تفاوت سرمایه گذاری و معامله گری در چیست؟
سرمایه گذاری و معامله گری موضوع بسیار مهمی است که فعالان بازار بورس باید آن را به دقت بررسی کنند.
وحید بلالی؛ بازار: در ادامه آموزش های مفاهیم بورسی سایت تحلیل بازار به موضوع تفاوت «سرمایه گذاری» و «معامله گری» می رسیم، این دو موضوع با یکدیگر تفاوت های اساسی دارند که هر فعال بازار بورس باید آن را فرابگیرد.
سرمایه گذاری چیست؟
سرمایه گذاری عبارت است از آوردن سرمایه یا قرض گرفتن سرمایه برای مشارکت در پروژه های متعدد. به این منظور سرمایه گذار از ابزارهای متنوع و یا از کلاس های دارایی متعدد بهره می برد، اهداف سرمایه گذاری می تواند شامل خرید سهام شرکت ها، صندوق های سرمایه گذاری مشترک، صندوق معامله در بازارهای متعدد های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس یا اوراق قرضه باشد. این نوع از سرمایه گذاری در حالت کلی دراز مدت است چرا که وقتی سرمایه گذاری می کنید باید صبر کنید تا کار شما توسعه پیدا کرده و به نوعی شریک آن کسب و کار محسوب می شوید.
سرمایه گذاری نیاز به زمان دارد و به نوسان های روزانه قیمت سهام کاری معامله در بازارهای متعدد ندارد، سرمایه گذار نباید نگران نوسان قیمت ها باشد، در دنیای سهام ممکن است قیمت یک سهم در یک روز به ناحیه منفی ۱۰ درصد برسد اما ارزش واقعی آن هیچ تفاوتی نکند.
یک سرمایه گذار همیشه باید در ابتدا با دیدگاه بنیادی ارزش موضوع سرمایه گذاری را به دقت بررسی کند، برای این کار می تواند ترازنامه های شرکت را در سامانه کدال مورد بررسی قرار دهد، دوره های تجاری را مطالعه کرده و به نظرات تحلیلگران مراجعه کرده و از نظرات تخصصی صندوق های سرمایه گذاری، کارشناسان بورسی، مشاوران بورسی، سایت های تخصصی بورس بهره کسب کند.
در سرمایه گذاری دو عامل شما را ثروتمند خواهد کرد: ابتدا بررسی ارزش بنیادی سهم و بررسی تحولات اقتصادی اعم از نرخ تورم، ارزش قیمت دلار و تاثیر بر شرکت می توان امیدوار بود سرمایه به مقدار غیرقابل باوری رشد کند، اساسا بورس در خدمت افرادی است که نگاه بلندمدت به بورس دارند و نوسان های روزانه هیچ تاثیر منفی بر این نوع افراد نداشته و می توانند با خیال راحت سرمایه خود را چند برابر ببینند.
معامله گری چیست؟
معامله گری عبارت است از خرید و فروش با دید کوتاه مدت برای کسب منفعت از نوسان قیمت ها. این تعریف مسلما کامل نیست و ابهام دارد. استفاده از کوتاه مدت ابهام را بیشتر کرده و این که کوتاه مدت چه زمانی است می تواند مورد بحث قرار بگیرد. زیرا معاملات را می توان در بازه های زمانی متفاوتی انجام داد، در بازار برخی از نوسان گیران در ظرف چند ثانیه یا چند دقیقه خرید و فروش می کنند و از سوی دیگر افرادی هستند که بر روی روندها کار می کنند و با حرکت بر روی روندهای مختلف به دنبال سوددهی هستند، به عنوان نمونه یک روز بر روی گروه دارویی سوار شده و با گرفتن سود دلخواه و پیش از آن که بازار این گروه به سمت منفی برسد این گروه را ترک کرده و سوار بر گروه دیگر می شوند، این گونه افراد به دنبال اخبار مختلف بنیادی سهام می گردند و برای رسیدن به اخبار خاص هزینه زیادی را انجام می دهند.
باید به این نکته توجه ویژه ای شود که بازه های زمانی نسبی هستند، ممکن است دوره ای برای یک فعال بورسی کوتاه مدت و برای دیگری طولانی باشد. بنابراین عنصر زمان تنها عامل موثر جدا کردن سرمایه گذار از معامله گر نیست، پس عامل موثر چیست؟ عامل موثر کسب منفعت از نوسان قیمت ها است. در معامله گری هدف آن است که از تغییر قیمت ها سودی به دست بیاید و این تمام ماجرای معامله گری است، به همین دلیل یک معامله گر بیشتر از آنکه عوامل بنیادی را بررسی کند به دنبال عوامل تکنیکال یک سهم است. معامله گران حرفه ای معتقدند همه چیز در قیمت لحاظ شده و حتی عوامل بنیادی منفی نیز در تحلیل تکنیکال دیده می شود، البته در ایران این نگاه هنوز مورد نقد بوده زیرا در کشور ما عوامل بنیادی می توانند به یک باره صعود گروهی نمادها را موجب شوند.
در بازارهای دوطرفه معامله گر می تواند هم از صعود قیمت ها منفعت کسب کند هم از نزول قیمت ها، کسب سود از بازار دوطرفه نیز یک تفاوت مهم سرمایه گذار و معامله گر است، همچنین یک معامله گر می تواند بر روی اوراق بدهی، اختیار تبعی سهام، صندوق های قابل معامله در بورس، بازار آتی، بازار گواهی سپرده طلا و سکه در بورس کالا سود کسب کند که سرمایه گذار به این سمت نمی روند.
