بازار خرسی یا کاهشی

پدیدهٔ بازار خرسی نام خودش را از نحوهٔ حملهٔ خرس به شکار خود گرفته است. خرس در این حین پنجه‌های خود را از “بالا به پایین” حرکت می‌دهد. به همین دلیل است که بازارهایی که از موقعیت بالای خود روبه‌پایین حرکت می‌کنند را بازارهای خرسی می‌نامند. بازار گاوی نیز نام خود را از نحوهٔ حمله گاوهای نر گرفته است. گاو نر حین حمله شاخ‌هایش را “به سمت بالا” حرکت می‌دهد. بازارهایی که به سمت بالا حرکت می‌کنند را نیز به همین دلیل بازار گاوی نامیده‌اند.

بازار نزولی (خرسی) و بازار صعودی (گاوی) چیست؟

در یک جمله: جو بدبینی حاکم بر بازار اوراق بهادار و وضعیتی که مردم باور دارند، بازار سیر نزولی خواهد داشت. در این بازار همه فروشنده هستند و قیمت‌ها نیز به شدت کاهش می‌یابد.

بازار صعودی (Bull Market) چگونه بازاری است؟
در یک جمله: بر عکس بازار راکد، در این حالت مردم به آینده بازار خوش‌بین هستند و قیمت اوراق بهادار نیز در اثر هجوم مردم برای خرید رو به صعود است.

تقریبا همه روزه در دنیای سرمایه‌گذاری و بورس عبارات “بازار گاوی” و “بازار خرسی” را می‌شنویم. (بیشتر در بورس‌های خارجی) با وجودی که این عبارات به عباراتی متدول تبدیل شده‌اند، تعریف و درک صحیح این عبارات چندان آسان نیست.

چون مسیر حرکت بازار نیروی بزرگی است که روی پرتفوی سرمایه‌گذاری شما تاثیر می‌گذارد، مهم است که دقیقا بدانید عبارات “بازار گاوی” و “بازار خرسی” چه چیزی را قصد دارد نشان دهد و چگونه این بازارها بر شما تاثیر گذارند.

بازار خرسی (bear market) و بازار گاوی (bull market) چیست؟

از این عبارات برای تشریح اینکه بازار بطور کلی در چه وضعیتی قرار دارد استفاده می‌شود.

چون بازار براساس نگرش سرمایه‌گذاران حرکت می‌کند این عبارات همچنین نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران نسبت به روند فعلی بازار چه نگرش و احساسی دارند.

اگر بخواهیم ساده بگوییم، بازار گاوی به مفهوم بازاری است که در حال صعود می‌باشد (قیمت‌ها در این بازار در حال رشد هستند) در این هنگام سرمایه‌گذاران باور دارند که روند صعودی شکل گرفته ادامه در دراز مدت ادامه خواهد یافت.

معمولا (و نه همیشه) در دوران بازار گاوی، اقتصاد کشور قدرتمند است و نرخ بیکاری در حداقل ممکن قرار دارد.

در سمت دیگر، بازار خرسی نشانگر بازاری با روند نزولی است. قیمت‌ها در این بازار در حال کاهش هستند و سرمایه‌گذاران باور دارند که این یک روند نزولی در بلندمدت ادامه خواهد داشت.

در زمان بازار خرسی، سرعت رشد اقتصادی کشور معمولا (و نه همیشه) کاهش می‌یابد و نرخ بیکاری افزایش پیدا می‌کند.

عبارات بازار خرسی و بازار گاوی از کجا آمده است؟

منبع این عبارات دقیقا مشخص نیست اما این دو توضیح متداول‌ترین توضیحات درباره بازار خرسی و گاوی است.

1 – بازار خرسی و گاوی از روی نحوه مبارزه و حمله این دو حیوان برداشته شده است. مشخصه گاو نر این است که شاخ‌های خود را از پایین به سمت بالا فشار می‌دهد در حالیکه خرس روی دو پاهایش ایستاده و پنجه‌هایش را از بالا به پایین بر سر دشمن فرود می‌آورد.

به علاوه اینکه، خرس‌ها و گاوها در دنیای وحش به معنای واقعی مخالفان سرسخت یکدیگر هستند. مبارزه‌ خرس‌ها و گاوها در گذشته‌های خیلی دور در لندن یک نمایش بسیار تماشایی بوده است.

2 – بطور تاریخی، واسطه‌گرانی که در معاملات پوست خرس فعال بودند، پوست‌ها را بدون اینکه مالک آن باشند می‌فروختند و اینها از اولین افرادی هستند که به اصطلاح به ( short seller) معروفند.

بعد از اینکه به خریدار قول دادن پوست خرس را می‌دادند امیدوار بودند که در آینده نزدیک، قیمت خرید پوست خرس از شکارچیان خرس از قیمت فعلی بازار کمتر شود.

اگر قیمت پوست خرس کاهش می‌یافت واسطه‌گر یا همان ( short seller) از مابه تفاوت قیمتی که پوست را فروخته‌اند و قیمتی که پوست را از شکارچیان خریده‌اند سود بدست می‌آورند.

این واسطه‌گران بعدا به اسم خرس‌ها (Bears) مشهور شدند که مخفف کلمه (bearskin jobbers) است و عبارت بازار خرسی براساس همین کسانی که انتظار کاهش قیمت‌ها در بازار را دارند شکل گرفت.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

منظور از بازار گاوی و خرسی چیست؟

بازار گاوی Bull market و بازار خرسی Bear market از جمله واژه‌هایی هستند که برای توصیف وضعیت بازار سرمایه به کار می‌روند. هنگامی که بازار رو به رشد باشد و قیمت سهام صعودی باشد، اصطلاحا به این بازار «بازار گاوی» میگویند و اگر قیمت سهام روندی نزولی داشته باشد از عبارت «بازار خرسی» استفاده می‌کنند. در این مقاله از فراسرمایه میخواهیم شما را با این واژه بطور دقیق تر آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

دلیل این نوع نام گذاری چیست؟

دلیل این نوع نام گذاری به رفتار این دو حیوان در هنگام حمله به دشمن اشاره میکند. گاو به هنگام حمله به دشمن، شاخ‌‌های خود را به طرف بالا می‌گیرد، روند صعودی بازار را گاوی می‌نامند. خرس در مقابله با رقیب خود، پنجه‌هایش را به سمت پایین می‌گیرد و با او می‌جنگد. به همین دلیل به این بازار، بازار خرسی گفته میشود.

عرضه و تقاضا در بازار خرسی و گاوی

در بازار گاوی تقاضا در سطح بالایی قرار دارد و عرضه به ندرت صورت می‌گیرد. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. عکس این ماجرا در بازار خرسی حاکم است و عرضه افزایش و تقاضا به شدت کاهش می‌یابد.

ویژگی های سرمایه گذاران بازار گاوی و خرسی:

در بازار گاوی سرمایه گذاران نسبت به سود دهی بازار بسیار خوش بین هستند و به بازار اعتماد دارند. اما در بازار خرسی قیمت سهام شرکت ها کاهش پیدا میکند. به همین دلیل خوش بینی سرمایه گذارها تبدیل به ترس و بدبینی میشود. سرمایه گذاران بازار خرسی نسبت به بازار بد بین هستند و همواره ترس از دست دادن سرمایه شان را دارند.

