سبد سهام چیست؟

ضرب‌المثل قدیمی وجود دارد که می‌گوید: همه‌ی تخم‌مرغ‌های خود را درون یک سبد نگذارید

سبد سهام

سبد سهام یا پُرتفُوی (به فرانسوی: Portefeuille) ترکیبی مناسب از سهام یا سایر دارایی ها است، که یک سرمایه گذار آن ها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل سبد سهام، تقسیم کردن ریسک سرمایه گذاری بین چند سهم است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم می تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند. یک ضرب المثل معروف می گوید: «همه تخم مرغ ها را در یک سبد نگذارید.»، چرا که ریسک شکستن سبد، باعث نابودی همه تخم مرغ ها خواهد شد.
مهران فر، محمدرضا. آشنایی با مفاهیم بورس اوراق بهادار، چاپ اول. تهران: نشر چالش، ۱۳۸۷. شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۲۵۲۲-۰۶-۴
یاری، محمدحسن. آکسفورد بورس: اولین دیکشنری بازار بورس اوراق بهادار تهران، چاپ اول. تهران: مؤسسهٔ انتشاراتی مرکز فکر، ۱۳۸۶. شابک ‎۹۶۴-۲۶۴۹-۱۷-۹
مرکز اطلاع رسانی بازار سرمایه ایران
به ارزش مالی و نقدی پرتفوی هر شخص حقیقی یا حقوقی، ارزش پرتفوی گویند. برای قیمت گذاری شرکت های سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، مهم ترین عامل ارزش پرتفوی این شرکت هاست.
پرتفوی به منظور کاهش ریسک و به صورتی انتخاب می شود تا در شرایط عادی احتمال کاهش بازده همه دارائیها (شامل سهام های خریداری شده) نزدیک به صفر باشد. پرتفوی می تواند متعلق به شخصیت حقیقی یا حقوقی باشد.
در میانه دهه هشتاد در بورس ایران، بزرگ ترین پرتفوی افراد حقیقی متعلق به رسول گنجی بود که مجموع دارائی های این پرتفوی به مبلغی بالغ بر ۲ میلیارد دلار می رسید.

پرتفوی و سبد سهام

برای هر فردی که در بورس فعالیت می‌کند و یا قصد دارد در آن ورود پیدا کند، شناخت و آگاهی از اصطلاحات مهم بورسی، لازم و ضروری به‌حساب می‌آید. مفاهیم مختلفی در بین بورسی‌ها رواج دارد که یکی از آنها اصطلاح پرتفوی و سبد سهام است. احتمالاً در سبد سهام چیست؟ خصوص سبد سهام در میان اخبار، اطلاعات و صحبت‌های عامیانه زیاد شنیده‌اید. اما شناخت دقیق این اصطلاحات درک بهتری به ما می‌دهند تا از چندوچون معاملات بورسی به بهترین نحو آگاه باشیم. در ادامه نکاتی که می‌خواهیم در این مطلب به آنها در خصوص پرتفوی و سبد سهام اشاره کنیم به شرح زیر می‌باشد:

پرتفوی چیست و چه مزایایی دارد؟

به‌واقع پرتفوی یک اصطلاح از زبان فرانسه است که همان سبد سهام معنی می‌شود. وقتی شما نسبت به دارایی‌تان چند سهم را خریداری کرده‌اید به اصطلاح رایج در بورس، پرتفوی تشکیل دادید. پرتفوی سهام، نشان‌دهنده تمام سهم‌هایی ست که خریداری و روی آنها سرمایه‌گذاری کرده‌اید.

تشکیل پرتفولیو سهام به شما این امکان را می‌دهد تا نمای کلی از روند سهام‌های خریداری شده داشته باشید و به‌راحتی حرکت مثبت و یا منفی سهام را یکجا مشاهده کنید.

وقتی شما نسبت به دارایی‌تان چند سهم را خریداری کرده‌اید به اصطلاح رایج در بورس، پرتفوی تشکیل دادید. پرتفوی سهام، نشان‌دهنده تمام سهم‌هایی ست که خریداری و روی آنها سرمایه‌گذاری کرده‌اید. تشکیل پرتفولیو سهام به شما این امکان را می‌دهد تا نمای کلی از سبد سهام چیست؟ روند سهام‌های خریداری شده داشته باشید و به‌راحتی حرکت مثبت و یا منفی سهام را یکجا مشاهده کنید.

ارزش پرتفوی به چه معناست؟

قیمت روزانه تمام سهم‌های خریداری شده، ارزش پرتفوی شما را تشکیل می‌دهد. ارزش پرتفوی بر اساس حرکت سبد سهام به سمت مثبت و یا منفی در طی روز بالا و پایین می‌شود. به‌واقع ارزش پرتفوی، قیمت تمام دارایی سهام شما در لحظه است.

اگر بخواهیم مثال ملموس‌تری بزنیم، مانند این است که شما دلار خرید کرده‌اید و ارزش آن در طی روز و یا ماه می‌تواند تغییر پیدا کند.

چند راهکار برای ایجاد پرتفوی سرمایه‌گذاری

در این قسمت برای تشکیل سبد سهام، چند راهکار رایج را پیشنهاد می‌کنیم که رعایت آنها می‌تواند کمک زیادی در جریان معاملات سبد سهام چیست؟ بورسی کند.

1) تک سهم نباشید و سبد سهام تشکیل بدهید:

فرقی نمی‌کند که تازه وارد هستید و یا سابقه زیادی در بورس دارید. این یک قاعده کلی است که وقتی شما تمام سرمایه‌تان را روی یک سهم می‌گذارید، ریسک زیادی را به جان می خرید. تشکیل سبد سهام طبیعتاً کمک‌حال شما خواهد بود. در روزهایی که چند سهم شما منفی است و برای شما ضرر ایجاد کرده، ممکن است چند سهم دیگرتان مثبت باشد و سود آنها، ضررهای شما را جبران کنند.

2 ) صنایع مهم و پربازده بازار را شناسایی کنید:

در بازار بورس انواع صنایع مورد معامله قرار می‌گیرند. برای تشکیل سبد سهام مناسب حتماً باید صنایعی که نقش مؤثری در افزایش تقاضا و بالابردن میزان رشد بازار را دارند، شناسایی کنید و از آنها در سبد سهام خود داشته باشید. معمولاً صنایع پالایشگاهی، فلزات اساسی، خودرویی از صنایع مهم و موردتوجه بازار هستند که همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در روند بازار ایفا می‌کنند.