ناحیه خاکستری بین معامله گری و سرمایه گذاری
آیا نمی توان مدلی بین سرمایه گذاری و معامله گری پیدا کرد؟ چرا اما توضیح کمی سخت است، خصوصا اگر بخواهیم از عبارتی چون «معامله گری بر اساس ارزش» یا «سفته بازی بنیادی» استفاده کنیم. در این روش معامله گر از کاهش غیرمنصفانه قیمت دارایی های مختلف با دیدی میان معامله در بازارهای متعدد مدت استفاده می کند و تا مادامی که بازار از این قیمت گذاری غیرمنصفانه دست نکشیده و اصلاح قیمت ها رخ نداده در بازار می ماند، مثال واضح این واقعیت بررسی بازار بورس ایران در سال 98 و رشد حبابی برخی شرکت های کوچک بوده که برخی از آنان بیش از 10 برابر رشد کرده اند، در این روش از تحلیل تکنیکال و محاسبه حدضرر و حد سود استفاده می شود، جالب است بدانید دو شخصیت معروف بورسی جهانی به نام آندره کوستولانی و جس لیورمور از این روش استفاده می کردند.
این روش در بازار بورس ایران نیز به شدت باب شده و بسیاری از کدهای حقوقی و برخی از کدهای حقیقی از این روش برای کسب سودحداکثری استفاده می کنند.
عناصر مشترک تمام مدل ها
معامله گران، سرمایه گذاران و سفته بازان بنیادی به هر حال باید برای معاملات خود یک زمان بندی مشخصی داشته باشند، باید گفت که هر چه بازه انجام معاملات کمتر باشد زمان بندی از اهمیت بیشتری برخوردار است، همه بورس بازان باید برای خود یک سناریوی خروج از معاملات را داشته باشند که دو جنبه در آن لحاظ شده باشد: ابتدا زمانی که شرایط به نحوی پیش نرفته که انتظار داشته اند و دوم سود مورد نظر محقق نشده است.
حداقل وجه مشترک تمام روش های سفته بازی در بازارهای مالی از دید تخصصی داشتن یک استراتژی برای معاملات است، امکانات آموزشی زیادی برای این کار وجود دارد، می توان از آن بهره برد. در این باره بیشتر خواهیم نوشت.
شاخص VIX در بازار سهام چیست؟
فعالیت در بازارهای مالی و کسب سود از این بازارها مستلزم آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم و تحلیل های مورد استفاده در آن است. این بازارها از عوامل متعددی تاثیر می پذیرند که تاثیر این عوامل گاها می تواند نوسان های شدیدی را در پی داشته باشد. افراد برای اینکه بتوانند ریسک ها و نوسانات موجود در بازارهای مالی را به بهترین شکل مدیریت کنند و به پیش بینی دقیقی دست یابند، بایستی با شاخص های پیش بینی روندها و نوسانات در بازار آشنا شوند. در این مقاله برآنیم تا به ارائه توضیحاتی در مورد شاخص VIX در بازار سهام بپردازیم.
شاخص VIX چیست؟
شاخص VIX که مخففی از عبارت Volatility Index است یک شاخص زمان واقعی است که به پیش بینی نوسانات بازار می پردازد. در میان سرمایه گذاران بازار سهام در آمریکا این شاخص به عنوان یک شاخص مهم به کار می رود. این سهام در واقع نشان دهنده انتظارات معامله گران از شاخص S&P 500 در آینده ای نه چندان دور است که مبتنی بر معاملات انجام شده روی اختیار خرید و فروش شاخص S&P 500 برای بازه زمانی 30 روز آتی در بورس اختیارات شیکاگو CBOE بنا نهاده شده است.
از این شاخص به عنوان معیاری برای سنجش میزان ریسک موجود در بازار و همچنین هیجانات سهام داران استفاده می شود. شاخص VIX با عنوان شاخص ترس نیز خوانده می شود.
این شاخص توسط بسیاری از سهام داران، تحلیل گران و مدیران سبدهای سرمایه گذاری در قالب ابزاری برای ارزیابی میزان ریسک بازار، ترس ها و احساسات کلی حاکم بر بازار، پیش از اینکه تصمیم به سرمایه گذاری بگیرند، به کار برده می شود. این شاخص را به صورت درصدی و روزانه محاسبه می کنند.
همانطور که اشاره شد این شاخص برای اندازه گیری تلاطم ها و نوسانات بازار سهام به کار می رود. نوسانات در اینجا به میزان حرکت قیمت ها در بازار در یک بازه زمانی مشخص اشاره دارد. در این میان با افزایش میزان نوسانات مشاهده شده و یا مورد انتظار، بر واریانس حرکات قیمت یک سهام یا شاخص مشخص نیز افزوده می شود. در مقابل هر چه از میزان نوسان قابل مشاهده و یا پیش بینی شده کاسته شود، واریانس حرکات قیمت در بازه زمانی معین کمتر خواهد بود.
واریانس شاخصی برای اندازه گیری انحراف از میانگین است و هر میزان که قیمت یک سهم یا دارایی در یک بازه مشخص زمانی، فاصله بیشتری از میانگین خود بگیرد، شاهد انحراف بیشتر و در نتیجه واریانس بالاتری خواهیم بود.
تاریخچه شاخص VIX
ایجاد و به کارگیری شاخص VIX به سال 1933 بر می گردد. این شاخص توسط هیئت بورس شیکاگو (CBOE) ایجاد و از آن زمان به بعد توانست به عنوان یک معیار و ابزار محبوب برای سنجش نوسان و ریسک بازار مطرح شود. در این مقطع بازار مشتقه با محدودیت هایی مواجه بود و هنوز مراحل رشد خود را سپری می کرد.
هدف استفاده از این شاخص این بود که بتوان به وسیله آن نوسانات کوتاه مدت مورد انتظار بازار را مشخص کرد و در قیمت گذاری اختیارها نوسان را لحاظ کرد. به تدریج و با گسترش بازار مشتقه، در محاسبه شاخص VIX، اختیار معامله های بیشتری از شاخص S&P 500 مورد استفاده قرار گرفت و همین امر سبب شکل گیری بینش دقیق تری از انتظارات سهام داران بر نوسانات بازار آتی شد. به مرور این شاخص گسترش یافته و برای محاسبه نوسانات سایر شاخص ها نیز مورد استفاده قرار گرفت.
