یکی از مهمترین وظایف بازرسی نهادهای مالی نظارت لحظهبهلحظه و دائم بر صندوقهای سرمایهگذاری و سبد گردانها میباشد که از طریق نرمافزارهای مربوطه امکانپذیر است. نظارت بر عملکرد ارکان صندوق سرمایهگذاری و کنترل مطابقت عملکرد نهادهای مالی با موضوع فعالیت از دیگر وظایف این اداره میباشد.
سبد گردانی اختصاصی
از مهمترین خدمات قابل ارائه توسط شرکت تأمین سرمایه سپهر، مدیریت دارایی از طریق تشکیل سبد اختصاصی برای آن دسته از سرمایهگذاران و مشتریان حقیقی و حقوقی است که از ارزش داراییهای بالایی برخوردار هستند. گاه مشتریان انتظار دارند که شرکت تأمین سرمایه نقشی بیش از مشاور پذیرفته و به نیابت از آنها سرمایهگذاری نماید. معمولاً این دسته از سرمایهگذاران مبالغ قابل توجهی از داراییهای خود را به شکلی نگهداری مینمایند که از نقد شوندگی بالایی برخوردار باشد تا در مواقع اضطرار و یا مواجهه با فرصتهای سرمایهگذاری مناسب، امکان دسترسی سریع به وجوه داشته باشند. با توجه به اینکه مشتریان خاص ترجیحات و ریسکپذیری متفاوتی دارند، شرکت اقدام به تشکیل سبد اختصاصی بر اساس نیاز آنها مینماید.
برای تشکیل سبد اختصاصی قراردادی بین شرکت تأمین سرمایه سپهر و سرمایهگذار بسته میشود. مدیر سبدگردانی با ارزیابی میزان ریسکپذیری سرمایهگذار از طریق پرسشنامهای که با همین منظور توسط شخص سرمایهگذار تکمیل میشود اقدام به تشکیل سبد سرمایهگذاری برای هر یک از سرمایهگذاران مینماید.
با توجه به بهرهمندی شرکت تأمین سرمایه سپهر از فرصتهای سرمایهگذاری خاص، این امکان برای مشتریان مهیا است تا با حفظ نقد شوندگی بالا، در افق سرمایهگذاری معین به نرخ بازده بالاتری دستیافته و از منابع خود بهصورت بهینه بهرهبرداری کنند.
سود مرکب چیست؟
سود مرکب، سودی ترکیب شده و مضاعف است. به عبارت دیگر، در محاسبه سود مرکب، علاوه بر سودی که به واحدهای سرمایهگذاری تحت تملک سرمایهگذار تعلق میگیرد، سود ناشی از ذخیرهی سودها نیز افزوده میگردد.
سابقه بورس در دنیا
واژه بورس از نام خانوادگي شخصي به نام "واندر بورس" اخذ شده كه در اوايل قرن چهاردهم در شهر بروژ بلژيك میزيسته و صرافان شهر در مقابل خانه او گرد هم میآمدند و به دادوستد كالا، پول و اوراق بهادار میپرداختند. اين نام بعدها(1309) به كليه اماكنی اطلاق شد كه محل دادوستد پول، كالا و اسناد مالي و تجاري بوده است. رشد بورس سهام و جاافتادن آن در عمليات تجاری و اقتصادی، با انقلاب صنعتی اروپا و شكوفايی اقتصاد تازه متحول شده آن همراه بوده است.
مبنای اسلامی محاسبه سود سپردهها چگونه است؟
«سرمایه گذاری اسلامی»،«مدیریت اسلامی ثروت»،«سرمایه گذاری در اوراق بهادار اسلامی»،«سود حلال»،«سود مورد تایید متشرعان»،«سود اسلامی» و… مفاهیمی است که این روزها در حوزه بازار مالی و سرمایه گذاری بسیار شنیده می شود. مواردی از این دست در سال های اخیر محل مناقشه میان صاحبنظران مالی و بانکی از یک طرف و کارشناسان مذهبی و فقهی از سوی دیگر بوده است. در مطلب پیش روی شما « مبنای اسلامی محاسبه سود سپردهها» مورد بررسی قرار گرفته و نکاتی درخصوص تورم و تاثیر آن بر دارایی افراد درج شده است.