3 ) از صنایع مختلف در ایجاد پرتفوی استفاده کنید:

هرچقدر در سبد سهام خود از صنایع مختلفی استفاده کنید، سبد بهتری جمع کرده‌اید. این بدین معناست که از هر صنعت یک سهم را شناسایی و خرید کنید. به‌عنوان‌مثال، یک سهم از صنعت پالایشگاه نفتی، یک سهم از صنعت خودرویی و یک سهم از صنعت بیمه و بانک بهتر است تا اینکه سه سهم از صنعت پالایشگاه نفتی هم‌زمان داشته باشید.

4 ) مدیریت ریسک‌پذیری سبد سهام:

فعالیت شما در بورس همواره بین ریسک و بازدهی درگیر است. سبد سهام شما باید این هماهنگی را ایجاد کند تا نسبت ریسک‌پذیری و بازدهی سهام متعادل شود. برای این کار لازم است تا در سبد سهام خود حتماً از سهم‌های بنیادی بازار استفاده کنید. به‌واقع ترکیبی از سهم‌هایی که بنیاد قوی دارند با سهام‌هایی که به لحاظ نموداری و اصطلاحاً تکنیکال در موقعیت مناسبی هستند، در مدیریت سبد سهام شما از این نظر بسیار مؤثر خواهد بود.

نحوه تشکیل و مدیریت سبد سهام

اگر به قسمت بالا دقت کرده باشید، تا حدی تشکیل یک سبد سهام منطقی و حساب شده را به طور اختصار مطرح کردیم. در حال حاضر خرید و فروش سهام در بورس با استفاده از سامانه آنلاین کارگزاری‌ها صورت می‌گیرد. شما با شناسایی سهام مستعد و نیز سهام بنیادی، می‌توانید به خرید سهم اقدام کنید. این سهم‌ها بعد از خریداری، سبد سهام شما را تشکیل می‌دهد و تا زمانی که به فروش نرسانید، به‌اصطلاح، پرتفوی سهام شما هستند.

برای مدیریت سبد سهام خود، رسیدن به این مورد که چه ترکیبی از سهم‌ها و با چه میزان از وزن و درصد سبد سهام را تشکیل دهید از مواردی است که باید حتماً لحاظ کنید.

همین‌طور منطقی است که برای هر سهم قبل از اقدام به خریداری تحقیقات و مشاوره‌های لازم را از افراد مطلع و همچنین خود کارگزاری تان انجام دهید و بعد از خرید سهم بهتر است برای آن یک حد ضرر و یک حد سود مشخص کنید تا تکلیف خودتان با سهام تان مشخص شود که چه زمانی می‌خواهید آن سهم را بفروشید.

حد ضرر زمانی است که سهم شما به مقداری از ضرر می‌رسد که در آن قیمت سهم را می‌فروشید تا از رسیدن به ضررهای احتمالی بیشتر جلوگیری کنید.

همین‌طور برای سهم خود حدی تعیین کنید که وقتی به آن نقطه رسید شما حفظ سود کنید و سبد سهام چیست؟ سبد سهام چیست؟ با آن سود از سهم خارج شوید. باید بگوییم تعیین این نقاط برای خرید و فروش در مدیریت سبد سهام تان مهم و تأثیرگذار است.

عوامل مؤثر بر تشکیل سبد سهام

· درنظرگرفتن تعادل میان ریسک‌پذیری و بازدهی سهام

· تعیین مدت زمان نگهداری سبد سهام به لحاظ کوتاه‌مدت و یا بلندمدت

· بررسی شرایط سهم از لحاظ شناسایی سود، میزان تقسیم سود، درآمد و فروش ماهیانه و سالانه

· بررسی شرایط سهم از لحاظ نموداری که در موقعیت حمایتی مناسبی قرار داشته باشد

· بررسی شرایط روند کلی بازار نظیر روند شاخص کل و شاخص هم‌وزن

انواع سبد سهام

سبد سهام می‌تواند بسته به عواملی که به آنها تا حدودی اشاره کردیم تشکیل شود.

1 )سبد سهام بر اساس زمان‌بندی:

این نوع از پرتفوی، بستگی به زمان نگهداری شما دارد. اینکه بازه زمانی که برای سوددهی در نظر گرفته اید و بر اساس آن سبد خود را تشکیل دادید، کوتاه‌مدت و یا بلندمدت است و از سهم انتظار چه میزان سوددهی در زمان درنظرگرفته شده را دارید، از عواملی است که در هنگام تشکیل سبد سهام باید به آن توجه نمایید.

2)سبد سهام بر اساس ریسک:

در این نوع از سبد سهام، نسبت به ریسک‌پذیری‌تان سبد را تشکیل می‌دهید. به این نحو که سهام پرریسک و یا سهام کم ریسک را شناسایی می‌کنید و در سبد خود قرار می‌دهید. معمولاً عامل ضریب p/e که برای هر سهم عدد خاصی دارد در تعیین ریسک‌پذیری سهم نقش مهمی دارد هرچقدر این عدد کمتر باشد، سهم، کم ریسک تر و هر چه عدد بالاتری باشد ریسک بیشتری خواهد داشت. سهام پر ریسک معمولاً پرنوسان و سهام کم ریسک کم نوسان هستند.

3 )سبد سهام بر اساس بنیاد و سود :

به طور معمول شرکت هایی که از بنیاد خوبی برخوردار هستند، درآمد بهتری دارند و در نتیجه سود بیشتری را نصیب سرمایه گذار می کنند. حالت بهینه در ایجاد سبد سهام، استفاده از ترکیب سهم‌های سودده و بنیادی در پرتفوی است. معمولاً سهام بنیادی در بلندمدت رشد خوبی دارند.

4 )سبد سهام ترکیبی:

در تشکیل سبد سهام می‌توان ترکیبی از سهام اوراق بهادار و صندوق‌های مالی را در نظر گرفت که این مورد هم جزو پرتفوی کم ریسک محسوب می‌شود.