استفاده از این شاخص بویژه برای معامله گرانی که در قرار دادهای آپشن (اختیار معامله) وارد می شوند، بسیار سودمند است. در قراردادهای آپشن معامله گران بایستی دائما نوسانات پیش بینی شده را در تصمیمات معاملاتی خود مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند.
شاخص VIX در بازار سهام
در بازار سهام به عنوان یک اصل کلی، زمانی که ارقام بالاتری توسط شاخص به ثبت می رسد، یعنی شاهد قیمت گذاری بالاتری در معاملات آپشن هستیم و در مقابل با کوچک تر شدن اعداد در حال ثبت توسط VIX، قیمت در معاملات آپشن پایین تر خواهد بود.
در کل می توان چنین گفت چنانچه در شرایط نوسانات به نسبت کم اقدام به خرید قراردادهای آپشن کرد، می توان معامله سودمندتری را انتظار داشت و در صورت حاکمیت نوسانات بیشتر بر بازار، سود بیشتر در فروش قراردادهای آپشن است. دلیل وجود چنین روندی نیز این است که تمایل قراردادهای آپشن در نوسانات کمتر به قیمت پایین تر است، این در حالی است که این قراردادها در نوسانات بیشتر میل به حرکت به سمت قیمت های به نسبت بالاتری را از خود نشان می دهند.
بنابراین ریسک نوسانات بازار در قیمت قراردادهای خرید و فروش آپشن اعمال شده و اغلب به عنوان یک نوع ریسک مورد انتظار در نظر گرفته می شود. شاخص VIX با توجه به قابلیت پویایی خود می تواند در نتیجه تعامل معامله گران در بازار افزایش یا کاهش یابد.
نکته قابل توجه دیگر در مورد این شاخص، رابطه عکس آن با بازار سهام و بویژه S&P 500 است. به عنوان مثال، در زمان آرامش بازار و حاکم بودن روند صعودی، اعداد ثبت شده توسط این شاخص کمتر خواهد بود و برعکس در روند نزولی، زمانی که فشار فروش وجود دارد و ترس در بازار بیشتر است، شاخص VIX جهشی عمل می کند.
جزئیاتی بیشتر از شاخص VIX
تا اینجا تقریبا با رویکردی کلی از شاخص VIX آشنا شدیم، در این قسمت سعی داریم با جزئیات این شاخص و اعداد درون آن بیشتر آشنا شویم. شاخص VIX در اصل، میزان تغییرات مورد انتظار برای شاخص S&P 500 در محدوده انحراف معیار اول این شاخص را در یک بازه زمانی یک ساله به نمایش می گذارد.
انحراف معیار اول به انحراف معیار از یک تا منهای یک را شامل می شود. از آنجایی که در توزیع نرمال، 68 درصد از داده ها در محدوده بین یک تا منهای یک قرار گرفته اند، از این رو، این احتمال که قیمت در آینده در همین محدوده در نوسان باشد، 68 درصد تخمین زده می شود. لازم به ذکر است که 95 درصد از داده ها نیز در محدوده انحراف دوم توزیع شده اند.
بهتر است توجه داشته باشید که انحراف معیار اول، به تحرکات قیمت در محدوده 68 درصد از معامله در بازارهای متعدد بازه تغییرات قیمت ها در طی یک سال اخیر اشاره دارد. اهمیت مقدار عدد فعلی در شاخص VIX در هنگام تحلیل این شاخص، کمتر از تحلیل روند تاریخی آن نیست. از این رو، عدد فعلی را با اعداد نسبی آن در گذشته مقایسه می کنند. طبق یک دستورالعمل کلی، هر گاه که عددی زیر 20 توسط شاخص VIX به ثبت برسد، بدین معنی است که در بازار شاهد یک محیط نسبتا کم ریسک هستیم.
همانگونه که پیشتر نیز اشاره شد، میان عدد کمتر در VIX با حرکت قیمت صعودی در بازار سهام همبستگی وجود دارد. از این رو، زمانی که شاخص عدد بالای 20 را ثبت می کند، یعنی فضایی ریسکی تر بر بازار حاکم است.
همزمان با افزایش نگرانی ها در بازار، اعداد مربوط به VIX نیز به سرعت افزایش پیدا می کنند. دلیل این امر این است که تمایل معامله گران برای بیمه شدن از طریق قراردادهای آپشن افزایش یافته است.
در هر حال، VIX اغلب جهش های کوتاه مدتی را تجربه کرده است و معمولا شاخص نوسانات در بازار پس از تجربه کوتاهی، مجددا بازگشت به میانگین تاریخی خود را از سر می گیرد. منشا این پدید غالبا به این اصل اساسی بر می گردد که در نوسانات بازار همواره میل بازگشت به مقدار میانگین عادی به چشم می خورد.
نوسانات برخلاف روندهای قیمتی که تمایل به تداوم در مدت زمان طولانی در آنها مشاهده می شود، دارای رفتاری دوره ای هستند. هر چند این قاعده نمی تواند خیلی قابل اتکا باشد اما تجربه تاریخی گویای این روند است.
با این حال نمی توان از تاثیر رویدادهای ژئوپلیتیک و اقتصادی روی شاخص VIX چشم پوشی کرد. رویدادهای پیش بینی نشده ای می تواند در جهان رخ دهد که بازار سهام ایالات متحده را تحت تاثیر خود قرار دهد، در این صورت معامله گران طبیعتا به دنبال روش هایی برای تامین امنیت سرمایه خود بوده و سعی می کنند استراتژی هایی پوشش دهنده را اتخاذ کنند. بازارهای آپشن معمولا میزبان استراتژی های پوشش دهنده هستند.
