و قیمت ۱۱۵۳۰ ریال که حاصل چندین بار افزایش سرمایه در چند سال اخیر است)

البته بعضی از شرکت های سهامی عام در بازار بورس ایران هم هستند که حتی پس از گذشت ۱۰ سال، مستندات افزایش سرمایه آن ها یا به نهادهای نظارتی، تحویل داده نشده یا هنوز برای اعمال افزایش سرمایه، تایید نشده است. نمونه بازار و معروف آن در میان بورس باز های ایران، شرکت صنایع دریایی ایران یا نماد خصدار بوده که غول ساخت تجهیزات صنعت نفت و گاز ایران به شمار میرود و هنوز، تعداد سهام آن تا بهمن ماه ۹۷، ۱ میلیارد قطعه سهم است.

(وضعیت نماد خصدرا در بازار پایه ب فرا بورس را مشاهده می کنید که در گروه پیمانکاری صنعتی قرار داشته و بیش از ۱۵ سال است که افزایش سرمایه آن (تا ۳۰ دی ۹۷) به بورس عرضه نشده و مورد تایید قرار نگرفته است)

افزایش سرمایه، اقدامی است که باید طبق قوانین و مقررات قانون تجارت و با تایید نهادهای ذیصلاح صورفت گرفته تا به حساب شرکت سهامی منظور شود و سهامداران از آن منتفع شوند. افزایش سرمایه، همانطور که در ۲ شرکت مثال بالا عنوان شد، یک الزام نیست. یک اختیار است. اما فرصتی است برای بزرگ تر شدن شرکت و افزایش قدرت نقدینگی و نقد شوندگی که شرکت ها از آن استفاده می کنند. گاها، این برنامه نیز معاف از مالیات می شود.

شرایط افزایش سرمایه چیست؟

انجام این کار، مقدمات و فرآیند و ترتیباتی دارد که شرکت ها موظف به رعایت آن هستند. اول این که این موضوع، باید به تایید مجمع عمومی فوق العاده شرکت برسد. یعنی مستندات آن و هم چنین دلایل و علت آن، باید به اطلاع عموم سهامداران رسیده و پس از طرح در مجمع عمومی، تاییدیه اکثریت را کسب کند. صاحبان سهام عمده، معمولا در تسریع و تسهیل و انجام یا عدم انجام این اقدام، نقش دارند نه سهامدار خرد که تاثیرگذاری رای آن ها در مجمع زیاد نیست.

مجمع عمومی فوق العاده شرکت های سهامی ، به هیات مدیره شرکت اجازه می دهد تا ظرف مدتی مشخص، سرمایه شرکت را تا میزان مبلغ مشخصی، افزایش دهد. هیات مدیره نیز مکلف است در اجرای تصمیم مجمع عمومی فوق العاده، نسبت به فراهم کردن ترتیبات قانونی آن بر اساس روالی که قانون تعیین کرده اقدام، و مراتب را برای تغییرات اساسنامه به اداره ثبت شرکت ها اعلام کند تا در روزنامه رسمی قوه قضاییه منتشر و به اطلاع عموم برسد.

(نمونه پیشنهاد هیات مدیره به مجمع عمومی فوق العاده در خصوص افزایش سرمایه که مربوط به شرکت هپکو است و در خواست ۱۰۰۰ درصد افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها به سازمان بورس ارائه کرد)

حسابرس و بازرس قانونی نسبت به گزارش توجیهی هیات مدیره در این خصوص ، تصمیم گیری می کند و طی نامه ای اعلام و در کدال درج می شود.

(تصویر اظهار نظر حسابرس و بازرس قانونی نسبت به گزارش توجیهی هیات مدیره در خصوص افزایش سرمایه شرکت سیمان خوزستان از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی به منظور جبران مخارج سرمایه ای)

بازرسان قانونی، گزارش توجیهی را ارائه کرده و مجموع عمومی فوق العاده، نسبت به تصمیم هیات مدیره بر اساس این گزارش، رای گیری می کند. در این گزارش، باید توجیه این بالا رفتن سرمایه و وضعیت جاری و آینده شرکت و چشم اندازی که برای آن ترسیم شده است، لحاظ شود و دارایی هایی که برای اثبات آن این ادعا مورد نظر است، در هر سطحی ارائه شود. سازمان بورس باید این درخواست را مبتنی بر مستندات و ارزشیابی کارشناسان قانونی، تایید یا عدم تایید کند.

(نمونه موافقت سازمان بورس با افزایش سرمایه شپلی (پلی اکریل) به میران ۶۲۷ درصد در سال ۹۵)

روش های افزایش سرمایه شرکت های سهامی چگونه است؟

افزایش سرمایه شرکت ها را می توان از طریق صادر کردن سهام جدید یا بالا بردن مبلغ اسمی سهام کنونی، انجام داد. طبق ماده صد و پنجاه و نه لایحه اصلاح قانون تجارت، افزایش مبلغ اسمی سهام جهت این ارتقا سرمایه، زمانی انجام می شود که کلیه صاحبان سهام با این کار موافقت کنند. تصمیم به افزایش سرمایه از طریق افزایش مبلغ اسمی سهام که در ان تفاوت مبلغ اضافه شده با مبلغ قبلی سهام شرکت را باید سهامداران پرداخت کنند، به رای اکثریت نیاز دارد و باید نقدا پرداخت شود.

روش دیگر برای این کار به صورت صدور سهام جدید است. در این حالت، مبلغ اسمی سهام جدید با مبلغ اسمی سایر سهام، برابر بوده و تادیه مبالغ اسمی سهام جدید بایستی طبق ترتیباتی که قانون مشخص کرده است انجام شود.