سخن پایانی :سبد سهام چیست؟

فعالیت در بازار سرمایه نیازمند آگاهی از مفاهیم و اصطلاحات مرسوم است که در این مطلب سعی کردیم تا درباره پرتفوی و سبد سهام در بورس صحبت کنیم. مزایا و نحوه تشکیل سبدها را مورد بررسی قرار دادیم و چند ایده و راهکار در مورد ایجاد پرتفوی منطقی بیان کردیم که امیدواریم مؤثر و تأثیرگذار بوده باشد.

مطالب بیشتر نیازمند مطالعات و همچنین آموزش‌های لازم است که دراین‌خصوص کارگزاری اقتصاد بیدار آماده ارائه خدمات لازم می‌باشد و می‌توانید برای مشاوره‌های بهینه و سبد گردانی با ما در ارتباط باشید.

سبد سهام چیست | همه چیز را درباره پرتفولیو یا پرتفو سهام بدانید

یکی از الزامات مهم برای سرمایه‌گذاری در بورس یا سایر بازارهای مالی دنیا، آشنایی با بخش‌های مختلف و اصطلاحات مهم آن است. با اطلاع از این موارد می‌توانید به راحتی در بازار بورس سرمایه‌گذاری کنید و معاملات پر سودی را انجام دهید. یکی از همین اصطلاحات مهم که باید با آن آشنا باشید، سبد سهام و یا پرتفو سهام می‌باشد که به عنوان یکی از الفبای بورس نیز شناخته می‎شود. در ادامه این مطلب، سبد سهام و همچنین نکات مهم آن را بیان می‌کنیم.

فهرست عناوین مقاله

پرتفو سهام یا سبد سهام چیست؟

از قدیم گفته‌اند که همه تخم مرغ ها را در یک سبد نچینید و مفهوم پرتفو سهام نیز تقریبا معادل همین مثل است؛ یعنی باید از چندین سهام مختلف خریداری کنید تا ریسک خود را کاهش دهید. به مجموعه سهم‌های خریداری شده توسط سرمایه‌گذاران، که در بخش خاصی از پنل کاربری آن‌ها نشان داده می‎شود، سبد سهام و یا پرتفولیو گفته می‎شود. پرتفولیو یک واژه لاتین است که به معنای کیف چرمی بزرگ حاوی اسناد و مدارک می‌باشد. به همین دلیل، از این واژه برای نام گذاری سبد دارای در بازار بورس استفاده شده است.

به عبارتی دیگر، زمانی که شما مبلغ مشخصی از دارایی‌های خود را در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنید و با استفاده از آن، مقداری از سهام شرکت‌ها را خریداری می‌کنید، در واقع یک سبد سهام تشکیل داده‌اید. البته یک پرتفو سهام علاوه بر تشکیل دادن مجموعه‌ای از سهم‌های مالی مانند سهام، اوراق قرضه، کالا، ارز، وجوه نقدی و اوراق نقد شونده، می‌تواند شامل اوراق غیر قابل معامله، مانند سرمایه‌گذاری خصوصی، عمرانی و … نیز شود.

این سبد مستقیما توسط خود سرمایه‌گذاران و متخصصان مالی اداره می‌‎شود و این افراد، باید مطابق با تحمل ریسک، اهداف سرمایه‌گذاری و همچنین پیش بینی‌های انجام شده برای هر سهم، پرتفو خود را تشکیل دهند. البته باید توجه داشته باشید که یک فرد می‌تواند چندین سبد مختلف، با هدف‌های مختلفی داشته باشد که تمامی آن‌ها به سبد سهام چیست؟ استراتژی انتخاب شده توسط خود سرمایه‌گذار بستگی دارد.

همچنین همانطور که تمامی وظایف خرید و تشکیل دادن پرتفو سهام به عهده خود سهامداران می‌باشد، تمامی خطرات و ریسک کاهش قیمت سهم‌های انتخابی نیز به عهده وی می‌باشد و سرمایه‌گذاران باید با توجه به همین موضوع، در انتخاب سهم‌های مورد نظر خود دقت بالایی داشته باشند.

پرتفو سهام چه چیزهایی سبد سهام چیست؟ را نمایش می‌دهد؟

به طور کلی، سبد سهام نشان دهنده تمامی سهم‌ها، اوراق قرضه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر مواردی است که شما آن‌ها را خریداری کرده‌اید. در این بخش، شما می‌توانید این موارد را به صورت بلوک‌های اصلی ببینید. البته انتخاب‌های مختلفی برای نمایش سهم‌های شما وجود دارد، به طور مثال، شما می‌توانید تمامی دارایی‌های خود را در قالب یک نمودار دایره‌ای ببینید که به قطاع‌هایی با اندازه‌های مختلف تقسیم می‎شود و انواع دارایی‌های شما را در خود جای می‌دهد.

در این بخش شما می‌توانید قیمت لحظه‌ای، میزان خرید و فروش کلی سهم در آن روز، میزان تقاضا و عرضه در بازار و … دیگر را ببینید و با توجه به آن‌ها، برای آینده سهم خود تصمیم‌گیری کنید.

نکات مهم درباره سبد سهام

در واقع سبد سهام به این موضوع اشاره می‌کند که باید سرمایه خود را بین چند سهام مختلف تقسیم‌بندی کنید تا بتوانید ریسک سرمایه‌گذاری و از بین رفتن دارایی‌های خود را کمتر کنید. با توجه به اصطلاحی قدیمی که می‌گوید، تمام تخم مرغ‌هایت را در یک سبد نگذار، باید بدانید که در بازار بورس هم نباید تنها بر روی یک سهم خاص سرمایه‌گذاری کنید و بهتر است با میران بودجه‌ای که برای این منظور در نظر گرفته‌اید، چند سهم مختلف را خریداری کنید.

به طور مثال، اگر 40 میلیون برای سرمایه‌گذاری در بورس در نظر گرفته‌اید، می‌توانید با این پول 4 سهم مختلف را خریداری کنید، تا در صورت افت قیمت یکی از آن‌ها، سه سهم دیگر میزان ضرر شما را در آن سهم بخصوص، جبران کنند.