نوسانات در بازار بورس:

نوسان روزانه قیمت سهم در بورس بین 5 درصد منفی و 5 درصد مثبت است. بنابراین در یک روز احتمال 10 درصد سود یا 10 درصد زیان نیز وجود دارد. مثلا شما سهمی را در حداقل قیمت(5 درصد منفی) خریداری میکنید ولی جهت بازار عوض میشود و به همین دلیل تقاضای بسیار زیاد سهم به 5 درصد مثبت میرسد. در این هنگام شما حدودا 10 درصد سود کرده اید. یا بالعکس ممکن است سهمی را در حداکثر قیمت روزانه بخرید و به حداقل قیمت روزانه برسد که در این صورت 10 درصد ضرر میکنید. البته چنین اتفاقاتی به ندرت در بورس رخ میدهد نوسانات روزانه معمول بین 0 تا 5 درصد است ولی افت ها و رشد های روزانه قیمت روی هم جمع شده و سود و زیان شما در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت را رقم میزند. بطور کلی در بورس، پتانسیل کسب سود های بالا و همینطور ضرر های سنگین وجود دارد.

چگونه بازار گاوی به بازار خرسی تبدیل میشود؟

وقتی عموم مردم در بازار هستند، بازار گاوی (صعودی) آمادگی زیادی برای تبدیل شدن به بازار خرسی (نزولی) دارد. دلیل آن این است که عموم مردم کمترین تحملی برای پذیرش ریسک ندارند و در نتیجه نیاز به اطمینان و تایید زیادی دارند که یقین کنند کاری که انجام می‌دهند یک سرمایه‌گذاری مطمئن است.

در نتیجه اغلب آنها آخرین افرادی هستند که متقاعد می‌شوند بازار صعودی است و فرصت‌های خوبی برای خرید در آن وجود دارد. در یک بازار گاوی، صرف نظر از اینکه چقدر طولانی مدت باشد، عموم مردم در آخرین لحظات سوار بر ارابه قیمت می‌شوند غافل از اینکه بازار گاوی و صعود مرتب قیمت‌ها، نیاز به تزریق دائمی پول توسط معامله‌گرانی دارد که خواهان خرید در قیمت‌های بالاتر و بالاتر باشند. هر چقدر از عمر بازار گاوی گذشته باشد، تعداد بیشتری از معامله‌گران خریدهای خود را انجام داده‌اند و کمتر مشتری جدیدی باقی مانده و در نتیجه تعداد کسانی که حاضرند قیمت‌های بالاتری برای خرید پیشنهاد دهند کمتر شده است.

وقتی عموم مردم وارد بازار می‌شوند و دسته جمعی شروع به خرید می‌کنند، در واقع پایان راه نزدیک است. چراکه تعداد خریداران و حجم پولی که باید در خرید صرف شود محدود است و سرانجام نقطه‌ای فرا خواهد رسید که در آن هر کس که می‌توانسته در حکم خریدار ظاهر شود، خرید خود را انجام داده و دیگر خریداری باقی نمانده است.

سخن پایانی

در بازار خرسی احتمال زیان‌دهی بالاست چراکه قیمت‌ها مدام ارزش خود را از دست می‌دهند و اغلب پایان آن نیز نزدیک نیست، حتی اگر به امید بهبود وضعیت سرمایه‌گذاری کنید قبل از اینکه شرایط بهتر شود شما در زیان زیادی وارد شده‌اید. چون بازار خرسی با روند نزولی و فرسایشی قیمت همراه است، نقد شوندگی سهام افت می‌کند و یاس و ناامیدی در بازار نیز غالب می‌شود. اگر نگاه شما به سرمایه گذاری بلند مدت باشد، در چنین شرایطی دچار یاس و ناامیدی نخواهید شد. اگر میخواهید به طور کامل تر با مجموعه اصطلاحات بورسی آشنا شوید، با ما همراه باشید.

بازار خرسی در تحلیل تکنیکال چیست؟

بازار خرسی (Bear Market) در تحلیل تکنیکال به بازاری اطلاق می‌شود که طی مدتی طولانی روند قیمت‌ها در آن نزولی باشد. این اصلاح شرایطی را بیان می‌کند که در آن قیمت سهام افت قیمتی‌ای حداقل 20 درصد یا بیشتر را نسبت به بالاترین قیمت اخیرش تجربه کرده باشد. این شرایط موجب ایجاد بدبینی و احساسات منفی در بین سرمایه‌گذاران بازار می‌شود.

اگر به طور اتفاقی با دیجی کوینر آشنا شده اید و هیچ اطلاعاتی در مورد تحلیل تکنیکال ندارید پیشنهاد می‌کنیم قبل از مطالعه ادامه مطلب، مقاله «تحلیل تکنیکال چیست؟» را مطالعه نمایید.

بازارهای خرسی معمولاً هم‌زمان با افت شاخص‌هایی نظیر شاخص مشهور S&P 500 (این شاخص فهرستی از 500 نماد برتر در بازار بورس نیویورک (وال استریت) و بازار Nasdaq است.) همراه می‌شوند.

البته در هر بازاری و با هر مدت‌زمانی نمی‌توانیم به‌قطع بگوییم که با بازار خرسی مواجه هستیم. برای مثال در بازارهای کالا و سهام شرکت‌ها باید حتماً شاهد افت 20 درصدی یا بیشتر قیمت نسبت به آخرین قلهٔ قیمتی باشیم، اما با این تفاوت که باید مدت زمان بیشتری این افت ادامه‌دار باشد تا ما بتوانیم بازار را به‌عنوان یک بازار خرسی نام‌گذاری کنیم. این زمان معمولاً حداقل 2 ماه و یا بیشتر از آن می‌باشد.

بازارهای خرسی همچنین با رخدادهای اقتصادی کلان مانند دوران رکود رخ می‌دهند. بازارهای خرسی در مقابل بازارهای روبه‌بالا یا به اصطلاح “گاوی” قرار می‌گیرند.

نکات کلیدی بازار خرسی:

1. بازارهای خرسی زمانی رخ می‌دهند که قیمت‌ها نسبت به اوج پیشین خود بیش از 20 درصد افت کرده باشند و احساسات سرمایه‌گذاران در بازار نیز منفی شده باشد.
2. بازارهای خرسی می‌تواند چرخه‌ای و یا طولانی‌مدت باشند. بازار خرسی چرخه‌ای می‌تواند برای دورهٔ زمانی چندهفته‌ای و یا چندماهی طول بکشد. اما بازار خرسی طولانی‌مدت می‌تواند سال‌ها و یا حتی در مواردی برای دهه‌ها ادامه‌دار باشد.
3. معامله‌گران می‌توانند از طریق قراردادهای آتی فروش (در این حالت معامله‌گر پیش‌بینی می‌کند که افت قیمتی سهام تا چه محدوده‌ای رخ می‌دهد، و در صورت رسیدن قیمت تا آن محدوده سود دریافت می‌کند. به‌مانند زمانی که قیمت در حال صعود می‌باشد. نظیر آنچه در بازار فارکس رخ می‌دهد.) و صندوق‌های قابل معاملهٔ معکوس (Inverse ETF) در بازارهای خرسی و در حین سقوط قیمت نیز به سود دست پیدا کنند.

درک بازارهای خرسی

قیمت‌های سهام به‌طورکلی انتظارات سرمایه‌گذاران را در مورد جریان نقدینگی آن سهام و مقدار سود و زیان شرکت مدنظر نشان می‌دهند.