گاهی این ارتقا دارایی، از آورده نقدی سهامداران صورت می گیرد. در این حالت، بر اساس درصد افزایش سرمایه ، حق تقدم به سهامداران تعلق گرفته تا در بالابردن سرمایه شرکت کنند. سهامدار بایستی ظرف شصت روز از تاریخ اعمال آن، مبلغ یک هزار ریال به ازای هر حق تقدم به حسابی که شرکت اعلام می کند، ورایز نماید تا در بالابردن سرمایه مشارکت کند و تعداد سهامش افزایش یابد. اما اگر علاقه ای به شرکت در افزایش سرمایه نداشت، می تواند حق تقدم هایی که به او تعلق گرفته است را بفروشد. اگر هم حق تقدم های خود را نفروشد، شرکت مجاز است از جانب او، نسبت به فروش حق تقدم ها اقدام و مبلغ حاصل از فروش را در حساب بستانکاری سهامدار منظور کند.

افزایش سرمایه ای که از محل سود انباشته است یا مثلا از تجدید ارزیابی دارایی ها است، سهام جایزه داشته و برای شرکت در آن، سهامداران هیچ مبلغی را پرداخت نمی کنند و زیادکردن سرمایه به هز میزانی که باشد، به حساب آن ها منظور خواهد شد. در این حالت، بایستی منتظر اعمال افزایش سرمایه در سامانه کدال و تایید آن از طریق بورس بود.

گاهی، افزایش سرمایه شرکت ها، ترکیبی از سود انباشته (مثلا تجدید ارزیابی دارایی ها) و آورده نقدی است. در این حالت، ترتیباتی که برای هر دو فرآیند (افزایش سرمایه از طریق سود انباشته و بالابردن سرمایه از طریق آورده نقدی) نیاز است، باید رعایت شود.

افزایش سرمایه از محل آورده نقدی به چه صورت انجام میشود؟

از محل آورده نقدی، زمانی انجام می شود که شرکت، سود انباشته شده قابل توجهی برای بالابردن سرمایه نداشته و قصد دارد به منظور ایجاد تحول در ساختار و پروژه های حال و آینده شرکت، منابع مالی جدید را به شرکت تزریق کند. در این حالت، از سهامداران می خواهد که برای افزایش سرمایه، به حساب شرکت پول واریز کرده تا در زیاد کردن سرمایه شرکت کنند. اوراقی که قبلا گفتیم به عنوان حق تقدم در اختیار ان هها قرار می گیرد و به هر سهامداران به میزان سهامی که دارد تعلق می گیرد. به مهلتی که برای پرداخت این وجه در نظر گرفته می شود، مهلت پذیره نویسی گفته می شود.

(تصویری از سامانه کدال که نشان می دهند، شرکت های بورسی ایران در فاصله ۱۶ تا ۲۰ دری ماه ۹۷، اطلاعیه ای مبنی بر پیشنهاد هیات مدیره به مجمع عمومی فوق العاده در خصوص زیاد کردن سرمایه را در قالب فایل PDF به اطلاع عمومی رسانده اند)

روش کار به این صورت است که به ازای هر تعداد سهمی که در اختیار دارید، ۱۰۰۰ ریال واریز کرده و سپس پس از اعمال افزایش سرمایه، تعداد سهام شما به میزان درصد افزایش سرمایه، افزایش خواهد یافت. گاهی این اقدام در کوتاه مدت باعث ضرر سهامدار می شود. اما در بلند مدت، به دلیل افزایش تعداد سهام و افزایش قیمتی، به سود او خواهد شد.

فرمول محاسبه در این روش به شرح زیر است:

(قیمت پایانی سهم قبل از افزایش سرمایه) + (آورده سهامداران × X ) ➗ ( 1+ X )

قیمت جدید سهم بعد از افزایش سرمایه

مثال برای سود انباشته

فرض کنیم قیمت سهام شرکت سایپا (خساپا) ۴۰۰۰ ریال بوده و این شرکت از محل سود انباشته ۴۰ درصد افزایش سرمایه میدهد. طبق فرمول ، قیمت هر سهم جدید به صورت زیرمحاسبه خواهد شد:

قیمت سهم پس از افزایش سرمایه= ۲۸۵۷.۱=۱.۴÷۴۰۰۰

همانطور که مشاهده می کنید اگر مثلا شما قبل از افزایش سرمایه ۱۰۰۰ سهم ۴۰۰۰ ریالی سایپا داشتید پس از آن ۱۴۰۰ سهم ۲۸۵۷ ریالی دارید که مجموع دارایی شما در این ۲ حالت برابر خواهد شد.

مثال افزایش سرمایه برای روش نقدی

فرض کنید قیمت هر سهم شرکت آذراب اراک (فاذر) ۶۰۰۰ ریال تعیین شده و این شرکت قصد دارد از محل مطالبات و آورده نقدی ۵۰۰ درصد افزایش سرمایه داده و به ازای هر سهم جدید ۱۰۰۰ ریال(یعنی همان ارزش اسمی) از سهامداران مطالبه می‌کند. قیمت هر سهم جدید و همچنین قیمت حق تقدم سهم این شرکت به صورت زیر خواهد بود:

ریال۱۸۳۳=۱+۵/(۵*۱۰۰۰ )+۶۰۰۰=قیمت سهم پس از بالابردن سرمایه

ریال۸۳۳=۱۰۰۰-۱۸۳۳=قیمت حق تقدم

قانون تجارت و موضوعات مربوط به افزایش سرمایه را اینجا ببینید.