یکی دیگر از نکات بسیار مهم برای تشکیل سبد سهام، رویدادهای اقتصادی جهانی می‌باشد که می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در شاخص بورس ایران داشته باشد. به طور مثال یکی از نمونه‌های ساده برای تاثیر بازارهای جهانی بر بازار بورس، نوسانات قیمت نفت در بازارهای جهانی می‌باشد که می‌تواند بر روی ارزش تمامی شرکت‌های حوزه صنعت نفت ایران تاثیرگذار باشد.

همچنین برای تشکیل دادن پرتفولیو مناسب، باید بتوانید صنایع پر بازدید را شناسایی کنید. برخی از کارشناسان بورسی بر این باورند که علاوه بر پیش بینی آینده سهام یک شرکت، باید به کلیت صنعتی که شرکت مورد نظر در آن فعالیت می‌کند نیز دقت داشته باشید تا بتوانید سرمایه‌گذاری سودمندی را انجام دهید. به طور مثال اگر سهام شرکتی را که در حوزه نفت و یا پتروشیمی فعالیت می‌کند را انتخاب کردید، باید به آینده این صنعت نیز توجه داشته باشید، زیرا اگر برای این صنعت، تصمیمات جدیدی گرفته شود، ممکن است بر روی ارزش تمامی شرکت‌های حاضر در آن حوزه نیز تاثیر داشته باشد.

آشنایی با انواع پرتفو سهام

یکی از عوامل بسیار مهم برای تعیین انواع سبد سهام، میزان ریسک‌پذیری در انتخاب سهم‌های خریداری شده می‎باشد. ریسک سرمایه‌گذاری در بورس، اجتناب نا‌پذیر است، زیرا سهم‌ها در این بازار ناپایدار هستند و هر گونه تصمیمات سیاسی و اقتصادی، می‌تواند بر ارزش آن، تاثیرگذار باشد.

سهم‌هایی که پایداری آن‌ها نسبت به سایر سهم‌های دیگر بازار کمتر است، احتمال افزایش ارزش بیشتری نیز دارد و در مقابل، سهم‌هایی که پایداری بیشتری دارند و افت قیمت کمتری دارند، رشد احتمالی جذابی ندارند. در ادامه انواع سبدهای سهام را بر اساس ریسک، بررسی می‌کنیم.

سبدهای مستعد رشد

اگر می‌خواهید سرمایه‌تان به سرعت افزایش پیدا کند، باید به ازای این خواسته، ریسک آن را هم بپذیرید. سبدهای مستعد رشد می‌توانند پاسخگوی خوبی به این استراتژی شما باشند اما در مقابل، باید بدانید که این مدل از سبدها دارای ریسک بیشتری هم هستند.

سبد سهام درآمدی

اگر شما جز افراد ریسک‌پذیر نیستید، می‌توانید سبد سهام درآمدی را انتخاب کنید. این نوع از پرتفوها دارای ریسک کمتری می‌باشند و بیشتر سرمایه‌گذارانی که علاقه‌مند به دریافت درآمد ماهیانه هستند را به خود جذب می‌کند. بیشتر سهم‌های موجود در این نوع سبد را سهم‌های پایدارتر تشکیل می‌دهند که قیمت آن‌ها ممکن است دیر رشد کند اما احتمال افت قیمت کمتری نیز دارند. همچنین این شرکت‌ها، سودهای خوب و منظمی را پرداخت می‌کنند.

سبد سهام محافظه کارانه

یکی دیگر از انواع سبدها، پرتفو سهام محافظه کارانه است که روی رشد بیشتر تمرکز دارند. البته این نوع از سهم‌ها دارای ریسک بیشتری نسبت به نوع سبد درآمدی هستند اما می‌توانند سود بیشتری را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کنند.

آشنایی با عوامل مهم و موثر بر تشکیل دادن سبد سهام

برای تشکیل دادن سبد سهام، دو عامل مهم می‌تواند تاثیرگذار باشد که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

میزان ریسک‌پذیری برای تشکیل سبد سهام

میزان تحمل ریسک، در واقع اصلی‌ترین عامل برای تعیین استراتژی و تشکیل سبد سهام می‌باشد. به طور مثال، افرادی که توانایی بالایی در پذیرش ریسک دارند، ممکن است با توجه استراتژی انتخابی خود، به سراغ سهم‌های ناپایدار بروند و بتوانند در مدت زمان کمی، سود بسیار زیادی از این مدل سرمایه‌گذاری خود ببرند.

اما افرادی که این قابلیت را ندارند و نمی‌توانند نوسانات بازار را تحمل کنند، باید میزان ریسک را در سرمایه‌گذاری خود به حداقل برسانند و بیشتر به سراغ صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اوراق‌های سرمایه‌گذاری و یا اوراق با نقد شوندگی بالا بروند.

مدت زمان تعیین شده برای سرمایه‌گذاری

یکی دیگر از عوامل بسیار مهم در تشکیل پرتفو سهام مدت زمانی است که افراد قصد دارند تا بر روی سهام شرکت‌های مورد نظر خود سرمایه‌گذاری کنند. البته این مورد به استراتژی که قبل از ورود به بازار بورس برای خود تعیین کرده‌اید بستگی دارد. اما باید توجه داشته باشید که با نزدیک شدن به زمان هدف، بیشتر از این که به فکر حفظ سبد خود باشید، باید محافظه کارانه‌تر عمل کنید و در صورت لزوم سرمایه خود را نقد کنید.

نکات مهم درباره تشکیل سبد سهام

تشکیل دادن یک سبد سهام مناسب نیز دارای نکاتی است که قبل از ورود به بورس باید با آن آشنا باشید.

• قبل از هر کاری استراتژی خود را برای مدت زمان سرمایه‌گذاری در بورس و از نظر ریسک‌پذیری تعیین کنید
• هیچگاه تک سهم نباشید
• سعی کنید از هر صنعت برتر، یک سهم خوب در سبد خود داشته باشید
• برای خرید و فروش سهم‌ها به هیچ عنوان هیجانی عمل نکنید و طبق تحلیل‌های دقیق سهمی را بخرید و یا بفروشید
• پیگیر بازار باشید
• صرف نظر از نوع سبدی که انتخاب می‌کنید، حتما تعداد مناسبی از سهم‌ها را در سبد خود داشته باشد. دقت داشته باشید که تعداد بالای سهم‌ها می‌تواند مدیریت آن‌ها را سخت کند و همچنین داشتن تعداد سهام کم می‌تواند ریسک را افزایش دهد (داشتن بیش از 5 سهم و کمتر از 15 سهم پیشنهاد می‎شود)

بهترین روش ممکن برای تشکیل پرتفو سهام چیست؟

قبل از تشکیل پرتفو سهام باید نکاتی را در نظر داشته باشید و با توجه به آن‌ها برای این امر اقدام کنید. اول از همه، باید زمان و هدف خود را از سرمایه‌گذاری مشخص کنید و حتما به آن پایبند باشید. به همین منظور باید تمامی نکات زیر را بدانید و با توجه به آن‌ها، استراتژی مناسب و در نهایت سبد سهام مناسبی را برای خود تشکیل دهید.