وقتی که چشم‌انداز رشد و توسعه و انتظارات پیشین سرمایه‌گذاران در بازار از بین می‌رود، سهام می‌توانند افت قیمتی را تجربه کنند. در این حالت شاهد رفتار گله‌ای (Herd Behavior، به‌حالتی اطلاق می‌شود که در آن تعداد کثیری از مردم دنباله‌روِ جمع می‌شوند و دلیلی جز انجام شدن آن کار توسط جمع برای خود پیدا نمی‌کنند.)، ترس، اضطراب و عجله در بازار برای نقد کردن سهام و جلوگیری از ضرر در بازار خرسی خواهیم بود.

در تعریفی از بازار خرسی می‌گویند “برای اینکه بازار خرسی را تشخیص دهیم، لازم است که منتظر افت قیمتی متوسط 20 درصدی باشیم.” اما باید مدنظر داشته باشید که این 20 درصد یک عدد تقریبی است.

همان طور که ما عدد 10 درصد را یک عدد تقریبی برای اصلاح می‌دانیم. (منظور از اصلاح قیمتی، بازه‌ای است که در آن بازار از ادامهٔ روندش خودداری کرده و مدتی را خلاف جهت روند طی می‌کند تا روند بتواند استراحت کرده و با قدرت بیشتری به ادامهٔ مسیر بپردازد. البته گاهی نیز بازار به‌کل تغییر کرده و اصلاح آنقدر طول می‌کشد تا زمانی که خودش به یک روند در بازار تبدیل می‌شود.)

یک تعریف دیگر برای بازارهای خرسی می‌گوید این بازارها زمانی هستند که سرمایه‌گذاران بیشتر “ریسک‌گریز” هستند تا اینکه به دنبال ریسک باشند. بازارهایی بدین شکل می‌توانند تا مدت‌ها ادامه داشته باشند، دست‌کم تا زمانی که سرمایه‌گذاران و فعالین دست از عقاید سابق خود کشیده و دیدگاهی جدید به بازار پیدا کنند.

بازارهای خرسی می‌توانند علل زیادی داشته باشند، اما اَهَمِ این دلایل عبارتند از: 1- بازار کند و تنبل. 2- نشانه‌های تضعیف اقتصاد مانند افزایش نرخ بیکاری، کاهش درآمد اقشار، بهره‌وری اقتصادی پایین. 3- کاهش سود صنایع.

شایان ذکر است دخالت‌های دولتی در اقتصاد خود می‌توانند از دلایل بازار خرسی باشند. برای مثال، تغییرات نرخ مالیات و افزایش نرخ بهره می‌تواند موجب بازار خرسی شود. همچنین، افت در اطمینان سرمایه‌گذاران نسبت به سرمایه‌گذاری‌ای که انجام داده‌اند نیز نشانه‌ای بر آغاز بازار خرسی می‌باشد. سرمایه‌گذاران برای جلوگیری از ضرر احتمالی، پول‌های خود را از بازار خارج کرده و افت قیمتی و در نتیجهٔ آن، بازار خرسی را رقم می‌زنند.

بازارهای خرسی می‌توانند برای چندماه تا چند سال طول بکشند. یک بازار خرسی سکولار (بازار سکولار به بازای گفته می‌شود که تحت تأثیر نیروهای خارجی می‌تواند تا چندسال ادامه‌دار شده و قیمت‌ها در آن تحت تأثیر آن نیروها بالا و پایین بروند.) می‌تواند به مدت 10 یا حتی 20 سال طول بکشد.

تشخیص این بازار ها با نرخ بازگشت سرمایه‌شان که به‌مدت چندین سال در حد معینی باقی می‌ماند امکان‌پذیر است. ممکن است در بازار خرسی سکولار صعودهایی باشد که سهم‌ها و شاخص‌ها برای مدتی صعودی شوند، اما سودهای حاصل‌شده تداوم ندارند و قیمت‌ها دوباره به مقادیر قبلی بازمی‌گردند. یک بازار خرسی چرخه‌ای (دوره‌ای) می‌تواند از چند هفته تا چندین ماه به‌طول بیانجامد.

شاخص‌های اصلی بازار آمریکا در تاریخ 24 دسامبر 2018، شاهد یک سقوط قیمتی تا نزدیکی منطقهٔ خرسی بازار (افت 20 درصدی) بودیم.

در ماه‌های اخیر نیز شاهد افت شدید شاخص‌های S&P 500 و داو بازار خرسی یا کاهشی جونز (داو جونز یک میانگین صنعتی است که توسط وال استریت ژورنال تهیه و منتشر می‌شود. این شاخص در برگیرندهٔ 30 سهام برتر بازار بورس نیویورک و بازار بورس Nasdaq می‌باشد.) در محدودهٔ زمانی 11 تا 12 مارس 2020 بودیم.

از مثال‌های مهم‌تر بازارهای خرسی نیز می‌توانیم به بحران اقتصادی بین سال‌های 2007 تا 2009 ایالات متحده اشاره کنیم. این بحران 17 ماه به طول انجامید و شاخص S&P 500 پنجاه درصد ارزش کل خودش را طی این مدت از دست داد.

در مارس 2020، بازارهای جهانی سهام وارد یک بازار خرسی ناگهانی شدند. بازار خرسی‌ای که نشأت گرفته از تأثیرات شیوع سراسری ویروس کرونا بود. این بازار باعث افت شاخص مشهور داو جونز از 30,000 واحد (که رکورد تاریخی این شاخص بود) به زیر 19,000 واحد آن هم طی چند هفته شد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تئوری داو می‌توانید از مطلب آموزشی «تئوری داو در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

شکل 1: تاریخچه و طول مدت بازارهای خرسی

فازهای بازار خرسی

بازارهای خرسی به‌طور معمول 4 فاز (مرحله) را تجربه می‌کنند.

1. اولین مرحله را می‌توان در زمان وجود قیمت‌های بالا در بازار و وجود احساسات مثبت و قوی در بین سهامداران اشاره کرد. در پایان این مرحله، سرمایه‌گذاران شروع به نقد کردن سرمایه‌شان و خروج از بازار می‌نمایند.
بازار خرسی یا کاهشی
2. در مرحلهٔ دوم، قیمت سهام‌ها شروع به افت شدید یا به اصطلاح “شارپ” می‌نماید. معاملات در بازار کمتر شده و سود اشخاص حقوقی شروع به افت می‌کند. برخی از سرمایه‌گذاران در این حالت دچار ترس و وحشت می‌شوند. این اتفاق درست زمانی رخ می‌دهد که “جو کلی بازار” رو به منفی شدن می‌رود. به این حالت در اصطلاح حالت “تسلیم‌شدگی” گفته می‌شود.
3. مرحلهٔ سوم زمانی است که دلالان و سفته‌بازان شروع به ورود به بازار می‌کنند. فعالیت آنها به‌طور مکرر موجب افزایش قیمت و حجم معاملات در بازار می‌گردد.
4. در مرحله چهارم و آخر، قیمت سهام به افت خود ادامه می‌دهند، هر چند که این افت با شتاب کمتری صورت می‌گیرد. از آنجایی که قیمت‌های پایین خبر خوبی را برای جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران مخابره می‌کند، گاوها شروع به تحت کنترل گرفتن بازار می‌کنند و قیمت‌ها را دوباره به سمت بالا حرکت می‌دهند.