افزایش سرمایه شرکت های سهامی خاص چگونه است؟

بالابردن سرمایه ، همیشه برای شرکت های غول حاضر در بازار سرمایه ایران نیست که سهامی عام بوده و به دلیل انباشته و سود سالانه، مجبور به افزایش سرمایه هستند. طبق ماده صد و هشتاد و سه قانون تجارت، افزایش سرمایه شرکت های سهامی خاص نیز ترتیباتی دارد که باید در نظر گرفته شود:

• تسلیم اظهارنامه و مدارکی که در قانون تجارت آمده است، برای ثبت افزایش سرمایه شرکت های سهامی خاص کفایت می کند.
• مجمع عمومی فوق العاده شرکت سهامی خاص، بایستی، بالابردن سرمایه را تصویب کرده باشد و طی مجوزی، آن را به هیات مدیره تفویض کند. صورت جلسه هیات مدیره مبنی بر تصویب این افزایش نیز نیاز خواهد بود.
• روزنامه رسمی افزایش سرمایه طبق ماده صد و نود و شش قانون تجارت الزامی است.
• اگر بخشی از بالابردن سرمایه به صورت غیر نقد باشد، باید تمام بخش غیر نقد تحویل شده و با رعایت ماده هشتاد و دو قانون تجارت، به تایید مجمع عمومی فوق العاده برسد. پس از آن، مجمع عمومی فوق العاده با حضور اکثریت صاحبان سهام و پذیره نویسان، تشکیل شده و مقررات ماده هفتاد و هفت تا هشتاد و یک قانون تجارت، رعایت شود.
• کلیه اظهارنامه های افزایش سرمایه شرکت های سهامی خاص، باید به امضا همه اعضای هیات مدیره برسد.
• طبق ماده صد و هشتاد و چهار قانون تجارت، مبالغی که به حساب افزایش سرمایه تادیه می گردد، می بایست در حساب سپرده خاصی، نگهداری شود. انتقال این وجوه به دیگر حساب های شرکت ممنوع است و پس از ثبت بالابردن سرمایه ، بلامانع است.
• طبق ماده صد و هشتاد و پنج قانون تجارت، اگر زیادکردن سرمایه شرکت از طریق قوانین افزایش سرمایه تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت توسط مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام تصویب شده باشد، سهام جدید ناشی از بالابردن سرمایه ، امکان ارائه به طلبکارانی که مایل به پذیرفه نویسی سهام جدید باشند، خواهد داشت.

متن ماده ۱۴۱ قانون تجارت

ماده ۱۴۱ قانون تجارت هم برای شرکت های سهامی خاص و هم شرکت های سهامی عام ، ماده ای مهم است به خصوص برای جلوگیری از انحلال و کاهش زیان انباشته .

طبق ماده صد و چهل و یک قانون تجارت، اگر بر اثر زیان های وارده به یک شرکت، حداقل نیمی از سرمایه شرکت از بین برود، هیات مدیره مکلف است بلافاصله، مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام را تشکیل داده تا موضوع انحلال یا بقا شرکت، مورد بحث و بررسی و تصمیم گیری قرار بگیرد. اگر مجمع، رای به انحلال ندهد، در همان جلسه با رعایت مقررات ماده شش قانون تجارت، سرمایه شرکت به مبلغ سرمایه کاهش می یابد. اگر هیات مدیره بر خلاف این ماده رفتار کند، هر ذینفعی می تواند انحلال شرکت را از دادگاه صالحه درخواست کند.

شرکت ها بعضا برای خروج از ماده ۱۴۱، بالابردن سرمایه را در دستور کار قرار می دهند. توجه کنید که همیشه، شرکت در افزایش سرمایه شرکت های بورسی، به نفع سهامداران با علایق و طیف تحمل کوتاه مدت تا بلند مدت نیست و شما باید به روانشناسی بورس و تحلیل بنیادی و تابلوخوانی ، مسلط باشید. پس همیشه برای شرکت در تجدید ارزیابی دارایی ها، ذوق زده نشوید. . . .

تجربه های خود را درباره افزایش سرمایه شرکت ها با ما محاسبان تلاشگر خبره به اشتراک بگذارید .

مدارک لازم جهت ثبت افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص و نکات قانونی آن

مدارک لازم جهت ثبت افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص و نکات قانونی آن : سرمایه یک شرکت دارایی آن شرکت است که با کاهش کلیه‌ ی بدهی‌ های آن می‌ توان از سرمایه شرکت خود اطلاع پیدا کرد. سرمایه شرکت قسمتی از حقوق افرادی است که در سهام آن شرکت سهمی دارند.

مدارک لازم جهت ثبت افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص و نکات قانونی آن

اولین نکته‌ ای که باید به آن اشاره کرد این است که جهت ثبت افزایش سرمایه شرکت‌ سهامی خاص و سهامی عام در ابتدای شروع کار خود باید مبلغ سهام یا سرمایه‌ خود را اعلام کنند.

بسیاری از شرکت ها در تلاش هستند تا هر روز سرمایه خود را بیشتر کنند و روز به روز به ارزش سهام خود بیافزایند.

این موضوع هم حائز اهمیت است که سرمایه یک شرکت نقطه قوت آن محسوب می‌ شود به همین دلیل شرکت‌ های بازرگانی در تلاش هستند تا خدمات بسیار خوبی ارائه بدهند و موفق هم بوده اند. اما نکته‌ ای که وجود دارد این است که سرمایه یک شرکت نشان دهنده ارزش آن شرکت نیست. حال این سوال برایمان پیش می‌ آید که ارزش یک شرکت به چیست؟

سود تجهیزات، نیروی انسانی، خطوط تولید، ارزش برند و خیلی موضوعات دیگر نشان دهنده ارزش یک شرکت است. سرمایه در واقع مقدار پولی است که جهت راه اندازی شرکت سرمایه گذاری می‌ شود و در بیشتر مواقع سهامداران نقش مهمی در این قضیه ایفا می‌ کنند.