درک کامل اهداف مالی و ریسک‌هایی که برای آن باید به جان بخرید

اولین نکته مهم برای برنامه‌ریزی استراتژی، دانستن میزان ریسکی است که شما می‌توانید آن را تحمل کنید. برای تمامی افرادی که قصد سرمایه‌گذاری دارند، عملکرد عالی و رسیدن به بیشترین حد سود، یک چشم‌انداز بسیار عالی است اما باید بدانید که برای رسیدن به این هدف، چه مقدار می‌توانید خطرات آن را بپذیرید. درک اهداف مالی و میزان ریسکی که شما می‌توانید بپذیرید، می‌تواند شانس شما را برای رسیدن به موفقیت بسیار بالا ببرد.

چه مقدار بودجه‌ای را برای سرمایه‌گذاری در نظر دارید؟

بودجه‌ای که می‌خواهید در بازار بورس سرمایه‌گذاری کنید را مشخص کنید. این موضوع می‌تواند به عوامل بسیار زیادی بستگی داشته باشد. به طور مثال، اگر تا چندین سال، به مقدار پول خود نیاز ندارید، می‌توانید استراتژی تهاجمی‌تری را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید. در سرمایه‌گذاری، هیچ دلیلی برای شروع بیشتر از آن‌ چه که در اختیار دارید و می‌توانید بپردازید وجود ندارد. البته نباید تمامی سرمایه خود را هم برای این کار پرداخت کنید، زیرا در مواقعی ممکن است به بخشی از آن نیاز پیدا کنید و با توجه به وضعیت بازار نتوانید آن را نقد کنید یا مجبور شوید قبل از رسیدن به هدف مشخص شده، مقداری از آن را بفروشید.

همچنین باید توجه داشته باشید که نباید بیش از سقف بودجه‌ای که برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفته‌اید وارد بازار کنید. به طور مثال اگر 10 میلیون تومان برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفته‌اید، با هیجانات بازار نباید پول بیشتری را وارد بازار کنید، زیرا بعد از این هیجانات، ممکن است بازار به استراحت نیاز داشته باشد و یا اصطلاحا اصلاح کند که این موضوع می‌تواند باعث ضرر شما شود. اما در برخی موارد، با توجه به استراتژی که از قبل تعیین کرده‌اید، می‌توایند با سودی که از سرمایه‌گذاری به دست آورده‌اید، سهم‌های دیگری را بخرید.

چند ساله هستید؟

یکی دیگر از مواردی که می‌تواند در تعیین استراتژی و تشکیل سبد سهام موثر باشد، سن شما است. مرحله‌ای از زندگی که در آن قرار دارید می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای در میزان ریسک‌پذیری شما داشته باشد. به طور مثال، یک فرد بازنشسته که مبلغی را برای گذراندن این زمان از زندگی خود در نظر گرفته است، نمی‌تواند به راحتی تمامی سرمایه خود را برای سرمایه‌گذاری در بازار در نظر بگیرد، زیرا در صورت ضرر کردن در بازار بورس، ممکن است دیگر نتواند آن را سبد سهام چیست؟ جبران کند.

اما در مقابل افراد جوان می‌توانند ریسک سرمایه‌گذاری را به راحتی بپذیرند، زیرا در صورت هرگونه وارد شدن ضرر و افت ارزش بودجه‌ای که آن‌ها در بازار بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند، انگیزه و توان کافی برای جبران آن را دارند. یک جوان می‌تواند برای بلند مدت در این بازار باشد و فراز و نشیب‌های آن را نظاره کند.

سخن پایانی

این روزها بورس به یکی از بازارهای محبوب سرمایه‌گذاران تبدیل شده و این افراد حتی در روزهایی که حال بازار هم خوب نیست در حال معامله در بورس هستند. اما اگر در ابتدای این راه هستید، باید سعی کنید تا با تمامی جنبه‌های بورس آشنا شوید و با توجه به آن‌ها، استراتژی مناسبی را برای خود تعیین کنید تا بتوانید در این بازار موفق باشید. در این مطلب، تمامی نکات و عوامل تاثیرگذار بر تشکیل پرتفو سهام یا سبد سهام را بررسی کردیم. قبل از وارد شدن به بازار بورس، باید با تمامی شرایط و جزئیات این بازار آشنا باشید و با توجه به آن‌ها اقدام به خرید و فروش سهم‌های مختلف کنید.

مدیریت پرتفوی چیست؟|چطور در سرمایه گذاری خود ضرر نکنیم؟!

سبد سهام یا پرتفوی (Portfolio) ترکیب مناسبی از سهام خریداری شده توسط معامله‌گر در جهت کاهش ریسک معاملاتش است در واقع سرمایه‌گذار با معامله سهام از صنایع مختلف سبدی کم‌ریسک‌تر برای خود می‌چیند که در صورت ضرر یک سهم با سود سهم دیگر جبران شود و برآیند پرتفویش مثبت باشد. یک‌ضرب المثل قدیمی است که می‌گوید: "همه تخم‌مرغ‌ها رو در یک سبد نگذارید."چرا که شکستن سبد منجر به نابودی کل سرمایه می‌شود. این نکته را حتماً به‌ خاطر داشته باشید که موفق‌ترین تریدرها هم همیشه سهم‌هایشان مثبت مطلق نیست و برآیند مثبت کل سبد سهام و ریسک به ریوارد معقول از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

برای افرادی که ریسک گریزند نگذاشتن همه سرمایه خود در یک سبد از اولویت‌های پلن معاملاتی‌شان است.