“خرس” و “گاو” در بازارهای مالی

پدیدهٔ بازار خرسی نام خودش را از نحوهٔ حملهٔ خرس به شکار خود گرفته است. خرس در این حین پنجه‌های خود را از “بالا به پایین” حرکت می‌دهد. به همین دلیل است که بازارهایی که از موقعیت بالای خود روبه‌پایین حرکت می‌کنند را بازارهای خرسی می‌نامند.

پدیدهٔ بازار خرسی نام خودش را از نحوهٔ حملهٔ خرس به شکار خود گرفته است. خرس در این حین پنجه‌های خود را از “بالا به پایین” حرکت می‌دهد. به همین دلیل است که بازارهایی که از موقعیت بالای خود روبه‌پایین حرکت می‌کنند را بازارهای خرسی می‌نامند. بازار گاوی نیز نام خود را از نحوهٔ حمله گاوهای نر گرفته است. گاو نر حین حمله شاخ‌هایش را “به سمت بالا” حرکت می‌دهد. بازارهایی که به سمت بالا حرکت می‌کنند را نیز به همین دلیل بازار گاوی نامیده‌اند.

بازار گاوی نیز نام خود را از نحوهٔ حمله گاوهای نر گرفته است. گاو نر حین حمله شاخ‌هایش را “به سمت بالا” حرکت می‌دهد. بازارهایی که به سمت بالا حرکت می‌کنند را نیز به همین دلیل بازار گاوی نامیده‌اند.

استفاده از این دو حیوان و نحوهٔ حمله آنها به‌طور استعاری همچنین منتقل‌کنندهٔ این مفهوم است که بازارهای مالی بازاری خشن می‌باشد و باید خودتان را برای نبردی سخت آماده کنید.

بازارهای گاوی در مقابل اصلاحات بازار

بازارهای گاوی را نباید با اصلاحاتی که در بازار ایجاد می‌شوند اشتباه بگیریم. اصلاح معمولاً یک روند کوتاه مدت است که می‌تواند کمتر از یک ماه تا حدود دو ماه به‌طول بیانجامد.

اصلاحات بازار برای سرمایه‌گذاران فرصتی عالی برای پیدا کردن “نقطهٔ ورود” و وارد شدن به معاملات در قیمتی مناسب را می‌دهند، در صورتی که بازارهای گاوی چنین امکانی را به سرمایه‌گذاران نمی‌دهند. زیرا به‌سختی می‌توان برای بازارهای گاوی نقطهٔ پایانی را متصور شد که بتوان در آنجا به معامله ورود نمود.

تلاش برای جبران ضررها در بازار خرسی یک نبرد دشوار است مگر این که سرمایه‌گذاران از قراردادهای آتی فروش یا دیگر استراتژی‌ها برای کسبِ درآمد از بازارهای در حال سقوط بهره ببرند.

بین سال‌های 1900 تا 2018، ما شاهد 33 بازار خرسی بوده‌ایم که هر کدام از این بازارها به‌طور میانگین حدود 3.5 سال به‌طول انجامیده است. یکی از آخرین نمونه‌های بازار خرسی که در اذهان نیز ماندگار شده، بازار خرسی‌ای است که مصادف با بحران اقتصادی بین اکتبر 2007 تا ماه مارس 2009 رخ داد. در طی این مدت 17 ماهه، شاخص صنعتی داو جونز (DJIA: Dow Jones Industrial Index) به میزان54% از ارزش کل خود را از دست داد.

فروش استقراضی Short Sell در بازارهای خرسی

SHORT SELL (فروش استقراضی) به‌نوعی از معاملات گفته می‌شود که در آن فرد در ابتدا پیش‌بینی می‌کند که قیمت نزولی خواهد بود، سپس دارایی‌ای را در قیمت (برای مثال 100 دلار) می‌فروشد و همان دارایی را دوباره در قیمت (برای مثال 70 دلار) می‌خرد.

او در زمانی که بازار در حال ریزش قیمتی بود، توانست 30 دلار به‌ازای هر سهم به‌دست آورد. در فروش استقراضی فرد باید دارایی مدنظر را در قیمت خاصی یا در (و یا قبل از) تاریخ خاصی به‌فروش برساند.

معاملات فروش استقراضی بسیار پُرخطر بوده و بهتر است تنها افراد با تجربه، مسلط و آشنا به بازار به چنین معاملاتی دست بزنند زیرا در صورت شکست ضررهای بسیار سنگینی در انتظار شخص خواهد بود.

برای مثال اگر قیمت‌ها به‌جای اینکه نزولی شوند، صعودی گردند، شخص مجبور می‌شود تا همان دارایی‌ها را با قیمت روز (که گران‌تر از قیمت فروش است) خریداری نماید و این‌گونه دچار ضرر می‌شود.

سود یا ضرر کسی که فروش استقراضی می‌کند بستگی دارد به تفاوت قیمت سهم‌ها وقتی به‌صورت قرضی آنها را به فروش می‌رساند و همین قیمت وقتی دوباره برای پس دادن سهم‌ها خریداری می‌شوند که به این عمل کاور کردن (سهم‌های قرض گرفته شده) می‌گویند.

صندوق‌های قابل‌معاملهٔ معکوس (Inverse ETF) و قراردادهای آتی فروش در بازارهای خرسی

معاملات آتی فروش در بازارهایی نظیر فارکس، به شخص آزادی عمل می‌دهد اما برخلاف فروش استقراضی، شخص را دچار هیچ مسئولیتی نمی‌کنند. بدین ترتیب معامله‌گر برخلاف شرایط فروش استقراضی مجبور نیست تا دارایی مدنظر را در قیمت خاصی یا در تاریخ خاصی به فروش برساند.

قراردادهای آتی می‌توانند برای جبران ضررهای معاملات آتی خرید در بازارهایی نظیر فارکس مورد استفاده قرار بگیرند و باعث می‌شوند تا پورتفو (سبد سهام) شخص در طولانی‌مدت متعادل بماند. پس به یاد داشته باشید که قراردادهای آتی فروش (Put Options) به‌طور کلی بسیار امن‌تر از فروش استقراضی (Short Selling) هستند.

صندوق‌های قابل‌معاملهٔ معکوس (Inverse ETF’s) طراحی شده‌اند تا قیمت‌ها را در خلاف جهت شاخصی که دنبال می‌کنند تغییر دهند.

برای مثال، ارزش صندوق قابل‌معاملهٔ معکوس شاخص S&P 500، در صورت افت 1 درصدی این شاخص، به میزان 1 درصد افزایش می­‌یابد. تعداد زیادی از این نوع از صندوق‌های قابل‌معاملهٔ معکوس وجود دارند که خاصیت اهرمی داشته و می‌توانند افت یک درصدی مثال قبلی را با سودهایی 2 یا 3 برابری جبران کنند. مانند قراردادهای آتی فروش، از صندوق‌های قابل معامله معکوس نیز می‌توان برای تخمین و پیش‌بینی بازار و محافظت از سبد سهام استفاده نمود.

مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی

با افزایش عدم پرداخت وام خانه‌ها توسط وام‌گیرندگان در آمریکا به دنبال ترکیدن حباب قیمت خانه در 2006 اقتصاد این کشور وارد یک دورهٔ رکود شد که تا سال 2009 ادامه داشت.

ترکیدن حباب قیمت خانه که باعث کاهش شدید قیمت خانه و اینکه مقدار باقی‌مانده از وام خیلی بیشتر از قیمت خانه در آن زمان بود باعث می‌شد که وام‌گیرندگان هیچ رقبتی به پس دادن وام خانه‌ها نداشته باشند.