معامله گران حرفه ای آپشن به این واقعیت واقف هستند که معمولا نوسانات ضمنی یا مورد انتظار در آینده، اغلب دارای جنبه اغراق آمیزی از نوسانات تحقق یافته در بازار هستند و اختلاف میان نوسان مورد انتظار و محقق شده به مرور زمان تقریبا به پایین تر از 10 درصد معامله در بازارهای متعدد می رسد. این بدان معنی است که معامله گران معاملات آپشن می توانند با استراتژی های نوسانات کوتاه مدت یک فرصت سودآوری خوب برای خود خلق کنند.
نحوه معامله با شاخص VIX
با وجود اینکه شما نمی توانید به صورت مستقیم با VIX معامله کنید، اما این امکان وجود دارد که از طریق بازار آتی یا آپشن موقعیت معاملاتی اخذ کنید و در معاملات این شاخص مشارکت نمایید. همچنین شما به عنوان معامله گر بازار بورس می توانید از طریق محصولات قابل معامله در بورس (ETP)، به محصولات مرتبط با شاخص VIX دسترسی داشته باشید. چند محصول متمرکز بر شاخص VIX وجود دارند که VXX و VXZ از محبوب ترین آنها هستند.
معامله گران به چند دلیل وارد معامله با VIX می شوند. یکی از این دلایل این است که این شاخص می تواند به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک پورتفولیو مورد استفاده قرار گیرد که این مورد اغلب کاربرد غالب محصولات VIX محسوب می شود. مورد دوم اینکه با استفاده از محصولات مرتبط با این شاخص سفته بازان می توانند برای کسب سود از تغییرات بالقوه نوسانات بازار، موقعیت های معاملاتی اخذ کنند.
همانگونه که در طول متن اشاره شد، در حالت کلی رابطه ای معکوس میان بازار سهام و شاخص VIX وجود دارد. با داشتن درک کامل از این موضوع می توان در این زمینه انواع مختلفی از استراتژی های پوشش دهنده ریسک را مورد استفاده قرار داد تا پورتفولیوی خود را در مقابل حرکت های نامطلوب بازار مصون نگه داشت. این روش را می توان از جمله بهترین موارد استفاده از شاخص VIX در تقویم معاملاتی کلی معامله گران به شمار آورد.
محاسبه شاخص VIX
طبق تعریف ارائه شده از شاخص VIX، مقادیر این شاخص نشان دهنده نوسانات مورد انتظار S&P 500 در بازه زمانی 30 روز آینده است که آن را با اختیارهای مورد معامله در بورس شیکاگو CBOE محاسبه می کنند. هر چند فرمول محاسباتی آن مقداری پیچیده است اما در کل مفهوم ساده و قابل فهمی دارد.
در فرمول محاسباتی شاخص VIX مولفه های مورد استفاده، اختیارهای خرید و فروش با نزدیک ترین سررسید و اختیارهای دور بعد آن با سررسید 23 تا 37 روزه را شامل می شود. اختیارهای مورد استفاده در پایان هر هفته مورد بازنگری قرار می گیرد تا مشمول شرایط مورد نظر باشند.
سایر مولفه های لحاظ شده در این شاخص شامل زمان سررسید اختیار، مقدار آتی شاخص طبق قیمت اعمال اختیار معامله روی شاخص، میانگین مابه التفاوت سفارشات سرخط خرید و فروش اختیار معامله، قیمت اعمال مشخص شده و نرخ بهره بدون ریسک تا زمان سررسید و … است.
جمع بندی
شاخص VIX را طبق آنچه عنوان شد، می توان یک شاخص مهم و کاربردی برای پیش بینی وضعیت اقتصاد جهانی دانست که همچنین معیاری مهم برای نوسانات بازار سهام به شمار می آید. استفاده از این شاخص به معامله گران این امکان را می دهد تا بتوانند عوامل موثر بر قیمت ها را مورد بررسی قرار دهند و متعاقبا تصمیم درستی را در زمان مناسب آن اتخاذ نمایند.
با وجود این مزایا، این شاخص یک نقص عمده دارد و آن اینکه چون براساس نوسانات بازار عمل می کند و مبتنی بر قیمت یک دارایی پایه نیست، فاقد قابلیت آربیتراژگرایی است و احتمال اینکه مقدار آن با مقدار منصفانه متفاوت باشد، وجود دارد و احتساب مقدار منصفانه آن نیز خیلی آسان نیست. از سویی چون در ایران انجام معاملات اختیار معامله چندان مرسوم نیست، این شاخص خیلی نمی تواند در بورس ایران مورد استفاده قرار گرفته و کاربردهای مهم آن آشکار شود.
قیمت گذاری زعفران
با توجه به سهم بیش از ۹۰ درصدی زعفران ایران از بازار جهانی، بدون شک ایران باید اصلیترین مرجع قیمت زعفران در دنیا باشد، اما در عمل به علت نبود وحدت رویه میان صادرکنندگان و نبود مرجع مورد وثوق فعالان بازار، این مهم تاکنون محقق نشده است.
به گزارش پایگاه خبری بورس کالای ایران، طی سالهای اخیر بسیاری از کارشناسان و حتی مسوولان بر لزوم تاثیرگذاری بیشتر ایران از بازار زعفران دنیا به دلیل مزیت بالای کشور در تولید این محصول تاکید کردهاند اما به جرات میتوان گفت برنامهای مدون برای ساماندهی صادرات این محصول ارزشمند انجام نشده است. همچنین بارها تاکید شده است که تولیدکنندگان ایرانی نتوانسته اند برندی را بهعنوان ایران در بازارهای جهانی تثبیت کنند که میتوان دلایل متعدد و متنوعی را برای این موضوع بر شمرد.یکی از کلیدیترین دلایل ناکامی تلاشها برای تاثیرگذاری بیشتر زعفران ایران در بازارهای بینالمللی، میتواند نحوه کشف قیمت در بازار داخلی و ارائه آن به بازار جهانی باشد. در حال حاضر با توجه به سهم بازار ایران، بدون شک ایران باید اصلیترین مرجع قیمت زعفران در دنیا باشد، اما در عمل به علت نبود وحدت رویه و البته نبود مرجع مورد وثوق فعالان بازار، این مهم تاکنون محقق نشده و قیمت بهصورت پراکنده و در بازار عرضه و تقاضا تعیین میشود.