آشنایی با ارکان بازار اوراق بهادار
آیا میدانید با توجه به تحریمهای روسیه علیه برخی کشورها و تیره شدن روابط تجاری با آنها, در حال حاضر میتوان گفت یکی از بهترین بازارهای صادراتی محصولات و میوه ایران کشور روسیه است. با رعایت اصول و استراتژی میتوان قسمت عمده ای از بازار کالاهای وارداتی به روسیه را تصاحب کرد.
اسامی ۵ شرکت جدید بازار گردان بورس اعلام شد
به گزارش اول فارس، شرکت بورس تهران از آغاز عملیات بازارگردانی نمادهای معاملاتی شرکتهای لنت ترمز ایران، سرامیکهای صنعتی اردکان، سیمان داراب، لبنیات کالبر و سیمان ایلام خبر داد.
شایان ذکر است در حالی از ۱۰ مهرماه امسال تمامی شرکتهای بورسی و تا ۱۵ ماه جاری شرکتهای حاضر در فرابورس ملزم به معرفی بازارگردان شدند که به گفته مدیر نظارت بر ناشران بورس، همه ناشران پذیرفته شده در بورس موظفند برای انعقاد قرارداد بازارگردانی و معرفی بازارگردان به بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران اقدام کنند.
بر این اساس در صورت اجرا نکردن این ابلاغیه، ناشران متخلف محسوب و جرایم برای آنان در نظر گرفته میشود که این جرایم و ضمانت اجرایی شامل تذکر، اخطار، محدودیت موقت یا دائم در دسترسی به سامانه معاملات، تعلیق یا لغو مجوزهای صادره توسط سازمان، محرومیت دریافت خدمات از ارکان بازار سرمایه برای مدت معین، جریمه نقدی، محرومیت از تصدی در هیئت مدیره اشخاص تحت نظارت، سلب صلاحیت و لغو پذیرش میشود.
قیمتگذاری دستوری موجب ایجاد رانت و فساد در کشور شده است/ عرضه سنگین اوراق بدهی دولت، اثر منفی در بازار سرمایه دارد
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: ساماندهی شبکههای مجازی و تغییر مدیریت نظارت بر بازار سرمایه باید جزو اولویتهای اصلی وزارت اقتصاد باشد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در جلسه صحن درهای گردان در ارکان بورس علنی امروز (۱۸ آبان) مجلس شورای اسلامی پس از ارائه گزارش وزیر امور اقتصاد و دارایی درباره وضعیت بورس با اشاره به وضعیت نظارتی بر بازار سرمایه کشور گفت: وضعیت نظارتی هیچ تناسبی با وضعیت کنونی بازار سرمایه کشور ندارد و اساساً هر تغییری در حوزه تصمیمگیری در بخش وزارت و یا مجموعههای دیگر بر این وضعیت نظارتی اثرگذار است.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس ادامه داد: اگر حوزه نظارتی بر وضعیت بازار سرمایه هیچ تغییری نکند، طبیعتاً نباید انتظار داشت اتفاقاتی که به عنوان تخلفات و اشکالات در حوزه بازار رخ میدهد، دیگر تکرار نشود بنابراین اولین مولفه در تصمیمات بازار سرمایه ایجاد یک ساختار دقیق و متناسب با شرایط بومی در کشور است. یک روزی در کشور تعداد فعالان بورس آن بیشتر از ۲۰۰ هزار نفر نبودند اما بعد از افزایش به دو میلیون نفر رسید و امروز بخش عمدهای از جمعیت کشور در حوزه بازار سرمایه به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم حضور دارند.
وی تأکید کرد: تصمیمگیری برای این جمعیت عظیم سرمایهگذار در بازار سرمایه نیاز است و باید ساختار این نظارت تغییر کند. از نظر ما وضعیت نظارتی هیچ تناسبی ندارد و باید قطعا تغییر کند. امروز با صراحت اعلام میکنم وضعیت بازار سرمایه از طریق فضای مجازی و شبکههای مجازی مدیریت میشود، دستکاری در قیمت که یکی از موضوعات مهم ما است، که باید از طریق بازار بورس جلوی آن گرفته شود.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: امروز شبکههای مجازی و صفحات شخصی در تصمیمگیریهای مردم تأثیرگذار هستند، حوزه نظارتی در این میان در کجا قرار گرفته است؟ بنابراین ساماندهی شبکههای مجازی و تغییر مدیریت نظارت بر بازار درهای گردان در ارکان بورس سرمایه جزو اولویتهای اصلی دولت و وزارت اقتصاد و سازمان بورس باید باشد.
پورابراهیمی با اشاره به اینکه شفافیت در ارکان بازار سرمایه یکی دیگر از موضوعات مهم در بخش ساماندهی بازار بورس است، گفت: اکنون در بازار درهای گردان در ارکان بورس سرمایه نیازمند شفافسازی در مجموعه ارکان بازار نیز هستیم، از خود سازمان گرفته تا مجموعه نهادهای ذیل این سازمان. اکنون موضوع درهای گردان یکی از واقعیتهای نگرانکننده است، امروز در حوزه تصمیمات بازار حتما باید شورای عالی مصوب کند افراد مسئول در حوزه صدور مجوزها با تغییر موقعیت خود فردا در مقام معاملهگر در بازار قرار نگیرند زیرا در تمام دنیا برای این افراد ممنوعیتهایی وجود دارد.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم بیان کرد: ابزارهای پوشش ریسک باید برای مردم فراهم شود، امروز ذائقههای مردم در خصوص سرمایهگذاری متفاوت است و ابزارهای متنوع و پوشش ریسک که بتواند ریسک سرمایهگذاران را در تغییرات و نوسانات شدید محافظت کند همانند مدلهای بیمهای باید مدنظر قرار گیرد.
وی خطاب به خاندوزی اظهار کرد: گزارشی از مصوبات شورای عالی بورس در خصوص حمایت از بازار که در طول ماههای اخیر با اصرار مجلس و تصمیمات ارکان نظام انجام شده به مجلس ارائه شود، آن چیزی که قرار بود در بازار تثبیت و یا بازار توسعه انجام شود چه سرانجامی پیدا کرده است.
پورابراهیمی با اشاره به موضوع قیمتگذاری دستوری در بحث اقتصاد کشور گفت: قیمتگذاری دستوری موجب ایجاد رانت و فساد در کشور شده است بخشی از سرریز این رانت و فساد در بازار سرمایه خود را نشان میدهد. در بسیاری از حوزهها این شرایط و تصمیمات عملاً ذینفعان که مردم هستند را تحت تأثیر قرار داده است. امروز هر تصمیمی که برای بازار سرمایه گرفته میشود انتفاع آن به محرومترین قشر جامعه خواهد رسید زیرا میلیونها نفر ذینفع در بازار سرمایه وجود دارند و باید برای آنها تصمیم بگیریم.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: بودجهای که دولت ارائه کند اگر مفروضاتی که در بودجه باعث شود شرکتها در بازار بورس دچار ضرر و زیان شوند در حقیقت این ضررها متوجه مردم خواهد شد حتی در همان روزهایی که سهام عدالتی وجود نداشت و میلیونها نفر سهام نداشتند معتقد بودیم شرکتهای بزرگ وابسته به نهادهای تأمین اجتماعی آنها نیز ذینفعهای میلیونی دارند و امروز این ذینفعان به صورت مستقیم در بازار سرمایه وجود دارند.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس در خصوص عرضه سنگین اوراق بدهی دولت گفت: قطعاً عرضه سنگین اوراق بدهی دولت اثر منفی در بازار سرمایه دارد، نرخ بین بانکی و تأمین مالی، افزایش پیدا کرده و حتماً وزارت اقتصاد باید روی این موضوع نظارت دقیق داشته باشد و خروجی تصمیمات در این حوزه باید به مدیریت نرخ تأمین مالی در اقتصاد کشور منتهی شود در صورت افزایش نرخ تأمین مالی روی بازار سرمایه اثر خواهد گذاشت.
وی بیان کرد: حوزه تعهدات در بازار بورس در روند تسریع افزایش سرمایهها باید انجام شود و سود شرکتها به مردم پرداخت شود، متأسفانه اکنون با تأخیر این سود به مردم پرداخت میشود. با همکاری دولت و مجلس این مسیر را پیگیری خواهیم کرد.
عرضه اولیه «امین» به زودی در بورس/ جزئیات تامین مالی بدهی شرکت ها از طریق اوراق – بورس امروز
مدیرعامل شرکت تامین سرمایه امین، از پذیرش شرکت تامین سرمایه امین در بورس خبرداد و گفت: بهزودی سهام آن با نماد «امین» عرضه اولیه میشود.
به گزارش بورس امروز، سلمان خادم المله درباره جزییات تامین مالی بدهی شرکتی و نخستین اوراق بدهی از طریق رتبهبندی اعتباری توضیح داد: موضوع انتشار این اوراق تأمین سرمایه در گردش مورد نیاز فولاد مبارکه بوده که مبلغ اوراق قابلانتشار ۱۰۰ میلیون ریال (طی پنج مرحله هر یک به ارزش ۲۰ میلیون ریال) است.
وی ادامه داد: همچنین این اوراق پنجساله و نرخ سود آن ۱۸ درصد است که در مقاطع زمانی سه ماه یکبار از تاریخ انتشار پرداخت خواهد شد.
خادم المله درباره ارکان انتشار اوراق مذکور توضیح داد: عامل فروش اوراق کارگزاری امین آوید است. همچنین عامل پرداخت سود شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویۀ وجوه و در نهایت بازار گردان و متعهد پذیرهنویس این اوراق را شرکت تأمین سرمایه امین بر عهده دارد.
وی ادامه داد: پیشتر مکانیزم تأمین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار به گونهای بود که انتشار اوراق نیازمند حضور یک نهاد مالی(عموماً بانک) به عنوان رکن درهای گردان در ارکان بورس ضامن بود. البته کارکرد ضامن، ضمانت اصل و سود است تا در صورت عدم ایفای تعهد توسط شخص تأمین مالی شونده، نسبت به پرداخت تعهدات وی اقدام کند.
شرایط ضامن طولانی و پیچیده است
مدیرعامل شرکت تامین سرمایه امین با اشاره به اینکه قبولی سمت ضامن توسط یک بانک حتماً باید به تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برسد که فرآیندی بسیار طولانی و پیچیده است، تصریح کرد: حضور ضامن باعث میشود که هزینههای انتشار بابت کارمزد ضمانت افزایش یابد. همچنین از سوی دیگر مکانیزم موجود کارایی بازار را کاهش میدهد. بر این اساس، درصورتیکه یک بانک ضامن یک شرکت خوب و یک شرکت بد باشد، ریسک اعتباری هر دو شرکت مشابه شده و نرخ اوراق هم مشابه میشود. البته این در حالی است که کارایی حکم میکند که شرایط تأمین مالی برای شرکت خوب مساعدتر شود.
وی با تاکید بر اینکه برای کاهش بخش قابلتوجهی از چالشهای رکن ضامن، مکانیزم جایگزین، رتبهبندی اعتباری شرکتها بر اساس اوراق بهادار است،گفت: بر این اساس شرکتها بر اساس شایستگی اعتباری خودشان نسبت به تأمین مالی اقدام میکنند.
نهادهای مالی در بورس کداماند؟
بازار بورس به عنوان یکی از بازارهای سرمایهگذاری همیشه مورد استقبال افراد و سرمایهگذاران بوده و اگر میزان شفافیت عملکرد در آن بیشتر باشد اطمینان افراد افزایش یافته و اشتیاق به سرمایهگذاری در آن دوچندان میشود. سیستم سازوکار بورس با انواع نهادهای مالی گره خورده و به عبارتی عملکرد انواع نهادهای مالی در بورس سبب پیشرفت این بازار و افزایش میزان سرمایهگذاری در آن میشود. تعریف نهادهای مالی را بهطور مختصر میتوان اینگونه بیان کرد، در حقیقت این نهادهای مالی هستند که روابط بین سرمایهگذاران و کسانی که سهم در بورس ارائه میکنند را تسهیل میکنند و باعث ایجاد شفافیت در عملکرد شرکتهای فعال در بورس میشوند.
هرچه عملکرد نهادهای مالی بهتر، شفافتر و دقیقتر باشد اعتماد سرمایهگذار بیشتر جلب میشود و در نتیجه سرمایه بیشتری سرازیر میشود و در نهایت شرکتها میتوانند از منابع مالی بیشتری بهرهمند شوند که در نتیجه آن رشد اقتصادی بیشتری صورت میپذیرد. میتوان اینگونه بیان داشت که نهادهای مالی از اهمیت ویژهای برخوردار هستند بهطوریکه سازمان بورس بخشی از سازمان خود را با عنوان اداره امور نهادهای مالی در نظر گرفته و همچنین بخش دیگری از این سازمان با عنوان اداره نظارت بر نهادهای مالی در بورس فعالیت دارد.
این حساسیت سازمان بورس نشان از اهمیت ویژه نهادهای مالی میباشد و با این کار تا حد بسیار زیادی کانون نهادهای مالی و اداره و نظارت بر آن را در اختیار گرفته است. با توجه به اهمیت موضوع در ادامه به تعریف کامل نهادهای مالی و انواع آنها میپردازیم و همچنین به اداره و نظارت بر این نهادها در بورس نیز اشاراتی خواهیم کرد.
تعریف نهادهای مالی
تعریف نهادهای مالی را بهصورت کوتاه اینگونه میتوان بیان کرد که، نهادهای مالی در حقیقت نوعی واسطهی مالی میباشند. یعنی این نهادها بین سرمایهگذاران و شرکتهایی که در بورس سهام ارائه میکنند قرار دارند و فرآیندهای بین این دو دسته را تسهیل میکنند، تا فعالیت هر دو گروه در بورس با سرعت و دقت بیشتری انجام شود. در بورس اوراق بهادار قوانین متعدد و مدونی برای نهادهای مالی تعیین شده و همچنین به شکل بسیار دقیقی بر آنها نظارت میشود، که نظارت صحیح و دقیق بر نهادهای مالی سبب افزایش مقبولیت بورس در نزد سرمایهگذاران و ارائهکنندگان سهام شده و در نتیجه رشد بورس و اقتصاد را به همراه دارد.
اگر نهادهای مالی وجود نداشته باشند و یا در عملکرد آنها اخلالی به وجود آید بازار بورس با مشکلات متعددی مواجه میشود و نمیتواند آنگونه که شایسته است به سرمایهگذاران، شرکتهای ارائهدهنده سهام و در نهایت به کل اقتصاد خدمات ارائه دهد. نهادهای مالی اکثراً امور مالی و همچنین امور مربوط به خریدوفروش سهام را اجرایی میکنند.
به عبارتی میتوان در تعریف نهادهای مالی، از این نهادها به عنوان واسطههایی که از کلیه عملیات در بازار بورس پشتیبانی میکنند نیز یاد کرد. ازجمله فعالیتها و کارهایی که نهادهای مالی انجام میدهند عبارت است از انجام سفارش خریدوفروش سرمایهگذاران یا مشتریان، مشاوره سرمایهگذاری، سبد گردانی، پردازش اطلاعات مالی، مدیریت سبد اوراق بهادار و مواردی از این قبیل که کمک قابلتوجهی به تسهیل امور در بازار سرمایه میکند.
به عبارتی تعریف نهادهای مالی میتواند به این صورت نیز باشد که نهادهای مالی ارتباطی با اطمینان و اثربخشی زیاد از طریق سازمان بورس بین صنعت و کسانی که دارای منابع مالی هستند ایجاد میکند تا موجب ایجاد سرمایهگذاری صحیح شود. فقط باید در نظر داشت که باید بر نهادهای مالی هم ازلحاظ کیفی و هم کمی، نظارت دقیقی صورت پذیرد زیرا این نظارت سبب دقت عملکرد نهادهای مالی شده و در نتیجه اعتماد افراد و سرمایهگذاران به این نهادها بیشتر میشود که توسعه بازارهای مالی را در پی خواهد داشت.
نهادهای مالی در حقیقت نوعی واسطهی مالی میباشند. یعنی این نهادها بین سرمایهگذاران و شرکتهایی که در بورس سهام ارائه میکنند قرار دارند و فرآیندهای بین این دو دسته را تسهیل میکنند، تا فعالیت هر دو گروه در بورس با سرعت و دقت بیشتری انجام شود.
انواع نهادهای مالی
انواع نهادهای مالی در بورس شامل کارگزاران، شرکتهای تأمین سرمایه، صندوقهای سرمایهگذاری، مشاوره سرمایهگذاری، شرکتهای سرمایهگذاری، شرکتهای سبد گردان، شرکتهای پردازش اطلاعات مالی، شرکتهای مادر و مؤسسات رتبهبندی میباشند. باید در نظر داشت که هرکدام از این نهادها وظایف مخصوص به خود را داشته و در بازار بورس بهشدت تأثیرگذار هستند.
شرکتهای پردازش اطلاعات، اطلاعات مالی را جهت اتخاذ تصمیم در مورد سرمایهگذاری در بورس جمعآوری و درهای گردان در ارکان بورس پردازش میکند. بهطور مثال سالانه شرکتهای مختلف اطلاعات مالی زیادی را تهیه و ارائه میکنند، مواردی همچون نسبتهای مالی، میانگین صنعت و محاسبه بتا. شرکتهای پردازش اطلاعات این دادهها را بررسی و پردازش میکنند و سرمایهگذاران از تحلیل انجام شده بر روی اطلاعاتی که توسط شرکتهای پردازش اطلاعات انجام شده، استفاده میکنند و از آنها کمک میگیرند تا تصمیمات بهتری را در بورس اتخاذ نمایند. از دیگر انواع نهادهای مالی صندوقهای سرمایهگذاری میباشند که میتوانند در موضوع فعالیت مصوب خود سرمایهگذاری کنند و مالکان آن به نسبت سرمایهگذاری در سود یا ضرر صندوق شریک هستند.
صندوقهای سرمایهگذاری ممکن است براساس انواع مختلف در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت و یا دیگر انواع آن سرمایهگذاری کنند. باید در نظر داشت که بازارهایی همچون بورس نیاز به انجام سرمایهگذاری هوشمندانه و به دور از احساسات دارد تا بهترین نتیجه کسب شود و صندوقهای سرمایهگذاری معمولاً از افرادی خبره در این زمینه استفاده میکنند.
کارگزاران که شخصیتهایی حقوقی بوده و واسط بین خریدار و فروشنده اوراق هستند؛ درازای دریافت کارمزد به عنوان نماینده مشتری به خریدوفروش اوراق میپردازند. مؤسسات رتبهبندی میزان ریسک اعتباری شرکتها و اوراق بدهی آنها را مشخص کرده و همچنین در اعلام آن نقش اساسی دارند. از طرفی شرکتهای تأمین سرمایه نیز در عرضه اولیه سهام و ابزار بدهی نقش اساسی دارند.
شرکتهای تأمین سرمایه با توجه به ریسک تعیین شده توسط مؤسسات رتبهبندی و همچنین از طریق تحقیقات دیگر دست به انتشار اوراق بهادار میزند. شرکتهای تأمین سرمایه و مؤسسات رتبهبندی اعتباری وظیفه قیمتگذاری و بازاریابی و فروش اوراق بهادار را بر عهده دارند و در بازار اولیه فعالیت میکنند. مشاوره سرمایهگذاری براساس تحلیلهای اقتصادی به انجام معاملات کمک میکند و شرکتهای سبد گردان و صندوقهای سرمایهگذاری تأثیر مثبتی در نقد شوندگی بازار دارند. با توجه به موارد گفتهشده میتوان دریافت که انواع نهادهای مالی در سرمایهگذاری بازار بورس بهشدت تأثیرگذار بوده و در تسهیل خریدوفروش درهای گردان در ارکان بورس و سرمایهگذاری بیشتر افراد در این بازار نقش بسزایی دارند.