مدارک لازم جهت ثبت افزایش شرکت سهامی خاص

• مدارک هویتی شامل شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت مدیره، سهامداران و مدیر عامل
• اساسنامه شرکت
• آگهی تاسیس و آخرین تغییرات شرکت
• اظهارنامه افزایش سرمایه
• گواهی بانک ( در صورتی که افزایش سرمایه به صورت نقدی انجام شود )

اعمال تغییرات باید از لحاظ قانونی ثبت شود و دارای اعتبار باشد در غیر این صورت ممکن است شرکت به مشکل بخورد. بنابراین ثبت این تغییرات از لحاظ قانونی الزامی است. به علاوه تغییرات انجام شده در شرکت باید در صورتجلسه به ثبت برسد.

روش های افزایش سرمایه در شرکت‌ های سهامی

طبق قانون تجارت ثبت افزایش سرمایه در شرکت‌ های سهامی به دو صورت انجام می‌ شود:

1. افزایش مبلغ اسمی سهام
2. افزایش تعداد سهام با صدور سهام جدید

روش اول یعنی افزایش مبلغ اسمی سهام بسیار رایج تر از افزایش تعداد سهام است. در این روش مبلغ به صورت نقدی پرداخت می‌ شود. یعنی پس از تصویب افزایش سرمایه هر یک از سهامداران به میزان سهامی که در شرکت دارند و میزان افزایش سهام تعیین شده، مبلغ آن را به صورت نقدی پرداخت می‌ کنند.

در این زمینه محدودیت سقف مبلغ از لحاظ قانونی وجود دارد، به این ترتیب مجمع نمی‌ تواند بیشتر از میزان تعیین شده در قانون مبلغ اسمی سهام را افزایش دهد.

در افزایش سرمایه از طریق صدور سهام جدید، افزایش از طریق نقدی یا غیرنقدی صورت می گیرد. همچنین ممکن است با بالا رفتن سود شرکت و انباشته شدن سود، افزایش ارزش سهام شرکت صورت گیرد.

طبق ماده 158 لایحه قانونی، قسمتی از قانون تجارت، افزایش سرمایه مبلغ اسمی سهام را بیان کرده است:

• پرداخت مبلغ اسمی سهم به صورت نقدی
• انتقال سود بدست آمده از پروژه‌ های انجام شده شرکت به سهام جدید
• تبدیل اوراق قرضه به سهام

نحوه ثبت افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص

افزایش سرمایه شرکت یکی از مواردی است که در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده شکل می‌ گیرد. این مجمع به دعوت هیئت مدیره تشکیل می‌ شود. به همین دلیل هیئت مدیره باید گزارشی تهیه کند که در آن علت افزایش سرمایه را توضیح داده و پس از بررسی بازرسان اقدام به دعوت از مجمع کند.

با تشکیل مجمع عمومی فوق العاده تصمیم گیری جهت افزایش سرمایه به تصویب می‌ رسد اما اجرایی کردن آن به عهده هیئت مدیره است.

شرایط افزایش سرمایه شرکت‌ های سهامی

یکی دیگر از ملزومات در افزایش سرمایه شرکت، حق تقدم سهامداران قدیمی است. البته ناگفته نماند که این حق تقدم را می‌ توان انتقال داد قوانین افزایش سرمایه و سهامداران جدید توانایی این را دارند که این سهم را از سهامداران قدیمی خریداری کنند و مالک آن شوند.

از دیگر ملزوماتی که بدون انجام این کار قادر به افزایش سرمایه شرکت نخواهید بود، این است که اموال شرکت باید به طور کلی تایید شود.

نتیجه گیری

سرمایه یک شرکت جزء دارایی اصلی شرکت نیست اما یکی از مهم ترین ارکان یک شرکت به حساب می‌ آید. سود تجهیزات، نیروی انسانی، خطوط تولید، ارزش برند و خیلی موضوعات دیگر نشان دهنده ارزش یک شرکت است.

مدارک لازم جهت ثبت افزایش سرمایه شرکت سهامی شامل کارت شناسایی و شناسنامه و مدارک مشخص کننده هویت تمامی سرمایه گذاران و سهامداران و کارکنان، اساسنامه شرکت، آگهی تاسیس و آخرین تغییرات شرکت، اظهارنامه افزایش سرمایه و گواهی بانک در صورتی که پرداخت به صورت نقدی صورت گیرد.

نحوه افزایش سرمایه به گونه‌ ای است که هیئت مدیره از تعدادی افراد دعوت به عمل می ‌ آورد که به آن‌ ها مجمع عمومی فوق العاده گفته می‌ شود. در این شرایط هیئت مدیره باید گزارشی تهیه کند تا علت افزایش سرمایه را به طور کلی شرح دهد.

قوانین افزایش سرمایه

همه شرکت ها در طی چرخه حیات خود در مقاطعی از زمان به دلایل مختلف نیاز به منابع مالی بیشتری نسبت به آنچه که در اختیار دارند، پیدا می کنند.
یکی از روش هایی که می توانند به این منابع مالی جدید دست پیدا بکنند افزایش سرمایه است.
در بورس حتی خبر افزایش سرمایه یک شرکت نیز می تواند قیمت سهام آن را دستخوش تغییرات قابل توجهی بکند.

