حباب در بازار بورس ایران
تسلط به اصطلاحات و مفاهیم بورسی در بازار مالی از نیازمندیهای حیاتی در ورود و فعالیت در این بازار است. قبل از هر فعالیتی، افراد برای ورود به بازار بورس باید آموزشهای لازم را ببینند تا از رفتار هیجانی در معاملاتشان خودداری کنند. یکی از این مفاهیم پایه، مفهوم حباب در بورس است. در این مقاله از سری مقالات کارگزاری اقتصاد بیدار قصد داریم که شما را مفهوم حباب در بورس آشنا سازیم. با ما همراه باشید.
حباب در بورس چیست؟
زمانی که قیمت نمادی در معاملات بیشتر یا کمتر از ارزش واقعی خود باشد، اصطلاحا میگوییم بورس دارای حباب است. به عبارتی دیگر به اختلاف قیمت غیر منطقی بین قیمت مبادله و ارزش واقعی نمادهای بورسی و بهدنباله آن شاخص کل، حباب میگویند.
انواع حباب در بورس
در بازار بورس، 2 نوع مختلف حباب تشکیل میشود که عبارتند از:
حباب مثبت
حباب همانطور که از اسم آن مشخص است به شرایطی گفته میشود که بعد از رشد ادامهدار قیمت، سرانجام با کوچکترین ضربه یا اتفاقی میشکند و ساختار آن از بین میرود. حباب در بورس، به اختلاف موجود بین ارزش ذاتی سهام و قیمتی که معامله میشود میگویند. به زبانی دیگر هنگامی که نمادی بسیار بالاتر از میزان ارزندگی خود، رشد پیدا میکند در این حالت اهالی بازار سرمایه آن نماد یا بازار را دارای حباب قیمتی تلقی میکنند.
حباب منفی
هنگامی که نمادی بسیار کمتر از ارزش واقعی خود، قیمت گذاری و خرید و فروش میشود، ما با حباب منفی مواجه هستیم. حباب منفی در شرایطی رخ میدهد که فعالان بازار بورس به اشتباه انتظار روند کاهشی دارند و در کفهای حماتی دست به فروش سهم ارزنده خود میزنند. حباب منمفی بازار بورس توجیه اقتصادی ندارد و به علت جو روانی و انتظارات غیر فنی رخ میدهد.
حباب در بورس چگونه شکل می گیرد؟
تشکیل حباب در بازار بورس میتواند علل گوناگونی داشته باشد اما تاثیرگذارترین دلیل ایجاد حباب در بازار بورس حرکت دست جمعی برای خرید یا فروش سهام توسط تعداد زیادی از سرمایهگذاران بازار بورس می باشد. این حرکت برنامهریزی شده، موجب تغییر حباب منفی در بازار سرمایه قیمت ناگهانی و غیر منطقی یک نماد یا کل بازار بدون داشتن توجیه و اساس اقتصادی میشوند. وجود حباب در بازار تبعات منفی فراوانی دارد که از مهمترین آنها این است که روند قیمتی از تحلیلپذیر بودن خارج و صرفا از هیجانات بازار تاثیر میگیرد. یکی دیگر از علل تشکیل حباب در بازار بورس یا سهم، کوچک بودن بازار در مقایسه با سرمایهی جذب شده میباشد. به عبارتی هنگامی که نقدینگی در بازار بالا است اما کالا و عمق بازار برای سرمایهگذاری در حد مورد انتظار نیست، در این صورت تقاضای بدون اساس و توجیه افزایش پیدا میکند که در نهایت منجر به حباب میگردد.
تفاوت اشباع فروش با ترکیدن حباب بازار
گاهی بازار حباب ندارد و سهام بازار براساس ارزندگی و ارزش ذاتی خود و یا پایین تر از آن معامله میشوند اما برخی با شایعه سازی دربارهی تشکیل حباب در بازار باعث ایجاد جو روانی منفی مخصوصا بین افراد کمتجربه میشوند. در صورت ادامهدار بودن اخبار و تبلیغات منفی این جو حاکم میتواند موجب ریزش بازار گردد چر اکه افراد در محدوده حمایتی دست به فروش سهم ارزنده خود میزنند. اگر این شرایط که ذکر شد بر بازار حاکم بود ما با ترکیدن حباب بازار مواجه نیستیم بلکه نمادهای ارزندهی ما با اشباع فروش روبهرو هستند.