در ادامهٔ این روند صندوق‌هایی که این وام‌ها را داده بودند سرمایه‌گذاران عمده و بین‌المللی خود را از دست دهند و این شروع رکود بود. تا پیش از آن، شاخص S&P 500 که در تاریخ 9 اکتبر به بالاترین حد خود در سطح 1565.15 واحد رسیده بود با وسعت و اثراتی که عدم پرداخت وام‌گیرندگان داشت در تاریخ 5 مارس 2009 (در اواخر دوران این رکود) تا سطح 682.55 واحد سقوط کرده بود. در تاریخ 24 دسامبر 2018 نیز، شاخص‌های مطرح اقتصادی ایالات متحده در حدود 20 درصد (و تا نزدیکی منطقه بازار خرسی) سقوط نمودند.

اخیراً نیز، شاخص صنعتی داو جونز در تاریخ 11 مارس 2020 و شاخص S&P500 در تاریخ 12 مارس 2020 وارد یک بازار خرسی شدند. این اتفاق درست در پی بزرگترین بازار گاوی این دو شاخص در تاریخ‌­شان رخ داد. بازار گاوی‌ای که از مارس سال 2009 آغاز شده بود و به مدت 11 سال ادامه یافته بود.

قیمت سهام، به‌علت اثرات ویروس کرونا و کاهش قیمت نفت که به دلیل اختلاف بین روسیه و عربستان سعودی بر سر کاهش تولید نفت بود، پایین آمد. در همین دوره نیز شاخص داو جونز سقوط آزادی را از 30,000 واحد به زیر 19,000 واحد تنها در طی چند هفته تجربه نمود.

برای یک مثال دیگر نیز می‌توانیم به رکود بزرگ سال 1929 اشاره کنیم. همچنین حباب دات کام در مارس سال 2000، که از عواقب آن می‌توان به حذف شدن 49 درصد از ارزش شاخص S&P500 اشاره نمود. این بازار خرسی نیز تا اکتبر 2002 به طول انجامید.

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.

ترید در بازار گاوی و خرسی ارزهای دیجیتال چه تفاوتی دارد؟

بازار ارزهای دیجیتال در قیاس با دیگر بازارهای مالی با نوسانات زیادی همراه است و هر لحظه این احتمال وجود دارد که با انتشار یک خبر و حتی با توییت یک چهره تأثیرگذار، جهش‌ها و سقوط‌های باورنکردنی‌ای را شاهد باشیم؛ اما این مسئله نباید مایه نگرانی ما باشد؛ چراکه بازار این ارزها از نوع دوطرفه است. منظور از دوطرفه‌بودن بازار ارزهای دیجیتال این است که هم از روندهای صعودی آن می‌توان به سود رسید و هم از روندهای نزولی آن؛ بنابراین کار عاقلانه این است که برای هر دو سناریوی صعودی و نزولی آماده باشیم تا بتوانیم فرصت‌های کسب سود خود را به حداکثر برسانیم.

یکی از ویژگی‌های جالب بازار ارزهای دیجیتال، همبستگی زیادی است که بین بیت کوین و کل این بازار وجود دارد. تا جایی که تجربه نشان داده است، هر زمان که بیت کوین روند صعودی در پیش بگیرد، تقریباً قیمت همه آلت کوین‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند و بالعکس. در واقع در بازار ارزهای دیجیتال همه نگاه‌ها به بیت کوین است و چنین وابستگی بیش از حدی به یک دارایی خاص، در کمتر بازاری قابل‌مشاهده است. همین موضوع بازار ارزهای دیجیتال را از بازارهای سنتی متمایز می‌کند و اهمیت شناخت سازوکار بازار ارزهای دیجیتال را بیش از پیش افزایش می‌دهد.

در ادامه به‌کمک مطلبی که در وب‌سایت کوین تلگراف منتشر شده، تفاوت بازارهای گاوی و خرسی را بیان می‌کنیم و استراتژی‌هایی را که در هریک از این بازارها می‌توان بازار خرسی یا کاهشی به کار گرفت توضیح می‌دهیم. با ما همراه باشید.

بازار گاوی چیست؟

به‌طور خلاصه، بازار گاوی یک بازار صعودی است که با رشد اعتماد سرمایه‌گذاران همراه شده است.

فعالیت در بازارهای دارایی هیچ‌وقت متوقف نمی‌شود و معاملات در این بازارها به‌طور پیوسته در حال انجام هستند. در این بین، نوسانات قیمت هم همواره اتفاق می‌افتند و بازارها وارد فازهای صعودی و نزولی می‌شوند.

زمانی که قیمت‌ها برای یک مدت طولانی به‌طور متوالی افزایش پیدا می‌کنند، می‌توان گفت با یک بازار گاوی یا صعودی مواجه هستیم.

دلیل نام‌گذاری بازار صعودی به‌عنوان «بازار گاوی» چندان مشخص نیست؛ اما اغلب مردم معتقدند که این اصطلاح به نحوه حمله گاو نر که شاخ‌هایش را به‌سمت بالا می‌برد اشاره دارد. این نوع بازارها ممکن است ماه‌ها و حتی سال‌ها ادامه پیدا کنند و تاریخ دقیق این دوره، جز با پایان یافتنش قابل‌تشخیص نیست.

یکی از مشخصه‌های اصلی بازارهای گاوی علاوه بر بالارفتن قیمت‌ها، افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران است. در چنین بازارهایی سرمایه‌گذاران نسبت به آینده قیمت‌ها خوش‌بین هستند و معتقدند که قیمت بالاتر خواهد رفت.

البته متأسفانه اعتماد و خوش‌بینی سرمایه‌گذاران برای همیشه دوام ندارد و بالاخره متوقف خواهد شد. در همین زمان است که با کاهش شدید قیمت‌ها و آغاز روند نزولی مواجه می‌شویم.

به‌طور کلی، نشانه‌های یک بازار گاوی در حوزه ارزهای دیجیتال از این قرار هستند:

• قیمت‌ها برای مدتی طولانی افزایش می‌یابند؛
• اطمینان خاطر بسیار زیادی در بازار وجود دارد؛
• برخی پروژه‌ها بیش از ارزششان قیمت‌گذاری می‌شوند؛
• به‌دنبال انتشار اخبار خوب، قیمت‌ها به‌شدت افزایش می‌یابند؛
• در صورت انتشار اخبار بد، قیمت‌ها به‌شدت کاهش می‌یابند؛
• رسانه‌های جریان اصلی درباره ارزهای دیجیتال صحبت می‌کنند؛
• افرادی که پیش از این علاقه‌ای به ارزهای دیجیتال نداشتند، تمایل پیدا می‌کنند که در این مورد تحقیق و بررسی کنند.

یکی از معروف‌ترین نمونه‌های بازار گاوی، بازار صعودی بیت کوین در سال ۲۰۱۷ است. قیمت بیت کوین در این سال جهش فوق‌العاده‌ای را تجربه کرد و از ۹۰۰ دلار در ابتدای سال، به حدود ۲۰ هزار دلار رسید.

نوسانات قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۷

چطور در بازار صعودی سرمایه‌گذاری کنیم؟

بهترین روش برای کسب سود از بازارهای صعودی، خرید در کمترین قیمت ممکن و انتظار برای افزایش قیمت است.