برای چگونگی مدیریت سهام خود در بازار سرمایه در این مقاله به‌ اختصار به علوم موجود در بازار مالی می‌پردازیم تا بتوانیم راه کاری مؤثر بر مبنای علم و تجربه به شما مخاطبان گرامی ارائه دهیم.

بازارهای مالی جهانی

بازارهای مالی موجی از اقتصاد هستند که در آن‌ها معامله نه بر روی اشیا و اموال قابل‌ لمس بلکه بر روی مالکیت زمانی و ارزش آتی مواردی مانند ارز سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار انجام می‌پذیرد مواردی که فرد در طی مالکیتش هرگز آن‌ها را لمس نمی‌کند اما از رشد و پویایی آن‌ها بهره می‌برد. بازارهای مالی جایگاه مهم و جذابی برای کسب درآمد و تولید ثروت به‌حساب می‌آید سرمایه‌گذاری در آنها از قیدوبند زمان و مکان رها شده است و به دلیل ایجاد موقعیت‌های مناسب کسب درآمد افراد بسیاری رو به خود جذب نموده است؛ اما ناگفته نماند که فعالیت در این بازارها مستلزم پذیرش ریسک بالایی نیز می‌باشد.

طی سالیان اخیر فعالیت بازارهای مالی بیش‌ازپیش بر سرزبان‌ها افتاده است، فعالیت‌های علمی بسیاری برای آموزش و تحلیل‌های بازارهای مالی به‌منظور سرمایه‌گذاری و فعالیت در این بازارها در دنیا انجام شده که حاصل آن دو شاخصه مجزا به نام‌های تحلیل فاندامنتال و تحلیل تکنیکال می‌باشد هر دوی این روش‌ها هدف واحدی را دنبال می‌کنند و آن تولید ثروت است اما در واقع هرکدام دیدگاه جداگانه‌ای برای معامله‌گری در نظر گرفتند.

تحلیل تکنیکال و فاندامنتال

در روش تکنیکال تصمیم‌گیرندگان این روش با استفاده از اطلاعاتی چون حجم معاملات و قیمت سهام اقدام به بررسی روان‌شناختی روند حرکتی سهم می‌پردازند و معتقدند که کلیه اطلاعات موردنیاز در خصوص یک سهم در قیمت آن روز متبلور گردیده و این ایده پایه‌ای را از جمع‌آوری اطلاعات گسترده‌ای بررسی عملکرد شرکت صنعتی که شرکت در آن قرار گرفته بررسی بازده سهام و مباحث کلان اقتصادی و سیاسی بی‌نیاز می‌کند و بنا بر به همین دلیل باید گفت که امروزه در بازار سرمایه ایران طرفداران مخصوص به خود را پیدا نموده و با سرعت نیز در حال گسترش است روش فاندامنتال برخلاف تکنیکال‌ها، تکنسین‌ها معتقدند که قیمت امروز الزاماً نمی‌تواند بیانگر بسیاری از حقایق موجود در آن باشد و بنابراین مستمراً دره حال ارزیابی پارامترهای خرد و کلان اقتصادی مؤثر بر روند سودآوری شرکت می‌باشد بررسی صورت‌های مالی یک شرکت از جمله کارهای اساسی فاندامنتال کاران است.

برای چگونگی مدیریت سهام خود ابتدا باید علوم مربوط به بازارهای مالی را فرابگیریم و این امر میسر نیست جز با آموزش تمرین و تکرار برای اینکه بتوانیم مدیریت سهام خود را به نحو احسن انجام دهیم باید معاملات خود را بر پایه موفقیت ببندیم.

نکته‌ای که برای سرمایه‌گذاران حائز اهمیت است سبد سهام و پیرایش آن در صورت لزوم می‌باشد چراکه شرایط شرکت‌ها ممکن است تغییر کند و ما بایستی همواره سبد سرمایه خود را مورد بررسی و پایش قرار دهیم تا در صورت ضرورت نسبت به بهینه‌سازی سبد سهام بتوانیم به‌موقع اقدام کنیم. در یک سبد استاندارد 3 تا 7 سهم دارد البته به جز عرضه اولیه‌ها، تک سهم یا بالای 10 سهم از اشتباهات متداول است. اگر به این نتیجه رسیدیم که سهم‌های موجود در پرتفوی ما دیگر سود مناسبی ندارد و یا در موقعیت مناسبی نیستند از سبد سهام خود خارج کنیم و به‌جای آن ها سهام با سودآوری و پتانسیل رشد بالا جایگزین کنیم.

در ذیل به نکات کاربردی در بهینه‌سازی سبد سهام اشاره می‌کنیم:

عناصر اساسی و استراتژی های مدیریت پرتفوی سهام

تعیین سیاست سرمایه‌گذاری

تجزیه‌ و تحلیل اوراق بهادار

تشکیل سبد سرمایه‌گذاری

تجدیدنظر در سبد سرمایه‌گذاری

ارزیابی عملکرد سبد سرمایه‌گذاری (در صورت نیاز تجدیدنظر در سیستم معاملاتی)

1-هر معامله‌ای که انجام می‌دهیم باید انتظار خود را از سودی که مدنظرمان هست و میزان ریسک‌پذیری محاسبه کنیم ولی بیشتر معامله‌گران اشتباهی که دارند این است که قسمت بازدهی را می‌بینند و وقتی به حد ضرر می‌رسند چون به‌راحتی سود خود را ازدست‌داده‌اند کنترل لازم را نداشته و به امید بازگشت سود خود هستند و در نتیجه حد ضرر را رعایت نمی‌کنند.

2-اگر قرار است سهامی خریداری کنیم باید و باید استراتژی داشته باشیم و سبد متنوعی برای خود بچینیم که از ریسک‌های احتمالی اقتصادی و سیاسی در امان باشیم مثلاً تک سهم نشویم و یا آن‌هایی که نقدشوندگی مناسبی را ندارند انتخاب نکنیم

۳- لزومی ندارد که ما کل سرمایه خود را وارد بازار سرمایه کنیم و می‌توانیم در بازارهای موازی مثل طلا ارز و مسکن وارد کنیم.