علل و عوامل افزایش سرمایه

افزایش سرمایه در شرکتهای سهامی به دلایل مختلف اقتصادی نظیر توسعه عملیات اقتصادی و تجارت – تنزل ارزش پول و غیره صورت می گیرد. از نظر حقوقی افزایش سرمایه وقتی ممکن است که سهامداران سرمایه قبلی خود را تماماً تادیه کرده باشند

شرکتها برای اینکه بتوانند فعالیت های خود را توسعه دهند و قدرت رقابت خود را حفظ و یا افزایش دهند اقدام به افزایش سرمایه می کنند. در برخی از مواقع نیز این کار به منظور اصلاح و بهبود ساختار مالی شرکت صورت می گیرد. این تامین منابع مالی جدید می تواند به شکل های مختلفی صورت پذیرد.

هنگامی که یک شرکت در بورس اوراق بهادار بخواهد سرمایه خود را افزایش دهد باید تعدادی سهام جدید منتشر کند و به سهامداران بفروشد تا مبلغ مورد نیاز برای افزایش سرمایه را تأمین کند. تفاوت اصلی بین انواع روش های افزایش سرمایه، در محل تامین این منابع جدید است

انواع افزایش سرمایه اگر بخواهیم یک دسته بندی از انواع روش های افزایش سرمایه داشته باشیم،می توان ۴ دسته کلی در نظر گرفت:

از محل سود انباشته (سهام جایزه)

از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران

از محل تجدید ارزیابی دارایی ها

به روش صرف سهام

مراحل افزایش سرمایه شرکت‌ها* برای اینکه افزایش سرمایه یک شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت شود، نیاز به طی کردن مراحل زیر است:

1ا بتدا هیئت مدیره شرکت افزایش سرمایه را پیشنهاد می‌دهد و تصویب می‌کند.

2حسابرس با توجه به مفروضات ذکر شده افزایش سرمایه را بررسی می‌کند و در صورت عدم وجود ایراد آن را تایید می‌کند. در این مرحله حسابرس می‌تواند تمام یا قسمتی از افزایش سرمایه را تایید کند.

3 شرکت مدارک و مستندات افزایش سرمایه خود را برای اداره ثبت شرکت‌ها و سازمان بورس ارسال می‌کند.

4 تاییدیه سازمان بورس است. سازمان بورس با توجه به مستندات ارسالی بخشی یا همه افزایش سرمایه اعلام شده را تایید می‌کند.

5 اطلاعیه صدور مجوز افزایش سرمایه روی سایت کدال منتشر می‌شود که نشان می‌دهد سازمان بورس با آن موافقت کرده است . 6تاریخی برای مجمع فوق‌العاده شرکت مشخص می‌شود تا درمورد میزان افزایش سرمایه و قیمت جدید هر سهم تصمیم‌گیری کنند. اگر می‌خواهید در افزایش سرمایه شرکت کنید باید حتما قبل از تاریخ مجمع سهامدار شرکت باشید. (حتی اگر یک روز قبل از مجمع سهام شرکت را خریداری کنید باز هم افزایش سرمایه به شما تعلق می‌گیرد.)

7 یک آگهی دعوت به مجمع عمومی فوق‌العاده روی سایت کدال درج می‏شود که در آن شرکت تمامی سهام‌دارانش را برای تصمیم‏گیری در خصوص افزایش سرمایه دعوت کرده که در آن آدرس و زمانی که می‏خواهد مجمع برگزار شود نوشته شده است . 8 تصمیمات مجمع عمومی فوق‌العاده بر روی سایت کدال درج می‏‌شود که در آن مبلغ افزایش سرمایه و درصد افزایش سرمایه به طور قطعی اعلام می‌‏شود و افزایش سرمایه شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت می‌شود.

قوانین حاکم بر مجامع بورسی:

طبق قوانین جدید سازمان بورس در افزایش سرمایه از نوع سود انباشته و تجدید ارزیابی دارایی‌ها، در صورتی که افزایش سرمایه کمتر از 200 درصد باشد، سهم شرکت بدون ثبت در مرجع ثبت شرکت‌ها قادر به بازگشایی خواهد بود. در غیر اینصورت سهام شرکت بعد از ثبت شرکت ها می‌تواند بازگشایی شود، همچنین این بازگشایی شامل سهام جایزه می‌باشد.

هر اتفاقی که در رابطه با افزایش سرمایه یک شرکت در مجمع آن شرکت تصویب شود، شامل حال افرادی می شود که در زمان برگزاری مجمع شرکت، سهامدار آن شرکت بوده اند

**نحوه دعوت برای تشکیل مجمع عمومی فوق العاده ** هر گونه دعوت برای تشکیل مجمع عمومی باید از طریق نشر آگهی در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد بعمل آید.

تبصره: در مواقعی که کلیه صاحبان سهام در مجمع حاضر باشند نشر آگهی و تشریفات دعوت الزامی نیست. فاصله بین نشر دعوتنامه مجمع عمومی و تاریخ تشکیل آن حداقل ۱۰ روز و حداکثر ۴۰ روز خواهد بود. (ماده ۹۸)

نصاب رسمی تشکیل جلسات در مجمع عمومی فوق العاده

به موجب ماده 84 لایحه ، در مجمع عمومی فوق العاده باید دارندگان بیش از نصف سهامی که حق رای دارند حاضر شوند. مثلاَ اگر صد سهم وجود دارد ، باید دارندگان 51 واحد از سهام حاضر شوند. منظور از دارندگان بیش از نصف سهام ، نصاب سرمایه ای می باشد نه عددی.