ترکیدن حباب بورس
هنگامی که شاخص بورس یا قیمت یک نماد بورسی بعد از رشدی بی اساس به طور ناگهانی کاهش پیدا میکند، گفته می شود حباب بورس در حال ترکیدن است. بدین معنا که ارزندگی بازار که در اثر رفتار هیجانی و غیرواقعی افزایش قیمت پیدا کرده بود حالا با از بین رفتن شرایط اشباع خرید و منطقی معامله شدن بازار، با کوچکترین خبر منفی شروع به حرکت در روندی نزولی میکند.
چگونگی تشخیص حباب
برای سودآوری بیشتر و گرفتن بهترین نتیجه از بورس باید توانایی تشخیص تشکیل انواع حباب را داشته باشید تا در مواقع لزوم دست به خروج از بازار زنید. به این منظور ۲ عامل قدرت تحلیل و تجربه بسیار حیاتی است.
قدرت تحلیل
تحلیل در بازار بورس از جایگاه بسیار والایی برخوردار است. یکی از این تحلیلها، تحلیل بنیادی است بواسطهی آن ارزش ذاتی سهام تعیین میگردد و در نتیجه ارزندگی و یا وجود حباب به خوبی مشخص میشود. نوع دیگر تحلیل، تحلیل تکنیکال است که با استفاده از ابزارها و اندیکاتورهای موجود میتوان نقاط اشباع خرید و هیجانی را تشخیص داد و به سودآوری معاملات حباب منفی در بازار سرمایه کمک کرد.
تجربه
به طور کلی برای تشخیص حباب در بورس، نه تنها باید دارای قدرت تحلیل بالا بود بلکه داشتن تجربه کافی هم حیاتی است. چراکه در بازار شرایطی وجود دارد که تحلیلهای صورت گرفته اشتباه هستند و فقط با تجربه میتوان وجود حباب را تشخیص داد.
حباب بورس ایران
شاخص کل بورس تهران در مرداد ماه سال ۱۳۹۹ شروع به آغاز موج نزولی خود کرد و شاخص در عدد دو میلیون یکصد هزار متوقف و سپس نزول شدید کرد و حباب بورس ایران ترکید. در حالی که شاخص کل افت حدود ۴۰ درصدی را تجربه کرد، سهامداران در بسیاری از سهمها تا ۵۰ درصد سقوط را تجربه کردند. در ۲۶ مرداد بورس تهران با ریزش ۸۹ هزار واحدی رکورد سقوط بازار را در ۵۳ سال گذشته را شکست. در دوم شهریور ماه رکورد خروج نقدینگی از بازار شکسته شد در این روز ۳۰۰۰ هزار میلیارد تومان پول از بازار بورس توسط افراد حقیقی خارج شد. علت این اتفاق عدم توجه به وضعیت اشباع خرید و تقاضای مدیریت نشده سهامداران در بازار کم عمق ایران بود.
جمعبندی
حباب مفهومی است که در تمام بازارهای مالی مخصوصا بورس وجود دارد. هنگامی که ارزش ذاتی سهام در بازار بورس، کمتر یا بیشتر از قیمت آنها باشد اصطلاحا حباب مثبت و منفی وجود خواهد داشت. به عبارتی به فاصله بین قیمت واقعی و قیمت کنونی حباب میگویند. حبابها چه مثبت یا منفی خواهند ترکید و دیر یا زود قیمت ها به ارزش واقعی خواهند رسید بنابراین تشخیص وجود حباب در بازار بورس بسیار مهم است. برای تشخیص حباب در بازار بورس، علاوه بر نیاز به آموزش دیدن و تسلط به تحلیل باید دارای تجربه نیز بود. ما در کارگزاری اقتصاد بیدار تلاش میکنیم تا بهترین مقالات آموزشی را تهیه و آماده کنیم. برای آشنایی بیشتر با دیگر مفاهیم بورسی و ابزارهای مهم تحلیل تکنیکال، مقالات موجود در سایت اقتصاد بیدار را مطالعه بفرمایید.
حباب منفی در بازار سرمایه
اصلانی گفت: درست است که سهمها روند صعودی نگرفتهاند، اما نزولی شدید هم نیستند. الان بهتر است بگوییم در دو هفته گذشته روند خنثی در تغییرات بازار بورس داشتیم.
به گزارش نبض بورس، یوسف اصلانی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اتفاقات مهم بورس در روزهای آینده اظهار داشت: مهمترین اتفاقی که میتواند طی چند وقت آینده بیفتد، گزارشهایی است که بعد از آذرماه از سوی شرکتها داده میشود. عمدتاً شرکتها صورتهای مالی ۹ ماهه خود را ارائه میکنند که چون در اکثر شرکتهای بورسی وضعیت سودسازی مناسب بوده است , P/E شرکتها پایین آمده است.