4- وقتی سبد خود را چیدیم در میانه‌های سبد سهام چیست؟ راه سری به پرتفوی خود بزنیم و ببینیم آیا به اهداف قیمتی ما نزدیک شده‌اند و روند حرکتی بازار چگونه بوده است و اگر نیاز بود تجدید نظری در سبد خود انجام دهیم

مثلاً ما 30 روز برای هدف اول در نظر گرفتیم و در ۲۰ روز کاری به سود رسیدیم چون نسبت به تایمی که در نظر گرفته بودیم زودتر به سود رسیدیم می‌توانیم تارگت خود را بالاتر ببریم و بازدهی بیشتری به دست آوریم و روی دیگر سکه این است که سهم خریداری شده در زمان پیش‌بینی‌شده نتوانسته خودی در بازار به خریداران نشان دهد و خودش را به هدف تعیین شده سوق دهد اینجاست که باید تجدید نظری روی سهم داشته باشیم.

5-مسلماً پاسخ به نحوه ی اداره ی پرتفولیو پیچیده است و نیازمند استفاده از ابزارهای آماری می‌باشد.

در اینجا سعی می‌کنیم از راه نسبتاً ساده‌تری به آن دست یابیم. در ادامه اصول راهنمایی عمومی در جهت تشکیل سبد بهینه را متذکر می‌شویم تا در بحث تخصیص وجه کافی و تشخیص میزان تعهد منطقی به یک معامله مفید واقع شوند.

• مبلغ سرمایه‌گذاری در بازار باید حداکثر 50% از کل سرمایه محدود شود. این بدین معناست که در هیچ زمانی نباید بیشتر از نصف سرمایه معامله‌گر درگیر بازار باشد. نیمه ی دیگر باید به‌عنوان ذخیره و پشتوانه برای روزهای ناگوار در معامله لحاظ شود.
• میزان مبلغ درگیر در هر معامله باید به 10 تا 15 % از کل سرمایه محدود شود. (به همین دلیل تک سهم شدن ممنوع است.). مثلاً از یک حساب به مبلغ 100000 دلار بایستی تنها 10000 تا 15000 دلار برای شرکت در یک معامله قابل وصول باشد. با این کار از اختصاص بیش از حد پول به یک معامله جلوگیری می‌شود .
• مبلغ قابل ریسک در هر معامله باید به 5% از کل سرمایه محدود شود. این 5% مبلغی است که یک معامله‌گر می‌تواند در یک معامله ناکارا از دست بدهد. این مطلب برای تعیین هدف قیمت و نقطة ایست معامله باید مدنظر قرارداد.
• کل بودجه ی در گیر در هر بازار اختصاصی باید به 20 تا 25 % از کل سرمایه محدود شود. هدف از این اصل این است که از اختصاص مبالغ سنگین به یک بازار به‌خصوص جلوگیری شود. قیمت‌ها در یک بازار اختصاصی اغلب به صورت هماهنگ تغییر می‌کنند. مثلاً طلا و نقره به گروه فلزات قیمتی تعلق دارند و اغلب همسو با هم کاهش یا افزایش میابند. اینکه با یک پیش‌بینی واحد در معاملات زیرمجموعه‌های یک گروه از بازار، وارد شویم با اصل اولیه تنوع در سرمایه‌گذاری مغایرت دارد. سرمایه‌گذاری در گروه‌های یکسان باید تحت کنترل باشد.
• این اصول راهنما می‌توانند برای همه ی انواع معاملات مفید باشند. برخی از معامله گران ریسک‌پذیرترند و با حجم پول بیشتری در معاملات شرکت می‌کنند. برخی دیگر محافظه کارند. نکته مهم این است که با تنوع بخشیدن به موارد معامله می‌توان به حفظ سرمایه کمک کرد و با تعیین اهداف قیمتی زیان معاملات اشتباه را محدود کرد.
• برخی از معامله گران اعتقاد دارند که مدیریت مالی بااهمیت‌ترین بخش از برنامه‌ریزی معاملاتی است و حتی از اقدام به معامله مهم‌تر است. باید توجه داشته باشیم بدون توجه به این موضوع نمی‌توان مدت زیادی از آسیب‌ها و خطرات معامله مصون ماند.
• مدیریت مالی مستقیماً با حفظ بقا در بازار معاملات مربوط است. یک معامله‌گر باید بتواند سرمایه‌اش را اداره کند و بر آن تسلط داشته باشد. هر معامله‌گر خوبی می‌تواند در بلندمدت سود کسب کند. ولی مدیریت درست مالی شانس معامله‌گر را برای باقی‌ماندن و انجام معاملات بیشتر افزایش می‌دهد.

جمع‌بندی

زمانی که ما تصمیم می‌گیریم معاملات خود را بر پایه موفقیت بنا کنیم 20 تا 30 % شامل تحلیل تکنیکال، فاندامنتال یا رانت (دلایل نهانی) می‌باشد 70 تا 80 % به مدیریت پرتفوی باز می‌گردد.

لزوماً فردی که 90% تحلیل‌هایش به بار می‌نشیند موفق‌تر از فردی نیست که 50% تحلیل‌هایش به تارگت خورده است. به‌عنوان‌ مثال فرض کنید فردی با نام A 10 معامله انجام می‌دهد و از 9 معامله هرکدام 10 درصد سود می‌گیرد ولی در معامله آخر 40 در صد ضرر کند در این صورت بخش زیادی از سود را ازدست‌داده است حال فرض کنید فردی با نام B که 5 معامله را با سود 30% و 5 معامله را با زیان 10% فروخته است، مشخص است که فرد B با اینکه فقط 5 معامله سود ساز داشته است ریسک به ریوارد منطقی‌تری دارد در نتیجه ما باید برآیند معاملاتمان مثبت قابل‌قبول باشد و وقتی در یک سهمی زیان کردیم اشتباه‌ترین کار ممکن انتقام گرفتن از سهم، چرا که این کار باعث زیان مجدد ما می‌باشد.

در پایان: حد ضرر حکم خط قرمز را دارد اگر در یک معامله به حد ضرر پایبند نباشیم، دیگر نمی‌توانیم پایبند باشیم، باید بپذیریم که زیان کردیم و خطای معاملاتی ما است.

سبد سهام یا پرتفوی چیست؟

پیش‌تر درباره‌ی انواع سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر و ریسک گریز نوشتم. آنچه عنوان شد توضیحاتی درباره طرز تفکر و رویکردهای این دو گروه از سرمایه‌گذاران بود. اما امروزِ اهمیت تشکیل سبد سهام بر هیچ‌کس پوشیده نیست.