اگر در اولین دعوت ، اکثریت مذکور حاصل نشد در دعوت دوم، حضور دارندگان بیش از یک سوم سهامی که حق رای دارند، ضروری است. مثلاَ اگر کل سهام 100 باشد، باید دارندگان حداقل 34 سهم حاضر باشند.

جلسه دوم به شرطی رسمیت می یابد که در دعوت دوم نتیجه دعوت اول قید شود.

نکته : مجمع عمومی فوق العاده تنها تا دو نوبت دعوت می شود اما مجمع عمومی موسس تا سه نوبت قابل دعوت است. اگر در دعوت دوم مجمع عمومی فوق العاده اکثریت مذکور حاصل نشد سهامداران برای بار سوم دعوت نمی شوند بلکه مجدداَ از نو و با نصاب جلسه اول باید دعوت شوند.

نصاب رسمیت جلسات : دعوت اول : بیش از نصف سرمایه که حق رای دارند.

دعوت دوم : بیش از یک سوم سرمایه که حق رای دارند.

• نصاب تصمیم در مجمع عمومی فوق العاده

به موجب ماده 85 لایحه ، تصمیمات در مجمع عمومی فوق العاده مانند مجمع عمومی موسس همواره به اکثریت دو سوم آرای حاضر در جلسه رسمی خواهد بودو به عنوان مثال اگر 60 رای در مجمع عمومی فوق العاده حاضر باشد برای تصویب دستور جلسه به حداقل 40 رای نیاز داریم .

اگر موضوع جلسه ی مجمع عمومی فوق العاده دو موضوع ذیل باشد، اتفاق آرا نیاز است :

1. تغییر تابعیت شرکت
2. افزایش سرمایه از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهم ، در صورتی که برای صاحبان سهام ایجاد تعهد کند.

چند نکته در مورد بعد از افزایش سرمایه و ثاثیرات آن

هر کدام از انواع افزایش سرمایه‌ ها باعث کاهش قیمت سهام آن شرکت می‌شود، اما ارزش دارایی سهامداران تغییر نمی‌کند، چرا که در تعداد سهام او جبران می‌شود. یعنی ارزش هر سهم او کم می‌شود ولی در عوض تعداد سهامش بیشتر می‌شود.

کوچک شدن قیمت هر سهم می‌تواند در جذب سرمایه گذاران جدید تاثیر داشته باشد و آن‌ها را به سرمایه‌گذاری در این سهام جذب کند. این موضوع باعث افزایش تقاضا و در ادامه، بالا رفتن قیمت سهام شرکت می‌شود که به نفع سرمایه‌گذاران سابق خواهد بود. البته این موضوع قطعی و همیشگی نیست و ممکن است تقاضای سهم افزایش نیابد و در عوض عرضه سهام زیاد شود که این موضوع باعث کاهش قیمت جدید سهام خواهد شد.

در برخی از موارد شرکتها اقدام به افزایش سرمایه ترکیبی می کنند.

مثلا بخشی از آن از محل سود انباشته و بخش دیگر از طریق آورده نقدی سهامداران انجام می شود. برای محاسبه قیمت سهم در این روش، باید فرمول دو روش مذکور را با یکدیگر تلفیق کنید.

قیمت‌هایی که با استفاده از فرمول‌های ذکر شده بدست می‌آیند، قیمت تئوریک سهم هستند و براساس عرضه و تقاضا این قیمت‌ها ممکن است بیشتر یا کمتر از عدد بدست آمده باشد.

برای آشنایی هر چه بیشتر با موارد بیان شده در این مقاله، یادگیری انواع اصول بازارهای مالی و کسب اطلاعات و مشاوره دقیق در زمینه ی معامله گری با مشاوران بورس کست در ارتباط باشید.

افزایش سرمایه از محل سود انباشته

شرکت‌ها به‌خصوص شرکت‌های پذیرش شده در بورس، به‌منظور بهبود ساختار مالی، تأمین منابع مالی برای طرح‌های خود یا نجات از ورشکستگی و انحلال، اقدام به افزایش سرمایه می‌کنند.

اگر شما هم در بازار سرمایه فعالیت می‌کنید حتماً با اصطلاحات افزایش سرمایه و تعدیل قیمت آشنا هستید. اگر جزو آن دسته از سهامدارانی هستید که تمایل دارید تعداد سهامتان بدون پرداخت هیچ‌گونه هزینه اضافی افزایش یابد، پیشنهاد می‌کنیم حتماً این مقاله را تا انتها با دقت بخوانید.

در این مقاله ابتدا به تعریف افزایش سرمایه و انواع آن خواهیم پرداخت و سپس به طور مفصل به بررسی مزایا و معایب یکی از بهترین انواع افزایش سرمایه یعنی افزایش سرمایه از محل سود انباشته می‌پردازیم و تأثیر افزایش سرمایه بر بازده سهام و قیمت را با هم بررسی می‌کنیم.

تعریف افزایش سرمایه

نشان‌دادن ا فزایش سرمایه در ترازنامه شرکت معمولاً برای سهامداران خبر خوشایندی نیست زیرا انتشار سهام اضافی، ارزش سهام موجود سرمایه‌گذاران را کاهش می‌دهد. اما باید بگوییم که افزایش سرمایه هرچند باعث کاهش قیمت سهم می‌شود اما منجر به افزایش بازده حقوق صاحبان سهام و همچنین تعداد سهام و دارایی شما نیز خواهد شد.

هر شرکتی که قصد افزایش سرمایه داشته باشد، باید تعدادی سهام جدید منتشر کند و با فروش سهام جدید، بتواند هدف تأمین مالی برای شرکت را محقق سازد.

به‌ طور کلی چهار نوع افزایش سرمایه وجود دارد:

1. از محل سود انباشته (سهام جایزه)
2. از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهام‌داران (حق‌تقدم)
3. از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها
4. روش صرف سهام

افزایش سرمایه از محل سود انباشته

طبق ماده 140 قانون تجارت، شرکت‌های سهامی سودده موظف هستند هرسال درصدی از سود سالانه خود را در حساب سود انباشته ذخیره کنند تا به هنگام نیاز (برای مثال توسعه خدمات و طرح‌ها) طبق نظر و تصمیم هیئت‌ مدیره و سهامداران شرکت، از این مبلغ استفاده کنند یا آن را بین سهامداران شرکت تقسیم کنند.

اینکه هر شرکت چه میزان سود انباشته دارد را در صورت مالی شرکت‌ها می‌توانید مشاهده کنید. در این روش تأمین مالی شرکت انجام می‌شود اما پولی از سهامدار دریافت نخواهد شد و تنها تأثیر آن بر صورت مالی به این شکل است که: مبلغ از سود انباشته کسر و به آیتم سرمایه (حقوق صاحبان سهام) اضافه می‌شود. به همین ترتیب جمع مبلغ حقوق صاحبان سهام در نهایت ثابت خواهد بود و نسبت به قبل تغییری نخواهد کرد. فقط جابجایی در اقلام صورت وضعیت مالی اتفاق خواهد افتاد.

در واقع افزایش سرمایه از محل سود انباشته به زبان ساده این‌گونه تعریف می‌شود که: هرگاه شرکت از سود خوبی برخوردار باشد، می‌تواند از سود انباشته شده، جهت تأمین مالی شرکت بهره برد و اقدام به افزایش سرمایه کند.

بدین ترتیب درصد زیادی از سود شرکت که در سال‌های اخیر کسب شده است، مجدد به چرخه فعالیت شرکت وارد می‌شود.

در این افزایش سرمایه هیچ پولی از سهامدار دریافت نخواهد شد و نقدینگی جدید وارد شرکت نمی‌شود اما سهام جدید منتشر می‌شود که بین سهامداران تقسیم خواهد شد. به سهام جدید منتشر شده، سهم جایزه گفته می‌شود.

چون در این افزایش سرمایه بدون دریافت هیچ مبلغی، به سهامدار سهم جدید تعلق می‌گیرد، یکی از بهترین نوع افزایش سرمایه محسوب می‌شود.

هدف از افزایش سرمایه از انباشته، افزایش تعداد سهام و ارزش اسمی و کاهش قیمت سهم می‌باشد که همین امر موجب افزایش جذابیت سهم برای سرمایه‌گذار می‌شود.

قیمت سهام پس از اعمال افزایش سرمایه از سود انباشته

در افزایش سرمایه از محل سود انباشته، به این دلیل که باید درصد مالکیت سهامداران قبل و بعد از افزایش سرمایه ثابت بماند، تعداد سهام بعد از افزایش سرمایه از محل سود انباشته به نسبت درصد افزایش سرمایه، افزایش پیدا خواهد کرد و میزان دارایی سهامدار تغییری نخواهد کرد.

"به همان نسبت که قیمت سهم کاهش می‌یابد، تعداد سهم سهامداران افزایش پیدا می‌کند. حاصل‌ضرب تعداد سهم در قیمت قبل از افزایش سرمایه باید برابر با حاصل‌ضرب تعداد جدید سهام در قیمت پس افزایش سرمایه باشد."

محاسبه قیمت سهم پس از افزایش سرمایه از محل سود انباشته:

مثال: فرض کنید شرکتی تصمیم به افزایش سرمایه 38 درصدی از محل سود انباشته دارد. قیمت سهم پیش از برگزاری مجمع‌عمومی فوق‌العاده 2000 ریال می‌باشد.

سهامداری دارای 1000 سهم 20000 ریالی است؛ بنابراین قیمت تئوریک سهم بعد از اعمال افزایش سرمایه به شکل زیر محاسبه می‌شود:

0.38 = 100 / 38 = A

20000/ (1+ 0.38) = 14492 = قیمت جدید هر سهم

قیمت تئوری سهم 14492 ریال می‌باشد اما قیمت سهم در روز بازگشایی با توجه‌ به میزان عرضه و تقاضا تعیین خواهد شد. ممکن است کمتر یا بیشتر از این مبلغ تعیین شود.

• درصورتی‌که قیمت سهم در روز بازگشایی، بیشتر از قیمت تئوریک باشد، سهامدار سود خواهد کرد.
• درصورتی‌که قیمت بازگشائی کمتر از قیمت تئوریک باشد، سهامدار زیان خواهد کرد.

شخصی که 1000 سهم داشته، اکنون پس از افزایش سرمایه دارای 1380 سهم خواهد شد، بدون آنکه هزینه‌ای بابت 380 سهم اضافی پرداخت نمایید.

مدت‌زمان افزایش سرما یه از محل سود انباشته

در رابطه‌ با مدت‌ زمان افزایش سرمایه از محل سود انباشته باید بدانید که تصمیم به افزایش سرمایه و صورت‌ جلسه افزایش سرمایه شرکت در مجمع‌ عمومی فوق‌العاده به امضای هیئت‌ رئیسه مجمع می‌رسد و حداکثر ظرف یک ماه باید به اداره ثبت شرکت‌ها تحویل داده شود.

مدارک لازم برای ثبت افزایش سرمایه شامل:

• آگهی روزنامه افزایش سرمایه
• اظهارنامه افزایش سرمایه
• صورت‌ جلسه مجمع‌ عمومی فوق‌العاده برای افزایش سرمایه

این‌گونه به سؤال افزایش سرمایه از محل سود انباشته چقدر طول می‌کشد؟ پاسخ می‌دهیم که اگر افزایش سرمایه کمتر از ۱۰۰ درصد باشد، تقریباً بعد از دوهفته سهام جایزه به پورتفوی شما اضافه خواهد شد اما درصورتی‌که درصد افزایش سرمایه بیش از 100 درصد باشد، بیش از 2 ماه (حدود سه الی چهار ماه) زمان نیاز است تا پس از تأیید شرکت سپرده‌گذاری، سهام جایزه به پورتفوی سهام دارد اضافه گردد.

فروش سهام جایزه بعد از اعمال بر روی پورتفوی امکان‌پذیر است اما فروش سهام عادی از همان زمان برگشت از مجمع و بازگشایی سهم امکان‌پذیر می‌باشد.

به‌تمامی سهامداران سهام جایزه تعلق می‌گیرد اما برای فروش آن باید تا زمان تبدیل‌شدن به سهام عادی صبر کرد و بعد تصمیم به نگهداری یا فروش سهام جایزه اضافه شده بگیرید.

مزایا و معایب افزایش سرمایه از محل سود انباشته

لزوماً تصمیم هیئت‌ مدیره برای افزایش سرمایه خوب یا بد نیست. درصورتی‌که شرکتی قصد داشته باشد ساختار مالی خود را به صورت بهینه اصلاح کند و موجب توسعه یا کاهش بدهی‌ها شود، برای سهام‌داران اتفاق مثبتی است.

در صورتی‌که مدیریت بهینه نباشد، تصمیم به افزایش سرمایه نشان از عملکرد ضعیف شرکت خواهد بود.

مزیت‌های افزایش سرمایه از محل سود انباشته

• با افزایش حساب شرکت، اعتبار شرکت نیز افزایش می‌یابد.
• کاهش قیمت هر سهم، موجب ترغیب سهامداران برای خرید سهم می‌شود و می‌تواند موجب افزایش قیمت سهم نیز شود.
• کاهش قیمت سهم موجب ایجاد پتانسیل برای شرکت می‌شود که در بلندمدت به قیمت قبل بازگردد.
• در این روش سهامدار بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای دارای تعداد سهام بیشتری خواهد شد و نسبت به افزایش از محل آورده نقدی، سهم اضافه شده زودتر به سهم عادی تبدیل می‌شود.
• برای سهامداران جذابیت بیشتری دارد چون بابت سهام اضافه شده پولی پرداخت نخواهند کرد.
• علاوه بر اینکه به توسعه فعالیت‌ها و سودآوری شرکت کمک می‌شود، تعداد سهم سهامدار نیز اضافه می‌شود و درصد مالکیتش حفظ می‌شود. به همین خاطر هم برای شرکت و هم برای سهامدار جذابیت دارد.
• کمک به توسعه و سودآوری شرکت که همانا هدف اصلی هر افزایش سرمایه‌ای است.
• خریداران بیشتری برای خرید سهام شرکت ترغیب می‌شوند و همین دلیل می‌تواند باعث افزایش و رشد قیمت سهام در بازار بورس و سرمایه باشد

معایب افزایش سرمایه از سود انباشته

• در صورتی‌ که افزایش سرمایه بیش از 100 درصد باشد، حداقل به مدت دو ماه سهم قفل خواهد بود و امکان معامله آن را نخواهید داشت؛ بنابراین اگر به سرمایه خود به مدت حداقل 2 ماه نیاز ندارید، در این افزایش سرمایه شرکت کنید.
• پس از آنکه سهم بعد از 2 ماه بازگشایی می‌شود، سهم جایزه تعلق‌ گرفته به شما بعد از گذشت 2 ماه قابل معامله خواهد بود و ممکن است بعد از 2 ماه، عرضه سهامداران افزایش یابد که این امر منجر به افت قیمت سهم شرکت می‌گردد.
• در این روش بر خلاف افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، نقدینگی جدیدی وارد حساب شرکت نمی‌شود و پولی می‌باشد که حاصل پس‌انداز شرکت طی سال‌های اخیر است.
• این افزایش سرمایه برای شرکت‌هایی که بازدهی و سود مناسبی ندارند قابل استفاده نخواهد بود و تنها برای شرکت‌هایی قابل استفاده است که سود اندوخته قابل‌ توجهی دارند.

جمع‌بندی

بنابراین، طبق توضیحات گفته شده، افزایش سرمایه از محل سود انباشته یکی از بهترین نوع افزایش سرمایه می‌باشد. شرکت‌های سودده طبق قانون تجارت درصدی از سود خود را در حساب سود انباشته ذخیره می‌کنند تا در موارد نیاز جهت پیشرفت طرح توسعه و یا تأمین مالی شرکت و جلوگیری از ورشکستگی، از این مبلغ پس‌انداز شده استفاده کنند.

در افزایش سرمایه از انباشته نقدینگی جدیدی وارد شرکت نخواهد شد و تنها در بخش اقلام سرمایه جابجایی رخ خواهد داد و از سود انباشته کسر و به حقوق صاحبان سهام اضافه می‌شود. در واقع تعداد سهام زیاد و قیمت هر سهم کاهش می‌یابد.

در این افزایش سرمایه بدون آنکه مبلغی از سهامدار دریافت شود، به او سهم جایزه تعلق خواهد گرفت به همین خاطر افزایش سرمایه از محل سود انباشته هم به نفع سهامداران و هم خود شرکت است .