همانطور که بارها در قالب تحقیقات و مقالات متعدد به اثبات رسیده، مهمترین نیاز زعفران ایران برندسازی در عرصه جهانی است که با توجه به نبود زیرساختهای مناسب در بخش کشاورزی، یکی از راهکارها در این حوزه میتواند بهرهگیری از ظرفیتهای بورس کالا باشد.
در حال حاضر اگر مبادلات زعفران در بورس کالا پشتیبانی شده و توسعه یابد، بهواسطه آن فعالان بازار میتوانند از آن بهعنوان یک قیمت مطمئن و قابل اتکا در برابر مشتریان خارجی بهره گیرند. همچنین در بلندمدت با توسعه حضور صادرکنندگان در بورس و همچنین لغو تحریمهای بینالمللی، این بستر وجود دارد که معاملات با متقاضیان خارجی نیز از طریق بورس صورت پذیرد.
نگاهی به روند معاملات زعفران در بورس کالای ایران نیز نشان میدهد با آنکه تاکنون معاملات انجام شده در بورس کالا حجم چشمگیری نداشته است، اما هر زمان عرضههای این محصول استمرار داشته، حجم معاملات زعفران بیشتر شده است؛ این موضوع نشان میدهد که تداوم و ثبات عرضه زعفران در بورس کالای ایران اثربخش بوده و با برنامهریزی هدفمند میتوان به سمت صعودی کردن روند معاملات این کالای مهم کشاورزی حرکت کرد. به علاوه باید تاکید کرد که با توجه به نزدیکی به زمان لغو تحریمهای اقتصادی و نقش مهم زعفران در میان کالاهای صادراتی کشور، مطرح شدن بحث ورود زعفران به رینگ صادراتی بورس کالای ایران بسیار امیدوارکننده است.
تحقق این شیوه معامله منافع متعددی برای عرضهکنندگان داخلی فراهم خواهد آورد که مهمترین آنها حذف ریسکهای معاملاتی و افزایش اعتبار انجام معامله است. در کنار آن قدرت چانهزنی صادرکنندگان در برابر متقاضیان خارجی را افزایش میدهد. یکی از نکات بسیار مثبت در این راستا، اعلام برنامههای جدید بورس کالا برای عرضههای صادراتی زعفران ایران در دوران پساتحریم و همچنین راهاندازی ابزارهای معاملاتی بر پایه معامله در بازارهای متعدد زعفران است که این موارد میتواند مشکلات قدیمی بازار زعفران ایران را برای همیشه برطرف کند.
نگاهی آماری به بازار زعفران
طبق آمارهای رسمی اعلام شده از سوی گمرک کشور، در سال ۱۳۹۳ صادرات زعفران به بیش از ۱۵۸ تن رسيده است. بررسی حجم صادرات نشان میدهد بیش از ۹۳ درصد صادرات بهصورت فله انجام میگیرد. این آمار نشان میدهد تلاش برای صادرات بستهبندیهای مناسب برای خردهفروشی (زیر ۱۰ گرم) چندان موفق نبوده است و همچنان تجار ایرانی به صادرات محصول خود به شکل فله رغبت بیشتری داشتهاند. موضوع قابل بررسی دیگر در این آمار ارزش ریالی صادرات انجام شده است. در مجموع طی سال ۱۳۹۳ بیش از ۶۰۴ میلیارد ریال صادرات انجام شده است. این رقم گردش مالی قابل توجهی برای یک کالای کشاورزی به شمار میرود. از همین رو فراهم کردن ابزارهایی برای ساماندهی این گردش مالی از اهمیت کلیدی برخوردار است.
بررسی ارزش دلاری صادرات نیز نشان میدهد، صادرکنندگان در سال گذشته بیش از ۲۲۶ میلیون دلار فروش داشتهاند. حدود ۵۶ درصد از این رقم به صادرات در قالب بستهبندی ۱۰ تا ۳۰ گرم اختصاص یافته است. این حجم مالی قابل توجه برای یک محصول خاص، زمینه مناسبی را برای برنامهریزی و سیاستگذاری فراهم میکند. با توجه به آنچه بیان شد، مشخص میشود در حوزه صادرات زعفران با یک بازار ۶۰۴ میلیارد ریالی یا ۲۲۶ میلیون دلاری مواجه هستیم و اگر در دوران فعلی که لغو تحریمهای بینالمللی نزدیک است برای شروع تنها بخشی از این گردش از طریق بورس کالا انجام گیرد، امکان کشف قیمت تعادلی برای بازارهای صادراتی با دقت بیشتری فراهم میشود.
قرارداد آپشن و هرآنچه در این مورد باید بدانید
قرارداد آپشن یا اختیار معامله، از ابزارهای بازار مشتقه ( Derivative Market )، می باشد، این قراردادها ابزار جدیدی هستند که روی دارایی های پایه مانند سهام منعقد می گردند. اختیار معاملات حقی است که شما با پرداخت یک مبلغ برای خودتان رزرو می کنید. دلایل متعددی وجود دارد که این بازار را برای معامله گران ایرانی محبوب نموده است، یکی از دلایل محبوبیت بازار آپشن در بین ایرانیان، کسب سود از ریزش قیمت سهام می باشد. در حالت معمول، ارزش سهام شما با رشد قیمت افزایش می یابد و میزان سود شما بیشتر می شود، اما اگر قیمت سهام افت کند، به دنبال آن میزان زیان شما در معامله نیز لحاظ می شود. این در حالی است که شما با شناخت قرارداد معاملات آپشن می توانید حتی از ریزش دارایی خود نیز کسب سود نمایید. این بازار مناسب تمام معامله گرانی است که به دنبال سرمایه گذاری هایی فراتر از بازار سهام، اوراق بدهی و . هستند. این بازار گزینه های متنوعی در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهد، از سوی دیگر ریسک معاملات در این بازار بالا می باشد. ممکن است تصور کنید که ورود به دنیای اختیار معامله کار معامله گران حرفه ای است، این فرضیه کاملاً غلط است، هر معامله گری با هر سطحی از دانش، می تواند با آموزش بازار آپشن، وارد این عرصه شده و موفق عمل نماید. اگر شما هم به دنبال آشنایی با این مبحث هستید تا انتهای این معامله در بازارهای متعدد مقاله همراه ما باشید.
قرارداد آپشن چیست؟
قرارداد آپشن ( Options Contract )، توافقی است که به معامله گر این امکان را می دهد که دارایی خود را با قیمت از پیش تعیین شده و در موعد مقرر، بخرد یا بفروشد. این قراردادها در ایران با نام اختیار معامله (اختیار خرید، اختیار فروش) شناخته شده اند. از بازار آپشن در بیت کوین، سکه، بورس، سهام و بازارهای جهانی استفاده می شود . این قراردادها از شاخصهای اقتصادی به وجود آمدهاند و مناسب کاهش ریسک در معاملات بر اساس حدس و گمان می باشند.
انواع معاملات آپشن
آموزش بازار آپشن را با توضیح دو اصطلاح مهم این حوزه، آغاز می کنیم. اختیار خرید و اختیار فروش.
اختیار خرید چیست؟
اختیار خرید یا (Call Option) ، به زبان ساده، ودیعه ای است که برای هدف خاصی در آینده در نظر گرفته می شود. برای مثال شما می خواهید حق خرید زمینی را در منطقه ای در آینده داشته باشید، فقط در صورتی خواهان استفاده از این حق هستید که مجوزهای لازم از جانب شهرداری صادر شده باشد. شما می توانید حق خرید زمینی را به قیمت 500میلیون تومان از صاحب زمین در هر مقطعی در سه سال آینده خریداری کنید. لازم به ذکر است که صاحب زمین این اختیار را رایگان واگذار نمی کند، بلکه در قبال این حق، اصطلاحاً اجرت این کار را دریافت می کند. در این مثال ممکن است شما به صاحب زمین حدوداً 12 میلیون تومان پرداخت نمایید. به مبلغی که شما پرداخت میکنید قیمت اعمال یا Strike Price میگویند. با خرید این حق، بعد از 2 سال که مجوزهای آن منطقه صادر شد و قیمت زمین های آن ناحیه افزایش یافت، فارغ از افزایش قیمت، چون شما دوسال پیش حق خرید یک قطعه زمین را خریده اید، می توانید تنها با پرداخت 500 میلیون تومان صاحب اصلی آن زمین شوید. ولی در صورتی که بعد از 4 سال، مجوزهای لازم از جانب شهرداری برای آن زمین ها صادر شد، یعنی یک سال بعد از انقضای قرارداد، اجرتی که پرداخت کرده ایدرا از دست داده اید و اکنون شما با پرداخت قیمت واقعی زمین در بازار آزاد می توانید صاحب زمین شوید.
اختیار فروش چیست؟
اختیار فروش یا ( Put Optio)، برعکس اختیار خرید است، و شما در این معامله صاحب حق فروش می شوید. برای مثال شما سهام دار سهم اپل هستید و نگرانید در دو سال آینده دچار رکود قیمت شود. شما می خواهید اطمینان داشته باشید که در صورت نزول بازار، ارزش دارایی شما بیش از ده درصد کم نشود. اگر سهام اپل در حال حاضر با ارزش ۲۵۰۰ دلار خرید و فروش میشود، شما میتواند قرارداد حق فروش را خریداری کنید که به شما این حق را میدهد که معامله در بازارهای متعدد سهم را در هر زمانی در دو سال آینده به قیمت ۲۲۵۰ دلار بفروشید. اگر ظرف ۶ ماه بازار ۲۰ درصد سقوط کند، شما توانسته اید ۲۵۰ امتیاز بهدست بیاورید، زیرا سهمی که دو هزار دلار قیمت داشته را با قیمت دو هزار و ۲۵۰ دلار فروخته اید. حتی اگر قیمت آن سهم به صفر برسد شما فقط همان ده درصد را ضرر کرده اید. به صورت کلی می توان گقت که اختیار فروش مانند بیمه کردن سرمایه می باشد
نحوه ی کار معاملات آپشن
معاملات آپشن را می توانید از طریق کارگزاری ها و به کمک حساب آنلاین انجام دهید. قبل از معامله توجه به: میزان سرمایه، بازه ی زمانی برای سرمایه گذاری و تحولات قیمتی که پیش بینی شده برای دارایی های پایه، الزامی است. در صورتی که احساس کردید قیمت دارایی اصلی، قبل از تاریخ انقضا کاهش می یابد، می توانید از فروش اختیار خرید استفاده کنید و بالعکس. گزینه هایی که بر اساس سهام و به عنوان اختیار سهام شناخته می شوند، معمولا یک راهنمای خوب برای معامله گران تازه وارد در حوزه ی اختیار معاملات است.
روش تعیین قیمت در معاملات آپشن
تعیین قیمت در معاملات آپشن به دو اصل بستگی دارد: ارزش ذاتی و ارزش زمانی. ارزش ذاتی نشان دهنده ی پتانسیل سود آپشن بر اساس تفاوت بین قیمت اعمال و قیمت فعلی دارایی است، و ارزش زمانی برای برآورد قیمت آپشن را میتوان با استفاده از مدلهای مختلف محاسبه کرد . قیمت سهام، قیمت اعمال و تاریخ انقضا معمولاً در قیمتگذاری آپشنها موثر می باشند. قیمت سهام و قیمت اعمال بر ارزش ذاتی تاثیر میگذارد، تاریخ انقضا میتواند بر ارزش زمانی تاثیر بگذارد.
مزایا و معایب معاملات آپشن
معاملات آپشن مانند سایر استراتژی های سرمایه گذاری مزایا و معایبی دارد که دانستن این نکات برای جلوگیری از اشتباهات در دنیای معامله گری، ضروری است.
نقدشوندگی بالای معاملات آپشن نسبت به سایر حوزه های سرمایه گذاری، مزیت بسیار مهمی است، به گونه ای که می توان با مبالغ کمتر هم شروع به سرمایه گذاری نمود.
اختیار معامله ابزاری است برای تنوع در سبد سرمایه گذاری و هم چنین سپری است برای جلوگیری از ضررهای مالی، که در ادامه منجر به کسب سود بیشتر برای معامله گر خواهد داشت.
اختیار معامله می تواند بسیار پر ریسک تر از خرید سهام، اوراق قرضه و .. باشد. پیش بینی معامله در بازارهای متعدد روند قیمت در سهام کار آسانی نیست و اگر تحلیل درست در دست نباشد، ممکن است اوراق بهادار اشتباهی را خریداری نمایید. به صورت کلی اگر ریسک پذیر باشید می توانید از خطرات این قراردادها در امان باشید.
بازار فارکس چیست؟(همه چیز درباره بازار فارکس)
معامله در بازار فارکس که اغلب به عنوان یک حرفه پول ساز آسان تلقی می شود، در واقع بسیار دشوار است، هرچند که این بازار بسیار جذاب است. بازار ارز بزرگ ترین و نقد شونده ترین بازار جهان است، اما معامله ارز با معاملات سهام یا کالا تفاوت زیادی دارد.
به دلیل نقدینگی بالا، برنامه 24 ساعته و دسترسی آسان، بازار فارکس به عنوان یک شغل محبوب، برای افرادی که از پیشینه مالی برخوردارند تبدیل شده است. اگر می خواهید رئیس خودتان باشید، با استفاده از لپ تاپ و گوشی به کسب درآمد بپردازید و هم چنین از انگیزه ی بالایی برخوردار هستید می توانید بازار فارکس را به عنوان یک حرفه پردرآمد در نظر بگیرید.
فارکس بزرگترین و نقدشونده ترین بازار جهان است. تریلیون ها دلار در این بازار هر روز مبادله می شود. شغلی تحت به عنوان معامله گر فارکس می تواند سودآور، انعطاف پذیر و بسیار جذاب باشد. اگر به این حرفه علاقه مندید و می خواهید مدرک مربوطه را دریافت کنید لازم است ابتدا به موسسات و مراکز آموزشی که دوره آموزش بازار فارکس برگزار می کنند مراجعه کنید. موسسات معتبری مانند موسسه ی نیک اندیشان در دوره بازار فارکس خود مهارت های مورد نیاز این حرفه را به کارآموزان یاد می دهند. موسسه ی نیک اندیشان برای دوره ای که برگزار می کند هزینه ی مناسب و نسبتا کمی دریافت می کند و مطالب را با بهترین متد آموزشی ارائه می دهد.
این بازار دارای یک منحنی یادگیری شیب دار است و معامله گران فارکس با خطرات، اهرم و نوسانات بالایی روبرو می شوند. پشتکار، یادگیری مستمر، تکنیک های مدیریت سرمایه کارآمد، توانایی ریسک کردن، و یک برنامه معاملاتی قوی از ملزومات یک معامله گر موفق فارکس است.
بازار فارکس چیست و چگونه کار می کند؟
بازار فارکس چیست و چگونه کار می کند، یکی از سوالات افرادی است که به سازوکار این بازار آشنایی ندارند. بازار فارکس یکی از انواع بازارهای مالی در دنیا به شمار رفته و در آن، ارز کشورهای مختلف، مبادله می گردد. احتمالا شنیده اید که از این بازار به عنوان بزرگترین بازار معاملاتی در دنیا یاد می کنند؛ روزانه حدود 4 هزار میلیارد دلار در این بازار، مبادله می گردد.
خوب است اطلاع داشته باشید، فارکس به صورت 24 ساعته و در کلیه روزهای هفته به جز شنبه و یکشنبه دایر بوده و افراد می توانند با حضور در آن معاملات خود را به سرانجام برسانند. نکته بسیار جالبی که در خصوص این بازار مشاهده می گردد، قرار گرفتن معامله کننده های خُرد، معامله کننده های عادی، افراد قدرتمند مانند بانک های مرکزی، صندوق های سرمایه گذاری و غیره در کنار هم است. گرچه برخی اعتقاد دارند این بازار توسط افراد قدرتمند اداره می گردد، اما این نباید موجب ترس معامله کنندگان کوچک و یا خرد شود؛ این گروه نیز می توانند با افزایش اطلاعات، در این بازار، موفق ظاهر شوند.
بازار فارکس چیست و انواع معاملات در بازار فارکس
به منظور ارائه یک پاسخ کامل به سوال بازار فارکس چیست، خوب است در خصوص معاملات در بازار فارکس نیز اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم. برخی انواع معامله در این بازار به شرح زیر است:
- Spot market یکی از انواع معامله در بازار فارکس به شمار می رود. از این معامله به عنوان معاملات فوری یاد می کنند و در آن، خرید و فروش ارز در کوتاه ترین زمان ممکن صورت می گیرد.
- Forward market نیز به معامله ای گفته می شود که در آن، خریدار و فروشنده، طبق قراردادی که با هم بسته اند، معامله ارز را معامله در بازارهای متعدد در یک تاریخ مشخص به پایان می رسانند؛ این نوع معامله سود مشخصی دارد.
- Future market نیز به معاملاتی گفته می شود که در آنها حجم، زمان و اجزاء معامله با توجه به درخواست مشتری مشخص می شود. معامله کنندگان، این معامله را بر اساس استانداردهای تعریف شده انجام می دهند.
- Market swap از دیگر انواع معامله در بازار فارکس است و به آن نرخ بهره شبانه نیز می گویند. اغلب معامله هایی که در فارکس رخ می دهد، در این گروه جای دارد.
نحوه ثبت نام در بازار فارکس
بعد از صحبت در خصوص سوال بازار فارکس چیست، خوب است به بررسی نحوه ثبت نام در بازار فارکس نیز بپردازیم. اولین و مهم ترین قدم جهت ورود به فارکس، پیدا کردن یک کارگزاری مطمئن و معتبر است. از آنجایی که در این بازار، همه چیز به صورت مجازی انجام می گیرد، توصیه می کنیم در انتخاب کارگزاری با دقت و وسواس بالایی عمل کنید.
در فارکس به کارگزاری ها، بروکر هم می گویند. از جمله بروکرهایی که می توانید در آنها حضور پیدا کرده و ترید کنید، می توانیم به موارد زیر اشاره نماییم:
- بروکر ویندوز
- بروکر جاست فارکس
- بروکر آمارکتس
- بروکر آلپاری
- بروکر HYCM
- بروکر IFC Markets
- بروکر ITBFX
تمامی بروکرهایی که در فوق اشاره کردیم، از جمله بروکرها و یا کارگزاری های معتبر در دنیا بوده و تریدرها با خیالی راحت، می توانند در آن حضور پیدا کرده و معاملات خود را به سر انجام برسانند.
مزایا و جوانب مثبت بازار فارکس
بازار فارکس دارای چندین مزیت برای معامله در بازارهای متعدد معامله گر فارکس می باشد. شغل معامله گر فارکس به عنوان معامله گر ارز خارجی نیز شناخته می شود. این مزایا عبارتند از:
کم بودن هزینه شرکت در بازر فارکس
معاملات فارکس می تواند هزینه های بسیار کمی مانند هزینه ی کارگزاری و کمیسیون را به دنبال داشته باشد. در واقع در بازار فارکس هیچ کمیسیونی وجود ندارد. اکثر کارگزاران فارکس از معامله بین ارزهای فارکس سود می برند. نیازی نیست نگران اضافه کردن هزینه هایی برای دلالی به صورت جداگانه باشید. بازار فارکس را با معاملات سهام یا سایر اوراق بهادار مقایسه کنید که در آن ساختار کارگزاری بسیار متفاوت است و یک معامله گر باید چنین کارمزدهایی را در نظر بگیرد.
مناسب بودن برای سبک های مختلف معاملاتی در فارکس
بازارهای فارکس در تمام طول معامله در بازارهای متعدد روز کار می کنند و معاملات را به راحتی امکان پذیر می کنند، که برای معامله گران کوتاه مدت که تمایل دارند در مدت زمان کوتاه مثلا چند دقیقه تا چند ساعت، یک معامله ی سودمند داشته باشند، بسیار عالی است.
به دلیل تفاوت در تاریکی هوا و ساعات شبانه روز در نواحی مختلف کره ی زمین این بازار به یک بازار 24 ساعته تبدیل شده است. افرادی که سعی می کنند در زمان ساعات کاری مختص کشور خود معاملات فارکس را انجام دهند از سود چندانی برخوردار نمی شوند. چنین معامله گرانی استراتژی های معاملاتی با حجم بالا و کم سود را اتخاذ می کنند، زیرا به دلیل عدم پیشرفتهای خاص در بازارهای فارکس، حاشیه سود کمی دارند. درعوض، آن ها تلاش می کنند تا طی مدت زمان مشخص که از نوسان کمی برخوردار است به صورت نسبتاً پایدار سود کسب کنند، هرچند که سود کمی باشد. در عوض این سود کم را با معاملاتی که حجم بالایی دارند جبران می کنند.
در مقایسه با هر بازار مالی دیگری، بازار فارکس بیشترین تعداد شرکت کننده در بازار را دارد. این به خودی خود بالاترین سطح نقدینگی را فراهم می کند، به این معنی که حتی سفارش های بزرگ معاملات ارزی به راحتی و بدون هیچ گونه انحراف قیمت زیاد به طور موثر پر می شوند. نقدینگی بالا امکان دستکاری قیمت و ناهنجاری های قیمت را از بین می برد و در نتیجه با ایجاد معاملات محدودتر منجر به قیمت گذاری کارآمد تر می شود.
معامله گران نیاز نیست که به نگرانی در مورد نوسانات بالا در ساعات باز و بسته شدن یا رکود قیمت ها در بعدازظهرها که علائم تجاری بازارهای سهام هستند، بپردازند. مگر اینکه رویدادهای مهمی مورد انتظار باشد، می توان الگوهای قیمتی مشابه مانند نوسانات بالا، متوسط یا کم را در طول معاملات بدون توقف مشاهده کرد.
- عدم نیاز به صرافی یا دلال
به عنوان یک بازار خارج از بورس که در سراسر جهان فعالیت می کند، هیچ صرافی و یا بانک مرکزی بر بازار فارکس نظارت نمی کند. بانک های مرکزی کشورهای مختلف گه گاه در صورت لزوم مداخله می کنند، اما این ها رویدادهای نادری هستند که در شرایط بحرانی رخ می دهند. چنین بازار غیرمتمرکز و نسبتا مقررات زدایی به جلوگیری از هرگونه غافلگیری ناگهانی کمک می کند. آن را با بازارهای سهام مقایسه کنید، جایی که یک شرکت میتواند ناگهان سود سهام را اعلام کند یا زیانهای هنگفتی را گزارش کند که منجر به تغییرات بزرگی در قیمت سهام می شود.
پایین بودن سطح مقررات همچنین به پایین نگه داشتن هزینه ها کمک می کند. سفارش ها مستقیماً نزد کارگزاری قرار می گیرد که به تنهایی آن ها را اجرا می کند.
دیدگاه شما