هنگامی که سرمایه‌گذاران چرخه صعودی را تشخیص می‌دهند، تلاش می‌کنند تا دارایی موردنظر خود را در پایین‌ترین قسمت این چرخه خریداری کنند و سپس آن را در اوج بفروشند. هرگونه ضرری در طول یک بازار صعودی موقتی خواهد بود و به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که با اطمینان به اینکه در نهایت به بازدهی خواهند رسید، به سرمایه‌گذاری ادامه دهند.

یکی از استراتژی‌های ساده اما محبوب در بازارهای صعودی، استراتژی «سوارشدن بر موجِ روند» است. در این استراتژی، سرمایه‌گذاران کوین‌هایی را انتخاب می‌کنند که در یک روند صعودی قوی قرار دارند و سعی می‌کنند از باقی‌مانده روند صعودی این کوین‌ها حداکثر بهره را ببرند. از دیگر استراتژی‌های شناخته‌شده می‌توان به «خرید و هودل» اشاره کرد که در آن، کاربران ارزهای خود را در طول روند صعودی نگه می‌دارند و زمانی که قیمت به بالاترین حد ممکن رسید، آنها را می‌فروشند.

با این حال، تعیین محدودیت زمانی برای یک بازار کار چندان عاقلانه‌ای به نظر نمی‌رسد. بهتر است به‌جای تلاش برای زمان‌بندی بازارها، از اصل میانگین‌گیری دلاری استفاده کنید. منظور از میان‌گیری دلاری این است که طبق یک زمان‌بندی خاص، مبلغ ثابتی را به خرید سهام یا ارز اختصاص دهید. این روش به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا از اصلاح‌ها و سقوط‌هایی که در بازار اتفاق می‌افتند نهایت بهره را ببرند.

بازار خرسی چیست؟

بازار خرسی به دوره‌ای اطلاق می‌شود که در آن قیمت دارایی‌ها کاهش پیدا می‌کند و همگام با آن، اعتماد سرمایه‌گذاران و سود شرکت‌ها هم کم می‌شود.

مانند یک خرس که هنگام حمله چنگال‌هایش را به‌سمت پایین می‌کشد، بازار خرسی معمولاً زمانی مشخص می‌شود که یک کلاس دارایی در مدت زمانی طولانی (تقریباً دو ماه) بیش از ۲۰ درصد سقوط کند.

بازارهای خرسی دقیقاً متضاد بازارهای گاوی هستند و معمولاً پس از رسیدن قیمت‌ها به یک اوج شروع می‌شوند. بازار نزولی ممکن است چندین هفته یا چندین سال ادامه یابد.

در طول این دوره‌ها، احساسات اصلی سرمایه‌گذاران اغلب حول ترس (Fear)، بلاتکلیفی (Uncertainty) و تردید (Doubt) می‌چرخد؛ شرایطی که برای اشاره به آن از اصطلاح فاد (FUD) استفاده می‌کنند (FUD مخفف سه کلمه Uncertainty ،Fear و Doubt است). سرمایه‌گذاران جدید اغلب به‌دلیل وجود چنین احساساتی، از مشارکت و سرمایه‌گذاری در بازار در طول این دوره‌ها اجتناب می‌کنند.

سقوط ۵۰ درصدی قیمت بیت کوین در روز ۱۲ مارس ۲۰۲۰ (مصادف با پنج‌شنبه، ۲۲ اسفند ۱۳۹۸) که به پنج‌شنبه سیاه معروف است، یکی از بارزترین نمونه‌های بازارهای نزولی بود. در این روز بیت کوین شاهد بزرگ‌ترین سقوط روزانه تاریخ ده‌ساله خود بود و تنها در عرض چند ساعت، از محدوده ۸ هزار دلار تا ۳,۶۰۰ دلار سقوط کرد. در طی این سقوط، چیزی حدود یک میلیارد دلار قرارداد آتی خرید (لانگ) بیت کوین لیکویید شد.

شیوع ویروس کرونا در جهان را می‌توان یکی از عوامل اصلی این رخداد قلمداد کرد که نه تنها بیت کوین و آلت کوین‌ها، بلکه سایر بازارهای سهام را نیز تحت‌الشعاع خود قرار داد.

نمودار قیمت بیت کوین در ۱۲ مارس ۲۰۲۰ معروف به پنج‌شنبه سیاه

چگونه در بازار نزولی سرمایه‌گذاری کنیم؟

سرمایه‌گذاران اغلب بازارهای نزولی را فرصتی مناسب برای خرید تلقی می‌کنند.

معامله در بازارهای نزولی معمولاً برای تازه‌واردان دشوار است؛ چراکه در چنین بازاری احتمال ضرر بیشتر از سود است؛ اما زمانی که این چرخه معکوس شود و قیمت دارایی‌ها افزایش پیدا کند، خریدهایی که در طول روند نزولی انجام داده‌اید می‌توانند شما را به سود خوبی برسانند.

با این حال، مسئله‌ای که در اینجا وجود دارد این است که هیچ‌کس نمی‌داند که این سقوط چه مدت طول می‌کشد و قیمت‌ها چقدر کاهش پیدا می‌کنند. بنابراین بزرگ‌ترین ریسک این بازارها، خرید زودهنگام یا از‌دست‌دادن فرصت برای یک سرمایه‌گذاری سودآور است.

به همین دلایل، سرمایه‌گذاران تشویق می‌شوند تا به‌جای خریدهای یک‌باره، موقعیت‌های خود را در طول زمان ایجاد کنند. کاربران می‌توانند به‌جای تلاش برای تشخیص زمان رسیدن بازار به کف، همگام با کاهش قیمت‌ها، به‌طور مداوم موقعیت‌های جدید ایجاد کنند. به این ترتیب، آنها می‌توانند از کاهش قیمت به‌نفع خود استفاده کنند.

یکی از استراتژی‌های محبوب در بازارهای نزولی که برای سرمایه‌گذاران باتجربه‌تر مناسب است، فروش استقراضی (Short Selling) است. فروش استقراضی زمانی اتفاق می‌افتد که معامله‌گران ارزهای دیجیتالی را که قرض گرفته‌اند در قیمت بالا می‌فروشند، آن را در قیمت‌های پایین‌تر مجدداً خریداری می‌کنند، بدهی خود را پرداخت می‌کنند و سود حاصل از اختلاف قیمت را از آن خود می‌کنند.

چرا درک نوع بازار مهم است؟

برای انجام معاملات موفق در بازارهای مختلف، نیاز به استراتژی‌های متفاوتی است.

بازارهای خرسی و گاوی روی سبد سرمایه‌گذاری شما تأثیرات زیادی خواهند داشت؛ بنابراین همه سرمایه‌گذاران باید نوع بازاری را که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند در نظر بگیرند تا بهترین استراتژی را برای کاهش ریسک در سبد سرمایه‌گذاری خود انتخاب کنند.

با این حال، بازار سهام در بلندمدت همواره ثابت کرده است که بازدهی مثبتی برای سرمایه‌گذاران به ارمغان می‌آورد.

چالش‌ها در تشخیص نوع بازار

هر دو بازار صعودی و نزولی دارای چالش‌هایی هستند که معامله‌گران باید با آنها مواجه شده و آنها را درک کنند. در طول یک روند کلان، یکی از چالش‌های اصلی معامله‌گران پرهیز از افتادن در تله‌های گاوی و خرسی است. تمرکز بر روند کلان (صعودی یا نزولی) یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از نتایج ناخواسته است.