قبلاً در مطلبی جداگانه روش سرمایه‌گذاری محافظه‌کارانه را در مقابل روش جسورانه موردبررسی قراردادیم. همین‌طور گفتیم قبل از شروع فعالیت در بورس بهتر است سبد سرمایه‌گذاری تشکیل دهیم. در این جستار به جوانب جزئی‌تر تشکیل سبد سهام به‌صورت عملی می‌پردازد.

سبد سهام چیست؟

سبد سهام عبارت است از تخصیص دارایی خود میان چندین سهم، به‌نحوی‌که ریسک سرمایه‌گذاری ما را کاهش دهد. فعالان بازار بورس گاها به‌جای سبد سهام به آن “تشکیل پرتفوی” نیز اطلاق می‌کنند. از مقدمات که بگذریم اصل قضیه تشکیل سبد سهام یا پرتفوی تا حدود زیادی ریسک سرمایه‌گذاری در بورس را کاهش می‌دهد.

ضرب‌المثل قدیمی وجود دارد که می‌گوید: همه‌ی تخم‌مرغ‌های خود را درون یک سبد نگذارید

آنچه در ادامه به آن می‌پردازیم گام‌های ساده و عملی برای تشکیل یک سبد سهام است.

۱- تک سهم نشوید!

مطمئناً در بازار بورس سهم‌های زیادی وجود دارد که طی یک سال چند صد درصد رشد داشته‌اند. مطابق اصل تکرار تاریخ احتمالاً این رشد برای سهم‌های مشابه نیز اتفاق خواهد افتاد.

البته که یک سرمایه‌گذار برای کسب چنین سودهایی لحظه‌شماری می‌کند اما اگر برعکس چیزی که فکر کرده‌اید اتفاق بیافتد. ؟ به‌احتمال‌زیاد روز خداحافظی ما با بورس همان زمان است. زمانی که به دلیل عدم تشکیل سبد سهام و متنوع سازی، بخش عمده‌ی سرمایه خود را بر باد داده‌ایم.

البته برخی از اساتید (!) در تألیفات خود با تقلید از منابع خارجی به شما توصیه می‌کنند فقط یکی دو سهم را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید. ما اما به دانشجویان آن‌ها توصیه می‌کنیم سابقه‌ی نمادِ شرکت آکنتور را بررسی کنند تا به اصل ماجرا پی ببرند. شرکتی که با توقف یک‌باره‌ی نماد معاملاتی طی چند ماه گذشته و اخبار واصله، برخی از سهامدارهای خود را به تیمارستان هم کشیده بود!

توزیع وزن سرمایه بر روی چند سهم به‌جای تک سهم شدن، اولین گام عینیت بخشیدن به اصل تشکیل سبد سهام است. البته اگر جزء معامله گران ریسک‌پذیر هستید و قصد تک سهم شدن رادارید توصیه می‌کنم قید پولتان را هم در بدو شروع سرمایه‌گذاری بزنید!

۲- سرمایه‌گذاری در چند صنعت

حتی با تشکیل سبد سهام و متنوع سازی نیز کار به پایان نمی‌رسد. اگر پرتفوی

خود را از درون یک صنعت چیده باشیم درواقع در حال کوبیدن آب در هاون هستیم!

تشکیل سبد سهام از درون یک صنعت خاص، به‌اندازه‌ی عدم تشکیل سبد سهام احمقانه است. بیایید فرض کنیم سبد سهام خود را صرفاً از درون یک صنعت انتخاب نموده‌ایم. بر همین اساس چنانچه براثر رویدادهای اقتصادی کل صنعت فوق دچار رکود شود، احتمالاً تمامی سهم‌ها افت قیمت خواهند داشت.

3- توزیع مناسب وزن سرمایه

تک سهم نبودن و تشکیل سبد سهام متنوع از صنایع مختلف، شاید شروط لازم باشد اما کافی نیست!

تصور کنید سبد سهامی متشکل از پنج سهم را برای خود تشکیل داده‌اید درحالی‌که ۸۰درصد وزن سرمایه خود را به یک سهم اختصاص داده‌اید. این سناریو نیز به‌نوعی دست بیخ گلوی خودمان گذاشتن است تا متنوع سازی!

هرچند در مبحث مدیریت توزیع وزن سرمایه یک بحث کاملاً تخصصی در دلِ مدیریت سرمایه است. اما توزیع سرمایه باید طوری باشد که اصل تشکیل پرتفوی را زیر سؤال نبرد. شاید تخصیص ۵ تا ۱۵ درصد از وزن سرمایه برای هر سهم به‌مراتب عاقلانه‌تر باشد.

در هر شرایط بازار حس کردید باید بخش عمده‌ی سرمایه خود را به یک سهم اختصاص دهید، بدانید دچار پدیده‌ای بنام جهت‌گیری تأییدی شده‌اید و سعی دارید بازار را پیش‌بینی کنید. یادم باشد در باب عدم پیش‌بینی بازاری که مطابق نظریه گام تصادفی ، از اساس قابل پیش‌بینی نیست بعداً مقاله‌ای بنویسم…

۴- بورس، جام مقدس نیست!

سرمایه‌گذاری در بازار بورس جذاب است اما بیاییم طور دیگری به قضیه نگاه کنیم. اگر با اجرای تمام مفروضات فوق به نتیجه نرسیدیم چه؟!

از بورس ایران که آماری در دست نیست، اما بر اساس یک آمار در بلاد کفر (!) کمتر از ۱% معامله گران بازارهای مالی دارای اهرم، بعد سبد سهام چیست؟ از پنج سال می‌توانند سود کسب کنند. شاید یکی از عاقلانه‌ترین کارها این باشد که سرمایه‌گذاری در بورس، خود بخشی از یک سرمایه‌گذاری باشد. درواقع به‌جای تشکیل سبد سهام بیاییم سبد سرمایه‌گذاری تشکیل دهیم!

هرچند عده‌ای بر اساس اصل تمرکز، مخالف این عقیده هستند، اما این عقیده حداقل برای نویسنده‌ی این مطلب نتایج خوبی را به همراه داشته است.