او ادامه داد: این مسئله در گزارشهای ۹ ماهه نمود پیدا خواهد کرد . در عین حال بازار به شدت منتظر نتیجه مذاکرات برجامی است و خیلی از تحلیلگران اعتقاد دارند، در صورتی که نتیجه مذاکرات مثبت باشد، به نفع بورس و شرکتهای بورسی خواهد بود. این دو عامل هنوز بازار را در انتظار نگه داشته است. هرچند گزارشهای مناسبی را از شرکتهای بورسی انتظار داریم.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: مشکلی که بازار بورس با آن مواجه است، نداشتن فروشنده قوی است. اما بازار خریدار قوی هم ندارد. علیرغم اینکه وضعیت بنیادی شرکتها مناسب است و گزارشهای خوبی را خواهیم شنید، اما خریدار قوی پشت بازار نیست. این مسئله جنبه روانی دارد و فرافکنیها و بدگوییها در مورد بازار یک حباب منفی در بازار سرمایه مقدار بر سهامداران تاثیر گذاشته، اما این مسئله نیز به تدریج حل میشود.
وی افزود: ما انتظار داریم که در این روزها اصلاح شاخص اتفاق بیفتد. شاید شاخص مقداری پایینتر بیاید اما در نهایت طی یک ماه الی یک ماه و نیم آینده قطعا رشد نسبتاً قابل قبولی در شاخص کل در سهمهای بنیادی و خوب بازار داریم.
بیش از یک سال روند نزولی در بازار
اصلانی با اشاره به بستههای حمایتی بورس دولت تصریح کرد: بیشتر از آنکه فعالان بازار به بستههایی که دولت برای حمایت از بازار داده، توجه داشته باشند، سهامداران روند سودآوری شرکتها حباب منفی در بازار سرمایه را مورد توجه قرار میدهند. باید توجه کرد که اغلب این شرکتها ارزنده است.
وی افزود: بازار گاهی اوقات به عوامل بد بیشتر وزن میدهد. این مسئله بیشتر روند روحی و روانی دارد. الان بیش از یک سال است که در بازار روند نزولی را شاهد هستیم و حباب منفی در بازار سرمایه این مسئله بر نگاه تحلیلگران اثرگذاشته است و حتی ممکن است صعودهای بازار را باور نکنند. اما با کوچکترین ورود پولی انتظار داریم روند صعودی بازگردد.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: البته انتظار نداریم که شاخص کل پیک قبلی را بزند، اما لااقل در محدودهای میتواند بالا بیاید. البته باید توجه کرد که هر اتفاقی بیفتد و وضعیت فعلی بازار نیست. در حال حاضر شاخص کل بورس واقعی نیست و شاخص فعلی دارای حباب است. با توجه به شرایطی بنیادی شرکتها میتوان این مسئله را تشخیص داد.
وی افزود زود: در حال حاضر بازار سرمایه دچار حباب منفی است. برخلاف بخشهای دیگر مثل مسکن کاملا قابل لمس است که خرید مسکن از حد توان خرید مردم خارج است. اما بازار سرمایه قطعاً حباب منفی دارد. قطعاً این بازار این طور نمیماند.
وی تصریح کرد: کم کم عددها بزرگ میشود. ۱۳ هزار واحدی که روز سهشنبه بازار سرمایه دچار افت شد، نشان میدهد که عددها بزرگ است. ولی درست است که سهمها روند صعودی نگرفتهاند، اما نزولی شدید هم نیستند. الان بهتر است بگوییم در دو هفته گذشته روند خنثی در تغییرات بازار بورس داشتیم. شاخص کل نه خیلی پایین آمده و نه حباب منفی در بازار سرمایه خیلیل بالا رفته است. به نظر من یک کف سازی در این محدودهها اتفاق میافتد.
اصلانی در پایان تاکید کرد: اینکه دقیقا بگوییم طی هفته آینده بازار میتواند روند صعودی خود را به دست آورد، بسیار سخت است. چرا که بازار فروشنده و خریدار ندارد. ممکن است این روند فردا یا چند روز کاری دیگر تغییر کند، اما آنچه دقیق میتوان اذعان داشت ارزندگی وضعیت است.
حباب منفی با بورس چه میکند؟
کارشناس اقتصادی گفت: برای از بین رفتن حباب منفی در بازار سرمایه باید صبور باشیم.
به گزارش سرویس بورس مشرق، سعید مسگری کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که آیا در حال حاضر نمادهای فعال در بازار سرمایه حباب منفی دارند؟، بیان کرد: اگر در مورد حباب بخواهیم در حال حاضر صحبت کنیم کمی سخت است، زیرا هر نماد و هر صنعت با صنعت دیگر تفاوت دارد و ممکن است بعضی از نمادها زیر ارزش ذاتی و بعضیها بالاتر و تعدادی از نمادها سر به سر معامله شوند، برای همین وجود حباب در یک نماد را باید را به طور جداگانه بررسی کرد و نمی توانیم یک حکم کلی داد و گفت که کل بازار دارای حباب منفی است.
جزئیات تغییر دامنه نوسان در بورس و فرابورس
کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که علت تشکیل حباب در بازار سرمایه چیست؟، گفت: علت تشکیل حباب به شرایط اقتصادی و ویژگیهای بازار بستگی دارد، برای مثال بازار خودمان را بررسی میکنیم، اتفاقی که در سال گذشته در بازار سرمایه رخ داد قسمت عمده اش به دلیل حمایت و تشویق دولت بود علاوه بر آن و فضا و رشدی که به وسیله افزایش نرخ ارز و تورم شکل گرفته بود، باعث شد نقدینگی زیادی وارد بازار شود که این حجم نقدینگی زیاد و جو روانی حاکم باعث شکل گیری حباب شد.
وی افزود: رشد ابتدایی بازار ناشی از افزایش نرخ ارز و تورم بود که این عوامل باعث شد، که بازار به سمت افزایش قیمت برود، اما ادامه این حباب به خاطر دخالتهای دولت در بازار سرمایه بوده است، به این صورت که نقدینگی بیش از اندازه به بازار وارد و باعث شد رشد به سمت حباب برود.
کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که اگر بازار دچار حباب منفی شود چگونه میتوان این حباب را از بین برد؟، گفت:در کل حباب منفی اصطلاح رایجی نیست و منظور از حباب منفی همان نمادهایی هستند که زیر ارزش ذاتی شان معامله میشوند، پس این اصطلاح رایج و علمی نیست، و از آن به پایین بودن نمادها زیر ارزش ذاتیشان میتوانیم تعبیر کنیم.
مسگری اظهار کرد: راهکاری که در این رابطه وجود دارد این است که بازار را به حال خودش رها کنیم، یعنی دخالتهای بی دلیل در بازار سرمایه نداشته باشیم، این دخالتهایی که در بازار سرمایه باعث برهم زدن تعادل بازار میشود را حذف کنیم، در ظاهر شاید به نظر بیاید که این دخالتها تعادل را به بازار سرمایه برمی گرداند، اما این طور نیست و بهتر است بگذاریم بازار روند خودش را طی کند، برای مثال دستکاریها و تغییراتی که بارها در دامنه نوسان رخ داد.
کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: برای از بین رفتن حباب منفی در بازار سرمایه باید صبور باشیم و منتظر باشیم این ابهامات در مورد انتخابات و دلار و برجام و تحریمها از بازار سرمایه کشورمان دست بردارد تا بسیاری از نمادها که زیر ارزش ذاتی شان معامله میشوند، به ارزش اصلی خودشان برگردند.
حباب در بازار سرمایه
همه ما فعالان بازار های مالی بارها با کلماتی از قبیل حباب در بازار بورس و اخطار به وجود آمدن ان در کل بازار های مالی روبرو شده ایم امروز به بررسی جامع و کامل حباب در بازار سرمایه و تاثیر شگرف آن بر تغییرات قیمت می پردازیم پس با ما همراه باشید.
پیش درآمدی بر تشکیل حباب در بازار های مالی
با پیشرفت و گسترش بازار سرمایه در سال های اخیر، اشخاص بسیار زیادی علاقه مند به کار در بازار سرمایه شدند و این موضوع خود را در ورود میلیون ها سرمایه گذار جدید به بازار نشان داده است و همانطور که می دانید، لازمه موفقیت در هر حیطه و کسب و کاری، آموزش مفاهیم پایه و اصطلاحات تخصصی آن بخش است و اشخاص بدون یادگیری این مفاهیم نمی توانند موفق شوند و بازار سرمایه نیز از این امر مستثنی نیست و در بین معامله گران بازار، اصطلاحات مختلفی رواج دارد و هرکدام از آن ها بیانگر مفهومی خاص هستند. یکی از این اصطلاحات، عبارت «حباب در بازار سرمایه» است و در مواقعی که بازار با پیشرفت یا ریزش خیلی قوی و چشمگیر همراه شود، از این کلمه بیشتر استفاده می شود. بنابراین اگر شما نیز در خصوص موضوع حباب در بازار سرمایه کنجکاو هستید، تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.
حباب در بازار سرمایه به چه معناست؟
اصطلاح «حباب» در بازار سرمایه، به صورت فی المجموع به حالتی اشاره دارد که در آن ارزش یک مال (سهام، ملک، خودرو، طلا و…) از ارزش ذاتی و بنیادی خود فاصله می گیرد و دلیل تشبیه این مفهوم به حباب، پایدار نبودن آن است؛ حباب منفی در بازار سرمایه چراکه حباب با یک محرک بیرونی می ترکد و موضوع حباب در اقتصاد نیز بیانگر این نکته است که قیمت یک سری از اموال اگرچه در کوتاه مدت محتمل است دچار نوسان شود و از ارزش اصلی خود فاصله بگیرد، اما در بلندمدت قیمت آن ها با ارزش بنیادی خود هماهنگ می شوند و این حباب قیمتی از بین می رود.
به عنوان نمونه، احتمالا شما نیز در بین معامله گران بازار شنیده اید که می گویند سهم شرکت خاصی حباب دارد؛ در واقع به این معناست که قیمت سهام از ارزش اصلی خود فاصله گرفته است و این فاصله قیمتی ممکن است هر لحظه جبران شود.
انواع حباب در بازار سرمایه
بسیاری از معامله گران بازار سرمایه معتقدند در صورتیکه قیمت سهام از ارزش اصلی خود بالاتر رود، حباب شکل می گیرد؛ در حالیکه حباب در بازار سرمایه را می توان به دو دسته حباب مثبت و حباب منفی تقسیم کرد.
حباب صعودی
این مدل در روندهای مثبت و صعودی به وجود می آید؛ در واقع وقتی که قیمت سهام از ارزش واقعی خود بالاتر می رود، اصطلاحا می گویند که حباب مثبت شکل گرفته است و اشخاصی که خطر گریز هستند، از سرمایه گذاری در چنین سهامی دوری می کنند.
به عنوان نمونه، کارشناسان پس از بررسی کردن پارامترها و عوامل بنیادی تاثیرگذار بر روند سود سازی یک پالایشگاه، ارزش اصلی آن را 1000 تومان به ازای هر سهم برآورد می کنند؛ اما به دلیل روند صعودی بازار، قیمت سهام این پالایشگاه به 1300 تومان رسیده است؛ بنابراین قیمت فعلی در مقایسه با ارزش واقعی آن، 30 درصد بیشتر است و معامله گران بازار معتقدند که سهام این شرکت، 30 درصد حباب مثبت دارد. تجربه ها نشان داده است که قیمت سهام شرکت ها در بازه های بلندمدت به ارزش ذاتی خود می رسند.
بازار سرمایه را در نظر بگیرید؛ با افزایش قیمت دلار ارزش واقعی خیلی از سهم ها بالا می رود و می توان شاهد همبستگی شاخص کل بازار سرمایه با شاخص قیمت ارز بود؛ اما هنگامب که با ثابت بودن قیمت دلار، شاخص بازار سرمایه به یکباره شروع به پیشرفت می کند و از شاخص دلار فاصله می گیرد، همه تحلیلگران صحبت از حباب در بازار سرمایه می کنند و بر این باور که دیر یا زود، حباب در بازار سرمایه منفجر می شود.
نکته: این امر در بازارهای مالی همیشه در حال رخ دادن است. قیمت از ارزش اصلی فاصله می گیرد، قیمت به سمت ارزش اصلی برمی گردد. ارزش واقعی بالا می رود و…
حباب ریزشی
حباب ریزشی مدل دیگری از حباب در بازار سرمایه است؛ این موضوع در روندهای ریزشی به وجود می آید و در واقع وقتی که قیمت حباب منفی در بازار سرمایه فعلی سهام از ارزش اصلی خود کمتر باشد، اصطلاحا می گویند که حباب منفی شکل گرفته است.
به عنوان نمونه، ارزش اصلی سهام یک شرکت تولید کننده فولاد، حدود 2000 تومان برآورد شده است؛ اما به دلیل جو منفی بازار، قیمت آن به 1500 تومان رسیده است؛ در اینجا کارشناسان معتقدند که قیمت سهام مذکور از ارزش واقعی کمتر شده است و 25 درصد حباب منفی دارد.
علاوه بر حباب در بازار بورس موارد و مخاطرات زیادی پیش روی سرمایه گذاران تازه وارد به این بازار است پس پیشنهاد ما به شما کسب دانش توسط دوره اموزشی اکادمی حسن زاده پیش از هرگونه فعالیتی در بازار مالی می باشد.
علل تشکیل شدن حباب در بازار سرمایه
به تشکیل شدن حباب در بازار سرمایه می تواند دلایل زیادی داشته باشد و به طور کلی هر حرکت دسته جمعی و هیجانی که نقدینگی زیادی را به سمت یک بازار یا سهام انتقال دهد، باعث به وجود آمدن حباب مثبت و هر فعالیتی که نقدینگی و پول های بزرگ را به شکل هیجانی از سهام یک شرکت یا یک بازار فراری دهد، باعث تشکیل حباب منفی می شود. در ادامه به برخی از دلایل به وجود حباب منفی در بازار سرمایه آمدن حباب می پردازیم.