در طول یک روند صعودی، چندین بار قیمت افت خواهد کرد. بسیاری از معامله‌گران به‌محض مشاهده یک کندل قرمزرنگ از موقعیت معاملاتی خود خارج می‌شوند؛ اما پس از مدت کوتاهی متوجه می‌شوند که این کاهش قیمت موقتی بوده و روند صعودی همچنان ادامه دارد.

اتفاق مشابهی در بازارهای نزولی نیز رخ می‌دهد. به‌محض اینکه یک کندل سبزرنگ در نمودار ثبت می‌شود، بسیاری از معامله‌گران در قیمت‌های بالا وارد بازار می‌شوند؛ اما خیلی زود می‌فهمند که بازار به سقوط خود ادامه خواهد داد.

چالش دیگری که معامله‌گران در بازارهای صعودی و نزولی با آن مواجه هستند، احساسات آنهاست. در حالی که داشتن شَم سرمایه‌گذاری می‌تواند یک ویژگی خوب برای سرمایه‌گذاران باشد، احساسات ممکن است بر عملکرد آنها تأثیر منفی بگذارد. بنابراین بین شم سرمایه‌گذاری و احساسات هیجانی و غیرمنطقی خود تمایز قائل شوید.

جمع‌بندی

مفاهیم بازار صعودی و نزولی از مفاهیم مهم بازارهای مالی و همچنین ارزهای دیجیتال هستند. معامله‌گران باید ویژگی‌ها و شاخصه‌های این بازارها را درک کنند تا بتوانند معاملات موفقی داشته باشند.

استفاده از مجموعه‌ای جامع از اندیکاتورهای معاملاتی، یکی از بهترین راه‌ها برای رسیدن به موفقیت است. با این حال برخی چالش‌ها وجود دارند که معامله‌گران باید نسبت به آنها آگاه باشند. کنارگذاشتن احساسات و معامله با کمک تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال از جمله بهترین راه‌ها برای مواجهه با نوسانات قیمتی هستند.

این انتظار وجود دارد که در آینده، بازار ارزهای دیجیتال روندهای صعودی و نزولی متعددی را تجربه کند. افزایش آگاهی و دانش درباره این نوع بازارها باعث می‌شود بتوانید ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید و حداکثر بهره را از خریدوفروش ارزهای دیجیتال ببرید.

مفهوم بازار گاوی و خرسی در بورس چیست؟

امروزه موردی که بیشتر از هر چیزی برای مردم اهمیت دارد، حفظ ارزش پولی و سرمایه‌ای است که به دست آورده و پس‌انداز کرده‌اند. در واقع با تورمی که در بازار اقتصادی وجود دارد، به هیچ وجه نگهداشتن خود پول به صرفه نیست و باید آن را در جایی سرمایه‌ گذاری کرد تا حداقل، ارزش پول حفظ شود. برخی تصور می‌کنند برای سرمایه‌ گذاری کردن باید پولی هنگفت داشت، ولی راه دیگری نیز برای سرمایه ‌گذاری وجود دارد که با هر میزان سرمایه‌ای می‌توان از آن استفاده کرد. این راه، سرمایه ‌گذاری در بازار بورس است. برای سرمایه ‌گذاری در این بازار نیاز به یک سری آموزش‌هایی است که باید حتما ابتدا آن‌ها را یاد گرفته و سپس اقدام به گذاشتن پول خود در بورس کنید. یادگیری اصطلاحات خرس و گاو در بورس یکی از این موارد است. جالب است بدانید گاو و خرس در ارز دیجیتال نیز کاربرد بسیاری دارد. در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد این بازار و اصطلاحات آن در اختیار شما قرار دهیم و قدمی مثبت در مسیر آموزش بورس برداریم.

بازار گاوی و خرسی در بورس

اگر جزء افرادی هستید که اخبار را با جدیت دنبال می‌کنید، حتماً در مورد بورس و بازار صعودی و نزولی آن چیزهایی شنیده‌اید. این بازار به صورتی است که گاهی اوقات روندی صعودی و گاهی اوقات نیز روندی نزولی دارد و نرخ ها در آن نیز متفاوت هستند. به طور کلی اصطلاح بازار گاوی و خرسی در بورس اشاره به دو جهت مخالف در بازار دارد. به همین دلیل نیز نام خرس و گاو وحشی روی آن‌ها گذاشته شده است که اشاره به جنگ این دو دارد. بازار بورس همان‌طور که گفتیم، اصطلاحات متعددی برای روندهای نزولی و صعودی خود دارد که لازم است هر فردی که در این بازار فعال است، آن ها را بداند.

بازار گاوی چیست؟

به بازاری که روند صعودی به خود گرفته است، بازار گاوی یا Bull market می‌گویند. دلیل این نامگذاری به صورت دقیق مشخص نیست، اما می‌توان گفت به این دلیل که گاو‌ها در زمان جنگ شاخ‌های خود را بالا نگه می‌دارند، به بازار صعودی نیز بازار گاوی می‌گویند. بازار صعودی در بورس به این معنا است که تقاضا‌ها برای خرید یک سهم زیاد شده و به همین دلیل قیمت واحد آن سهم نیز بیشتر می‌شود. به طبع زمانی که تقاضا زیاد باشد، عرضه کم است و هیچ کسی تمایل به فروش سهامی که قیمت آن بالا می‌رود و سود خوبی از آن به دست می‌آورد، ندارد.

روند صعودی در بازار یا به اصطلاح بازار گاوی زمانی اتفاق می‌افتد که شرایط اقتصادی و سیاسی خوب باشد. می‌توان گفت زمانی که چرخ کارخانه‌ها به خوبی می‌چرخد و افراد زیادی پای کار هستند و سرمایه به طور کلی در گردش است. در نتیجۀ تمام این موارد فعالیت کارخانه‌ها بیشتر شده، میزان فروش و در نتیجه سوددهی آن‌ها زیاد می‌شود و تقاضا برای خرید سهام آن کارخانه بالا می‌رود که باعث می‌شود نمودار آن سهم، روندی صعودی به خود بگیرد. حال این سهم ارزشمند است و کسی نمی‌خواهد که آن را از دست بدهد و به همین دلیل عرضه برای این سهم کم می‌شود.

خرس نماد چیست ؟

بازار خرسی یا Bear market که جهت مخالف بازار گاوی را دارد به بازاری می‌گویند که روند نزولی دارد. این نام‌گذاری از زمانی صورت گرفته است که دلالانی که پوست خرس می‌فروختند که به آن‌ها خرسی‌ها نیز می‌گفتند، با بررسی برخی عوامل پیش‌بینی می‌کنند که قیمت‌ها نزولی خواهد شد، به همین دلیل پوست‌های خود را به قیمت روز فروخته و پس از این که قیمت‌ها کاهش یافت آن‌ها را فروشندگان اصلی با قیمت پایین‌تر می‌خریدند.

در بازار بورس نیز زمانی که روند یک سهم نزولی است، دقیقا همین شرایط پیش می‌آید. اگر رکود اقتصادی اتفاق بیفتد و قیمت‌ها کاهش یابند، بازار نزولی با به اصطلاح خرسی شده است. البته توجه به این نکته هر صعودی نشان از قدرت اقتصادی نیست و ممکن است کاذب باشد، ضروری است و فرد سرمایه‌ گذار باید با بالا بردن اطلاعات خود بتواند این موقعیت‌ها را به خوبی تشخیص دهد و از فرصت‌ها استفاده کند.