انواع نهادهای مالی در بورس شامل کارگزاران، شرکتهای تأمین سرمایه، صندوقهای سرمایهگذاری، مشاوره سرمایهگذاری، شرکتهای سرمایهگذاری، شرکتهای سبدگردان، شرکتهای پردازش اطلاعات مالی، شرکتهای مادر و مؤسسات رتبهبندی میباشند. باید در نظر داشت که هرکدام از این نهادها وظایف مخصوص به خود را داشته و در بازار بورس بهشدت تأثیرگذار هستند.
کانون نهادهای مالی و اداره آن در بورس
هر یک از نهادهای مالی برای خود دارای مجمعی میباشند که بهاصطلاح به آنها کانون نهادهای مالی میگویند. بهطور مثال شرکتهای کارگزار دارای یک مجمعی میباشند که این مجمع یکی از کانونهای نهادهای مالی میباشد. مرکزیت اداره نهادهای مالی را میتوان بورس اوراق بهادار دانست زیرا در بورس اوراق بهادار ادارهای برای رسیدگی به امور نهادهای مالی و ادارهای برای نظارت بر نهادهای مالی در نظر گرفتهشده است.
طبیعتاً در مورد نهادهای مالی باید قوانین مربوط به آنها وضع شود و این مقررات برای نهادها و کانونها اجرایی شود و از طرفی اگر نیاز به اصلاح باشد، مقررات اصلاح شوند. اداره امور نهادهای مالی در سازمان بورس وظیفه بررسی و اعطای انواع مجوزها را به نهادهای مالی فعال در بازار دارد و همچنین نقش تعیینکننده در مشخص کردن جزییات وظایف نهادهای مالی دارد. اولین مأموریت اداره امور نهادهای مالی پیشنهاد مقررات، اصلاح مقررات یا بررسی پیشنهادهای اصلاحی در مورد قوانین نهادهای مالی و کانونهای تحت نظارت میباشد، قوانینی مانند تأیید صلاحیت مدیران و مقررات مربوط به صدور و تمدید انواع مجوزهای فعالیت.
از دیگر مأموریتهای این اداره شرکت در مجمع مؤسس نهادهای مالی، بررسی در مورد درخواستهای تغییر سهامداری در نهادهای مالی، انجام وظایف محوله از اداره نظارت بر نهادهای مالی و بهروز کردن اطلاعات سهامداری، هیئتمدیره و مجوزهای صادر شده در مورد نهادهای مالی در بانکهای اطلاعاتی مربوطه میباشد. کانون نهادهای مالی و اداره امور مربوط به نهادهای مالی در بورس از آن نظر حائز اهمیت است که انواع نهادهای مالی در ایجاد و معامله ابزارهای مالی دخالت داشته و در تسهیل عملیات اقتصادی و فرآیندهای بین سرمایهگذاران و فروشندگان اوراق بهادار و همچنین کاهش هزینه مالی مؤثر میباشند.
کانون نهادهای مالی و اداره امور مربوط به نهادهای مالی در بورس از آن نظر حائز اهمیت است که انواع نهادهای مالی در ایجاد و معامله ابزارهای مالی دخالت داشته و در تسهیل عملیات اقتصادی و فرآیندهای بین سرمایهگذاران و فروشندگان اوراق بهادار و همچنین کاهش هزینه مالی مؤثر میباشند.
نظارت بر نهادهای مالی در بورس
اداره بازرسی نهادهای مالی، وظیفه نظارت بر نهادهای مالی در بورس را دارد و میتوان گفت که این بخش یکی از مهمترین بخشهای سازمان بورس و اوراق بهادار میباشد. زیرا وظیفه اصلی آن نظارت و بازرسی از نهادهای مالی فعال در بازار و کانونهای مرتبط میباشد. بهطورکلی هدف از نظارت بر عملکرد نهادهای مالی در بورس رعایت قوانین و مقررات و همچنین شفافیت عملکرد نهادها میباشد.