خبر و شایعه
در خیلی از موارد، خبر های حول یک سهم یا بازار بورس، علت به وجود آمدن حباب مثبت و منفی می شود و نیاز به ذکر است که به وحود آمدن حباب در بازار های مالی ، فقط مختص بازار سرمایه ایران نیست و سایر بازارهای مالی در جهان نیز، چنین تجربه هایی داشته اند و اخبار و شایعات در حبابی شدن سهم ها بسیار تاثیرگذار هستند.
به عنوان نمونه، یک شرکت فعال در حوزه ساختمان و انبوه سازی، با شایعه سازی در اختیار داشتن یک پروژه چند میلیون دلاری می حباب منفی در بازار سرمایه تواند هیجانات زیادی را به سرمایه گذاران القا کند و عامل بالا رفتن ارزش سهم بدون علت بنیادی شود؛ پس از اینکه سرمایه گذاران و معامله گران بازار متوجه شوند که این پروژه از روز اول وجود نداشته است، حباب شرکت مذکور می ترکد و بسیاری از اشخاص دچار ضرر می شوند.
پروژه سازی بر روی سهم
یکی از مواردی که عرفا در سهام با قیمت بازار پایین رخ می دهد، پروژه سازی بر روی سهم است. در عمل، عده ای از اشخاص که دارایی مالی بزرگی در دست دارند، مبلغ زیادی از شناوری سهام شرکت مذکور را خریداری می کنند و ارزش سهام را بدون اینکه دلایل بنیادی داشته باشد، بالا می برند و به این شکل است که حباب مثبت شکل می گیرد؛ این کار را تحت عنوان پروژه کردن سهام می شناسند و پس از اینکه قیمت سهام در یک بازه کوتاه مدت به شکل چشمگیر افزایش پیدا کرد، این اشخاص به شکل سنگین اقدام به فروش می کنند و حباب سهم می ترکد و آخرین اشخاصی که این سهم را در قله خریداری کرده اند، درگیر ضرر می شوند.
به عنوان نمونه، سهام شناور یک شرکت کوچک، 1000 میلیارد تومان است و عده از اشخاص با در اختیار داشتن 500 میلیارد تومان پول، 50 درصد سهام شناور این شرکت را خریداری می کنند و قیمت آن را به صورت مصنوعی و بدون اینکه ناشی از پیشرفت عملکرد یا سودآوری آن باشد، بالا می برند و باعث شکل گیری حباب مثبت می شود.
خوشبینی و ترس در روندها
همیشه در حرکت های ریزشی و صعودی، ارزش بسیاری از سهام درگیر حباب می شود؛ به این علت که در حرکات صعودی، بیشتر معامله گران بازار، به ادامه روند پیشرفت سهم ها خوشبین هستند و همین موضوع باعث شکل گیری حباب مثبت در قیمت بسیاری از سهم ها می شود و در طرف مقابل و در روندهای نزولی، بخش عمده ای از سرمایه گذاران دچار ترس و اضطراب می شوند و ارزش سهم ها به شکل عجیب پایین می آید و اصطلاحا حباب منفی شکل می گیرد.
سیاست های موجود در اقتصاد
سیاست های موجود در اقتصاد یک کشور، می تواند عامل تشکیل شدن حباب در سهام شود. به عنوان نمونه، مواردی که در بازه زمانی اوایل سال 1399 تا مرداد 1399 افتاد، نمونه ای از تاثیر سیاست های اقتصاد کلان در حبابی شدن سهم ها بود؛ چراکه بانک مرکزی با پایین آوردن نرخ بهره بین بانکی، نقدینگی بسیار زیادی را به سمت بازار سرمایه هدایت کرد و همین امر باعث پیشرفت چشمگیر و بی سابقه در بسیاری از سهم ها مخصوصا سهام شرکت های کوچک شد و در مرداد 99 که قیمت بهره کاهش یافت، حباب بسیاری از این سهم ها ترکید و سرمایه گذاران زیادی را با ضرر مواجه کرد.
جمع بندی
یکی از کلماتی که همیشه در بین معامله گران بازار سرمایه مورد استفاده است ، حباب در بازار بورس است؛ در عمل این امر به اختلاف داشتن قیمت حال حاضر سهم یک شرکت با ارزش ذاتی آن اشاره دارد و به طور کلی حباب در بازارهای مالی را می توان به 2 نوع حباب مثبت و حباب منفی تقسیم کرد و وقتی که قیمت سهام بیشتر از ارزش ذاتی باشد، حباب مثبت و وقتی که قیمت سهام از ارزش ذاتی پایین تر بیاید، حباب منفی شکل می گیرد و یه طور کلی، عواملی همچون پروژه کردن سهام، سیاست های کلان اقتصادی، اخبار و شایعات، خوشبینی یا ترس در روندها و…می توانند در حبابی شدن قیمت ها تاثیرگذار باشند.
سوالات متداول
1_ آیا حباب فقط در بازار صعودی وجود دارد یا نزولی؟
حباب هم در روند صعودی و هم نزولی وجود داشته و از هر دو طرف باعث اختلاف شدید قیمت با ارزش اصلی خود می شود.
2_علل تشکیل حباب در بازار های مالی چیست؟
این علل به طور خلاصه شامل : 1_ خوشبینی و ترس در روندها و
2_ سیاست های موجود در اقتصاد و…. می شود که بررسی کامل آن در متن مقاله صورت گرفته است.
3_پروژه کردن سهم به چه معناست؟
به معنی خرید حجم زیادی از سهام شناور توسط چند شخص دارای سزمایه زیاد بدون علت خاص و فروش آن بعد از صعود به افراد در حباب منفی در بازار سرمایه صف خرید و دیگر معامله گران تازه کار است.
حباب سکه و طلا
یکی از بازارهایی که سرمایهگذاران علاقهمند به سرمایهگذاری در آن هستند، بازار طلا و سکه است. برخی اوقات در بازارهای مالی جمله "قیمت طلا و سکه حباب است" را میشنویم. در این مقاله قصد داریم تعریفی مفصل و جامع در خصوص حباب سکه و طلا داشته باشیم و با این اصطلاح آشنا شویم، پس با ما همراه باشید.
منظور از حباب قیمتها چیست؟
حباب قیمت یک اصطلاح است. منظور از حباب در بازارهای مالی اختلاف قیمت بیش از حد و غیرمنطقی میان ارزش ذاتی یک کالا و قیمت عرضه آن میباشد. حباب قیمت میتواند برای هر کالایی تعریف شود.
تعریف قیمت: به رقم توافق شده برای یک کالا میان خریدار و فروشنده قیمت گفته میشود که به عواملی مثل میزان عرضه و تقاضا، وضعیت اقتصادی و غیره بستگی دارد.
تعریف ارزش ذاتی: ارزش واقعی یک کالا بر اساس بررسی پتانسیل رشد شرکت، صورتهای مالی و غیره مشخص میگردد. ارزش ذاتی یک کالا برخلاف قیمت آن چندان واضح و مشخص نیست و نیازمند محاسبات دقیق و پیچیده است.
در اینجا ممکن است این سوال برای شما مطرح گردد که چرا از اصطلاح حباب استفاده میشود؟ در پاسخ باید گفت چون این اختلاف قیمت بصورت دورهای میباشد و عوامل مختلفی از جمله عرضه و تقاضای کالا در بازار و غیره در آن تاثیرگذار است و بزودی قیمت کالا به ارزش واقعی خود بر میگردد؛ در واقع اصطلاحاً حباب میترکد.
حباب مثبت و حباب منفی
قیمت عرضه: قیمتی است که فروشنده تمایل دارد کالای خود را به آن قیمت بفروشد.
قیمت تقاضا: قیمتی است که خریدار تمایل دارد کالای مورد نظر خود را بدون احتساب سود اضافه و به قیمت واقعی خریداری کند.
نقطهی تعادل: وقتی قیمت عرضه و تقاضای یک کالا در بازار یکسان باشد.
حال که با این اصطلاحات آشنا شدید به تعریف حباب مثبت و منفی میپردازیم:
اگر قیمت عرضه یک کالا بیشتر از قیمت تقاضا باشد، آن کالا حباب مثبت دارد و اگر قیمت عرضه یک کالا از قیمت تقاضا کمتر باشد، آن کالا حباب منفی دارد.
قیمت عرضه > قیمت تقاضا = حباب مثبت
قیمت عرضه < قیمت تقاضا = حباب منفی
میتوان اذعان داشت تنها کالایی که تا حدودی ارزش آن مشخص است و برای تعیین حباب آن فرمولهای قابل فهمی وجود دارد، طلا و سکه است. در ادامه به بررسی حباب مثبت و منفی در قیمت طلا و سکه میپردازیم.
حباب مثبت و منفی در قیمت طلا
برخی مواقع در بازار قیمت عرضه طلا از قیمت تقاضای آن بیشتر است. در واقع زرگران با قیمت بیشتری از ارزش ذاتی طلا آن را معامله میکنند، در این حالت حباب قیمتی طلا مثبت است. چنانچه قیمت تقاضای طلای آب شده بیشتر از قیمتی باشد که زرگران معامله میکنند، حباب قیمتی طلا منفی است. کسانی که که در بازار طلای ایران کار میکنند معاملات خود را بر اساس قیمت تثبیت شده در کشور انجام میدهند؛ این قیمت به میزان عرضه و تقاضا و غیره بستگی دارد و کمتر به انس جهانی وابسته است.
حباب مثبت و منفی در قیمت سکه
در قیمت سکه بطور معمول حباب بیشتری وجود دارد، به این دلیل که سکه طلا یک مسکوک (پول فلزی یا همان سکه) است و هر سال زیر نظر بانک مرکزی به تعداد مشخص ضرب میشود. سکه ضرب شدهی بانک مرکزی دارای مشخصات ثابتی میباشد، عیار آن ۹۰۰ و وزن تمام سکه، نیم سکه و ربع سکه به ترتیب ۸.۱۳۳، ۴.۰۶۶ و ۲.۰۳۳ گرم است. بسیاری از مردم برای سرمایهگذاری خرید سکه را انتخاب میکنند زیرا معتقدند علاوه بر اینکه ریسک کمتری دارد، پرسود هم میباشد. به فاصله قیمت حقیقی سکه و قیمت معاملاتی آن حباب سکه میگویند که عواملی مانند عرضه و تقاضا و جو کلی بازار و غیره بر آن تاثیرگذار است.
بطور مثال اگر قیمت سکه به طور طبیعی 5.000.000 تومان باشد ولی در بازار به قیمت 5.500.00 تومان معامله گردد؛ به این معناست که به اندازه ۵۰۰,۰۰۰ تومان حباب ایجاد شده و یعنی حباب سکه مثبت است زیرا قیمت معامله از ارزش ذاتی بالاتر است. در صورتیکه بر عکس این موضوع اتفاق رخ دهد، حباب سکه منفی هست.
نکته: بهترین زمان خرید سکه وقتی است که حباب سکه وجود نداشته باشد و یا بسیار کم باشد.
علت تشکیل حباب سکه
برخی از مدل سکهها طرفداران بیشتری دارند؛ مثلا طرفداران سکه طرح امامی از سکه طرح قدیم در بازار بیشتر است، به همین دلیل حباب قیمتی سکههای طرح امامی هم بیشتر است.
محاسبه میزان حباب سکه
در ابتدا پول طلای سکه محاسبه میشود و با فرمول مظنه قیمت، یک گرم طلای عیار ۹۰۰ را محاسبه میگردد.
1) قیمت یک گرم طلای عیار ۹۰۰ را در وزن سکه ضرب میکنیم. با این کار قیمت طلای سکهای که میخواهیم بخریم به دست خواهد آمد.
2) قیمت بدست آمده در مرحله قبل را از قیمتی که سکه فروش به ما داده است کم میکنیم؛ عددی که به دست میآید، حباب سکهای است که میخواهیم بخریم.
برای محاسبه قیمت سکه بهار آزادی قیمت اونس جهانی طلا ضرب در نرخ آزاد دلار میشود و حاصل آن تقسیم بر وزن هر اونس که معادل ۳۱.۱ گرم هست، خواهد شد. سپس رقم به دست آمده ضرب در کسر عیار اونس جهانی طلا و سکه بهار آزادی میشود که عدد ۰.۹ است. همچنین عدد ۰.۹ را میشود از این طریق نیز بدست آورد: عیار طلای معامله شده در بازارهای جهانی یا اونس ۲۴ و عیار سکه بهار آزادی ۲۲ است و با تقسیم عدد ۲۲ بر ۲۴ عدد ۰.۹ به دست میآید که از این عدد در فرمول زیر استفاده میکنند:
معمولاً بانک مرکزی در محاسبه قیمت سکه عددی را نیز تحت عنوان حق ضرب لحاظ میکند که برخی معتقدند حدود ۵ الی ۷ هزار تومان است و این رقم را نیز باید به قیمت بدست آمده اضافه کرد.
جمعبندی
اینکه بتوانید به درستی تشخیص دهید قیمت یک کالا دچار حباب شده است، غیرممکن است. در بازار طلا به دلیل اینکه مبنای جهانی برای قیمت طلا وجود دارد، محاسبه حباب آن نسبتاً آسان است. همچنین سایتهایی وجود دارد که میتوانید حباب طلا و سکه را در آن ببینید. پیشنهاد میشود در صورتیکه حباب منفی و یا صفر بود، برای سرمایهگذاری طلا بخرید.
دیدگاه شما