شرایط بازار خرسی یا Bear market دقیقا برعکس شرایط بازار گاوی است. به این صورت که در این بازار تقاضا بسیار کم و عرضه بسیار زیاد خواهد بود. به همین دلیل قیمت واحد سهام کاهش یافته و سرمایه‌گذار زمانی که متوجه ضرر شود، سریعا برای فروش سهام خود اقدام می‌کند. معمولا زمانی که بازار بورس ریزش می‌کند و سرمایه ‌گذاران دچار ضرر می‌شود، بازار خرسی به وجود می‌آید.

زمانی که روند بازار نزولی است، ارزش سهام کاهش یافته، تصمیم‌گیری برای سرمایه‌ گذاران سخت می‌شود. بازار خرسی واقعی زمانی اتفاق می‌افتد که ارزش سهام ۲۰ درصد یا بیشتر دچار نزول شود. در این شرایط قیمت کالا‌ها افزایش می‌یابد و به طور کلی شرایط اقصادی نامطلوبی به وجود می‌آید که ناپایدار و متزلزل است.

بازار خرسی به گونه‌ای است که سرمایه‌ گذاران از مداومت آن مطمئن هستند و به همین دلیل سرمایه خود را از آن خارج می‌کنند. در نتیجه رکود اقتصادی اتفاق می‌افتد که باعث می‌شود نیرو‌ها تعدیل شوند، کارگران اخراج شوند و نرخ بیکاری افزایش یابد.

ویژگی‌های بازار خرسی و بازار گاوی

این بازارها ویژگی‌های خاصی دارند که هر معامله کننده یا سرمایه ‌گذاری باید آن‌ها را بشناسد تا متحمل ضررهای جبران ناپذیر نشود. مهم‌ترین این ویژگی‌ها را در این قسمت بیان کرده و توضیحاتی راجع به هر کدام ارائه خواهیم داد.

عرضه و تقاضای سهم

همانطور که در توضیحات بازار‌ها نیز بیان کردیم، در بازار گاوی میزان تقاضا زیاد و میزان عرضه کم است. در واقع سرمایه‌ گذاران به آینده‌امید دارند و با توجه به روند رو به رشد بازار، برای خرید سهام اقدام می‌کنند. افرادی که دارای سهام نیز هستند با توجه به بالا رفتن قیمت سهام و سودی که کسب می‌کنند، تمایلی به فروش سهام خود ندارند. به این صورت است که صف خرید تشکیل می‌شود، یعنی همه برای خرید سهام اقدام کرده‌اند که یک صف تشکیل شده است.

در بازار خرسی عکس این ماجرا برقرار است، یعنی میزان تقاضا بسیار کم و میزان عرضه زیاد است. به این صورت است که حجم معاملات کاهش شدیدی پیدا می‌کند و رکود و تنبلی در بازار اتفاق می‌افتد. در چنین بازار بر خلاف بازار گاوی صف فروش تشکیل می‌شود.

روانشناسی سرمایه گذاران

جو روانی که بین سرمایه‌ گذاران حاکم است تاثیری مستقیم بر روند بازار می‌گذارد. به عنوان مثال به رابطه اقتصاد و سیاست فکر کنید، تصمیماتی که در حوزه سیاست گرفته می‌شود، روی اقتصاد جامعه اثر می‌گذارد و برعکس؛ یعنی شرایط اقتصادی نیز روی اکثر تصمیمات سیاسی اثر می‌گذارد. حال این رابطه بین جو بین سرمایه‌ گذاران و روند بازار نیز برقرار است. بنابراین برخی از اخبار ممکن است باعث ایجاد بازار گاوی و خرسی در بورس شوند، بدون این که در چرخۀ تولید و فعالیت کارخانه‌ها تغییری ایجاد شده باشد.

تغییر در روند فعالیت های اقتصادی

معمولا تمام کسب‌وکارهایی که در بازار سهام هستند، زیر مجموعۀ مجموعه‌ای بزرگ‌تر و اقتصادی هستند. به همین دلیل اگر کوچک‌ترین تغییری در فعالیت‌های اقتصادی این زیرمجموعه‌ها اتفاق بیفتد، روی مجموعه‌های بزرگ‌تر تاثیر می‌گذارد. در بازار خرسی همانطور که گفتیم رکود اقتصادی اتفاق می‌افتد که باعث می‌شود مصرف‌کنندگان قدرت خرید خود را از دست داده و پولی برای هزینه کردن ندارند، در نتیجه مشاغل نیز متحمل ضرر می‌شود و نمی‌توانند سودی برای خود ثبت کنند. علاوه بر سود به طور کلی ارزش سهام نیز پایین می‌آید که باعث می شود سرمایه گذاران اصل پول خود را نیز از دست بدهند.
در بازار گاوی یا Bull market عکس این ماجرا اتفاق می‌افتد، یعنی مردم قدرت خرید دارند، خرید می‌کنند و مشاغل نیز به طبع سود می‌برند و به طور کلی اوضاع اقتصادی آرام و مطلوبی حاکم می‌شود.

چند نکته مهم در مورد بازار گاوی و خرسی در بورس

• به بازاری که دارای نرخ صعودی است بازار گاوی و به بازاری که دارای نرخ نزولی است، بازار خرسی می‌گویند.
• در بازار بورس ممکن است شرایط برخی سرمایه گذاران گاولی باشد و شرایط برخی از آن ها خرسی باشد. اما به طور کلی شرایط بازار در بلند مدت بررسی می‌شود و تعیین می‌شود که از چه نوعی بوده است. یعنی نمی‌توان گفت این هفته بازار گاوی است یا بازار خرسی است، زیرا این نمودار در بلند مدت شکل گرفته و نوع آن مشخص می‌شود. در واقع بازار بورس طبیعتاً دارای نوساناتی است که نمی‌توان روی این نوسانات نام خرسی یا گاوی گذاشت.
• این نکته را هر سرمایه‌ گذاری باید بداند که بازار خرسی بسیار خطرناک و نگران‌کننده است و باید از سرمایه ‌گذاری در آن پرهیز کند، زیرا رکود اقتصادی اتفاق افتاده است و کالاها ارزش خود را از دست داده و قیمت‌ها ثبات ندارند.
• زمانی که نقدینگی افزایش می‌یابد، یعنی مردم سهام خود را فروخته و بازار خرسی به وجود آمده است. این ماجرا تا زمانی که اوضاع بازار رو به بهبود رود، ادامه دارد.

سخن پایانی

بورس در حال حاضر مطمئن‌ترین روش سرمایه‌ گذاری است که افراد زیادی پول خود را در این بازار سرمایه‌ گذاری کرده‌اند و حتی برخی به آن به عنوان منبع درآمد خود نگاه می‌کنند. بنابراین آموزش این بازار و اطلاع از برخی اصطلاحات آن می‌تواند مفید باشد و شما را در سرمایه‌ گذاری بهتر و کسب سود بیشتر کمک کند. در این مطلب در مورد بازار گاوی و خرسی در بورس صحبت کردیم. امید می‌رود این مطالب برای شما عزیزان مفید واقع شود و بتواند راه روشنی برای سرمایه ‌گذاری های شما باشد.

برای یادگیری “اصلاحات بورسی” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم: