فضای پر ابهام بازار سهام
«صف خرید » با «صف فروش» همزمان شد فضای دوقطبی در بورس تهران
- اندازه قلم کاهش اندازه قلمافزایش اندازه قلم
- چاپ
- پست الکترونیکی
دنیای اقتصاد: افت 43 واحدی روز گذشته شاخص کل بورس تهران در شرایطی با اثرگذاری بالا و البته ریزشی نماد فارس به ثبت رسید که بازار برخلاف روند گذشته آن در فضایی دوقطبی به‌سر برد. بر این اساس موقعیت‌های مثبت از جمله در نمادهایی از گروه‌های خودرویی، لیزینگی‌ها، مخابرات و نسبتا در بانک‌ها در کنار گروه‌های منفی مانند پتروشیمی‌ها، موقعیت‌های خرید و فروش این بازار را رقم زدند. کارشناسان این شرایط را نشانه‌ای از رونق معاملات و منطقی شدن آن می‌دانند.
«فارس» يك‌تنه شاخص را منفي كرد
فضای دوقطبی در بورس تهـران
گروه بورس – حمید محمدی: شاخص كل بورس ديروز با 43 واحد نزول نتوانست وارد كانال 72 هزار واحدي شود و در رقم 71916 واحدي ساكن شد. دیروز نمادهاي فارس با 164 واحد و شبندر با 64 واحد بيشترين تاثير منفي را بر شاخص كل بر جاي گذاشتند. در مقابل نماد شركت‌هاي همراه با 42 واحد و اخابر با 29 واحد بيشترين تاثير مثبت را بر شاخص كل بر جاي گذاشتند.
معاملات روز دوشنبه در بازار سهام كشور منفي آغاز شد و در ادامه از ميزان شدت منفي‌ها كاسته شد. پس از گذشت يك ساعت روند معاملات به كلي تغيير كرد و شاهد تشكيل صف‌‌هاي خريد در گروه‌‌هاي پيشتاز اين روزهاي بازار مانند گروه خودرو بوديم كه تا پايان كار نيز اين صف‌‌هاي خريد عرضه نشد. در اخبار مهم حواشي بازار سرمايه مي‌توان به افزايش قيمت خودروها پس از يك سال و نيم كش و قوس بين شوراي رقابت و خودروسازان اشاره كرد. قيمت خودروها كه به‌طور ميانگين 5/5 درصد افزايش يافته توانست رضايت خودروسازان را به همراه داشته باشد و تحليلگران بورس را از نوشتن سناريوهاي متفاوت براي خودروسازان فارغ كرد. گويا دولت پس از كنترل تورم و نقدينگي سرگردان جامعه قصد حركت به سمت آزادسازي قيمت‌ها و حمايت از توليدات داخلي را دارد. افزايش قيمت مواد لبني، خودروها، سيمان، محصولات پتروشيمي و ديگر گروه‌ها مي‌تواند باعث حمايت از بازار و كاهش ابهامات شود. در اين شرايط رفع ابهام از پالايشگاه‌ها نيز مي‌تواند شرايط اين گروه را مشخص كرده و از فضای پر ابهام بازار سهام روند آتي بازار سرمايه رفع ابهام كند.
از مذاكرات هسته‌اي نيز اميدواري‌ها و نظرات مثبت همچنان ادامه دارد. مذاكرات اين دور كه از 11 تير آغاز شده است اميدواري‌ها به كسب نتيجه مثبت را در دل فعالان اقتصادي زنده نگه داشته است.
در اين خصوص مدير‌عامل كارگزاري بهگزين درخصوص روند آتي بازار سرمايه به «دنياي اقتصاد» گفت: اكنون در شرايط ابهام قرار داريم و پيش بيني روند آتي بازار سرمايه دشوار است. بازار سرمايه كشور در حال حاضر تحت تاثير چند عامل مهم قرار دارد:
مهم‌ترين عاملي كه مي‌تواند روند حركت بورس را تحت تاثير قرار دهد مذاكرات هسته‌اي است كه اگر مذاكرات به توافقي با گروه 1+5 منجر شود، مي‌تواند سرمايه‌گذاران خارجي را روانه بازار سرمايه كشور كند. محمد‌مهدي ناسوتي‌فر درخصوص عملي بودن ورود سرمايه‌گذاران خارجي به بورس تهران بيان كرد: البته برخی تصميمات مجلس، عدم ثبات شرايط و ريسك‌‌هاي بالاي سرمايه‌گذاري كشور در كنار نداشتن زبان گزارشگري مالي يكسان با ساير نقاط جهان مي‌تواند روند ورود سرمايه‌گذاران خارجي را به بورس تهران كُند نمايد، اما از آن جلوگيري نخواهد كرد. بازار سرمايه كشور هنوز جا برای رشد فراوان دارد كه با ورود نقدينگي حاصل از سرمايه‌گذاران خارجي مي‌تواند اين مهم انجام شود. وي ادامه داد: بسياري از سرمايه‌گذاران در جهان بخشي از پرتفوي خود را به سرمايه‌گذاري‌هاي
پر ريسك اختصاص مي‌دهند و به‌دليل ارزش بالاي سبدها و صندوق‌‌هاي سرمايه‌گذاري خارجي مي‌توانيم شاهد ورود حجم قابل توجهي نقدينگي به بازار سرمايه باشيم.
اين نوع سرمايه‌گذاري‌ها در كشورهايي چون روسيه در حال بحران، ژاپن پس از جنگ جهاني و ويتنام انجام شده است كه باعث رشد بورس و اقتصاد اين دست كشورها شد، اين روند مي‌تواند در ايران نيز انجام شود.
اين كارشناس بازار درخصوص ديگر عوامل تاثير‌گذار بر بازار سرمايه كشور عنوان كرد: نوع ديدگاه مجلس و دولت به موضوع اقتصاد و بورس نيز تاثير‌گذار است كه به نظر داراي ديدگاهي مشترك نيستند و اين به نفع بازار سرمايه كشور نخواهد بود. در ماه‌‌هاي اخير شاهد شوك‌‌هاي منفي مجلس بر بورس بوديم كه از آن جمله مي‌توانيم به افزايش نرخ خوراك واحدهاي پتروشيمي، افزايش نرخ بهره مالكانه معادن و. اشاره کرد.
ناسوتي فر سومين عامل موثر بر بازار سرمايه كشور را نرخ سود سپرده اعلام كرد و ادامه داد: در شرايطي كه كسب و كار اقتصادي سخت شده است و كسب‌و‌كار افت كرده، نرخ سود 20 تا 22 درصدي بدون سود بانك‌ها مي‌تواند جذاب به نظر برسد و در اين شرايط عامل فشاري بر بورس باشد.
طي معاملات روز دوشنبه در گروه پتروشیمی «فارس» پس از بازگشایی دیروزش در درصدهای مثبت افت قیمتی را تجربه کرد. پس از نزول دیروز فارس بود که صف‌های خرید در اغلب نمادها عرضه شد و شاخص کل تغییر مسیر داد. این در حالی است که مدیرعامل هلدینگ خلیج‌فارس طی مصاحبه‌ای از افزایش ظرفیت تولید خبر داد و عنوان کرد: در سال 93 تا‌کنون 16 درصد بیش از سال 92 تولید کرده‌ایم که می‌تواند خبر خوبی برای این شرکت به شمار آید. دیروز فارس با 7/6 میلیارد تومان بالاترین ارزش معاملات در گروه پتروشیمی‌ها را به خود اختصاص داد.
از دیگر خبرهای این گروه علاوه‌بر تعیین قیمت محصولات پتروشیمی براساس نرخ ارز آزاد در بورس کالا می‌توان به کاهش قیمت گاز مجتمع‌های پتروشیمی از 265 به 202 تومان اشاره کرد. در گروه خودرویی که یک ساعت ابتدای معاملات را در درصدهای مثبت معامله می‌شدند، شاهد تشکیل صف‌های میلیونی بودیم.
در این شرایط گروه بهمن در نماد «خبهمن» پس از تشکیل مجمع عمومی پایان سال بازگشایی شد «خبهمن» به ازای هر سهم 35 تومان تقسیم نمود؛ و در تابلوی معاملات با افزایش 5/12درصدی همراه شد. تشکیل صف بیست و چند میلیونی در نماد «خودرو» پس از معاملات پر حجم دیروز می‌تواند جالب توجه باشد. گروه لیزینگ نیز به دنبال تشکیل صف خرید در خودروسازان با صف خرید همراه شد. در گروه حمل‌و‌نقلی نیز پس از انتشار اخباری مبنی بر رفع تحریم شرکت ملی نفتکش به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شرکت‌های حاکمیتی نفتی ایران از ليست تحريم‌‌هاي وزارت خزانه‌داري آمريكا اكنون خبر از خروج اين شركت از ليست تحريم‌‌هاي اتحاديه اروپا به گوش مي‌رسد؛ گويا روزهای مناسبی در انتظار اين گروه بورسي است. در این شرایط شرکت پر‌سر و صدای توسعه خدمات دریایی و بندری سینا پس از تقسیم 495 تومان به ازای هر سهم در مجمع عمومی پایان سال خود بازگشایی شد. «حسینا» که سودهرسهم خود را برای سال 93 معادل 4987 ریال پیش‌بینی کرده است، بیش از 10 درصد رشد قیمتی را تجربه کرد.
در گروه محصولات دارویی نماد «دکیمی» با صف خریداران همراه شد و تا پایان روز معاملاتی صف خود را عرضه نکرد.
در گروه پالایشگاهی پالایشگاه نفت بندرعباس با ارزش معاملاتی 6/5 میلیارد تومانی خود بیش از 2 درصد افت کرد. در اين گروه جز «شنفت» كه با صف خريد بسته شد معاملات متعادل دنبال شدند. در گروه ساختماني «وساخت» به مانند روزهاي معاملاتي قبل با صف فضای پر ابهام بازار سهام فضای پر ابهام بازار سهام خريد كار خود را به پايان رساند، اين در حالي است كه به‌جز «ثمسكن»، «ثاباد» و «وساخت» باقي نمادها در درصدهاي منفي معامله مي‌شدند. اين گروه كه بيش از 30 درصد افت قيمتي را در ماه‌‌هاي اخير تجربه كرده در صورت بازگشت روند صعودي مي‌تواند از كانديداهاي صعود باشد. در گروه برقي «بمپنا» پس از توزيع 975 توماني سود به ازاي هر سهم در مجمع عمومي پايان سال، 5/5 درصد رشد قيمتي يافت. در گروه فلزات اساسي نيمي از نمادها مثبت معامله شدند در اين گروه «فجر» پيش بيني سود سال 93 خود را 11 درصد افزايش و به مبلغ 506 ريال به ازاي هر سهم ارتقا داد، «فجر» از ابتداي امسال بيش از 130 درصد بازدهي را عايد سهامدارانش كرده است.
املاک در بازار بورس کالا با اوراق سلف به فروش می‌رسد
بانک اول - رییس اداره مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران با اشاره به روش سلف استاندارد مسکن برای فروش املاک در بازار بورس کالا، گفت: با این روش سعی می‌شود تا موانع رونق زمین و ساختمان رفع شود.
به اشتراک بگذارید:
به گزارش بانک اول معین محمدی پور، روز شنبه در همایش «مدیریت دارایی، ابزارها و فرصت های بورس کالا در صنعت ساختمان» با بیان اینکه 4 بازار بورس در ایران فعال بوده و سازمان بورس بر فعالیت این بازارها نظارت می کند، افزود: در عرضه فیزیکی املاک، تا لحظه فروش املاک هزینه خاصی از فروشنده اخذ نمی‌شود.
وی اظهار داشت: صندوق‌های املاک و مستقلات نیز به نوعی اوراق بهادار سازی املاک بزرگ شناخته می‌شود و با توجه به اینکه واحدهای تجاری بزرگ را نمی‌توان یکجا به فروش رساند، این واحدها در اوراق بهادار سازی تبدیل به صندوق املاک شده و بدون اینکه مدیریت از دست برود، درصدی از آن به فروش می‌رود.
محمدی پور، با بیان اینکه فروش املاک در بورس کالا به شکل عرضه فیزیکی یا صندوق سرمایه گذاری انجام می‌شود، گفت: این روش نوعی پیش فروش متری ساختمان‌های بزرگ بوده و تضامینی گرفته می‌شود تا در موعد مقرر، سود پرداخت شود.
وی ادامه داد: این روش، دردسر و درگیری کمتری برای سرمایه گذاران و صاحبان املاک نسبت به فرایند طولانی بانک‌ها دارد.
وی یادآوری کرد: متقاضیان می‌توانند با تهیه امیدنامه و اخذ تاییده از سوی بورس کالا برای زمین و املاک خود اوراق عرضه کنند و سرمایه گذاران به متراژی از زمین پیش فروش کنند و در صورت انصراف صاحب ملک، تاخیر در تحویل سود و غیره نیز مبتنی بر تضامین رفتار می شود.
رییس اداره مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران با بیان اینکه عمده محصولات صنایع اصلی بالادست کشور در بورس کالا عرضه می‌شود، گفت: بورس کالا دارای مشتریانی محدودتر اما در ابعاد بزرگتر است.
محمدی پور، افزود: عرضه کالاهایی مانند سیمان، میلگرد، شیشه، ورقه‌های فولادی و غیره را می‌توان در این بازار به شکل فیزیکی انجام داد و از طرفی معاملات اوراق بهادار مبتنی بر کالا نیز در بورس کالا طراحی شده تا افراد در ابعاد پایین تر سرمایه گذاری کنند و عرضه سیمان، شیشه، میلگرد، سکه، زعفران و پسته از این طریق انجام می شود.
فضای کسب و کار در دنیا با عدم قطعیت و پیچیدگی‌های فراوانی مواجه است
مدیر اجرایی سازمان مدیریت صنعتی آذربایجان شرقی نیز در این همایش با بیان اینکه فضای کسب و کار در دنیا با عدم قطعیت و پیچیدگی‌های فراوانی مواجه است، گفت: فضای کسب و کار کنونی حاکم بر دنیا فضای پرابهام و پرتغییر است.
علی جهانگیری، افزود: تمامی آحاد و اقشار مختلف جامعه از مردم عادی گرفته تا مسوولان، متخصصان و سرمایه گذاران در چنین شرایطی نیاز به آموزش و مشاوره دارند.
وی اظهار داشت: سازمان مدیریت صنعتی با سیستم انعطاف پذیر خود در تلاش است تا متناسب با فضای پرابهام کسب و کار کنونی دنیا، خود را به روز کرده و در کنار فعالان اقتصادی بماند.
جهانگیری، اظهار امیدواری کرد، چنین برنامه‌های اقتصادی و به روزی در تبریز تداوم داشته و به شکل کارآمدتر برگزار شود.
افزایش و ارتقای توان علمی و اشرافیت به مجموعه بازارهای صنعت احداث برای فعالان این حوزه ضروری است
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان آذربایجان شرقی نیز در این همایش گفت: با توجه به قرار گرفتن در برهه بسیار حساس اقتصادی پساکرونا، افزایش و ارتقای توان علمی و اشرافیت به مجموعه بازارهای صنعت احداث، برای فعالان این حوزه ضروری است.
رضا دیزجی، با بیان اینکه سه عامل اصلی مدیریت هزینه، کیفیت و زمان در موضوع مدیریت پروژه اهمیت دارد، افزود: در حوزه مدیریت هزینه، یک مهندس باید بداند که چگونه می‌تواند هزینه‌های ساخت و ساز را کاهش دهد.
وی اظهار داشت: آنچه که از یک مهندس بعد از چندین سال پس از احداث ساختمان می‌ماند، نحوه هزینه یا زمان صرف شده برای ساخت نیست بلکه کیفیت ساختمان است که از او به یادگار می‌ماند.
دیزجی، ادامه داد: با توجه به روند فزاینده نرخ تورم و افزایش قیمت مواد اولیه در کشور باید یک مهندس بتواند مدیریت هزینه انجام دهد و با شناخت بازارهای اقتصادی و پیش بینی لازم، پروژه‌های با کیفیت را تحویل دهد.
بازار املاک و مستغلات با سایر بازارها در بورس کالا متفاوت است
مدیرعامل کارگزاری مبین سرمایه نیز در این همایش با بیان اینکه اقتصاد ایران جدا از اقتصاد دنیا نبوده و همگام با دنیا و فرمول‌های اقتصادی حرکت می‌کند، افزود: بازار املاک و مستغلات با سایر بازارها در بورش کالا متفاوت بوده و تطابق بازار ملک با سرمایه متفاوت است چرا که ملک، بازار دارایی‌های غیرمنقول است و تورم را در خود حفظ می‌کند اما بازار کالا و سرمایه اینگونه نیست.
محمدعلی محمدی، با اشاره به روش‌های تامین مالی صنعت ساختمان از طریق بازار سرمایه افزود: 3 طریق تامین مالی جمعی، صندوق‌های زمین و ساختمان و فروش متری مسکن از جمله راه‌های تامین مالی در صنعت ساختمان است.
وی اظهار داشت: معمولا پروژه‌های بسیار بزرگ برای تامین مالی به سمت صندوق‌های زمین و ساختمان می‌روند اما این روش مشکلات مخصوص خود را دارد و تامین مالی جمعی نیز شکل کوچکتری از صندوق زمین و ساختمان محسوب می‌شود.
مدیرعامل کارگزاری مبین سرمایه گفت: علاقه مندان و سرمایه گذاران در روش تامین مالی جمعی، وجوهی را برای یک پروژه می‌آورند که توسط نهاد واسط حفظ می‌شود.
محمدی، با اشاره به اینکه سقف میزان تامین مالی جمعی ۲۵ میلیارد تومان بوده و از این طریق می‌توان برای تامین مالی پروژه‌های کوچک کمک کرد، ادامه داد: همچنین می‌توان از این طریق با نرخی بالاتر از نرخ بانکی، سرمایه گذاران را مشارکت داد.
وی با بیان اینکه با ارایه درخواست و تامین موارد مورد نیاز می‌توان از این روش بهره مند شد، یادآوری کرد: طرح هدفمند کارگزاری مبین سرمایه نیز طرحی برای اشخاص حقوقی است که معمولا دریافت‌های زیادی دارند ولی پرداخت‌های آنها در فواصل مشخصی انجام می‌شود.
محمدی، افزود: این شرکت‌ها می‌توانند به صورت روزشمار با نرخ بلندمدت سود دریافت کنند و با حفظ قدرت خرید، دسترسی به منابع نقدی نیز برای آنها به راحتی انجام شود.
وی اظهار داشت: کارگزاری مبین سرمایه در حوزه خرید از بورس کالا نیز می‌تواند به فعالان صنعت ساختمان کمک کند.
همایش «مدیریت دارایی، ابزارها و فرصت های بورس کالا در صنعت ساختمان» به همت سازمان مدیریت صنعتی نمایندگی آذربایجان شرقی و با مشارکت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان و کارگزاری مبین سرمایه در تبریز برگزار شد./ایرنا
فضای پر ابهام بازار سهام
فرصت بورس در دوره رونق
شاخص کل بورس تهران هفته گذشته را با رشد 7/ 1 درصدی پشت سرگذاشت. دماسنج بازار برای چهارمین هفته متوالی به مسیر صعودی خود ادامه داد تا با یک کانال‌شکنی دیگر در سطح 81 هزار واحد قرار فضای پر ابهام بازار سهام گیرد. در جریان معاملات هفته گذشته همچنان بسیاری از نمادهای مهم بورسی متوقف بودند. گرچه سازمان
بورس پس از انتقادات بسیاری که در رسانه‌ها نسبت به توقف نمادها شد در روزهای اخیر اقدام به بازگشایی تعدادی از نمادهای متوقف کرد، با این حال همچنان حجم بزرگی از نقدینگی سهامداران در بسیاری از نمادهای مهم قفل مانده است.
قفل نقدینگی در پی توقف نمادها، بسیاری از اهالی بازار را نگران کرده و اعتراض بسیاری را به دنبال داشته است. فعالان بازار سهام کاملا به مشکلات عمده‌ای که در بازار سهام کشورمان و شرکت‌های زیرمجموعه آن در سال‌های گذشته وجود داشته، واقف هستند. با این حال سازمان بورس از این مشکلات حائز اهمیت به دلیل تمرکز روی اهداف فرعی غافل مانده است. «دنیای اقتصاد» در گزارش‌های اخیر خود بارها به این مشکلات اشاره کرده بود.
در شرایط کنونی بورس با سیگنال مثبت بازارهای کالایی و ارز مسیر صعودی در پیش گرفته است.با این وجود همچنان با توقف نمادها شاهد افت شاخص نقدشوندگی هستیم. به نظر می‌رسد سازمان بورس به‌عنوان مقام ناظر باید از اشتباهات گذشته خود درس گرفته و تمرکز خود را روی بهبود فضا قرار دهد. انتشار ابزارهای آتی، ایجاد قوانین سرسخت برای جلوگیری از اطلاعات اشتباه و ابهام‌آلود، اشاره مستقیم سازمان به ابهامات موجود در شرکت‌های بورسی و کنار گذاشتن تعارفات موجود، توجه به گسترش عرضی بازار سهام از جمله مواردی است که می‌تواند مسائل فرعی و با اهمیت کمتر را کنار بزند؛ مواردی مانند رشد شاخص یا رشد حجم و ارزش معاملات با هر وسیله‌ای (مانند آنچه سه‌ماه پایانی سال گذشته شاهد بودیم).
زمان آن رسیده است که سازمان شرایط را برای بهبود فضای نامناسب بورس در سال‌های گذشته آماده کند. در این بین باید به ابزارهای جدید برای جلوگیری از تکرار معضلات کنونی تکیه کرد. همچنین باید قوانین سرسختانه برای هرگونه خطای احتمالی در سیستم سازمان یا ناشران وضع شود. گسترش هر چه بیشتر عرضی بازار و ابزارهای آتی نیز از مواردی است که کارشناسان در سال‌های گذشته به آن اشاره کرده‌اند. در فضای رونق کنونی در صورتی‌که سازمان به نقش اصلی خود بی‌توجه باشد باید در انتظار تشدید مشکلات کنونی در سال‌های آتی بود. در این میان البته باید سرعت انجام این وظایف نیز در نظر گرفته شود. در شرایط کنونی شفافیت در برابر نقدشوندگی سهام قرار گرفته است. زیرا بسیاری از مواردی که سازمان در انتظار شفافیت کامل آنها است ریشه‌های عمیقی در معضلات کلان کشور دارد و نباید انتظار حل آنها را در کوتاه‌مدت داشت.
مقصر اصلی فضای ابهام‌آلود بورس؟
گرچه با نگاهی از بیرون تمامی گناه این مشکلات متوجه سازمان بورس است اما وارد شدن به جزئیات و دست و پنجه نرم کردن با آن می‌تواند مشکلات عظیم ساختاری را نمایان سازد. در این میان معضل اصلی را می‌توان ناشی از عملکرد نامناسب سازمان بورس در دوره‌های قبل بر اساس وظیفه نظارتی عنوان کرد. زمانی یک ناشر بورسی تحت نظارت سازمان بورس، اطلاعات اشتباه را منتشر و حسابرس نیز آن را تایید کرد. حال که سازمان به اشتباه و مسوولیت خود در پاسخگویی به سهامداران پی برده است در کل بازار احساس خطر مشاهده می‌شود. گرچه بار این فاجعه بورسی همچنان بر گردن سازمان است اما وقت آن رسیده است که درخصوص عملکرد سال‌های گذشته خود تجدید نظر کند. به جای تلاش برای رشد و حفظ ظاهری شاخص و هم چنین میدان دادن به برخی فعالان در برخی نمادها برای نمایش دادن افزایش حجم و ارزش معاملات، سازمان می‌تواند قواعد مشخصی درخصوص شفاف‌سازی شرکت‌ها ایجاد کند. شاید بتوان به پیشنهاد یکی از بزرگان بورس مبنی بر ایجاد یک تابلو جداگانه برای نمادهای غیر شفاف اشاره کرد. البته این موضوع قصور سازمان را درخصوص مشکلات به وجود آمده حذف نمی‌کند و باید راه‌حلی برای کسب دوباره اعتماد از دست‌رفته سهامداران ایجاد شود. اما باید به این موضوع توجه شود که سازمان درخصوص میزان تکالیف خود افراط و تفریط نداشته باشد. زمانی تنها دغدغه سازمان روند حرکتی شاخص بود. برای مثال می‌توان به سه‌ماه پایانی سال گذشته اشاره کرد. «دنیای اقتصاد» نیز به فضای مناسب آن مقطع زمانی برای تشدید عرضه‌های اولیه برای افزایش عمق بازار اشاره کرده بود. فضای بورس تهران در شرایط کنونی به تدریج می‌تواند دستخوش تغییرات مفیدی شود. اصلاح با تاکید سازمان بر شفافیت هرچه بیشتر شرکت‌های بورسی شروع شده است. در این شرایط مقام ناظر می‌تواند اشتباه گذشته خود را پذیرفته و به دنبال حل آن باشد. از سوی دیگر نباید در نقش خود به‌عنوان مقام ناظر گم شود و تنها دغدغه خود را خروج از فضای کنونی بداند. افزایش عمق عرضی بازار با عرضه‌های اولیه جدید، ایجاد ابزارهای جدید مانند ابزارهای آتی برای بالا بردن سطح تحلیل، کنار گذاشتن تعارفات و اشاره مستقیم به مشکلات شرکت از نظر سازمان و انتشار آنها از جمله این موارد است. حال اینکه ابهامات مورد اشاره سازمان باید مورد تاکید قرار گرفته و جواب سریع ناشر مورد نظر را به دنبال داشته باشد. در این شرایط باید قوانین سختگیرانه‌ای برای مقابله با هرگونه اشتباه در نظر گرفته شود. جرایمی که هیات مدیره شرکت را نشانه گرفته و فضا برای خطای احتمالی را بسته نگه دارد.
به نظر می‌رسد رئیس جدید سازمان پا در راهی دشوار نهاده است. گرچه این مسیر کنایه‌های زیادی را به دنبال دارد اما باید سازمان بورس نسبت به وظیفه خود در قبال سهامداران واقف باشد.کوتاهی سازمان در هر بخشی، باید در آینده پاسخی از سوی این نهاد ناظر به دنبال داشته باشد.
تقابل شفافیت با نقدشوندگی؟
در شرایط کنونی دو موضوع مهم شفافیت و نقدشوندگی در مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند. از طرفی ادامه ابهامات مانند گذشته، نتیجه‌ای جز بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران و سوءاستفاده برخی سفته‌بازان به دنبال نداشته است. از سوی دیگر موضوعی که از نگاه بسیاری مهم‌تر جلوه می‌کند، ریسک کاهش نقدشوندگی در معاملات است. در شرایط کنونی سازمان باید میان دو راهی به‌وجود آمده راهکاری مناسب را انتخاب کند. از طرفی دقت در صحت اطلاعات باید مدنظر باشد.از سوی دیگر نیز بی‌توجهی به طولانی شدن انجام اصلاحات ضربه سنگینی را به فضای بازار وارد می‌کند. البته بخش از مشکلات کنونی ریشه در کوتاهی‌های گذشته سازمان بورس دارد. زمانی که یک صنعت عامل رونق بازار بود و فضا برای ارائه هر گونه اطلاعاتی از سوی این صنعت فراهم شد، در صورتی‌که اگر در آن زمان به‌جای تمرکز بر رونق بازار به موارد با اهمیت‌تر توجه می‌شد، نیازی به توقف طولانی کنونی نمادها نبود. در این شرایط به نظر می‌رسد سازمان باید قواعد و قانون‌های ذهنی یا مکتوب را تغییر دهد. شاید دیگر نتوان بازار را با قوانین گذشته اداره کرد و به حالت بهینه دست یافت. بازگشایی پرابهام نمادها، سازمان بورس را از تداوم شرایط پرابهام کنونی می‌ترساند.
از سوی دیگر توقف بعضا غیرمعمول نمادها صدای سهامداران را در آورده است. بر این اساس رسیدن به راه‌حل مناسب چندان ساده نیست. در ادامه به توضیحاتی که در بازگشایی برخی صنایع بر سر راه این مشکل وجود دارد اشاره می‌شود. بسیاری از مشکلات موجود مانند مشکلات گروه بانک ریشه‌های عمیقی دارند. در شرایطی که اقتصاد از ارائه راه‌حلی برای آن بازمانده است، سازمان می‌تواند تعارفات را کنار گذاشته و با شفاف‌سازی کامل از سوی خود و ارائه جوابیه‌ها، نماد آن شرکت‌ها را بازگشایی کند. البته سازمان باید احتیاط بیشتری در زمینه نظارت خود انجام دهد تا اشتباه درخصوص نظارت بر یکی از شرکت‌های بورسی خود در ماه اخیر را تکرار نکند.
انتخاب میان ابهام یا توقف
در شرایط کنونی تصمیم‌گیری درخصوص بازگشایی برخی نمادها چندان ساده نیست. برای مثال می‌توان به نماد «وبصادر» به‌عنوان نمونه اشاره کرد. بانک صادرات پنج‌شنبه هفته قبل مجمعی پرالتهاب را برگزار کرد. این مجمع اعتراضات سنگین سهامداران حقیقی را به‌دنبال داشت؛ موضوعی که موجب شد زمان برگزاری مجمع از حالت معمول آن خارج شده و سهامداران بیش از 4 ساعت در مجمع حضور داشته باشند. در این میان نماینده سازمان بورس به‌عنوان آخرین نکته جلسه از بانک درخواست کرد که طی ضرب‌الاجل یک هفته‌ای یکی از ابهامات مهم صورت مالی را تعیین تکلیف کند تا امکان بازگشایی این نماد فراهم شود. مشکل اصلی بر سر 900 میلیارد تومان اختلاف حساب میان این بانک و دولت است. بانک مرکزی طی نامه خود، بانک صادرات را موظف به اخذ ذخیره 900 میلیارد تومانی بابت مطالبات مشکوک‌الوصول خود از دولت کرده است. بانک‌ها در سال‌های گذشته روی مطالبات خود از دولت سود شناسایی کرده‌اند. در این میان بانک مرکزی به شناسایی هزار میلیارد تومان سود بانک صادرات بر مطالبات از دولت اشکال گرفته و نسبت به وصول آن ابراز تردید کرده است. بانک صادرات نیز در صورت‌های مالی حسابرسی‌شده خود تنها 100 میلیارد تومان هزینه از این بابت شناسایی کرده و 900 میلیارد تومان کسری ذخایر باقی‌مانده همچنان جزو بندهای حسابرس قرار دارد. نماینده سازمان بورس خواستار تعیین تکلیف این مبلغ تا هفته آینده و فراهم کردن فضا برای بازگشایی این نماد در بورس تهران شد. گرچه در نگاه اول این موضوع ساده به نظر می‌رسد اما باید به این موضوع توجه داشت که اخذ این ذخیره در حساب‌ها عمق زیان هر سهم بانک صادرات فضای پر ابهام بازار سهام را تا 50 تومان به ازای هر سهم افزایش می‌دهد. نماینده دولت در این بین به ارائه طرح‌های کارشناسی برای بررسی این موضوع و ارائه راه‌حلی برای امکان شناسایی سود بر مطالبات بانک‌ها از دولت درحالی‌‌که در شرایط کنونی دولت امکان بازپرداخت آنها را ندارد، اشاره کرد. بر این اساس، به نظر می‌رسد بانک قادر به شفاف‌سازی کامل این موضوع تا هفته آینده نشود، زیرا شناسایی این زیان وضعیت را برای بانک صادرات دشوارتر از پیش خواهد کرد و از سوی دیگر ایجاد راه‌حلی برای این موضوع به نظر زمانبر می‌رسد. به نظر می‌رسد باید تصمیم نهایی درخصوص بازگشایی نماد این بانک و سایر بانک‌ها با شفاف‌سازی کامل در این خصوص و ارائه صورت‌های مالی انجام شود. زیرا بازار به اندازه کافی هوشمند بوده و نسبت به ریسک‌های موجود به سهم قیمت خواهد داد.
آثار مثبت کاهش نرخ سود بانکی در بازار سهام
بازار سرمایه ایران این روزها در فضایی پرابهام فرو رفته است. تردید در کیفیت و زمان احیای برجام، روند مبهم نرخ دلار، نامشخص بودن سرنوشت بودجه ۱۴۰۰، عدم توجه معامله‌گران به گزارش‌های شرکت‌ها و عوامل بنیادین در بازار سرمایه وضعیت پیچیده‌ای را ایجاد کرده است.
در این میان تحلیلگران بازار عنوان می‌کنند یکی از متغیرهای مهم و اثرگذاری که سیاستگذار پولی می‌تواند از طریق آن شرایط بازار سرمایه را بهبود ببخشد، تنظیم نرخ بهره بانکی و قرار دادن آن در مسیر کاهشی است به نحوی که با فاصله گرفتن بانک‌ها از بنگاهداری، بازار سرمایه را به عنوان بهترین و شفاف‌ترین منبع تامین مالی تولید معرفی کند. عظیم ثابت تحلیلگر بازار سرمایه چنین اقدامی را از سوی شورای پول و اعتبار ضروری می‌داند و بر این باور است که کاهش نرخ سود بانکی نه‌تنها به جذابیت‌های بازار سرمایه می‌افزاید بلکه جامعه را نیز از رکود خارج و به سمت تحرک اقتصادی هدایت می‌کند. اما و اگرهای احیای برجام، تردیدها درباره مسیر حرکت دلار را افزایش داده و نرخ این ارز انتظارات طیفی از معامله‌گران که با پیش‌بینی افت شدید آن، سهام صادرات‌محور خود را فروخته بودند، برآورده نکرده است. دلار این روزها همچنان در کانال‌های ۲۳ تا ۲۵ هزار تومانی پایداری می‌کند و دارندگان سهام صادراتی را به رشد بازار خوش‌بین کرده است. از سوی دیگر نیز گزارش‌های ۹ ماهه نوید روزهای بهتری را برای اغلب شرکت‌های بازار سرمایه می‌دهند. در این میان اما پس از ریزش‌های سه ماهه تابستان و پاییز امسال، چشم اغلب معامله‌گران خرد و تازه‌وارد از هر افتی در بازار ترسیده و به محض آغاز روندی منفی حتی کوتاه‌مدت، فروشنده می‌شوند. این شرایط به ویژه پس از تکرار یک دوره نزول بلندمدت در دی ماه، وخیم‌تر هم شده و روندی پرافت‌و‌خیز را برای شاخص رقم زده است. در این میان کارشناسان بازار سرمایه تصمیم‌گیران اقتصادی را به ثبات در سیاستگذاری‌های کلان پولی و مالی دعوت می‌کنند و تنها راهکار بازگشت آرامش به بازار را پایدار شدن شرایط اقتصادی و سیاسی می‌دانند. یکی از مهم‌ترین متغیرهای مورد نظر ناظران بازار سرمایه، نرخ بهره بانکی است که برای درخواست کاهش آن توسط بانک مرکزی حتی کمپینی نیز در فضای مجازی تشکیل داده‌اند. اما فواید کاهش نرخ سود بانکی برای بازار سرمایه و کلیت اقتصاد چیست؟
ایجاد تحرک اقتصادی با کاهش نرخ سود بانکی
عظیم ثابت تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» در این باره اظهار می‌کند: «با توجه به آغاز آهنگ رشد اقتصادی، بحث مهمی که می‌تواند در روند بازار تاثیرگذار باشد، افزایش نسبی نرخ دلار در کنار کاهش نرخ سود بانکی است. این تقاضا از سمت اغلب کارشناسان بازار وجود دارد.» او می‌افزاید: «اگر نرخ سود بانکی تعدیل شود و به سمت پایین حرکت کند، شوک مثبتی برای بازار خواهد بود چراکه منابع زیادی از بانک‌ها خارج می‌شوند و معمولا به سمت بازار سرمایه می‌روند چون در حال حاضر بازارهای دیگر به جذابیت بازار سرمایه نیستند.» ثابت ادامه می‌دهد: «اگر این اتفاق بیفتد در واقع دولت، بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار به این نتیجه برسند که نرخ سود بانکی را قدری کاهش دهند. به نظر می‌رسد استقبال از بازار سرمایه افزایش یابد.» این تحلیلگر بازار سرمایه در ادامه تاکید می‌کند: «اگرچه برای تمامی کارشناسان بازار سرمایه نیز حفظ ارزش پول ملی ملاک مهم و قابل توجهی است اما این ارزش باید از طریق تولید ملی و صادرات ایجاد شود. ما هم علاقه‌مند نیستیم که با افزایش نرخ دلار که پول ملی را تضعیف می‌کند، وضعیت بورس بهبود یابد. اما اینها در واقع فاکتورهای اقتصادی است و در دست ما قرار ندارد.» او اضافه می‌کند: «با توجه به تورم و فضای تورمی که در کشور وجود دارد و مساله برابری ارزها، طبیعتا همچنان استقبال برای دلار در قیمت‌های کنونی موجود است. اما تقاضای اصلی ما این است که نرخ سود بانکی مورد بازنگری قرار گیرد!» ثابت تاکید می‌کند: «اگر بتوانیم منابع و سپرده‌ها را از بانک‌ها به سمت بازار سرمایه بیاوریم تا تامین مالی برای شرکت‌ها صورت بگیرد نه‌تنها وضعیت بازار را بهبود می‌بخشد که رشد تولید و اشتغال را در نیز پی خواهد داشت به شرط آنکه برای آن برنامه‌ریزی درستی صورت گیرد و در بازار سرمایه تنها بحث نوسانگیری و سفته‌بازی مطرح نباشد.» او تصریح می‌کند: «باید این بحث مطرح باشد که شرکت‌های بزرگ بتوانند طرح‌های توسعه‌ای را به سرانجام برسانند و کارهای بزرگی برای ساختار تولیدی کشور انجام شود.» این تحلیلگر بازار سرمایه در ادامه اظهار می‌کند: «امیدواریم در این فضا کار شود و کم‌کم از فضای ربا و سود بانکی فاصله بگیریم. شما در نظر بگیرید فردی با تحمل همه مشقت‌ها، هزینه‌های مالیات، بیمه، دستمزد کارگر، مشکلات تولید، فروش و نرخ بازار فعالیت تولیدی انجام می‌دهد و کمتر از ۲۰ درصد سود کسب می‌کند؛ اما در مقابل، فردی پول را در بانک می‌گذارد و بدون هرگونه فعالیت تولیدی به راحتی ۲۰ درصد سود دریافت می‌کند. در واقع ریسک و منفعت در این میان با هم نمی‌خوانند!» ثابت ابراز می‌کند: «توصیه من این است که دولت در نرخ سود بانکی بازنگری کند؛ در این صورت در آینده هم موفق‌تر خواهد بود و می‌تواند تحرک اقتصادی ایجاد کند.» او تاکید می‌کند: «هر چه نرخ سود بانکی افزایش یابد جامعه به سمت رکود بیشتری حرکت می‌کند و طبیعتا تولید هم آسیب می‌بیند.» این تحلیلگر بازار سرمایه در ادامه تصریح می‌کند: «اقدام دیگری که قرار بود امسال انجام شود و نشد این بود که نقش بازار سرمایه در تامین مالی افزایش پیدا کند. آن هم از همین طریق که منابع به سمت بازار بیاید به شرط آنکه بتوانیم این منابع را جذب کنیم.»
تداوم حرکت سینوسی
ثابت همچنین در توصیف شرایط کنونی بازار سرمایه عنوان می‌کند: «بازار همچنان با ابهامات بسیاری مواجه است. بحث بودجه هنوز نهایی نشده و آیتم‌های تاثیرگذار بر بازار سرمایه که در این لایحه وجود دارد همچنان مورد بحث است. افزایش قیمت حامل‌های انرژی و قیمت‌گذاری‌های دستوری نیز در کنار بودجه فضا را پرابهام کرده است. از سوی دیگر نیز بازار سرمایه همچنان با این سوال مواجه است که مساله احیای برجام به کدام سمت می‌رود. در همین حال متغیرهای اثرگذاری همچون نرخ دلار و نرخ سود بانکی نیز در معاملات بازار اثر دارند. باید توجه داشت که به دلیل طولانی شدن دوران افت، چشم بازار ترسیده است. به نحوی که حتی در روزهای رشد بازار هم مردم آن را به عنوان فرصت خروج از بازار یا جابه‌جایی تلقی می‌کنند و این وضعیت مانع از آن شده است که یک روند پایدار در بازار شرکا بگیرد و البته شکل‌گیری این روند نیز نیازمند مرور زمان است.» او ادامه می‌دهد: «بحث دیگری هم که این روزها در بازار سرمایه مطرح شده، آمدن آقای دهقان به سازمان بورس بوده که به دلیل عدم شناخت نسبی از ایشان بر ابهامات افزوده است. این عوامل هر کدام به نحوی سرمایه‌گذاران را دچار شک و تردید کرده است که آیا بازار می‌تواند روند رو به رشد داشته باشد یا قرار است مانند این روزها حرکت‌های سینوسی را طی کند و یک روز مثبت و یک روز منفی باشد؟» این کارشناس بازار سرمایه اظهار می‌کند: «اکنون هم به تدریج به پایان سال نزدیک می‌شویم و از همین رو انتظارات آنچنانی از بازار نداریم. به عبارتی توقع آن نمی‌رود که رشد دسته‌جمعی و یکپارچه شاخص‌ها و نمادها در بازار رخ دهد. شاید با توجه به وضعیتی که سهام بزرگ دارند- که البته ممکن است ذاتا این روند اشتباه باشد- شاخص‌سازها بیشتر مورد توجه قرار گیرند. چرا که ممکن است حفظ و نگه داشتن سطح شاخص نزد سیاستگذاران مطرح باشد.» وی می‌افزاید: «در حال حاضر بیشتر سهم‌های شاخص ساز مورد توجه هستند و سهم‌های متوسط و کوچک غالبا با بی‌توجهی روبه‌رو شده‌اند که نکته اثرگذاری است زیرا باید کلیت بازار مورد تحلیل قرار بگیرد.» ثابت در ادامه تاکید می‌کند: «سهام شاخص‌ساز هم نیازمند منابع زیادی هستند. روز گذشته هم شاخص هم وزن منفی شد چرا که نمادهای کوچک کمتر مورد توجه قرار گرفتند و سهام بزرگ در مدار توجه معامله‌گران بودند. اما به نظر می‌رسد کلیت بازار هنوز به این باور نرسیده است که روند معاملات در مسیر رشد قرار گرفته باشد و فعلا معاملات روند نوسانی و سینوسی را ادامه می‌دهد.» او در ادامه ابراز می‌کند: « با توجه به تمامی این موارد، اتفاق خاصی برای بازار پیش‌بینی نمی‌شود؛ بازار به اندازه کافی افت زمانی و قیمتی را تجربه کرده و فعلا در همین حالت حرکت می‌کند. اگر هم قرار بر رشد باشد صنایع برتر آن رشد خواهد کرد که امیدوارم دست‌کم این اتفاق بیفتد.» او در پایان عنوان می‌کند: « بهتر است ابهامات بودجه هم زودتر برطرف شود تا فضای بازار سرمایه کمی روشن‌تر شود.»
ریسک روند مثبت بیت کوین برای بورس
بورسان-ستاره منصوری : بازار سهام بعد از ریزش سنگینی که از مرداد ماه سال گذشته آغاز شد، توانسته اندکی بهبود یابد، اما این درحالیست که تعداد بسیار زیادی از نمادها همچنان رشد چندانی نیافتن و سهامداران آنها در فضای پر ابهام بازار سهام ضررهای سنگین قرار دارند.
بورس با چندین عامل به طور مستقیم در ارتباط است. شرایط سیاسی و اقتصادی پر ابهام کشور بر فضای این بازار تاثیر گذار است. آینده مجهول مذاکرات برجامی و نوسانات نرخ ارز از جمله موارد مهم این روزها را تشکیل می‌دهد. در سه ماه اخیر اوضاع بورس از جهت حذف صف‌های خرید و فروش و نیز افزایش ارتفاع شاخص کل بهبود داشته است. عمده این رشد به سبب افزایش نرخ ارز از حدود ۲۴ هزار تومان تا ۲۸ هزار تومان و نیز بهتر شدن عملکرد شرکت‌ها بوده است.
با ریزش شدید قیمت‌ها، بسیاری از سهم‌ها در وضعیت ارزندگی قرار دارند. همچنین عملکرد ماهانه اغلب شرکت‌ها چشمگیر و همراه با رشد چند برابری، نسبت به سال گذشته و حتی ماه‌های قبل است و درنهایت بسیاری از نمادها در زیر ارزش واقعی در حال معامله هستند.
تاثیر قیمت دلار بر بازار ارز دیجیتال
روند صعودی نرخ ارز نیز دلیل دیگری برای احتمال صعودی بودن بازار است.
اما در کنار تمام عوامل گفته شده، ریزش بورس ظن دستکاری در بازار را در حد بالایی قرار داد و سبب ایجاد ناامنی و بی‌اعتمادی شدیدی در بین سرمایه‌گذارن خرد گشت.
اعتماد به بازار بزگترین عامل جذب سرمایه است که در حال حاضر در سطح پایینی قرار دارد. از طرف دیگر سرمایه‌گذاران مایل به بازاری هستند که ریسک پایین‌تر و سودآوری بالاتری داشته باشد. از آنجای که وضعیت فضای سیاسی و اقتصادی کشور در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و نشانه‌هایی از بازی بازیگران در بعضی از نمادها و همچنین عدم جبران درصد بالایی از ضررهای افراد، ریسک بازار سهام را بالاتر و سودآوری را سخت‌تر کرده است.
بنابراین در این شرایط، بازارهای موازی که درصد سودآوری بالاتری داشته باشند جذابتر خواهند بود. دلار، طلا، مسکن و ارزهای دیجیتال از جمله این بازارها هستند که ریسک و سود متفاوتی دارند.
ارزهای دیجیتال به سبب نوسانات بالاتر سود و زیان بیشتری را نیز نصیب سرمایه‌گذارن خواهد کرد. بعد از ریزش قیمت بیت کوین در اردیبهشت ماه، هم اکنون نشانه‌هایی از بهبود شرایط برای این رمزارز و به طور کلی بازار کریپتوکارنسی دیده می‌شود.
در زمان ریزش بورس در مرداد ماه سال گذشته، کم کم سرمایه‌ها از بورس خارج و به سمت ارزهای دیجیتال روانه شد به طوری که ارزش معاملات رمرارزها تنها در صرافی‌های ایرانی به چند همت می‌رسید و بالاتر از ارزش معاملات خرد در بورس بود.
ظن دستکاری در بازار سرمایه
در صورت شرایط نااطمینانی در بازار سهام روند خروج سرمایه ادامه دار خواهد بود.
به طور کلی سرمایه جایی می‌رود که سودآوری وجود داشته باشد. در یک سال اخیر ارزهای دیجیتال افزایش قیمت شدیدی فضای پر ابهام بازار سهام داشته‌اند، حتی با وجود ریزش سنگینی که این بازار تجربه کرد، مجددا اکثر رمزارزها توانستند به اوج قیمتی خود بازگردند و ضرر اغلب سرمایه‌گذران جبران شد.
تمام این عوامل در کنار بهبود شرایط ارزهای دیجیتال و چشم‌انداز صعودی آن می‌تواند انگیزه کافی برای ورود به این بازار را ایجاد کند. بسیاری از افراد برای جبران ضررهای خود در بورس رو به ارزهای دیجیتال آورده‌اند.
از طرف دیگر به دلیل نوسانات بالا در رمزارزها این بازار نیز با ریسک‌های بالایی همراه است و همچنین خطر قانون‌گذاری و چه بسا ممنوع شدن توسط کشورها همچنان این حیطه سرمایه‌گذاری را تهدید می‌کند. به نظر می‌رسد سودهای شدید یک سال گذشته، چشم‌های افراد را بر روی مشکلات و ریسک‌های پیش روی این بازار بسته است.
جمع بندی
بورس نیازمند رشد متعادل است تا بتواند علاقه‌مندان این حوزه را حفظ کند. رشد نمادهای شاخص ساز و لزوما بالا رفتن شاخص کل به معنای بهبود شرایط نیست. درصد بالایی از سرمایه‌ها در نمادهاییست که اکنون سهامداران آنها در ضررهای سنگین قرار دارند. بنابراین بازار سهام نیازمند بهبود در تمامی نمادها است که این مهم خود مستلزم موارد مختلفی از جمله افزایش شفافیت در بازار، عدم دخالت توسط سازمان و دولت و حمایت از آن است.
بازار ارزهای دیجیتال در یک سال اخیر محبوبیت دو چندانی یافته‌اند، در صورت عدم وجود شرایط تشریح شده برای بورس، بازار ارزهای دیجیتال گزینه رقابتی بازار سهام خواهد بود. از آنجایی که شرایط این بازار از روند نزولی فاصله گرفته، قدرت بیشتری یافته است.
دیدگاه شما