زیرا اگر یکی از نهادهای مالی به صورتی عمل کند که نتواند عملکرد شفافی از خود ارائه دهد و یا قوانینی را به هر دلیلی نقض کند آنگاه عدم اطمینان برای سرمایهگذار به وجود میآید و سرمایهگذاری با کاهش روبهرو میشود که منجر به آسیب زدن به بازار بورس و در نهایت به اقتصاد میشود. اداره بازرسی نهادهای مالی دارای وظایف متعددی میباشد که به چند نمونه از آن اشاره خواهیم کرد.
یکی از مهمترین وظایف بازرسی نهادهای مالی، نظارت لحظهبهلحظه و دائم بر صندوقهای سرمایهگذاری و سبدگردانها میباشد که از طریق نرمافزارهای مربوطه امکانپذیر است. نظارت بر عملکرد ارکان صندوق سرمایهگذاری و کنترل مطابقت عملکرد نهادهای مالی با موضوع فعالیت از دیگر وظایف این اداره میباشد. بازرسی پیوسته و سرزده از نهادهای مالی برای اطمینان از حفظ شرایط مجوزهای فعالیت و مدت اعتبار آنها و همچنین بررسی صورتهای مالی و گزارش فعالیتهای نهادهای مالی از دیگر وظایف این اداره میباشد.
اداره بازرسی نهادهای مالی میتواند پیگیر تخلفات نهادهای مالی در مراجع ذیصلاح باشد و در جلسات رسیدگی به تخلفات نهادهای مالی شرکت کند و نظر کارشناسی ارائه دهد. این اداره دارای حدود اختیارات دیگری نیز میباشد که این امکان را به آنها میدهد تا به بهترین شکل در مقابل به وجود آمدن تخلفات مالی ایستادگی کنند و در صورت ایجاد تخلف مالی به قاطعانهترین شکل با تخلف به وجود آمده مقابله کند.
یکی از مهمترین وظایف بازرسی نهادهای مالی نظارت لحظهبهلحظه و دائم بر صندوقهای سرمایهگذاری و سبد گردانها میباشد که از طریق نرمافزارهای مربوطه امکانپذیر است. نظارت بر عملکرد ارکان صندوق سرمایهگذاری و کنترل مطابقت عملکرد نهادهای مالی با موضوع فعالیت از دیگر وظایف این اداره میباشد.
همانطور که در تعریف نهادهای مالی بیان شد این نهادها نقش واسط را بین سرمایهگذاران و شرکتهایی که سهامشان را در بورس ارائه میکنند، دارند و سعی بر این دارند تا علاوه بر تسهیل معاملات و خریدوفروش، اعتماد و شفافیت بیشتری را ایجاد نمایند تا رغبت بیشتری برای سرمایهگذاری در بورس ایجاد شده و جذب سرمایه بیشتری صورت گیرد.
انواع نهادهای مالی شامل صندوقهای سرمایهگذاری، مشاوره سرمایهگذاری، شرکتهای سبد گردان، کارگزاران، شرکتهای سرمایهگذاری، شرکتهای تأمین سرمایه، مؤسسات رتبهبندی، شرکتهای مادر و شرکتهای پردازش اطلاعات مالی بوده که نقش مهمی را در کل بازار بورس اجرا میکنند. لازم به ذکر است در سازمان بورس اداره امور نهادهای مالی و همچنین اداره بازرسی نهادهای مالی فعالیت میکند که نشان از اهمیت بالای نهادهای مالی و تأثیرات آن بر بازار بورس دارد.
درباره مهرناز سلطانی
نویسنده کتاب: ثروت نهفته در بورس ایران ،مدرس و مربی دوره های بورس و هوش مالی مقدماتی و پیشرفته ،بنیان گذار مجموعه همیار سرمایه ،تحلیگر و معامله گر بورس اوراق بهادار ،نویسنده روزنامه همشهری در حوزه بورس کارشناس رادیو اقتصاد سیما سخنران در سمینارها و همایش های مالی نگارنده بیش از 150 مقاله آموزشی در بازارهای مالی
دیدگاه شما